Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-260/11-2/MZ
z 30 sierpnia 2011 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IPPB2/436-260/11-2/MZ
Data
2011.08.30
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
Temat
Podatek od czynności cywilnoprawnych --> Podstawa opodatkowania i wysokość podatku --> Podstawa opodatkowania
Podatek od czynności cywilnoprawnych --> Przedmiot opodatkowania --> Czynności podlegające opodatkowaniu
Słowa kluczowe
podatek od czynności cywilnoprawnych
podstawa opodatkowania
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Istota interpretacji
Należy stwierdzić, iż zawarcie Aneksu pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą 1 nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie nastąpi podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem. Wnioskodawca wskazał, iż Aneks będzie dotyczył wyłącznie przesunięcia terminu spłaty pożyczek, przewalutowanie umów pożyczek oraz spłaty przewalutowanych pożyczek w PLN.
Wniosek ORD-IN 531 kB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14.07.2011 r. (data wpływu 18.07.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zawarcia aneksu do umów pożyczek - jest prawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 18.07.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zawarcia aneksu do umów pożyczek. W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe. Spółka z o.o. (dalej: “Spółka” lub “Wnioskodawca”) jest spółką celową realizującą inwestycję w zakresie budowy i eksploatacji farm wiatrowych na terenie Polski. 96,4% udziałów w Spółce należy do innej polskiej spółki E. sp. z o.o. (dalej: „Udziałowiec”). Zarówno Udziałowiec jak i spółka należą do jednej grupy kapitałowej E.. 100% udziałów w kapitale zakładowym Udziałowca Spółki należy do hiszpańskiej spółki E., S.L. Spółka zaciągnęła w przeszłości szereg pożyczek od podmiotów z grupy celem uzyskania środków finansowych koniecznych do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Podmiotami, które udzielały finansowania Wnioskodawcy były:
Dodatkowo, opisane wyżej w punkcie 2 pożyczki udzielone przez Pożyczkodawcę 2 zostały przeniesione na Pożyczkodawcę 1 na mocy porozumienia zawartego w dniu 30 stycznia 2009 r. w Warszawie (w trybie wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, dalej „umowa subrogacji”). Na mocy umowy subrogacji Pożyczkodawca 1, za zgodą Spółki, dokonał spłaty całkowitego zadłużenia Wnioskodawcy wynikającego z zaciągniętych z Pożyczkodawca 2 umów pożyczek (całkowite zadłużenie na dzień podpisania umowy subrogacji wynosiło 7.955.835,10 zł
Obecnie Spółka planuje dokonać kolejnych zmian w postanowieniach umów pożyczek zawartych z Pożyczkodawcą 1. Zmiany mają zostać wprowadzone na mocy ramowego aneksu do obowiązujących umów pożyczek, który zostanie podpisany przez Spółkę i Pożyczkodawcę 1 (dalej: „Aneks”), i który ma objąć wszystkie pożyczki zawarte przez Spółkę z Pożyczkodawcą, a więc:
Strony Aneksu potwierdzą, że wszystkie umowy pożyczek objęte zakresem Aneksu są nadal wiążące, mimo iż względem niektórych z nich upłynął już termin do ich zapłaty, bądź też upłynął termin ich obowiązywania. Na mocy Aneksu, strony planują wprowadzić następujące zmiany do obowiązujących miedzy nimi umów pożyczek:
Strony wskażą ponadto (w treści Aneksu), że ich intencją nie będzie zawarcie umowy odnowienia (w rozumieniu art. 506 Kodeksu Cywilnego) oraz, że poza powyższymi zmianami, brzmienie obowiązujących umów pożyczek nie ulega zmianie. W związku z powyższym zadano następujące pytanie: Czy w związku z zawarciem Aneksu pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą 1 Spółka będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych... Zdaniem Wnioskodawcy Zawarcie Aneksu pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą 1 nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Uzasadnienie Zdaniem Spółki, za słusznością jej stanowiska przemawia szereg opartych na przepisach prawa argumentów przedstawionych poniżej. 