INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 9 maja 2011r. (data wpływu 17 maja 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 lipca 2011r. (data wpływu 2 sierpnia 2011r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania prac wykonanych przez P. w ramach Konsorcjum - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 maja 2011r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania prac wykonanych przez P. w ramach Konsorcjum. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 lipca 2011r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 20 lipca 2011r. znak: IBPP3/443-576/11/PK.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca świadczy usługi budowlano-montażowe w ramach realizacji różnych projektów budowlanych. Obecnie w przetargach ubiega się wspólnie z innymi podmiotami nie powiązanymi kapitałowo o realizacje z Zamówień Publicznych na dużych obiektach (przykładowo: budowa stadionu wraz z zapleczem i infrastrukturą). Z uwagi na fakt, że przy realizacji tak dużych obiektów wymagane są zarówno odpowiednio szerokie referencje jak również wysokie zabezpieczenia finansowe, aby sprostać stawianym wymaganiom, Spółka planuje przystąpić do realizacji tych zadań (dalej „Projekt”) wspólnie z innym podmiotem gospodarczym (dalej „Konsorcjant”, „Partner” lub „Członek Konsorcjum”). W tym celu Spółka planuje zawrzeć umowę tzw. konsorcjum horyzontalnego (dalej: „Konsorcjum” lub „Umowa Konsorcjum”) i składać wspólne oferty w postępowaniach o przyznanie zamówień publicznych.

Udział w Konsorcjum pozwoli Spółce zdobyć doświadczenie oraz referencje. Dodatkowo, wspólne składanie ofert pozwoli Konsorcjantom na podział kosztów wadium i gwarancji zabezpieczającej prawidłowe wykonanie zadania, w rezultacie zmniejszy obciążenie finansowe obydwu Spółek w tym zakresie. Rozwiązanie takie jest również bardzo istotne z punktu widzenia zarządzania kontraktem, ponieważ pozwala rzetelnie rozliczać się pomiędzy Partnerami Konsorcjum, w tym w zakresie dobieranych podwykonawców. Dzięki temu możliwe jest złożenie korzystniejszej ceny na realizację zamówienia publicznego niż byłoby to możliwe w układzie klasycznego konsorcjum. W przypadku dużych zamówień daje ono większą szansę polskim podmiotom w stosunku do dużych podmiotów będących w zdecydowanej większości podmiotami zagranicznymi.

Zasady współpracy pomiędzy Stronami Konsorcjum zostaną określone w Porozumieniu, będącym uzupełnieniem podpisanej Umowy Konsorcjum.

Ogólne zasady funkcjonowania i cechy charakterystyczne Konsorcjum:

