2019.02.22 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.748.2018.3.AK
z 22 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 listopada 2018 r. (data wpływu 13 listopada 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 stycznia 2019 r. (data wpływu 1 lutego 2019 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 17 stycznia 2019 r. znak 0114-KDIP4.4012.748.2018.2.AK (skutecznie doręczone dnia 21 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania dotacji otrzymanej w związku z realizacją Projektu „Aktywacja społeczna rodzin posiadających dzieci niepełnosprawne …” – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania dotacji otrzymanej w związku z realizacją Projektu „Aktywacja społeczna rodzin posiadających dzieci niepełnosprawne …”. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 28 stycznia 2019 r., złożonym w dniu 28 stycznia 2019 r. (data wpływu 1 lutego 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 17 stycznia 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

BM, prowadzący indywidualną działalność gospodarczą jako „BM”, zarejestrowany czynny podatnik VAT (Wnioskodawca), złożył w Jednostce Wdrażania Programów Unijnych (Instytucja Wdrażająca) wniosek o otrzymanie dotacji w celu realizacji projektu „Aktywacja społeczna rodzin posiadających dzieci niepełnosprawne…”. Podmioty zainteresowane realizacją tego projektu i otrzymaniem dotacji, mogą składać wnioski do Instytucji Wdrażającej, które zostaną rozstrzygnięte w ramach konkursu.

Konkurs ten ogłaszany jest w ramach Osi Priorytetowej IX Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem, Działania 9.1 Aktywizacja społeczno-zawodowa osób wykluczonych i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.

Przedmiotem konkursu są działania obejmujące zindywidualizowane i kompleksowe wsparcie na rzecz rodzin wielodzietnych, ubogich rodzin z dziećmi, rodzin z osobami starszymi, rodzin z osobami z niepełnosprawnościami oraz rodzin z innymi osobami niesamodzielnymi i rodziców samotnie wychowujących dzieci.

Typ projektu przewidziany do realizacji w ramach konkursu: Wsparcie rodzin wielodzietnych, ubogich rodzin z dziećmi, rodzin z osobami starszymi, rodzin z osobami z niepełnosprawnościami oraz rodzin z innymi osobami niesamodzielnymi i rodziców samotnie wychowujących dzieci. W ramach wsparcia na rzecz rodzin możliwa jest realizacja następujących działań:

diagnoza indywidualnych potrzeb i potencjałów uczestników projektu w celu przygotowania i realizacji wsparcia w oparciu o ścieżkę reintegracji;

pomoc w zakresie świadomego rodzicielstwa tj. wsparcie rodzin w świadomym i odpowiedzialnym podejmowaniu i realizacji funkcji wynikających z rodzicielstwa w celu zapobiegania powstawaniu trudności w wypełnieniu funkcji opiekuńczo - wychowawczych poprzez m.in.: Zintegrowane poradnictwo rodzinne (pedagogiczne, psychologiczne, prawne); Akademie rodziny, w tym zintegrowane, kompleksowe, zgodne z zapotrzebowaniem rodziny działania profilaktyczne i terapeutyczno-edukacyjne, zintegrowane działania społeczne, edukacyjne, kulturalne i sportowe; tworzenie zintegrowanej sieci wsparcia opartej o kooperację instytucji publicznych z organizacjami pozarządowymi; usługi interwencji kryzysowej w sytuacji kiedy są one niezbędne do realizacji zindywidualizowanego planu wsparcia opartego na diagnozie;

działania doradcze, edukacyjne, np. w zakresie zapobiegania zadłużeniu rodzin;

wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie profilaktyki wykluczenia społecznego, np. przez tworzenie zintegrowanej sieci wsparcia opartej na kooperacji instytucji publicznych z organizacjami pozarządowymi;

projekty na rzecz rodzin w zakresie aktywizacji społeczno-zawodowej dorosłych członków rodzin, w tym m.in.: wypracowanie ścieżek reintegracji dla włączenia społecznego, w tym dla osób w wieku aktywności zawodowej niekontynuujących nauki i nie objętych programami usamodzielnienia w ramach zadań PCPR; edukacja prozatrudnieniowa o formach zatrudnienia, z uwzględnieniem zatrudnienia socjalnego; współpraca z instytucjami rynku pracy i podmiotami ekonomii społecznej przy aktywizacji zawodowej dorosłych członków rodzin zdolnych do pracy;

zapobieganie procesom ubóstwa i wykluczenia społecznego poprzez wzmacnianie samodzielności rodzin z osobami starszymi, rodzin z osobami z niepełnosprawnościami oraz rodzin z innymi osobami niesamodzielnymi, poprzez m.in: zintegrowane poradnictwo socjalne pedagogiczne, psychologiczne, prawne; usługi interwencji kryzysowej w sytuacji kiedy są one niezbędne do realizacji zindywidualizowanego planu wsparcia opartego na diagnozie; współpracę z instytucjami rynku pracy i podmiotami ekonomii społecznej w zakresie aktywizacji społeczno zawodowej dorosłych członków rodzin mogących podjąć zatrudnienie; integrację międzypokoleniową;

realizacja programów profilaktycznych i społecznych, które będą wynikiem wspólnego zainicjowania oraz realizacji w partnerstwie pomiędzy jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, organizacjami pozarządowymi, szkołami i społecznością lokalną.

Uczestnicy - czyli osoby, które mają być objęte ww. programem - nie zapłacą Wnioskodawcy ani komukolwiek innemu jakiejkolwiek kwoty, ceny, jej części, wynagrodzenia, etc. Z ich punktu widzenia jest to program bezkosztowy w tym sensie, że nie muszą płacić Wnioskodawcy ani komukolwiek za możliwość uczestniczenia w nim.

Wobec tego Wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie dotacji na realizację ww. programu, wskazując cele zgodne z programem, tj.:

„Poprawa funkcjonowania 30 rodzin zamieszkałych ... do … 2019 r. poprzez realizację aktywizacji społecznej rodzin.”

CELE SZCZEGÓŁOWE: 1. W okresie ….2018-….2019 wzrost kompetencji społecznych i życiowych u 30 rodzin 3; W ….2018-….2019 wzrost kompetencji u 30 uczestników biorących udział w warsztatach; W okresie ….2018-….2019 wzrost więzi rodzinnych wśród uczestników projektu.

Cele osiągnięte w wyniku realizacji usług aktywnej integracji o charakterze społecznym, edukacyjnym i zdrowotnym zapobiegającym procesom ubóstwa i wykluczenia społecznego.

Cel główny i cele szczegółowe są zgodne z celem szczegółowym RPO WM tj. Zwiększenie szans na zatrudnienie osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz zapobieganie zjawisku wykluczenia społecznego i ubóstwa poprzez realizację poniższych zadań:

Zadanie nr 1: Diagnoza indywidualnych potrzeb i potencjałów uczestników projektu w celu przygotowania i realizacji wsparcia w oparciu o ścieżkę reintegracji zajęcia indywidualne uczestnicy zostaną zdiagnozowani, dzięki czemu będzie możliwa dalsza efektywna praca nad zwiększeniem szans na zatrudnienie i wychodzenie z ubóstwa.