1. Zakres czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) zdefiniowany jest w art. 1 Ustawy PCC. I tak, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy PCC, podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także – na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 Ustawy PCC – zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Natomiast stosownie do art. 1 ust. 2 Ustawy PCC, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o czynnościach cywilnoprawnych, przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3. Z uwagi na posłużenie się przez ustawodawcę zwrotem „podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne” należy stwierdzić, że w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy PCC zostały enumeratywnie wskazane wszystkie czynności cywilnoprawne podlegające temu podatkowi, przy czym katalog tych czynności ma charakter katalogu zamkniętego. Oznacza to, że Ustawa o PCC przewiduje opodatkowanie tym podatkiem wyłącznie czynności wymienionych wprost w ustawowym katalogu. Czynności w nim niewymienione nie podlegają zaś opodatkowaniu PCC. Powyższy pogląd Spółka opiera także na utrwalonym w orzecznictwie stanowisku, wyrażonym przykładowo przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 30.11.2001 r., sygn. akt I SA/Łd 251/00 (wyrok odnosił się do opłaty skarbowej, ale zachowuje on aktualność także na tle obecnego stanu prawnego i Ustawy PCC): „Opłacie skarbowej podlegały tylko te czynności cywilnoprawne, które zostały wymienione w odpowiednim przepisie prawa publicznego, nie było natomiast zamiarem ustawodawcy objęcie opłatą innych czynności, nawet jeśli mogły wywołać podobne następstwa ekonomiczne. Nieuregulowanie przez ustawodawcę adekwatnego podatkowego stanu faktycznego, niezależnie od jego przyczyn, oznacza powstanie obszaru wolnego od opodatkowania i nie może być rozumiane jako luka prawna, podlegająca wypełnieniu w drodze analogii”. W ramach zawartego w art. 1 ust. 1 Ustawy PCC katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zostały wymienione m.in. umowy pożyczki (oraz ich zmiany, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych). W przypadku zawarcia umowy pożyczki, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 Ustawy PCC, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Natomiast na gruncie art. 6 ust. 1 pkt 7 Ustawy PCC, podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki pieniężnej stanowi kwota pożyczki, przy czym zgodnie z powszechnie akceptowaną wykładnią przepisów Ustawy PCC określenie „kwota pożyczki” odnosi się jedynie do kwoty głównej pożyczki (nie obejmuje odsetek). Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane (w komentarzu do art. 6 ust. 1 ustawy PCC) m.in. przez:
Z powołanych wyżej przepisów wynika jednoznacznie, w opinii Spółki, iż zmiana umowy pożyczki będzie rodziła obowiązek zapłaty podatku jedynie, gdy spowoduje to zwiększenie podstawy opodatkowania (co może być związane ze zmianą przedmiotu umowy bądź jej treści). W świetle powyższego, zdaniem Spółki, zawarcie Aneksu z Pożyczkodawcą 1 nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych po stronie Spółki ze względu na następujące okoliczności:
Wobec powyższego, w opinii Spółki, ponieważ obowiązkiem podatkowym z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest objęta zmiana umowy, w wyniku której nie dokonano podwyższenia podstawy opodatkowania tym podatkiem, zmiana terminu (i warunków) spłaty wymienionych w Aneksie pożyczek nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, w związku z zawarciem Aneksu na Spółce nie będzie ciążył obowiązek złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczenia i wpłaty podatku. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez organy podatkowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (w interpretacji z dnia 9 stycznia 2009 r., sygn. ITPB2/436-120/08/MK) stwierdził, iż: „Zmiana tylko terminu spłaty pożyczki nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, tym samym na Spółce nie ciążył obowiązek złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczenia i wpłaty podatku”. 2. W ocenie Spółki, w wyniku zawarcia Aneksu nie dojdzie również do odnowienia (nowacji) zobowiązania Spółki względem Pożyczkodawcy 1 (w rozumieniu art. 506 § 1 Kodeksu cywilnego). Na gruncie ww. przepisu nowacja jest umową zawartą pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem, w której dłużnik w celu umorzenia zobowiązania zobowiązuje się spełnić inne świadczenie (nowa istotna treść) albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej (nowa podstawa prawna). Zgodnie z ukształtowanym poglądem doktryny cywilistycznej, zawarcie umowy odnowienia wymaga więc (a) wyrażenia przez strony zgodnego zamiaru umorzenia dotychczasowego zobowiązania i (b) ustanowienia nowego zobowiązania (tzw. animus novandi). Ponadto, zgodnie z treścią art. 506 § 2 Kodeksu cywilnego, w wypadku wątpliwości należy przyjąć, że zmiana treści dotychczasowego zobowiązania nie stanowi