• Powołanie Konsorcjum nie powoduje skutków powstania nowego podmiotu gospodarczego,
• Konsorcjum będzie realizować Projekt w zamian za określone wynagrodzenie (dalej: Wynagrodzenie Konsorcjum),
• Strony Konsorcjum ponosić będą solidarną odpowiedzialność wobec zamawiającego (dalej „Zamawiający”) za wykonanie wszystkich zobowiązań wynikających z zawartego z nim kontraktu oraz z tytułu realizacji zobowiązań wynikających z rękojmi i gwarancji,
• Strony Konsorcjum ustanowią pełnomocnikiem (Liderem) jedną ze Stron. Lider będzie działać we własnym imieniu oraz w imieniu Stron Konsorcjum jako organizator i koordynator wszelkich czynności związanych z realizacją Umowy z Zamawiającym na podstawie Porozumienia oraz odpowiedniego pełnomocnictwa. W szczególności upoważniony będzie do podpisania i złożenia oferty, negocjacji handlowych oraz podpisania Umowy z Zamawiającym oraz otrzymywania poleceń dla i w imieniu Partnera Konsorcjum. Za pełnienie powyższych funkcji Liderowi Konsorcjum będzie przysługiwać dodatkowe wynagrodzenie w kwocie wyrażonej wartością, procentową, np. 1% rzeczywistej wartości netto umowy zawartej z Zamawiającym. Wynagrodzenie za zarządzanie może zostać otrzymane przez lidera od Partnera lub może zostać zatrzymane przez lidera z wynagrodzenia należnego od zamawiającego i pomniejszać część procentową wynagrodzenia należnego Partnerowi (i jednocześnie powiększać część procentową wynagrodzenia należnego liderowi) z tytułu udziału w Konsorcjum,
• Projekt będzie realizowany przez Partnerów wspólnie. Strony powołają wspólny zespół osobowy (tzw. P.) odpowiedzialny za realizację Projektu. W skład tego zespołu wchodzić będą osoby zarówno ze strony lidera jak i Partnera Konsorcjum. Zespół ten w dalszej kolejności będzie odpowiedzialny za prace przygotowawcze, nadzór oraz rozliczanie Projektu w ramach Konsorcjum. Koszty funkcjonowania tego zespołu i jego pracy na rzecz Projektu będą rozliczane na podstawie z góry ustalonych stawek godzinowych, obejmujących między innymi: koszty wynagrodzeń, narzuty na wynagrodzenia, koszty przejazdów służbowych i delegacji tych osób (związane z Projektem) i będą obciążać koszty Projektu,
• Zgodnie z Umową Konsorcjum strony odpowiedzialne będą za wspólne wykonanie min. prac projektowych, prac wyburzeniowych, budowlanych i instalacyjnych w ramach Projektu. Do jego obowiązków należeć będzie w szczególności: zawieranie umów z podwykonawcami i dostawcami w imieniu Konsorcjum, prowadzenie spraw prawnych i podatkowych Konsorcjum, prowadzenie odrębnego rachunku bankowego w celu rozliczania kontraktu, prowadzenie rozliczeń z Zamawiającym,
• Również Partner zobligowany zostanie do świadczenia usług na rzecz wspólnego przedsięwzięcia w ramach Konsorcjum. Czynności te będą polegały min. na zakupie towarów i usług od podmiotów trzecich, wykonaniu części robót budowlanych wynikających z zakresu prac określonych w porozumieniu do umowy Konsorcjum oraz na tzw. podwykonawstwie „wewnętrznym". Czynności te będą obciążały wynik Konsorcjum.
• Według założeń Konsorcjum, cały projekt będzie realizowany przez podwykonawców. Wiąże się to z tym, że cechą takiego Konsorcjum jest między innymi brak podziału zakresów robót, jeśli chodzi o zakresy robót pomiędzy Konsorcjantami. Tak więc udział procentowy dla Partnerów w przychodach i wyniku Projektu nie wynika bezpośrednio z podziału robót pomiędzy Parterami, ale wynika z innych ustaleń pomiędzy stronami. Dopuszcza się, iż poszczególne zakresy robót będą wykonywane przez Partnerów, jednak wynikać to będzie z otrzymanych i wykonywanych prac na zasadzie podwykonawstwa. Za wybór Podwykonawców odpowiedzialny będzie P., który będzie selekcjonował złożone oferty w oparciu o przyjęte zasady selekcji
• Podwykonawcy wszystkie faktury za wykonane usługi wystawiają na Lidera, który gromadzi całą pulę kosztów na Projekcie.
• Członek Konsorcjum obciąża Lidera za roboty wykonane jako podwykonawca (jeśli je wykonywał), oraz za pracę oddelegowanych przez niego osób do P., związaną z obsługą i zarządzaniem Projektem po uzgodnionych wcześniej stawkach jeden z wariantów umowy Konsorcjum zakłada, że Strony mogą doliczać do swoich uznanych kosztów Projektu pewną pulę kosztów pośrednich - np. administracyjnych, niezwiazanych z pracą P.. Planuje się, iż koszty te będą doliczane do kosztów Konsorcjum notą księgową (zarówno u lidera jak i Partnera ).
• Po zakończeniu każdego odebranego etapu robót, lider będzie wystawiać fakturę przychodową na Zamawiającego, a następnie część należnych Konsorcjum przychodów i kosztów związanych z Projektem zostanie alokowana na pozostałych Członków Konsorcjum według ustalonego wcześniej udziału procentowego Stron w Konsorcjum
• W celu obsługi Konsorcjum zostanie otwarty odrębny rachunek bankowy, do którego dostęp będzie miał lider a Partner lub Partnerzy będą sprawować kontrolę w zakresie prawidłowego zarządzania rachunkiem bankowym oraz akceptować przelewy, lub odrębny rachunek bankowy, do którego dostęp będą mieć wszystkie strony Konsorcjum na określonych warunkach.
• Otrzymywanie płatności od Zamawiającego, będzie leżało w zakresie uprawnień Lidera Konsorcjum, który następnie będzie przekazywał je w odpowiedniej części do Partnerów Konsorcjum
• Z rachunku będą przekazywane Członkom Konsorcjum również środki przeznaczone na zapłatę podatku VAT przez Członków Konsorcjum w przypadku, gdy czynności takiego Członka wykonywane w ramach Konsorcjum (z wyłączeniem usług w charakterze podwykonawcy) podlegałaby opodatkowaniu VAT np. w związku z oddelegowaniem personelu do P. lub w związku z uznaniem za koszty Projektu wybranych kosztów pośrednich, bądź VAT w przypadku obciążenia Partnera wynagrodzeniem za zarządzanie Projektem. Na ten rachunek będą również wpływać środki pieniężne uzyskane ze zwrotu VAT lub wynikające z odliczenia podatku naliczonego bądź rozliczenia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym przez Członków Konsorcjum, którzy otrzymaliby faktury VAT za czynności wykonywane w ramach Konsorcjum.
• Na powyższy rachunek będą również wpływać środki pieniężne od Lidera i Partnerów - zależnie od potrzeb i możliwości Członków Konsorcjum oraz ewentualnie zależnie od ustalonych przez Członków Konsorcjum dodatkowych warunków - w celu finansowania i zapewnienia płynności w zakresie realizacji Projektu.
• W szczególnym przypadku jeden z Konsorcjantów może być podmiotem zagranicznym z terenów Unii Europejskiej lub nawet spoza.
  