Zadanie nr 2: Zintegrowane poradnictwo rodzinne (pedagogiczne, psychologiczne, prawne); zajęcia indywidualne - każda rodzina, otrzyma wsparcie psychologa, pedagoga i prawnika, dzięki czemu zdobędą oni wiedzę nt. możliwości zatrudnienia, swoich kompetencji, sposobu pracy ze swoimi dziećmi, sposoby rozwiązywania zagadnień prawnych.

Zadanie nr 3: Akademia rodziny, w tym zintegrowane działania społeczne, edukacyjne, kulturalne i sportowe - zajęcia grupowe wraz z rodzinami (ok 60 osób), uczestnicy i ich rodziny wezmą udział w warsztatach integracyjnych dzięki czemu nastąpi wzrost kompetencji społecznych i życiowych. Osoby bardzo często nie mają oparcia w rodzinie, brak jest komunikacji między nimi co pogłębia problemy wykluczenia społecznego. Poprzez objęcie wsparciem 30 rodzin, zmagających się z wieloma problemami, tj. bieda, nieumiejętność funkcjonowania w społeczeństwie, planowania życia rodzinnego, bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych, zaniedbania w sprawach opiekuńczych, nieradzenie sobie z problemami pojawiającymi się w rodzinie (nieumiejętność komunikowania emocji, trudności z dorastającymi dziećmi) - przyczyni się do minimalizacji powielania problemów, dziedziczenia przedmiotowych zachowań przez przyszłe pokolenia. Z badań dostępnych oraz z badań własnych przeprowadzonych przez Wnioskodawcę wynika, że rolę opiekuńczą w rodzinie z dzieckiem z niepełnosprawnością w 99% pełnią kobiety rezygnując tym samym z kariery zawodowej i będąc odizolowanymi od społeczeństwa, dlatego też konieczne jest objęcie wsparciem tych rodzin w celu poprawy funkcjonowania tychże rodzin i aktywację społeczną zarówno dzieci jak i rodziców.

W dniu … 2018 r. Wnioskodawca otrzymał zgodę na przesunięcie terminu realizacji projektu z ….2018 - ….2019 na okres ….2018 do ….2019.

Grupę docelową stanowi 30 rodzin zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym zgodne z definicją grupy docelowej wskazanej w regulaminie konkursu z terenu woj. … z powiatu … (60 osób w tym 75% kobiety, 30 dzieci) posiadających dziecko z niepełnosprawnością, w których jedno z rodziców nie pracuje, bo sprawuje opiekę nad dzieckiem. Preferowane do wsparcia będą osoby korzystające z PO PŻ 2014-2020, zakwalifikowane do III profilu pomocy. W przypadku osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Wnioskodawca nawiąże współpracę z PUP. Zgodnie z danymi OPS z dnia 31 grudnia 2016 r. ponad 4% mieszkańców gminy … otrzymało pomoc i wsparcie socjalne. Liczba rodzin długotrwale korzystających ze wsparcia, jak obrazują dane z roku na rok rośnie: w 2014r. przyznano świadczenie 3285 os., w 2015: 3425 os., w 2016: 3839 os. Te dane świadczą jednoznacznie o postępującym problemie ubóstwa na terenie gminy i związanych z nim problemów w rodzinach. Co z kolei prowadzi do wykluczenia społecznego. Grupa docelowa została wybrana na podstawie danych PS oraz własnych badań wnioskodawcy. Z danych wynika, że są to rodziny wieloproblemowe i dysfunkcyjne, które nie są w stanie spełniać swoich podstawowych funkcji wychowawczych, nie zaspokajają potrzeb materialnych, nie przekazują właściwych społecznie wzorów postępowania. Problem ten dotyczy rodzin wielodzietnych, ubogich z osobami z niepełnosprawnymi, czy rodzin z innymi osobami niesamodzielnymi. Zgodnie z wynikami badań główne funkcje wychowawcze, opiekuńcze pełnią kobiety. Natomiast niski udział mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych będący konsekwencją stereotypów przypisujących kobiecie cechy i predyspozycje do pełnienia funkcji opiekuńczych, wypełniania obowiązków domowych, prowadzi do wzrostu bierności zawodowej wśród kobiet. Dlatego też głównie projekt będzie skierowany do rodzin, gdzie funkcje wychowawczą będzie pełnić kobieta.

Potrzeby: wzrost kompetencji społecznych i zawodowych, wzrost wiedzy i umiejętności w zakresie świadomego pełnienia funkcji rodzicielskich i wychowawczych, nabycie umiejętności w zakresie poprawy jakości relacji i oferowania wsparcia członkom rodziny (dzieciom, itp), specjalistyczne wsparcie psychologiczne.

Oczekiwania: darmowe wsparcie psychologiczne, pedagogiczne, prawne, wsparcie w niwelowaniu deficytów u dzieci, wzmocnienie więzi rodzinnych poprzez umożliwienie spędzania wolnego czasu.

BARIERY: brak środków finansowych na zapewnienie sobie odpowiedniej pomocy, uzależnienie od świadczeń finansowych z pomocy społecznej, bariery osobowościowe i psychologiczne, brak wsparcia ze strony najbliższych, brak możliwości udziału we wsparciu z powodu opieki nad osobami zależnymi.

Realizacja projektu stanowi odpowiedź na powyższe potrzeby oczekiwania oraz bariery z jakimi spotykają się rodziny zagrożone ubóstwem.

Do projektu zrekrutowanych zostanie 30 rodzin w tym 75% będą stanowić kobiety, w tym 30 dzieci. Wnioskodawca opracuje regulamin rekrutacji uwzględniający dostępność dla osób niepełnosprawnych. Rekrutacja będzie trwała od 2018 .... Wnioskodawca przeprowadzi akcje promocyjną: plakaty/ulotki w urzędach, ośrodkach zdrowia, ośrodkach pomocy społecznej.

Kryteria dostępu: osoby/rodziny zamieszkujące na terenie powiatu …, posiadające dziecko z niepełnosprawnością znaczną lub umiarkowaną, gdzie jednej rodzic nie pracuje gdyż sprawuje opiekę nad dzieckiem i korzystająca ze świadczeń z pomocy społecznej lub kwalifikująca się do objęcia wsparciem pomocy społecznej. Rodziny będą zobligowane do wyrażenia zgody na zawarcie umowy na wzór kontaktu socjalnego. Kryteria premiujące: osoby korzystające z programu PO PŻ 2014-2020 - 5 pkt, osoby zakwalifikowane do III profilu pomocy - 2 pkt, rodzice niepełnosprawni - 2 pkt.”

Po pozytywnym rozpatrzeniu ww. wniosku, Wnioskodawca zawarł z Województwem … (w imieniu którego działa Instytucja Wdrażająca) Umowę o dofinansowanie ww. projektu, którego całkowita wartość wynosi …0 pln, z czego Wnioskodawca otrzyma dotację w kwocie … pln (na którą składa się … pln ze środków europejskich oraz kwota … w ramach dotacji celowej z budżetu państwa). Z kolei Wnioskodawca zobowiązał się do wniesienia kwoty własnej w wysokości … pln - co stanowi 5,12% całego budżetu ww. projektu.