jego odnowienia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtował się pogląd, że nie można uznać za odnowienie zmniejszenia lub zwiększenia świadczeń wynikających z tego samego zobowiązania i z tej samej podstawy prawnej, ponieważ nie powodują one umorzenia dawnego zobowiązania i zaciągnięcia nowego (wyrok SN z dnia 20 sierpnia 2009 r., sygn. akt II CSK 97/09). W innym wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że odnowienie, o którym jest mowa w art. 506 Kodeksu cywilnego, nie stanowi zmiany pierwotnej umowy, ale zaciągnięcie nowego zobowiązania w celu umorzenia poprzedniego. Inaczej mówiąc, wolą stron umowy odnowienia jest umorzenie dotychczasowego zobowiązania i zastąpienie go nowym zobowiązaniem lub opartym na innej podstawie prawnej (wyrok SN z 30 listopada 2006 r., I CSK 256/06). W świetle powyższego, zdaniem Spółki, zawarcie pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą 1 Aneksu (do wymienionych w opisie stanu faktycznego umów pożyczek) nie może być utożsamiane z umową odnowienia, ponieważ:
Niezależnie od powyższego Spółka pragnie zauważyć, iż nawet gdyby zawarcie przedmiotowego Aneksu traktować jako nowację (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) to z uwagi na zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (w którym nie została przewidziana instytucja odnowienia) kwalifikacja taka nie powodowałaby powstania obowiązku w podatku od czynności cywilnoprawnych. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez organy podatkowe m.in. przez:
Reasumując, zawarcie przez Spółkę i Pożyczkodawcę 1 Aneksu do obowiązujących umów pożyczek nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne ( art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy). Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym. A zatem, należy wskazać, iż zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu tym podatkiem podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania powyższym podatkiem. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę podatkowania przy umowie pożyczki, stanowi kwota lub wartość pożyczki. Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, wynika, iż Spółka planuje dokonać kolejnych zmian w postanowieniach umów pożyczek zawartych z Pożyczkodawcą 1. Zmiany mają zostać wprowadzone na mocy ramowego aneksu do obowiązujących umów pożyczek, który zostanie podpisany przez Spółkę i Pożyczkodawcę 1 (dalej: „Aneks”), i który ma objąć wszystkie pożyczki zawarte przez Spółkę z Pożyczkodawcą, a więc: umowy pożyczek opisane w punkcie 1 powyżej, zadłużenie wynikające z umów pożyczek opisanych w punkcie 2 powyżej, przeniesione na Pożyczkodawcę 1 na mocy umowy subrogacji. Strony Aneksu potwierdzą, że wszystkie umowy pożyczek objęte zakresem Aneksu są nadal wiążące, mimo iż względem niektórych z nich upłynął już termin do ich zapłaty, bądź też upłynął termin ich obowiązywania. Na mocy Aneksu, strony planują wprowadzić następujące zmiany do obowiązujących miedzy nimi umów pożyczek: termin spłaty pożyczek zostanie określony jako 15 grudnia 2024 r.,p płatność odsetek będzie dokonywana dwa razy w roku kalendarzowym, waluta umów pożyczek zawartych w EUR zostanie zmieniona na PLN (przewalutowanie umów pożyczek) a wartość zadłużenia w PLN zostanie ustalona według średniego kursu NBP z dnia podpisania Aneksu, ostateczna spłata przewalutowanych pożyczek zostanie dokonana w PLN. Należy nadmienić, iż zmiana umów pożyczek będzie rodziła obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych tylko wtedy, gdy spowoduje zwiększenie podstawy opodatkowania. Może to być spowodowane zmianą przedmiotu umowy bądź jej treści. Obowiązkiem podatkowym z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest objęta zmiana umowy, w wyniku której nie dokonano podwyższenia podstawy opodatkowania tym podatkiem. Samo przesunięcie terminu spłaty pożyczek, przewalutowanie umów pożyczek oraz spłata przewalutowanych pożyczek w PLN, jest zatem obojętne podatkowo. Reasumując należy stwierdzić, iż zawarcie Aneksu pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą 1 nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie nastąpi podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem. Wnioskodawca wskazał, iż Aneks będzie dotyczył wyłącznie przesunięcia terminu spłaty pożyczek, przewalutowanie umów pożyczek oraz spłaty przewalutowanych pożyczek w PLN. W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock. |
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.