  

Rozliczenia Konsorcjum:

• Lider będzie uprawniony i zobowiązany do wystawiania wszystkich faktur na Zamawiającego z tytułu prac wykonanych przez Konsorcjum w zakresie Projektu. Faktury wystawiane będą po zakończeniu określonych w umowie etapów prac. Faktury zawierać będą należny podatek VAT.
• Jeśli Partner Konsorcjum będzie realizował osobiście jakiś zakres robót jako podwykonawca Konsorcjum, to w celu rozliczenia tych robót wystawi na lidera Konsorcjum odpowiednie dokumenty z tytułu wykonanych usług na rzecz Konsorcjum oraz przeniesienia kosztów za udział w P.. Lider natomiast alokuje w koszty Projektu roboty wykonane we własnym zakresie poprzez odpowiednie wewnętrzne dokumenty zdawczo - odbiorcze.
• Zarówno lider Konsorcjum, jak i Partner uczestniczyć będą w kosztach wspólnego przedsięwzięcia zgodnie z Umową Konsorcjum i Porozumieniem. Każdy z nich udokumentuje koszty faktycznie poniesione w związku z realizacją powierzonych mu zakresów zadań indywidualnie (będą ujmowane i rozliczane osobno w ewidencji księgowej każdej ze stron). Zgodnie z Porozumieniem zostanie pomiędzy Stronami Konsorcjum ustalony procentowy udział lidera Konsorcjum i Partnera (Członków Konsorcjum) w zysku (stracie) wynikającym z realizacji wspólnego przedsięwzięcia (przykładowo 60% dla lidera, 40% dla Partnera Konsorcjum). W wyniku przyjęcia proporcjonalnego podziału przychodów i kosztów pomiędzy lidera i Partnera, strony - w ramach zawartego porozumienia - planują dokonywać (w ujęciu miesięcznym) - następującego rozliczenia wzajemnych kosztów:
  1. Po ustaleniu wysokości kosztów na Projekcie wzajemnie uznanych przez obydwie strony, Partner konsorcjum dokonuje obciążenia lidera 100% swoich kosztów poniesionych na rzecz Konsorcjum w następujący sposób: za usługi wykonane jako podwykonawca na Projekcie fakturą VAT, zaś kosztami swojego personelu oraz innych uznanych kosztów pośrednich za pomocą noty księgowej;
  2. lider dokonuje zsumowania kosztów poniesionych przez Partnera z poniesionymi przez siebie kosztami „wzajemnie uznanymi”, dolicza do nich koszty własnego personelu, połową tak obliczonej sumy zostaje obciążony Partner za pomocą noty księgowej;
  3. lider wystawia na Partnera noty księgowe, za pomocą, których następuje podział przychodów otrzymanych przez Konsorcjum z uwzględnieniem np. 40% udziału Partnera w zysku. Strony konsorcjum rozliczają solidarnie pomiędzy siebie wynik uzyskany przez Konsorcjum w taki sposób, aby każda ze stron partycypowała w jego wartości według procentu ustalonego w Umowie Konsorcjum lub Porozumieniu Wykonawczym bądź w innym porozumieniu
• Ponoszone przez Konsorcjum koszty i uzyskiwane przychody będą ewidencjonowane w okresach miesięcznych. Zarówno lider Konsorcjum, jak i Partner będą prowadzić pełną ewidencję księgową realizowanego projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami rachunkowości W celu wzajemnego rozliczenia wyniku pomiędzy Partnerów Konsorcjum prowadzona będzie dodatkowa ewidencja kosztów i przychodów według ustalonego wspólnie modelu uwzględniającego postanowienia zawarte w Umowie Konsorcjum i Porozumieniu Wykonawczym
• Nie wyklucza się, iż mechanizm podziału kosztów może ulec zmianie co do sposobu kalkulacji kosztów natomiast bez zmian pozostanie zasada, iż oprócz podziału przychodu dzielone będą również koszty.
• Każda ze stron Konsorcjum będzie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług lub podatku od wartości dodanej.
  