Zgodnie z Umową, ww. dofinansowanie jest przeznaczone na pokrycie wydatków kwalifikowalnych ponoszonych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją Projektu. Ponadto dofinansowanie na realizację Projektu może być przeznaczone na sfinansowanie przedsięwzięć zrealizowanych w ramach Projektu przed podpisaniem Umowy, o ile wydatki zostaną uznane za kwalifikowalne zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz będą dotyczyć okresu realizacji Projektu.

Ponadto w ramach budżetu będą pokryte także tzw. Koszty pośrednie Projektu (tj. koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem wnioskodawcy, których katalog został wskazany w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności), stanowiące 25% poniesionych, udokumentowanych i zatwierdzonych w ramach Projektu wydatków bezpośrednich.

Wnioskodawca najpierw otrzyma zaliczkę, a kolejne transze kwot będą wypłacane na wniosek Wnioskodawcy, zawierający także rozliczenie wcześniej otrzymanej zaliczki i transz, informację o przeznaczeniu kwot oraz załączone dowody (np. faktury) potwierdzające poniesienie tych wydatków na cele realizacji programu, przy czym kolejne transze będą wypłacane Wnioskodawcy pod warunkiem pozytywnego zweryfikowania przez Instytucję Wdrażającą dotychczasowych wydatków i zaliczek / transz.

Wnioskodawca nie może przeznaczać otrzymanych transz dofinansowania na cele inne niż związane z Projektem, w szczególności na tymczasowe finansowanie swojej podstawowej, poza projektowej działalności, pod rygorem zwrotu całości lub części dofinansowania.

Wnioskodawca może dokonywać przesunięć w budżecie Projektu określonym we Wniosku o dofinansowanie do 10% wartości środków w odniesieniu do zadania, z którego przesuwane są środki jak i do zadania, na które przesuwane są środki w stosunku do zatwierdzonego Wniosku.

Ewentualne odsetki bankowe od przekazanych Wnioskodawcy transz dofinansowania Wnioskodawca zobowiązany jest zwrócić Instytucji Wdrażającej, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej. Analogicznie jeśli Projekt przyniesie Wnioskodawcy dochód, ma on obowiązek zaraportować o tym w końcowym rozliczeniu otrzymanych transz dotacji oraz zwrócić kwotę dochodu Instytucji Wdrażającej. Ponadto w przypadku, gdy z rozliczenia wynika, że przekazane środki dofinansowania nie zostały w całości wykorzystane na wydatki kwalifikowalne, Beneficjent zwraca tę część dofinansowania w terminie nie późniejszym niż w dniu złożenia wniosku o płatność końcową. Końcowe rozliczenie Projektu uwarunkowane jest przekazaniem przez Wnioskodawcę ostatecznych danych nt. realizacji wskaźnika efektywności społecznej i efektywności zatrudnieniowej, nie później niż do 100 dni kalendarzowych od zakończenia realizacji Projektu.

O realizacji ww. projektu Wnioskodawca zobowiązany był poinformować miejscowy Ośrodek Pomocy Społecznej, celem umożliwienia zapoznania się z nim jego potencjalnym uczestnikom (rodzinom opisanym wyżej) i wyrażenia chęci wzięcia udziału w programie, co Wnioskodawca ma monitorować i raportować Instytucji Wdrażającej.

Należy też dodać, że choć programem ma być objętych 30 rodzin, to ani z Umowy, ani z Regulaminu Konkursu, ani z wniosku o dotację złożonego przez Wnioskodawcę do Instytucji Wdrażającej nie wynika, aby wartość dotacji, jaka została przyznana Wnioskodawcy, była obliczona jako kwota za każdą rodzinę pomnożona przez liczbę rodzin, korygowaną następnie do „faktycznej liczby rodzin”, które skorzystały z programu, pomnożonej przez „stawkę za rodzinę”, itd. Jeśli w programie weźmie udział mniejsza liczba rodzin, to kwota dotacji ulegnie zmniejszeniu - ale dlatego, że Wnioskodawca nie poniesie niektórych kosztów, więc nie będzie potrzeby ani możliwości ich zwracania w ramach dotacji; niektóre koszty okażą się niższe, więc Wnioskodawca dostanie zwrot niższych kosztów, itd. i takie okoliczności złożą się na zmniejszenie ostatecznej kwoty dotacji, a nie „stawka za rodzinę”, która faktycznie wzięła udział w programie.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 28 stycznia 2019 r. w odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „W jaki sposób została skalkulowana wysokość przedmiotowej dotacji skoro, jak wskazano we wniosku, nie jest liczona na osobę (rodzinę):

czy jest uzależniona np. od ilości godzin doradztwa, szkolenia, w inny sposób – jaki?
czy jest uzależniona od skonkretyzowanego działania – jakiego?”

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z Umową z Instytucją Wdrażającą, przedstawia wniosek, w którym opisuje, jakie działania zamierza podjąć, w jakim czasie, ile osób lub podwykonawców zamierza zatrudnić, jakie wykształcenie mają poszczególne osoby i jakie doświadczenie przydatne w realizacji projektu, uczestnictwem w realizacji jakich projektów mogą się ewentualnie pochwalić (i na podstawie jakich dokumentów), etc. oraz jakie musi ponieść koszty z tym związane. Wnioskodawca wskazuje jednostkową wysokość danego rodzaju kosztu oraz jego sumę (np. koszt wynajęcia psychologa dziecięcego na 1 godzinę x ilość psychologów x ilość godzin), wysokość kosztów towarzyszących (np. wynajem sali dla określonej liczby osób) oraz wskazuje wysokość i rodzaj kosztów pośrednich, które musi ponieść oraz jakiej kwoty dotacji na to wszystko potrzebuje. We wniosku o dofinansowanie z automatu następuje automatyczne przeliczenie kwoty dotacji przez liczbę uczestników, więc jest możliwe ustalenie, ile wynosi wsparcie na jedną osobę. Jednak w programie opisanym we wniosku o wydanie interpretacji nie było żadnych limitów w przeliczeniu na jedną osobę, więc Wnioskodawca, ubiegając się o dotację, planował działania i koszty w stosunku do potrzeb grupy, która będzie objęta programem, w tym planował liczbę osób danej specjalności, które będzie musiał zaangażować biorąc pod uwagę planowaną liczbę uczestników programu, liczbę godzin pracy tych osób, koszt wynajmu sal na potrzeby uczestników programu, koszt wyżywienia, etc. oraz koszty pośrednie. W ten sposób powstał łączny budżet, który, po podzieleniu tej sumy przez liczbę uczestników, pozwala na ustalenie kwoty wsparcia przypadającego na jedną osobę. Jednak Wnioskodawca nie składał wniosku o przyznanie dotacji w określonej kwocie na osobę / rodzinę / grupy danych rodzajów warsztatów, lecz o przyznanie dotacji w określonej wysokości …, wskazując sposób jej obliczenia, opisany wyżej.

