Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.36.2019.1.HS
z 25 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 lutego 2019 r. (data wpływu 27 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lutego 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W wyniku przeprowadzonego postępowania spadkowego Wnioskodawcy jako jedynemu spadkobiercy przypadło prawo do mieszkania spółdzielczego, które przysługiwało wcześniej jego rodzicom. Ojciec Wnioskodawcy zmarł w 1998 r., natomiast matka w 2018 r. Dopiero po śmierci matki przeprowadzono postępowanie spadkowe. Następnie Wnioskodawca zgłosił fakt nabycia spadku, w skład którego wchodziło mieszkanie do urzędu skarbowego: zgłoszenie SD-Z2 o nabyciu własności rzeczy lub praw po matce oraz zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych po ojcu. Jednocześnie Wnioskodawca złożył oświadczenie o uprawnieniu do ulgi na podstawie art. 16 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, tj. o posiadaniu polskiego obywatelstwa i stałym pobycie w Polsce, o nieposiadaniu innego budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego, spółdzielczego lokatorskiego czy też własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, o niewynajmowaniu lokalu czy też budynku, a także deklarację zamieszkiwania w nabytym w spadku lokalu przez 5 lat.

Przed przeprowadzeniem tego postępowania spadkowego Wnioskodawca, w wyniku ustaleń dokonanych w związku z jego rozwodem, dokonał sprzedaży posiadanego przez siebie domu mieszkalnego. Zatem w chwili przeprowadzania postępowania spadkowego, a także w chwili zgłoszenia nabycia spadku do urzędu skarbowego, jak również w dalszym ciągu nie posiada innego niż nabyte w spadku mieszkanie. Tym samym spełnia jeden z warunków do skorzystania z ulgi z art. 16 ust. 2 ww. ustawy.

Wnioskodawca, w związku z posiadaniem środków pieniężnych uzyskanych z wcześniejszej sprzedaży domu rozważa możliwość nabycia w przyszłości innego lokalu, który bądź to udostępni do zamieszkania synowi lub podejmie decyzję o jego wynajęciu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy warunek nieposiadania żadnego innego, poza dziedziczonym, lokalu mieszkalnego winien być spełniony jedynie w chwili udzielania ulgi (wydania decyzji organu)? A zatem czy 5-letni okres wynikający z ustawy dotyczy wyłącznie obowiązku zamieszkiwania w nabytym w drodze spadku mieszkaniu i niezbywania go w tym okresie?
2. Czy w przypadku jeśli Wnioskodawca spełniając warunek zwolnienia, tj. zamieszkując w dziedziczonym lokalu przez 5 lat ma prawo nabycia w tym okresie innego lokalu, czy też spowoduje to utratę ulgi, a zatem konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn wraz z odsetkami?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, ma on prawo zadysponować dowolnie posiadanymi środkami finansowymi, w tym nabywając w dowolnym okresie nowy lokal mieszkalny. W ocenie Wnioskodawcy 5-letni okres wynikający z przepisu art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczy tylko obowiązku zamieszkiwania w nabytym w spadku lokalu i jego niezbywania w tym okresie.

Natomiast pozostałe warunki wymienione w art. 16 ustawy, w szczególności nieposiadanie innego lokalu, winny być spełnione dla skorzystania z ulgi w chwili jej udzielania (wydania decyzji przez organ). Zdaniem Wnioskodawcy, wolą ustawodawcy nie było ograniczanie podatników w swobodnym inwestowaniu posiadanych zasobów. Podatnik dopełniając warunku zamieszkiwania w nabytym w spadku lokalu jednocześnie ma prawo dysponowania posiadanymi środkami w sposób, który jest właściwy z jego punktu widzenia i jakiekolwiek ograniczanie go w tych działaniach stanowiłoby ingerowanie w sferę życia prywatnego i prywatnych decyzji.