  

We ww. uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż:

• będzie pełnił - zależnie od ustaleń umownych stron - albo funkcję lidera Konsorcjum albo funkcję Partnera;
• „P.” nie będzie jednostką organizacyjną utworzoną na podstawie regulacji prawnych;
• „P.” nie będzie samodzielnie wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;
• „P.” będzie specjalnie powołanym zespołem ludzi funkcjonujących jako wyodrębniona organizacyjnie komórka w ramach przedsiębiorstwa u lidera oraz Partnera, która będzie wykonywać określone czynności na rzecz Konsorcjum (przykładowo: prace przygotowawcze, nadzór oraz rozliczanie Projektu w ramach Konsorcjum).
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy czynności wykonywane przez P. (np. prace przygotowawcze, nadzór, rozliczanie Projektu) utworzony w ramach Konsorcjum będą stanowić usługi podlegające opodatkowaniu VAT dla drugiej strony Konsorcjum...

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez P. (np, prace przygotowawcze, nadzór, rozliczanie Projektu) utworzony w ramach Konsorcjum nie będą stanowić usługi podlegającej opodatkowaniu VAT dla drugiej strony Konsorcjum.

W przypadku rozliczeń dokonywanych przez strony Konsorcjum istotne znaczenie ma okoliczność czy czynności wykonywane przez Członków Konsorcjum spełniają definicję odpłatnej dostawy lub odpłatnego świadczenia usług.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust 1 pkt 1, rozumie się - w myśl art. 8 ust. 1 Ustawy VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji,
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu
  
  

Z kolei, opierając się na art. 106 Ustawy VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15 Ustawy VAT, są zobowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy z zastrzeżeniem ust.2, 4 i 5 oraz art. 119 ust 10 i art. 120 ust. 16.

W rezultacie, w sytuacji, w której Podatnik VAT dokonuje odpłatnej dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT dokumentującej dokonanie takiej transakcji.

Biorąc pod uwagę fakt, że Konsorcjum nie będzie stanowić odrębnej Spółki w rozumieniu prawa cywilnego lub handlowego, nie będzie posiadać osobowości prawnej, ani nie będzie odrębnym podmiotem gospodarczym to Członkowie Konsorcjum zachowają swoją odrębność zarówno z prawnego jak i podatkowego punktu widzenia. Celem Konsorcjum będzie wspólna realizacja Projektu, jednak działania lidera oraz Partnera w ramach Konsorcjum stanowić będą działania dwóch odrębnych i niezależnych z punktu widzenia prawnego i podatkowego podmiotów i podatników podatku VAT.