Następnie Instytucja Wdrażająca bada, czy rodzaje wydatków, które zamierza ponieść Wnioskodawca, są tzw. „wydatkami kwalifikowanymi” (czyli takimi, jakie mogą być finansowane lub współfinansowane w ramach dotacji) - a jeśli tak, to czy kwota dotacji, jakiej oczekuje Wnioskodawca na pokrycie tych wydatków nie jest zawyżona (np. przez wynajęcie zbyt drogich psychologów albo czy ilość godzin przeznaczonych na zajęcia z psychologami nie jest zawyżona w stosunku do celów i założeń programu). Po zweryfikowaniu ww. okoliczności Instytucja Wdrażająca zawiera z Wnioskodawcą umowę o przyznanie dotacji, wskazującą także szczegółowo rodzaje wydatków, jakie zamierza ponieść Wnioskodawca, które będą objęte dotacją.

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „Jakie konkretne czynności Wnioskodawca będzie wykonywał na rzecz uczestników projektu?” Strona wskazała, że w ramach otrzymanej dotacji Wnioskodawca będzie prowadził zajęcia z dziećmi i rodzicami, pod opieką psychologów, pedagogów, prawników, doradców, trenerów. Będą to warsztaty z zakresu racjonalnego żywienia, warsztaty teatralne dla dzieci, warsztaty artystyczne dla dzieci, warsztaty „świadomy rodzic”, etc. oraz wsparcie w postaci indywidualnych spotkań z psychologiem, pedagogiem czy prawnikiem - w ramach zintegrowanego poradnictwa socjalnego. Wnioskodawca wynajmie też sale na te cele oraz zapewni wyżywienie - poprzez zaangażowanie (odpłatne) firmy cateringowej.