Ponadto analizując treść przepisu art. 16 ust. 2 ustawy zauważyć należy, iż jest to zbiór pięciu warunków, które muszą być spełnione łącznie, natomiast każdy z nich stanowi warunek odrębny od pozostałych. Okres 5-letni jest uwzględniony tylko w pkt 5 przedmiotowego przepisu, co zdaniem Wnioskodawcy oznacza, że ograniczenie to ma zastosowanie wyłącznie do warunku określonego w tym przepisie, tj. zamieszkiwania w odziedziczonym lokalu i jego niezbywania w tym okresie. Natomiast spełnienie pozostałych wymienionych w art. 16 ust. 2 warunków nie zostało w żaden sposób ograniczone czasowo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie kwestia możliwości zachowania prawa do przyznanej ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków i darowizn w związku z planowanym nabyciem innego lokalu mieszkalnego. Przedmiotem interpretacji nie jest natomiast kwestia przyznania prawa do ulgi mieszkaniowej, bowiem – jak wynika z wniosku – kwestia ta nie jest przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Ponieważ opisane we wniosku nabycie tytułem spadku po ojcu nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. (tj. w 1998 r. – z dniem śmierci ojca Wnioskodawcy), w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 222, poz. 1629, ze zm.) – do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514, ze zm.) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

W myśl art. 5 ww. ustawy – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. Gdy nabycie w drodze darowizny nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przed organem podatkowym na okoliczność dokonania tej darowizny (art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

W myśl art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9 637 zł
– jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy – wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca, a zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 cyt. ustawy – do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Z treści art. 16 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy wynika, że w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

W myśl art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
   
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
   
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego – jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
      
   2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.
   
   
   
   

Zasadniczym celem norm zawartych w treści ww. art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest nieobciążanie osób najbliższych darczyńcy czy spadkodawcy znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat.

Z treści wniosku wynika, że w 1998 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy, a w 2018 r. jego matka. Wnioskodawca po zmarłych rodzicach odziedziczył lokal mieszkalny. Postępowanie spadkowe zostało przeprowadzone po śmierci matki Wnioskodawcy. W związku z odziedziczeniem ww. lokalu mieszkalnego Wnioskodawca złożył do właściwego urzędu skarbowego zgłoszenie SD-Z2 o nabyciu własności rzeczy lub praw po matce oraz zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu własności rzeczy lub praw po ojcu. Jednocześnie w stosunku do udziału nabytego w spadku po ojcu (po matce zmarłej w 2018 r. złożył bowiem – jak wyżej wskazano zgłoszenie SD-Z2) Wnioskodawca skorzystał z ulgi mieszkaniowej, składając do właściwego naczelnika urzędu skarbowego oświadczenie, że spełnia wymogi określone w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawca nie posiada innego niż nabyty w spadku lokalu mieszkalnego. W przyszłości Wnioskodawca zamierza nabyć inny lokal mieszkalny, który – jak wskazuje – udostępni synowi lub podejmie decyzję o jego wynajmie.

Przepisy art. 16 ust. 2 ustawy wymagają od chcącego skorzystać z ww. ulgi podatkowej, by ten spełniał wymienione w tym przepisie warunki. To oznacza, że osoba, która otrzymała lokal w drodze dziedziczenia nie może być zarówno właścicielem nieruchomości wymienionej w art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy, jak i nie może jej przysługiwać żadne z praw wskazanych w art. 16 ust. 2 pkt 3 oraz nie może być najemcą lokalu lub budynku, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Z przywołanych powyżej przepisów nie wynika jednakże, aby nabycie przez osobę, która już skorzystała z prawa do ulgi mieszkaniowej (co miało miejsce w rozpatrywanej sprawie) innego lokalu mieszkalnego powodowało utratę prawa do ulgi wynikającej z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nabycie bowiem innego lokalu mieszkalnego przez osobę już korzystającą z ulgi mieszkaniowej nie ma wpływu na możliwość korzystania z niej, o ile uprawniony nadal spełnia pozostałe warunki do skorzystania z niej określone w art. 16 ust. 2 pkt 5 cyt. ustawy. Zatem, jeżeli Wnioskodawca nadal będzie mieszkał w lokalu nabytym w spadku po rodzicach i nie dokona jego zbycia w okresie wskazanym w cytowanych przepisach – prawo do ulgi będzie nadal mu przysługiwało.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, które w istocie sprowadza się do twierdzenia, że nabycie nowego lokalu mieszkalnego nie spowoduje utraty prawa do ulgi mieszkaniowej, należało uznać za prawidłowe.

W tym miejscu należy wskazać, że organ wydający interpretację jest związany opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Nie jest obowiązany ani uprawniony do prowadzenia postępowania dowodowego w sprawie. Natomiast wszystkie okoliczności sprawy mogą być przedmiotem oceny w postępowaniu podatkowym, do prowadzenia którego upoważniony jest naczelnik właściwego urzędu skarbowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.