Specyfika działalności podmiotów realizujących przedsięwzięcie w oparciu o Umowę Konsorcjum polega na obustronnym świadczeniu usług oraz innych czynności na rzecz Zlecającego, przy czym tylko jeden z podmiotów prowadzi ostateczne rozliczenie ze Zlecającym.

Istotne znaczenie ma przy tym oznaczenie beneficjenta świadczonych usług oraz możliwość zdefiniowania jakie usługi są świadczone przez jedną ze stron dla drugiej. W przypadku usług i dostaw wykonywanych przez Partnera jako Członka Konsorcjum w charakterze podwykonawcy usługi te i dostawy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż beneficjentem tych usług i dostaw jest lider Konsorcjum, który następnie fakturuje roboty wykonane na rzecz Zamawiającego jako określoną całość. Poszczególne świadczenia i dostawy wykonywane przez Partnera mogą zostać uznane za świadczenia w rozumieniu art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 Ustawy VAT.

Natomiast inaczej wygląda sytuacja dotycząca czynności wykonywanych przez P. (np. prace przygotowawcze, nadzór, rozliczanie Projektu).

W tym przypadku usługi te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT gdyż nie stanowią odrębnych świadczeń nabywanych przez drugą stronę Konsorcjum, lecz stanowią przejaw wspólnego wykonywania umowy zawartej z Zamawiającym przez lidera Konsorcjum. Spółka wskazuje że dokonywanych czynności nie sposób uznać za świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 Ustawy VAT. Nie będą to usługi świadczone na rzecz drugiej strony Konsorcjum - nie są to bowiem konkretne czynności świadczone na rzecz innego podmiotu, za które otrzymuje konkretne wynagrodzenie. Wynikają one jedynie z zapisów Umowy Konsorcjum, z której wynika de facto, iż Partner wspiera lidera swoimi czynnościami, ale usługę dla Zamawiającego jako beneficjenta świadczy lider (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25 lutego 2008r. sygn. IBPP2/443-312/07/ICz). Ponadto rozliczenia za ww. czynności wynikają z konieczności rozliczenia kosztów i przychodów uzyskiwanych przez strony w ramach Konsorcjum (pot. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z 30 marca 2010r., sygn. akt IPPP1-443-57/10-4/AS).

Zdaniem Wnioskodawcy biorąc pod uwagę unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, rozliczenia te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i w konsekwencji nie powinny być dokumentowane fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową. Nie można bowiem uznać za świadczenie usług, czynności będących konsekwencją realizowania przez strony ustaleń wewnętrznych dotyczących podziału wspólnych kosztów i przychodów. Relacje zachodzące pomiędzy Konsorcjantami, w tym przypadku będą stanowić wyłącznie alokację kosztów zgodnie z przyjętą proporcją dokonywaną w celu osiągnięcia zaplanowanego zysku. Podobnie w odniesieniu do zrealizowanych przez Konsorcjum przychodów - należy uznać, że występujący w imieniu swoim oraz Partnera lider zobowiązany jest na mocy umowy do „przekazania" Partnerowi, należnej mu części wynagrodzenia, otrzymanej od Zamawiającego.

Powyższe czynności stanowią wyraz realizacji ustalonych w Umowie Konsorcjum wzajemnych praw i obowiązków przy realizacji Projektu oraz sposobu rozliczeń (zasady podziału kosztów i przychodów) w ramach Konsorcjum. Każda ze stron w ramach tych ustaleń przyczynia się do realizacji Projektu natomiast ani Partner ani lider nie świadczą tych usług dla siebie wzajemnie, lecz wyłącznie dla Zamawiającego, który nabywa dopiero końcowy efekt prac wykonywanych w ramach Projektu.