Natomiast odpowiadając na pytanie Organu „Na co konkretnie Wnioskodawca przeznaczy otrzymane środki pochodzące z otrzymanej dotacji?” Wnioskodawca wskazał, że przeznaczy otrzymaną dotację na pokrycie kosztów wskazanych we wniosku o przyznanie dotacji i w Umowie z Instytucją Wdrażającą - czyli kosztów wynajęcia osób i podwykonawców zaangażowanych do poszczególnych zadań (zob. powyżej), wynajmu sal na te cele, kosztów pośrednich opisanych we wniosku, cateringu, materiałów szkoleniowych, koszty osób wspomagających dla dzieci niepełnosprawnych podczas warsztatów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dotacja otrzymana przez Wnioskodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - a jeśli tak, to wg jakiej stawki VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W przedstawionym stanie faktycznym dotacja nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega m.in. świadczenie usług, przez które, zgodnie z art. 8 ust. 1, rozumie się każde świadczenie nie będące dostawą towarów. Natomiast wg art. 29a) ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Ten ostatni przepis stanowi implementację art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dyrektywa VAT), zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko (...), włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Z powyższych przepisów wynika, że nie każda dotacja jest opodatkowana - a ściślej, że dotacje co do zasady nie są opodatkowane w ogóle, chyba, że mają bezpośrednio wpływ na cenę sprzedawanego towaru czy świadczonej usługi. Ponadto fakt, że otrzymana dotacja wpływa na ekonomiczne funkcjonowanie podatnika i jego przedsiębiorstw też nie może sam w sobie stanowić twierdzenia o konieczności opodatkowania VAT-em, gdyż w takiej sytuacji każda dotacja byłaby opodatkowana VAT. Zawsze bowiem otrzymanie wsparcia finansowego (zwłaszcza bezzwrotnego) znajduje odzwierciedlenie w sytuacji ekonomicznej otrzymującego i jego dalszych działaniach. Przykładowo otrzymanie dotacji na zakup technologii czy maszyn pozwala taniej rozpocząć działalność (np. taniej uruchomić fabrykę, w której te maszyny i technologie będą używane), a w konsekwencji taniej sprzedawać produkt końcowy (towary / usługi) wyprodukowany taniej przez firmę, która otrzymała taką dotację, ale nie oznacza to, że jest to dotacja „mająca bezpośredni wpływ na cenę” sprzedawanego towaru czy usługi. Aby dotacja była opodatkowana VAT, musi mieć bezpośredni wpływ na cenę konkretnej usługi (konkretnego towaru), a nie jedynie umożliwić tańszą produkcję towarów/usług, a w konsekwencji sprzedaż po niższych cenach, itd. Tym bardziej dotacja nie powinna podlegać VAT, gdy podatnik dzięki niej ma możliwość podjęcia pewnych działań bez pobierania od kogokolwiek wynagrodzenia, ponosząc minimalne koszty własne.
Prawidłowość takiego rozumienia potwierdza choćby orzeczenie TSUE w sprawie C-184/00, w którym TSUE stwierdził, iż sam fakt, że dofinansowanie wpływa na ostateczną cenę świadczenia nie ma znaczenia dla uznania, czy powinno ono zwiększać podstawę opodatkowania, gdyż w praktyce prawie zawsze dofinansowanie działalności podatnika wpływa w jakiś sposób na poziom stosowanych przez niego cen.
Przywołane orzeczenie TSUE dotyczyło pytania o objęcie VAT-em dotacji otrzymanej przez podatnika w ramach zwrotu kosztów swojej statutowej działalności polegającej na promowaniu walońskich produktów rolnych i ogrodniczych, wynajmowanie i utrzymywanie biur lokalnych, udział w różnych związanych z tym wydarzeniach oraz innych wydatków bezpośrednich i pośrednich (tj. alokowanych własnych wydatków podatnika) ponoszonych w celu realizacji ww. celu.
Takie rozumienie omawianych przepisów potwierdzają także interpretacje indywidualne - przykładowo interpretacja z 27 marca 2014 r. nr ITPP2/443-98/14/EB, dotycząca Stowarzyszenia, które miało zrealizować zadanie z zakresu rehabilitacji grupowej i indywidualnej osób niepełnosprawnych. Na ten cel Stowarzyszenie otrzymało z PFRON 90% dotację, z której pokrywa koszty wynagrodzenia osób, którym na podstawie umów cywilnoprawnych powierzono prowadzenie zajęć specjalistycznych (rehabilitacja ruchowa, psychologiczna, logopedyczna, korekcyjno - kompensacyjna, zajęć z muzykoterapii) oraz obsługę projektu, koszów najmu sali rehabilitacyjnej, etc. Uczestnicy projektu (osoby niepełnosprawne) nie wnoszą żadnych opłat. Stowarzyszenie stwierdziło, że powyższa dotacja stanowi pokrycie części (tj. 90%) kosztów (bezpośrednich i pośrednich) realizacji projektu, więc nie powinna podlegać VAT.
Minister Finansów zgodził się z podatnikiem dodatkowo wskazując, że gdy dofinansowanie jest związane z dostawą lub świadczeniem usługi, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensata z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka zwiększa podstawę opodatkowania VAT.
Nie ulega wątpliwości, że w stanie faktycznym opisanym w niniejszym wniosku nie mamy do czynienia z dopłatą do ceny, gdyż ani Wnioskodawca, ani nikt inny, nie otrzyma od uczestników programów (czyli rodzin niepełnosprawnych i ich dzieci) jakiegokolwiek wynagrodzenia, skoro uczestnicy nie będą musieli nikomu z tego tytułu zapłacić. Wnioskodawca będzie realizował program społeczny adresowany do osób wykluczonych (tu: ze względu na różny stopień niepełnosprawności), otrzymując zwrot kosztów bezpośrednich, jak też pośrednich. Wnioskodawca nie będzie mógł zrealizować z tego tytułu zysku, nie będzie mógł swobodnie dysponować dotacją (np. przeznaczyć jej na finansowanie bieżącej działalności), ani choćby przechowywać otrzymanych pieniędzy na oprocentowanych rachunkach bankowych, gdyż wszelki ewentualny dochód Wnioskodawcy (w tym w postaci odsetek) ma być zwrócony Instytucji Wdrażającej, zaś jakiekolwiek rozporządzenie choćby częścią środków w sposób sprzeczny z Umową spowoduje konieczność ich zwrotu, a może spowodować rozwiązanie Umowy. Co więcej - pomijając zaliczkę, kolejne transze dotacji Wnioskodawca otrzyma po przedstawieniu dowodów poniesienia kosztów, ich uzasadnienia, rozliczenia, a przede wszystkim - po pozytywnej weryfikacji wydatków poniesionych wcześniej (w tym objętych zaliczką).
Nie ma przy tym znaczenia, że w analizowanej sytuacji dotację otrzyma przedsiębiorca, a nie Fundacja, Stowarzyszenie, czy instytucja zajmująca się statutowo np. wspieraniem osób wykluczonych czy zagrożonych wykluczeniem, realizująca programy adresowane do takich osób, etc. Art. 29a ustawy o VAT, podobnie jak art. 73 Dyrektywy VAT , nie zawierają jakiegokolwiek kryterium podmiotowego, czy choćby podmiotowo - przedmiotowego, lecz jedynie kryterium przedmiotowe.
Oznacza to, że liczy się wyłącznie charakter dotacji i jej wpływ na sprzedaż towaru / usługi po obniżonej cenie, a nie to, kto dotację otrzyma. Wynika to także z obowiązku równego traktowania podmiotów na gruncie ustawy o VAT - przykładowo bank (czyli podmiot świadczący usługi co do zasady zwolnione z VAT) jeśli wykona czynność opodatkowaną (np. wynajem budynku), to z tego tytułu zapłaci VAT, tak samo jak każdy inny podatnik - i odwrotnie, tj. jeśli podatnik świadczący czynności opodatkowane (np. sprzedaż samochodów) wykona usługę zwolnioną z VAT (np. finansową), to ta usługa będzie zwolniona z VAT - mimo, że wykonał ją podatnik wykonujący co do zasady czynności opodatkowane. Tam, gdzie zwolnienie czy wyłączenie z opodatkowania ma mieć charakter podmiotowy, ustawodawca wyraźnie to wskazuje - jak np. w art. 113 ust.1 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnieni z VAT są podatnicy, u których obrót roczny nie przekroczył kwoty 200.000 zł. Wobec tego jeśli ustawodawca nie wprowadza kryterium podmiotowego, to ocena skutków zaistnienia danej sytuacji na gruncie VAT powinna być taka sama dla każdego podmiotu, który się takiej sytuacji znalazł.
Skoro zatem zgodnie z przywołaną interpretacją indywidualną dotacja na program skierowany do osób niepełnosprawnych, ich rehabilitację, ćwiczenia, itd., obliczana na podstawie kosztów bezpośrednich i pośrednich, poniesionych przez beneficjenta dotacji, nie podlega opodatkowaniu VAT, to analogicznie dotacja opisana w stanie faktycznym niniejszego wniosku również nie powinna być opodatkowana VAT. Jej celem jest bowiem nie dopłata do ceny, gdyż jak już wspomniano program jest bezpłatny dla uczestników, lecz zwrot maksymalnie 95% kosztów realizacji społecznego programu wsparcia i aktywizacji osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem ze względu na niepełnosprawność ich dzieci. Osoby te będą mogły wyrazić chęć przystąpienia do programu, o czym dowiedzą się w lokalnym Ośrodku Pomocy Społecznej, gdyż o rozpoczęciu takiego programu Wnioskodawca zobowiązany jest taki ośrodek poinformować.
W analizowanej sytuacji podkreślenia wymaga, że Wnioskodawca nie otrzyma dotacji obliczonej na podstawie liczby rodzin pomnożonej przez stawkę za rodzinę, lecz otrzyma dotację wnioskowaną, pomniejszoną o ewentualnie koszty nie poniesione, gdyż jeśli mniej rodzin zgłosi się do udziału w programie, to niektórych kosztów Wnioskodawca nie poniesie albo będą one niższe, itd. Jest to istotne w kontekście wyroku TSUE z 27 marca 2014 r. (C-151/13), dotyczącego dotacji otrzymywanych przez podatnika prowadzącego dom opieki dla osób starszych. Wartość dotacji była kalkulowana jako stawka dzienna za każdego pensjonariusza za zakwaterowanie, plus stawka dzienna za pensjonariusza związana z jego niesamodzielnością, plus stawka dzienna za świadczenia z tytułu opieki zdrowotnej. TSUE stwierdził, że taka „dotacja” powinna wchodzić do podstawy opodatkowania - z czym należy się zgodzić, gdyż jest to po prostu wynagrodzenie za poszczególnego pensjonariusza, które dodatkowo w przypadku każdego pensjonariusza może być inna, skoro jest uzależniona także od indywidualnych cech każdego z nich (np. stopnia niesamodzielności czy rodzaju opieki zdrowotnej, jakiej danemu pensjonariuszowi należy udzielić ze względu na jego stan zdrowia). Mogłoby się zatem okazać, że stawka za świadczenia dotyczące jednego pensjonariusza jest inna niż drugiego, co wpłynęłoby bezpośrednio na wysokość „dotacji” otrzymywanej przez firmę świadczącą usługi opieki nad starszymi osobami.
Nic takiego nie będzie miało miejsca w analizowanej sytuacji, gdyż Wnioskodawca otrzyma zwrot poniesionych kosztów na podstawie przedłożonych dowodów ich poniesienia, a liczba uczestników może mieć wpływ na wysokość ponoszonych, a tym samym zwracanych kosztów, ale nie musi, co w świetle przywołanych wyroków ETS dodatkowo potwierdza, że dotacja jaką otrzyma Wnioskodawca nie powinna być opodatkowana VAT. Wnioskodawca nie otrzyma bowiem jakiejkolwiek, zwłaszcza „obniżonej” ceny od uczestnika programu, wobec czego dotacja nie służy jej „wyrównaniu”, ani „kwoty za każdą rodzinę”, więc nie zachodzi związek między obniżoną ceną a dotacją mającą ją wyrównać, o którym mowa w art. 29a) ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przy czym towarami – w myśl art. 2 pkt 6 cyt. ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE/Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

TSUE, w wyroku z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że „(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. I 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).

W wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że „(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C-53/09 i C-55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ww. ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie stanowi więc podstawy opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotne zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencję, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z cyt. art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Z okoliczności przedstawionych przez Stronę wynika, że Wnioskodawca złożył wniosek o otrzymanie dotacji w celu realizacji projektu „Aktywacja społeczna rodzin posiadających dzieci niepełnosprawne ...”.

Celem Projektu jest wsparcie rodzin wielodzietnych, ubogich rodzin z dziećmi, rodzin z osobami starszymi, rodzin z osobami z niepełnosprawnościami oraz rodzin z innymi osobami niesamodzielnymi i rodziców samotnie wychowujących dzieci.

Cel główny i cele szczegółowe projektu są zgodne z celem szczegółowym RPO WM, tj. zwiększenie szans na zatrudnienie osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz zapobieganie zjawisku wykluczenia społecznego i ubóstwa poprzez realizację poniższych zadań:

Grupę docelową stanowi 30 rodzin zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Kryteria dostępu: osoby/rodziny zamieszkujące na terenie powiatu …, posiadające dziecko z niepełnosprawnością znaczną lub umiarkowaną, gdzie jednej rodzic nie pracuje gdyż sprawuje opiekę nad dzieckiem i korzystająca ze świadczeń z pomocy społecznej lub kwalifikująca się do objęcia wsparciem pomocy społecznej. Rodziny będą zobligowane do wyrażenia zgody na zawarcie umowy na wzór kontaktu socjalnego. Kryteria premiujące: osoby korzystające z programu PO PŻ 2014-2020 - 5 pkt, osoby zakwalifikowane do III profilu pomocy - 2 pkt, rodzice niepełnosprawni - 2 pkt.”

W przypadku osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Wnioskodawca nawiąże współpracę z PUP.

Grupa docelowa została wybrana na podstawie danych PS oraz własnych badań wnioskodawcy. Z danych wynika, że są to rodziny wieloproblemowe i dysfunkcyjne, które nie są w stanie spełniać swoich podstawowych funkcji wychowawczych, nie zaspokajają potrzeb materialnych, nie przekazują właściwych społecznie wzorów postępowania.

Do projektu zrekrutowanych zostanie 30 rodzin w tym 75% będą stanowić kobiety, w tym 30 dzieci. Wnioskodawca opracuje regulamin rekrutacji uwzględniający dostępność dla osób niepełnosprawnych. Rekrutacja będzie trwała od września 2018 .... Wnioskodawca przeprowadzi akcje promocyjną: plakaty/ulotki w urzędach, ośrodkach zdrowia, ośrodkach pomocy społecznej.

Po pozytywnym rozpatrzeniu ww. wniosku, Wnioskodawca zawarł z Województwem … (w imieniu którego działa Instytucja Wdrażająca) Umowę o dofinansowanie ww. projektu, którego całkowita wartość wynosi … pln, z czego Wnioskodawca otrzyma dotację w kwocie … pln (na którą składa się … pln ze środków europejskich oraz kwota … w ramach dotacji celowej z budżetu państwa). Z kolei Wnioskodawca zobowiązał się do wniesienia kwoty własnej w wysokości … pln - co stanowi 5,12% całego budżetu ww. projektu.

Zgodnie z Umową, ww. dofinansowanie jest przeznaczone na pokrycie wydatków kwalifikowalnych ponoszonych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją Projektu. Ponadto w ramach budżetu będą pokryte także tzw. Koszty pośrednie Projektu (tj. koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem wnioskodawcy, których katalog został wskazany w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności), stanowiące 25% poniesionych, udokumentowanych i zatwierdzonych w ramach Projektu wydatków bezpośrednich.

Choć programem ma być objętych 30 rodzin, to ani z Umowy, ani z Regulaminu Konkursu, ani z wniosku o dotację złożonego przez Wnioskodawcę do Instytucji Wdrażającej nie wynika, aby wartość dotacji, jaka została przyznana Wnioskodawcy, była obliczona jako kwota za każdą rodzinę pomnożona przez liczbę rodzin, korygowaną następnie do „faktycznej liczby rodzin”, które skorzystały z programu, pomnożonej przez „stawkę za rodzinę”, itd. Jeśli w programie weźmie udział mniejsza liczba rodzin, to kwota dotacji ulegnie zmniejszeniu - ale dlatego, że Wnioskodawca nie poniesie niektórych kosztów, więc nie będzie potrzeby ani możliwości ich zwracania w ramach dotacji; niektóre koszty okażą się niższe, więc Wnioskodawca dostanie zwrot niższych kosztów, itd. i takie okoliczności złożą się na zmniejszenie ostatecznej kwoty dotacji, a nie „stawka za rodzinę”, która faktycznie wzięła udział w programie.

Zgodnie z Umową z Instytucją Wdrażającą, Strona przedstawia wniosek, w którym opisuje, jakie działania zamierza podjąć, w jakim czasie, ile osób lub podwykonawców zamierza zatrudnić, jakie wykształcenie mają poszczególne osoby i jakie doświadczenie przydatne w realizacji projektu, uczestnictwem w realizacji jakich projektów mogą się ewentualnie pochwalić (i na podstawie jakich dokumentów), etc. oraz jakie musi ponieść koszty z tym związane. Wnioskodawca wskazuje jednostkową wysokość danego rodzaju kosztu oraz jego sumę (np. koszt wynajęcia psychologa dziecięcego na 1 godzinę x ilość psychologów x ilość godzin), wysokość kosztów towarzyszących (np. wynajem sali dla określonej liczby osób) oraz wskazuje wysokość i rodzaj kosztów pośrednich, które musi ponieść oraz jakiej kwoty dotacji na to wszystko potrzebuje. We wniosku o dofinansowanie z automatu następuje automatyczne przeliczenie kwoty dotacji przez liczbę uczestników, więc jest możliwe ustalenie, ile wynosi wsparcie na jedną osobę. Jednak w programie opisanym we wniosku o wydanie interpretacji nie było żadnych limitów w przeliczeniu na jedną osobę, więc Wnioskodawca, ubiegając się o dotację, planował działania i koszty w stosunku do potrzeb grupy, która będzie objęta programem, w tym planował liczbę osób danej specjalności, które będzie musiał zaangażować biorąc pod uwagę planowaną liczbę uczestników programu, liczbę godzin pracy tych osób, koszt wynajmu sal na potrzeby uczestników programu, koszt wyżywienia, etc. oraz koszty pośrednie. W ten sposób powstał łączny budżet, który, po podzieleniu tej sumy przez liczbę uczestników, pozwala na ustalenie kwoty wsparcia przypadającego na jedną osobę. Jednak Wnioskodawca nie składał wniosku o przyznanie dotacji w określonej kwocie na osobę / rodzinę / grupy danych rodzajów warsztatów, lecz o przyznanie dotacji w określonej wysokości …, wskazując sposób jej obliczenia, opisany wyżej.

