INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu 22 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym należności wypłacanych biegłym, ławnikom oraz kuratorom – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym należności wypłacanych biegłym, ławnikom oraz kuratorom.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca na podstawie art. 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym, ustala i przyznaje na podstawie przedstawionych rachunków lub faktur wynagrodzenie za wydane opinie w toczących się postępowaniach sądowych. Ponadto przyznaje rekompensatę za udział w rozprawie ławnikom oraz ryczałt kuratorom za obecność na rozprawie lub wydanie opinii.

W przypadku biegłych Sąd zleca wykonanie opinii biegłemu nie zawiera jednak umowy zlecenia na piśmie, nie określa również należności za wykonanie opinii. Po wykonaniu opinii biegły składa rachunek lub fakturę VAT, które są sprawdzane przez głównego księgowego w zakresie zastosowania przez biegłego właściwych stawek wynikających z wyżej cytowanego rozporządzenia.

Sprawdzone faktury (rachunki) przekazywane są do uprawnionego podmiotu – sędziego - celem wydania postanowienia o przyznaniu należności. Podstawą dokonania wypłaty należności jest wyłącznie prawomocne postanowienie sądu. Jeden biegły wydaje odrębne opinie w kilku sprawach w trakcie miesiąca i są to bardzo zróżnicowane kwoty od 30 złotych do 3.000,00 złotych.

W myśl Interpretacji Indywidualnej nr ILPB2/415-688/09-3/WM wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 września 2009 r. wydanej dla xx w której uznano, iż prawidłowym jest pobieranie zaliczki na podatek, zgodnie z art. 41 ust. 1, nawet wówczas, gdy należność za miesiąc będzie niższa niż 200 złotych, gdyż z biegłymi, ławnikami i kuratorami sądowymi nie są zawierane umowy zlecenia oraz nie jest określana należność za wykonane przez nich czynności. Nie ma natomiast zastosowania przepis wynikający z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W związku ze zmianą ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 25 listopada 2010 r. (Dz. U. Nr 226, poz. 1478), w której zmianie uległa treść art. 30 pkt 5a, uzależniając ryczałtowy pobór podatku w wysokości 18% przychodu, jeżeli kwota należności (z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5-9, w tym umowy zlecenia i o dzieło) określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza jednorazowo 200 zł w pojedynczej umowie - czy powyższa zmiana ma wpływ na wypłacane przez Wnioskodawcę wynagrodzenia biegłych, ławników i kuratorów, a mianowicie czy w dalszym ciągu wynagrodzenia te są opodatkowane na zasadach ogólnych zgodnie z art. 41 ust. 1 bez względu na wysokość uzyskanego dochodu, również w przypadku nie przekroczenia kwoty 200,00 złotych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zmiana w podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 25 listopada 2010 r. nie wpływa na zmianę formy opodatkowania wypłacanych przez Sąd wynagrodzeń biegłych, których wysokość nie przekracza 200 zł. Ustawodawca zmienił treść art. 30 pkt 5a uzależniając ryczałtowy pobór podatku od jednorazowej kwoty określonej w umowie. Ustawa nie niesie jednak zmian co do samej formy umowy zlecenia, co powoduje iż nie zmienia się interpretacja z której wynika, że skoro z biegłymi, ławnikami i kuratorami nie są zawierane umowy zlecenia oraz nie jest określana należność za wykonaną pracę, nie są spełnione warunki do zastosowania ryczałtu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów stosownie do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Jednakże, zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.), od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5-9, jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł – w wysokości 18% przychodu.

Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 cytowanej ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ww. ustawy.

Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (art. 42 ust. 1 ww. ustawy).

Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie stanu faktycznego wskazano, że Wnioskodawca na podstawie ar 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym, ustala i przyznaje na podstawie przedstawionych rachunków lub faktur wynagrodzenie za wydane opinie w toczących się postępowaniach sądowych. Ponadto przyznaje rekompensatę za udział w rozprawie ławnikom oraz ryczałt kuratorom za obecność na rozprawie lub wydanie opinii.

W przypadku biegłych Sąd zleca wykonanie opinii biegłemu nie zawiera jednak umowy zlecenia na piśmie, nie określa również należności za wykonanie opinii.

Zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), ławnik, za czas wykonywania czynności w sądzie, otrzymuje rekompensatę pieniężną. Wysokość rekompensaty dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, wynosi 1,9% podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego stanowiącego w danym roku przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.). Dodatkowo ławnikom, którzy muszą odbyć podróż w celu wykonania zleconych im czynności, przysługują diety oraz zwrot kosztów przejazdu i noclegu według zasad ustalonych w tym zakresie dla sędziów. Z ww. aktów prawnych wynika, że kwota wynagrodzenia ławnika nie jest znana w momencie zlecenia wykonania określonych czynności, bowiem uzależniona jest od ilości dni pełnienia przez niego obowiązków, do których powołał go Wnioskodawca.

W związku z tym nie zostaną spełnione przesłanki z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi, iż suma należności przysługująca za wykonanie zleconych czynności nie została określona. W takiej sytuacji właściwym będzie pobranie przez płatnika zaliczki na podatek zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet w sytuacji jeżeli należność wypłacona ławnikowi nie będzie przekraczała kwoty 200 zł.

W przypadku czynności wykonywanych przez biegłych sądowych, zastosowanie mają przepisy zawarte w dekrecie z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445 ze zm.) oraz w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 ze zm.). Wnioskodawca wskazał, iż w momencie powołania biegłego do wydania opinii nie jest znana wysokość należności za wykonanie opinii. Konsekwencją ww. przepisów będzie opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a cyt. ustawy, przychodów nie przekraczających 200 zł uzyskanych za wykonanie tych czynności, za które wysokość należności jest znana na dzień powołania – ta sytuacja nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie. Natomiast w przypadku powołania do czynności, za które kwota wynagrodzenia należna biegłemu nie jest określona (taka sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie), ze względu na szereg czynników, które będą miały wpływ na ostateczną kwotę wypłaty, prawidłowym będzie pobranie zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet wtedy, gdy kwota należności nie przekroczy 200 zł.

W przedmiotowej sprawie, z uwagi na okoliczność, iż wynagrodzenie biegłego określana jest dopiero po wykonaniu przez niego zleconych przez Sąd czynności, od wypłaconego biegłemu wynagrodzenia płatnik winien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do kuratorów sądowych to zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz. U. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), kuratorowi zawodowemu przysługuje ryczałt za wykonanie zleconych czynności w wysokości 4% kwoty bazowej ustalonej dla kuratorów zawodowych na podstawie przepisów o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej (74,95 zł). Za wykonanie zlecenia znana jest kwota, która będzie przysługiwać kuratorowi. Z tego względu, iż z góry wiadomo, że należność nie będzie przekraczała 200 zł, płatnik będzie zobowiązany przy wypłacie pobrać zryczałtowany podatek na zasadach, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy stwierdzające, iż z uwagi na fakt, że z wyżej wymienionymi osobami (tj. biegłymi, ławnikami i kuratorami) nie zawiera żadnych umów, tym samym nie spełnia istotnego wymogu, zawarcia umowy, z której wynikałaby wartość świadczenia i wobec tego nie znajdzie zastosowania przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę pisma urzędowego, tut. organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.