Zgodnie z założeniami strony odpowiedzialne będą za wspólne wykonanie min. prac projektowych, prac wyburzeniowych, budowlanych i instalacyjnych w ramach przedsięwzięcia, jednak to lider zostanie upoważniony do reprezentowania konsorcjum wobec Zamawiającego i osób trzecich. Do jego obowiązków należeć będzie w szczególności: zawieranie umów z podwykonawcami i dostawcami w imieniu Konsorcjum, prowadzenie spraw prawnych i podatkowych Konsorcjum, prowadzenie odrębnego rachunku bankowego w celu rozliczania kontraktu, prowadzenie rozliczeń z Zamawiającym. Niemniej jednak również Partner zobligowany zostanie do świadczenia usług na rzecz wspólnego przedsięwzięcia w ramach konsorcjum. Czynności te będą polegały min. na zakupie towarów i usług od podmiotów trzecich, wykonaniu części robót budowlanych wynikających z zakresu prac określonych w porozumieniu do umowy Konsorcjum oraz na tzw. podwykonawstwie „wewnętrznym”. Czynności te będą obciążały wynik Konsorcjum.

Zasadnicze znaczenie posiadał będzie ustalony w umowie „mechanizm” wzajemnych rozliczeń, który obligować będzie lidera do „gromadzenia” wszystkich kosztów powstałych w ramach prowadzonego przedsięwzięcia (ponoszonych także przez Partnera) i fakturowania całości wynagrodzenia wynikającego z realizacji Projektu na Zamawiającego. Niezależnie od przyjętego modelu rozliczeń, bezpośrednim beneficjentem usług świadczonych zarówno przez Partnera jak i pośredniczącego w transakcji lidera pozostanie niezmiennie Zamawiający. Bez względu więc, która ze stron będzie świadczyła usługi objęte umową z Zamawiającym, działania te będą miały zawsze charakter jednej kompleksowej usługi świadczonej dla Zamawiającego.

Opisane powyżej czynności wykonywanych przez P. (np. prace przygotowawcze, nadzór, rozliczanie Projektu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będą dokumentowane fakturą VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W art. 7 ust. 1 ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
  
  

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Spółka zawarła umowę konsorcjum, w celu realizacji kontraktu na realizacje zamówień publicznych. Umowa konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym, jednakże zawieranie takich porozumień jest dopuszczalne w ramach swobody umów. Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy – z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi, które mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 3531 Kodeksu cywilnego, np.: zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach itp.

Zatem, celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową, zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie posiada osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane.

Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze – umowy konsorcjum – nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. A zatem, przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami podatku VAT. Podatnikiem nie jest i nie może być natomiast samo konsorcjum.

Z wniosku wynika, strony Konsorcjum powołają wspólny zespół osobowy (tzw. P.) odpowiedzialny za realizację Projektu. W skład tego zespołu wchodzić będą osoby zarówno ze strony lidera jak i Partnera Konsorcjum. Zespół ten w dalszej kolejności będzie odpowiedzialny za prace przygotowawcze, nadzór oraz rozliczanie Projektu w ramach Konsorcjum. Koszty funkcjonowania tego zespołu i jego pracy na rzecz Projektu będą rozliczne na podstawie z góry ustalonych stawek godzinowych, obejmujących między innymi: koszty wynagrodzeń, narzuty na wynagrodzenia, koszty przejazdów służbowych i delegacji tych osób (związane z Projektem) i będą obciążać koszty Projektu. P. będzie specjalnie powołanym zespołem ludzi funkcjonujących jako wyodrębniona organizacyjnie komórka w ramach przedsiębiorstwa u lidera oraz Partnera, która będzie wykonywać określone czynności na rzecz Konsorcjum (przykładowo: prace przygotowawcze, nadzór oraz rozliczanie Projektu w ramach Konsorcjum). P. nie będzie jednostką organizacyjną utworzoną na podstawie regulacji prawnych jak też nie będzie samodzielnie wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego trzeba stwierdzić, że P. de facto jest „jednostką organizacyjną” Konsorcjum. Jak wskazano powyżej Konsorcjum nie może być podatnikiem VAT, a tym samym również sam P. nie może nim być, w konsekwencji czynności wykonywane przez P. nie podlegają opodatkowaniu podatkiem. Ponadto należy zauważyć, że P. nie pobiera opłat za swe czynności lecz jedynie strony konsorcjum otrzymują wynagrodzenie za oddelegowanie personelu do P..

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że zarówno Lider jak i Partner oddeleguje personel do P., który będzie odpowiedzialny za realizację projektu. W skład tego zespołu wchodzić będą osoby zarówno ze strony Lidera jak i Partnera Konsorcjum. Zespół ten w dalszej kolejności będzie odpowiedzialny za prace przygotowawcze, nadzór oraz rozliczanie Projektu w ramach Konsorcjum. Koszty funkcjonowania tego zespołu i jego pracy na rzecz Projektu będą rozliczane na podstawie z góry ustalonych stawek godzinowych, obejmujących między innymi: koszty wynagrodzeń, narzuty na wynagrodzenia, koszty przejazdów służbowych i delegacji tych osób (związane z Projektem) i będą obciążać koszty Projektu.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż P. realizuje zadania, które co do zasady musiałaby wykonać każda ze stron Konsorcjum gdyby działała samodzielnie. Zatem beneficjentami czynności wykonywanych przez P. są wszystkie strony Konsorcjum. Mając jednak na uwadze, iż P. nie stanowi samodzielnego podmiotu a jest jedynie zespołem osobowym, do którego każda ze stron oddeleguje swoich pracowników należy stwierdzić, że oddelegowanie pracowników do P. stanowi równocześnie usługę na rzecz drugiej strony konsorcjum jak również wykonanie zadań na potrzeby własne (czyli członka konsorcjum).

Z drugiej strony zarówno Lider jak i Partner otrzymuje wynagrodzenie od drugiej strony Konsorcjum za oddelegowanie pracowników do P. a zatem jest to świadczenie odpłatne. Tym samym są spełnione wszystkie warunki pozwalające uznać przedmiotowe świadczenia za usługę na gruncie podatku VAT. W konsekwencji świadczenie usług zarówno przez Lidera jak i Partnera w ramach P. będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych lecz tylko w takim zakresie w jakim korzyści z tej usługi będzie czerpała druga Strona będący beneficjentem świadczenia. Natomiast w zakresie w jakim z wykonanych, przez oddelegowany personel Lidera bądź Partnera czynności, będzie korzyści czerpał sam podmiot oddelegujący personel oddelegowanie to nie stanowi usługi na gruncie podatku o VAT i tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Należy zatem uznać, iż czynności P. będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT lecz mając na uwadze powyżej opisany charakter organizacyjny P. to Strony Konsorcjum, zgodnie z wyżej opisaną zasadą będą podatnikami z tytułu świadczenia usług w ramach P..

Co za tym idzie stosownie do art. 106 ust. ustawy o VAT Lider będzie zobowiązany wystawić fakturę stwierdzającą dokonanie sprzedaży przedmiotowej, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Odnosząc się do powoływanych we wniosku interpretacji indywidualnych stwierdzić należy, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Ponadto informuje się, iż ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie:

1. opodatkowania podatkiem VAT dostawy towarów oraz świadczonych usług przez Partnera na rzecz Lidera w ramach Konsorcjum
2. opodatkowania podatkiem VAT oddelegowania przez Partnera osób do P.
3. opodatkowania podatkiem VAT oddelegowania przez Lidera osób do P.
4. opodatkowania podatkiem VAT kosztów pośrednich ponoszonych przez strony Konsorcjum
5. uznania czy zarządzanie Projektem przez Lidera Konsorcjum, za które otrzyma od Partnera dodatkowe wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT
6. uznania czy zarządzanie Projektem przez Lidera Konsorcjum, za które za które Lider będzie uprawniony do zatrzymania z wynagrodzenia należnego od zamawiającego w podlega opodatkowaniu podatkiem VAT
7. określenia podstawy opodatkowaniu
8. prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu nabywania usług w ramach Konsorcjum

-zawarta zostanie w odrębnych rozstrzygnięciach.

Ponadto ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych również została zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.