W ramach otrzymanej dotacji Wnioskodawca będzie prowadził zajęcia z dziećmi i rodzicami, pod opieką psychologów, pedagogów, prawników, doradców, trenerów. Będą to warsztaty z zakresu racjonalnego żywienia, warsztaty teatralne dla dzieci, warsztaty artystyczne dla dzieci, warsztaty „świadomy rodzic”, etc. oraz wsparcie w postaci indywidualnych spotkań z psychologiem, pedagogiem czy prawnikiem - w ramach zintegrowanego poradnictwa socjalnego. Wnioskodawca wynajmie też sale na te cele oraz zapewni wyżywienie - poprzez zaangażowanie (odpłatne) firmy cateringowej.

Wnioskodawca przeznaczy otrzymaną dotację na pokrycie kosztów wskazanych we wniosku o przyznanie dotacji i w Umowie z Instytucją Wdrażającą - czyli kosztów wynajęcia osób i podwykonawców zaangażowanych do poszczególnych zadań (zob. powyżej ), wynajmu sal na te cele, kosztów pośrednich opisanych we wniosku, cateringu, materiałów szkoleniowych, koszty osób wspomagających dla dzieci niepełnosprawnych podczas warsztatów.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do rozstrzygnięcia kwestii, czy dotację otrzymaną przez Wnioskodawcę na realizację Projektu opisanego w stanie faktycznym należy wliczyć do podstawy opodatkowania.

W rozpatrywanej sprawie należy zauważyć, że dofinansowanie dotyczy konkretnego świadczenia realizowanego przez Wnioskodawcę na rzecz uczestników projektu. Na ten element wskazuje sam Wnioskodawca we wniosku, podkreślając, że zakłada się objęcie wsparciem 30 rodzin zamieszkałych .... Projekt będzie realizowany w okresie od … 2018 r. do … 2019 r. Uczestnicy projektu korzystają ze wsparcia realizowanego w ramach projektu polegającego na realizacji aktywizacji społecznej rodzin uczestniczących w projekcie. Na rzecz uczestników będą świadczone m.in. usługi aktywnej integracji o charakterze społecznym, edukacyjnym i zdrowotnym zapobiegające procesom ubóstwa i wykluczenia społecznego. Jak wskazał Wnioskodawca, uczestnicy projektu będą korzystali z konkretnych działań polegających m.in. na: diagnozie indywidualnych potrzeb i potencjałów uczestników projektu (zajęcia indywidualne), zintegrowanym poradnictwie rodzinnym: pedagogicznym, psychologicznym, prawnym (zajęcia indywidualne), udziale w warsztatach integracyjnych dzięki czemu nastąpi wzrost kompetencji społecznych i życiowych (zajęcia grupowe).

Istnieje zatem ścisły i bezpośredni związek między otrzymaną dotacją, a działaniami podejmowanymi przez Zainteresowanego na rzecz uczestników. Projekt ma na celu przeprowadzenie diagnozy indywidualnych potrzeb i potencjałów uczestników projektu w celu przygotowania i realizacji wsparcia w oparciu o ścieżkę reintegracji; a następnie zintegrowane poradnictwo rodzinne (pedagogiczne, psychologiczne, prawne); zajęcia indywidualne - każda rodzina, otrzyma wsparcie psychologa, pedagoga i prawnika, dzięki czemu zdobędą oni wiedzę nt. możliwości zatrudnienia, swoich kompetencji, sposobu pracy ze swoimi dziećmi, sposoby rozwiązywania zagadnień prawnych; oraz zintegrowane działania społeczne, edukacyjne, kulturalne i sportowe - zajęcia grupowe wraz z rodzinami (ok 60 osób) - uczestnicy i ich rodziny wezmą udział w warsztatach integracyjnych dzięki czemu nastąpi wzrost kompetencji społecznych i życiowych.

Jak wynika z treści wniosku, na rzecz rodzin uczestniczących w Projekcie zostaną podjęte działania w zakresie prowadzenia, pod opieką psychologów, pedagogów, prawników, doradców, trenerów, warsztatów z zakresu racjonalnego żywienia, warsztatów teatralnych dla dzieci, warsztatów artystycznych dla dzieci, warsztatów „świadomy rodzic”, oraz wsparcie w postaci indywidualnych spotkań z psychologiem, pedagogiem czy prawnikiem - w ramach zintegrowanego poradnictwa socjalnego.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że otrzymywane przez Wnioskodawcę dotacje będą pokrywać wartość świadczonych przez Wnioskodawcę usług na rzecz uczestników projektu. Jak wskazał Wnioskodawca, otrzymana dotacja przeznaczona będzie na pokrycie wydatków kwalifikowalnych ponoszonych przez Stronę w związku z realizacją Projektu. Przeznaczona jest więc na pokrycie kosztów świadczonych usług w zakresie aktywizacji społecznej, usług edukacyjnych i kulturalnych, a także usług doradczych. Nie ulega zatem wątpliwości, że uczestnicy projektu, przez sfinansowanie ww. usług otrzymają pomoc - świadczenie, za które nie zostaną obciążeni finansowo (osiągną więc finansową korzyść). Zatem, dofinansowanie obejmuje wartość dotacji, jaka przypada na poszczególnych uczestników projektu, w którym każdy uczestnik korzysta z konkretnego indywidualnego programu obejmującego różnego rodzaju usługi wykonywane w celu realizacji założeń Projektu. W przypadku każdego uczestnika Projektu można więc bez przeszkód określić wartość i ilość konkretnych świadczeń, z których dany uczestnik skorzysta. Tym samym wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie dotacja stanowi wynagrodzenie za świadczenie na rzecz uczestników Projektu określonych usług. Potwierdza to również sposób w jaki Strona dokonuje kalkulacji kosztów, które jest zobowiązana przedstawić Instytucji Wdrażającej. Wnioskodawca wskazał, że składając wniosek do Instytucji Wdrażającej opisuje, jakie działania zamierza podjąć, w jakim czasie, ile osób lub podwykonawców zamierza zatrudnić, oraz jakie musi ponieść koszty z tym związane. Wnioskodawca wskazuje jednostkową wysokość danego rodzaju kosztu oraz jego sumę (np. koszt wynajęcia psychologa dziecięcego na 1 godzinę x ilość psychologów x ilość godzin), wysokość kosztów towarzyszących (np. wynajem sali dla określonej liczby osób) oraz wskazuje wysokość i rodzaj kosztów pośrednich, które musi ponieść oraz jakiej kwoty dotacji na to wszystko potrzebuje. We wniosku o dofinansowanie z automatu następuje automatyczne przeliczenie kwoty dotacji przez liczbę uczestników, więc jest możliwe ustalenie, ile wynosi wsparcie na jedną osobę.

