Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-169/16-4/JG1
z 11 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2016 r. (data wpływu 23 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 maja 2016 r. (data wpływu 6 maja 2016 r.) na wezwanie IPPB2/4514-169/16-2/JG1 z dnia 15 kwietnia 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, mającym miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Podlega on w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca otrzymał pożyczkę od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka), której jest udziałowcem. W przyszłości Wnioskodawca może też otrzymać dodatkową pożyczkę od Spółki. Spółka podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, jest także zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z tytułu udzielenia pożyczki Spółce należne będą odsetki w wysokości ustalonej w umowie pożyczki.

Pismem z dnia 15 kwietnia 2016 r. Nr IPPB2/4514-169/16-2/JG1 wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• uiszczenie należnej opłaty w wysokości odpowiadającej ilości przedstawionych we wniosku stanów faktycznych wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz przesłanie dowodu wniesienia tej opłaty.
  
• sprecyzowanie czy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego czy zdarzenia przyszłego.
  
  

Pismem z dnia 2 maja 2016 r. (data nadania 5 maja 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca przedłożył dowód wniesienia brakującej opłaty. Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, że złożony wniosek dotyczy stanu faktycznego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dla celów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy przyjąć, iż pożyczka otrzymana przez Wnioskodawcę, o której mowa w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana w dniu 22 kwietnia 2016 roku odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP3/4512-231/16-2/WH.

Zdaniem Wnioskodawcy, pożyczka otrzymana przez Wnioskodawcę, o której mowa w przedstawionym zaistniałym stanie faktycznym, podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym była zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

UZASADNIENIE

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Przepis art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki ma charakter usługi. Ustawodawca – jak wynika z treści art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – uznaje za usługę każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności, które nie jest dostawą towarów, podkreślając tym samym powszechność opodatkowania. Zatem na zachowanie to (świadczenie) składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź tolerowanie – znoszenie określonych stanów rzeczy). Ponadto, do uznania danej czynności za usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy wykonywanego świadczenia (beneficjenta czynności) i występowanie związku między tą czynnością a otrzymywanym przez wykonawcę tej czynności wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym. W konsekwencji, usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument – odbiorca świadczenia, odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną).

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania, iż świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Wynagrodzenie od usługi udzielenia pożyczki stanowią odsetki od kwoty pożyczki. Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika podatku od towarów i usług. W przedstawionym zdarzeniu pożyczki udzieli podmiot zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia. W związku z udzieloną pożyczką pobierane jest wynagrodzenie w postaci ustalonych odsetek. Opłaty te pobierane przez Pożyczkodawcę są ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez Pożyczkobiorcę. Zaznaczyć należy, że skoro czynność udzielenia pożyczki jest na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznana za świadczenie usług podlegające tej ustawie, zatem wszelkie opłaty związane z zawartą umową pożyczki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki będzie spełniać przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. W konsekwencji czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Czynność udzielenia pożyczki będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, będąc jednocześnie zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług ze względu na fakt, że udzielenie pożyczki na rzecz Wnioskodawcy będzie usługą świadczoną przez Spółkę odpłatnie (za wynagrodzeniem w formie odsetek), w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności udzielania pożyczek w sposób częstotliwy. Zgodnie z jednolitą linią interpretacyjną pożyczki udzielane przez podatników podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego (Wnioskodawcy) jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak z uwagi na fakt, iż powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług – korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu. Z tego też powodu, w zakresie pytania będącego przedmiotem wniosku, Wnioskodawca zajął stanowisko, iż w świetle art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczka udzielona na rzecz Wnioskodawcy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w związku z tym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zaciągnięcia takiej pożyczki.

Powyższe stanowisko potwierdza znana Wnioskodawcy praktyka organów podatkowych.

Minister Finansów w wydawanych interpretacjach powszechnie podkreśla, iż pożyczki udzielone przez podatnika VAT podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przykładowo:

1. Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 marca 2014 r. o sygn. IBPP2/443-1241/12/KO, zgodnie z którą:
   „Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca udzielił pożyczki na okres czterech miesięcy innej spółce z o.o. Pożyczka jest oprocentowana. Raty odsetkowe są płatne raz w miesiącu. Obie spółki mają siedzibę na terytorium Polski. Spółka pożyczająca jak i Pożyczkobiorca są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Spółka udzielająca pożyczki nie ma w przedmiocie działalności usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Mając na uwadze treść powołanych przepisów prawa oraz opis zaistniałego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż usługa udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę spółce z o.o. spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i korzysta ze zwolnienia, na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.”
   
2. Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2014 r. o sygn. IPPP1/443-125/14-2/AS, zgodnie z którą:
   „Należy wskazać, że czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem usługi udzielania pożyczek stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 5 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, przy czym korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.”
   
3. Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 listopada 2014 r. znak: ILPB2/436-202/14-2/MK, zgodnie z którą:
   „Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu opodatkowania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest od tego podatku zwolniona. Mając na uwadze wyżej poczynione uwagi odnośnie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz informacje przedstawione we wniosku należy wskazać, że umowa pożyczki od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) tej ustawy. W rezultacie na Wnioskodawczyni jako Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.”
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j.: Dz. U. z 2016 r. poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Należy wskazać, że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt . 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona od podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca otrzymał pożyczkę od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka), której jest udziałowcem. Spółka podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, jest także zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z tytułu udzielenia pożyczki Spółce należne będą odsetki w wysokości ustalonej w umowie pożyczki.

W interpretacji indywidualnej z dnia 19 kwietnia 2016 roku Nr IPPP3/4512-232/16-2/WH w zakresie podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe, zgodnie z którym: „(…) W odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, należy wskazać, że udzielenie przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy oprocentowanych pożyczek stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie – usługa udzielania pożyczek przez Spółkę, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu”.

A zatem, skoro powyższa czynność została objęta zakresem podatku od towarów i usług, w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a) Ustawy o PCC.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.