Wnioskodawca wskazał również, że Instytucja Wdrażająca bada, czy rodzaje wydatków, które zamierza ponieść Wnioskodawca, są tzw. „wydatkami kwalifikowanymi” (czyli takimi, jakie mogą być finansowane lub współfinansowane w ramach dotacji) - a jeśli tak, to czy kwota dotacji, jakiej oczekuje Wnioskodawca na pokrycie tych wydatków nie jest zawyżona (np. przez wynajęcie zbyt drogich psychologów albo czy ilość godzin przeznaczonych na zajęcia z psychologami nie jest zawyżona w stosunku do celów i założeń programu). Z opisu sprawy wynika też, że Wnioskodawca nie może przeznaczać otrzymanych transz dofinansowania na cele inne niż związane z Projektem, w szczególności na tymczasowe finansowanie swojej podstawowej, poza projektowej działalności, pod rygorem zwrotu całości lub części dofinansowania. Projektem będzie objętych 30 rodzin w tym 75% będą stanowić kobiety, w tym 30 dzieci.

W rozpatrywanej sprawie nie ma znaczenia okoliczność, że Wnioskodawca nie otrzymuje wynagrodzenia od uczestników Projektu, a od osoby trzeciej tj. od Instytucji Wdrażającej. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Projekt jest konkretnym zadaniem, wyodrębnionym z ogólnej działalności Wnioskodawcy i dofinansowanie nie jest udzielane do ogólnych kosztów funkcjonowania Wnioskodawcy, lecz jest przeznaczone dla indywidualnego uczestnika. Nie zmienia tego fakt, że w ramach budżetu będą pokryte także tzw. Koszty pośrednie Projektu, takie jak: koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem Wnioskodawcy, stanowiące 25% poniesionych, udokumentowanych i zatwierdzonych w ramach Projektu wydatków bezpośrednich. Koszty te nadal będą związane wyłącznie z realizowanym Projektem, i nie będą stanowiły dopłaty do ogólnej działalności Strony.

Zatem otrzymane przez Wnioskodawcę kwoty, stanowiące dofinansowanie na pokrycie wydatków związanych z realizacją projektu, należy uznać za mające bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych w ramach Projektu, gdyż dzięki dofinansowaniu uczestnicy projektu biorą w nich udział bezpłatnie, a w normalnych warunkach rynkowych musieliby zapłacić cenę za usługi w wysokości co najmniej równej wydatkom związanym z ich organizacją i przeprowadzeniem. Istotne jest również to, że wykonanie przez Zainteresowanego określonych usług jest zależne od otrzymania dotacji, co przeczy tezie, że nie stanowi ona dopłaty do świadczonych usług. Uczestnik projektu nie wnosi wkładu, czyli w rzeczywistości Wnioskodawca pokrywa koszt usługi z otrzymanej dotacji. Okoliczność, że Wnioskodawca nie osiągnie dochodu z tytułu świadczonych usług nie ma znaczenia, ponieważ, cena usługi może być skalkulowana na poziomie ponoszonych kosztów. Istotne jest to, że dotacja redukuje cenę konkretnej usługi realizowanej dla uczestnika, a zatem ma charakter sprzedażowy, a nie zakupowy.

Dla uznania podejmowanych przez Wnioskodawcę działań na rzecz uczestników projektu za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT nie ma również znaczenia fakt nieuzyskiwania przez Wnioskodawcę zysku, gdyż zgodnie z art. 15 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ponadto, nieopodatkowanie działań podejmowanych przez Wnioskodawcę pogorszyłoby sytuację innych podmiotów prowadzących podobną działalność i prowadziłoby do znaczących zakłóceń konkurencji na rynku usług aktywizacji społecznej.

W konsekwencji stwierdzić należy, że przedmiotowa dotacja stanowi pokrycie ceny usług a więc będzie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług i będzie zwiększać podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

W świetle powyższych okoliczności, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym dotacja otrzymana na realizację Projektu opisanego w złożonym wniosku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za nieprawidłowe.

Podstawowa stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, ar. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na mocy art. 146aa ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca przewidział również opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku. Zwolnienie od podatku od towarów i usług, w przypadku spełnienia określonych warunków, przysługuje podatnikom świadczącym np. usługi w zakresie pomocy społecznej, usługi szkoleniowe, usługi zdrowotne czy usługi kulturalne.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d) ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów psychologa.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
- domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
- placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
placówki specjalistycznego poradnictwa,
inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Stosowanie do treści art. 43 ust. 1 pkt 26 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym

- oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Natomiast z treści art. 43 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 33 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku, usługi kulturalne świadczone przez:

podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Wnioskodawca wskazał, że realizując Projekt będzie prowadził pod opieką psychologów, pedagogów, prawników, doradców, trenerów warsztaty z zakresu racjonalnego żywienia, warsztaty teatralne dla dzieci, warsztaty artystyczne dla dzieci, warsztaty „świadomy rodzic”, a także indywidualne spotkania z psychologiem, pedagogiem czy prawnikiem (w ramach zintegrowanego poradnictwa socjalnego). Zatem usługi wykonywane przez Wnioskodawcę w celu realizacji Projektu będą w głównej części polegały na wykonywaniu świadczeń z zakresu doradztwa / poradnictwa, a tylko pewnym elementem ww. usług będą usługi edukacyjne, zdrowotne czy kulturalne.

Jak wynika z treści cyt. art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d) ustawy o podatku od towarów i usług, ze zwolnienia z podatku od towarów i usług mogą korzystać świadczone przez psychologa usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Natomiast z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że celem zajęć prowadzonych przez psychologa w ramach realizacji Projektu, będzie odbywanie indywidualnych spotkań z zakresu zintegrowanego poradnictwa socjalnego. Zatem świadczenia psychologa w ramach realizacji Projektu nie będą mogły być uznane za usługi w zakresie opieki zdrowotnej, a tym samym korzystać ze zwolnienia z tego podatku.

Zauważyć należy, że aby usługi szkoleniowe mogły korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, musi zostać spełniony szereg warunków wskazanych w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 26 i pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast z okoliczności przedstawionych we wniosku opisujących zakres świadczonych przez Stronę usług nie wynika, aby warunki określone w ww. przepisach zostały spełnione. Świadczone na rzecz uczestników Projektu usługi edukacyjne nie będą świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe w zakresie kształcenia i wychowania czy przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe w zakresie kształcenia na poziomie wyższym. Usługi te nie będą również usługami w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, mogącymi korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Strona nie będzie mogła również korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 cyt. ustawy, gdyż Wnioskodawca nie jest żadnym z podmiotów wymienionych w tym przepisie, którego działalność w zakresie pomocy społecznej mogłaby korzystać z ww. zwolnienia od podatku.

Czynności realizowane na rzecz uczestników w ramach Projektu nie będą również objęte zwolnieniem wskazanym w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług. O ile bowiem prowadzone w ramach Projektu warsztaty teatralne dla dzieci oraz warsztaty artystyczne dla dzieci można uznać za usługi kulturalne, o których mowa w tym przepisie, to Wnioskodawca nie jest żadnym z podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 33, a więc wykonywane przez niego usługi nie mogą korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, na podstawie ww. przepisu.

Czynności wykonywane przez Stronę nie zostały również wymienione w ustawie o podatku od towarów i usług, jako usługi opodatkowane preferencyjnymi stawkami podatku VAT.

Zatem dotacja otrzymana przez Wnioskodawcę na poczet realizacji projektu, o którym mowa we wniosku będzie podlegała opodatkowaniu wg podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin