2017.12.06 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-1.4012.396.2017.4.RH
z 6 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14e § 1a pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wyniku uwzględnienia w całości skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 20 października 2017 r. (data wpływu 8 listopada 2017 r.) z urzędu zmienia interpretację indywidualną z dnia 6 października 2017 r. znak 0115-KDIT1-1.4012.396.2017.2.DM i uznaje, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym (ORD-WS) z dnia 9 czerwca 2017 r. (data wpływu 27 czerwca 2017 r.), uzupełnionym w dniach 5 i 19 września 2017 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności realizowanych przez Zarządzającego na podstawie kontraktu menedżerskiego i braku obowiązku ich fakturowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny uzupełniony w dniach 5 i 19 września 2017 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności realizowanych przez Zarządzającego na podstawie kontraktu menedżerskiego i obowiązku ich fakturowania.

We wniosku złożonym przez:

Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

X z ograniczoną odpowiedzialnością;

Zainteresowanych niebędących stroną postępowania:

Pan A.,

Pan M.

przedstawiono następujący stan faktyczny:

Zarządzający jest osobą fizyczną nieprowadzącą jednoosobowej pozarolniczej działalności gospodarczej, polskim rezydentem podatkowym (dalej: Zarządzający).

W 2017 r. Zarządzający zawarł kontrakt menedżerski (dalej: Umowa) ze spółką X. Sp. z o.o. (dalej: Spółka, Wnioskodawca), przedsiębiorstwem działającym w branży energetycznej, posiadającym siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zawarta Umowa reguluje w szczególności zakres obowiązków Zarządzającego, miejsce wykonywania usług, zasady przerw w świadczeniu usług, zasady udostępnienia infrastruktury przez Spółkę, zasady odpowiedzialności za szkody, wysokość wynagrodzenia Zarządzającego, termin płatności wynagrodzenia, okres wypowiedzenia, obowiązek zachowania poufności. Zgodnie z treścią Umowy, Zarządzający zobowiązał się do świadczenia usług zarządczych (dalej: Usługi) w ramach i w okresie pełnienia funkcji Członka Zarządu (dalej: Funkcja) Spółki.

Zakres obowiązków Zarządzającego

Strony Umowy ustaliły, że do obowiązków Zarządzającego należy w szczególności:

prowadzenie spraw Spółki i uczestnictwo w pracach Zarządu, z uwzględnieniem zakresu praw i obowiązków wynikających z Funkcji,
reprezentowanie Spółki wobec podmiotów trzecich, zgodnie z obowiązującymi zasadami reprezentacji Spółki,
samodzielne zarządzanie powierzonymi obszarami działalności Spółki, przypisanymi do Funkcji, z uwzględnieniem uprawnień pozostałych organów Spółki,
realizacji wyznaczonych celów zarządczych, o których mowa w par. 8 ust. 5 Umowy (dalej: Cele Zarządcze).

Ponadto, jak wskazano w Umowie „Zarządzający zobowiązany jest do uczestnictwa w konferencjach, seminariach lub spotkaniach o charakterze biznesowym związanych z przedmiotem działalności Spółki i, o ile jest to konieczne dla realizacji tychże zobowiązań, odbywania podróży w kraju i za granicą”.

Miejsce wykonywania usług oraz przerwy w świadczeniu usług.

Zgodnie z treścią Umowy „Zarządzający zobowiązany jest wykonywać swoje obowiązki w siedzibie Spółki, ale ze względu na realizację zobowiązań Zarządzającego wynikających z Umowy lub w innych uzasadnionych potrzebami Spółki przypadkach Umowa może być wykonywana w innych miejscach wybranych przez Zarządzającego, w tym w szczególności wynikających ze sposobu realizacji jego zobowiązań lub potrzeb Spółki, na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i poza jej granicami (...)”. Ponadto „świadczenie Usług poza siedzibą Spółki trwające nieprzerwanie powyżej czterech dni roboczych, wymaga wcześniejszego poinformowania Przewodniczącego Rady Nadzorczej z co najmniej jednodniowym wyprzedzeniem (...)”. Dodatkowo, zgodnie z zapisami w Umowie, Zarządzający jest zobowiązany do poinformowania Przewodniczącego Rady Nadzorczej o każdym przypadku niemożności nieprzerwanego świadczeni usług - o ile ze względu na przyczynę niemożności będzie to możliwe. Dodatkowo, Zarządzający jest zobowiązany poinformować Prezesa Zarządu (lub innego upoważnionego członka Zarządu) o wykonywaniu usług poza siedzibą Spółki oraz o przerwie w świadczeniu usług.

Zasady udostępnienia infrastruktury przez Spółkę.

Zgodnie z Umową, do obowiązków Spółki należy m.in. udostępnienie Zarządzającemu powierzchni biurowej wraz z wyposażeniem, w tym m.in. przenośnym komputerem osobistym z bezprzewodowym dostępem do sieci Internet, telefonem oraz samochodem - według standardów i regulacji obowiązujących w Spółce. Z kolei „w przypadku wykonywania przedmiotu Usług przez Zarządzającego w miejscu innym niż siedziba Spółki, celem zachowania wymogów bezpieczeństwa, Zarządzający jest zobowiązany do używania i korzystania z przedmiotów i urządzeń udostępnionych Zarządzającemu przez Spółkę, w szczególności przenośnego komputera osobistego z bezprzewodowym dostępem do sieci Internet, środków łączności, w tym telefonu komórkowego, spełniających wymagane przez Spółkę wymogi bezpieczeństwa, w szczególności co do gromadzenia i przesyłania danych”. Natomiast wykonywanie przez Zarządzającego usług poza siedzibą Spółki z wykorzystaniem urządzeń technicznych i zasobów innych niż udostępnione przez Spółkę jest dopuszczalne, o ile zostaną one uprzednio sprawdzone przez Spółkę pod względem spełniania wymogów bezpieczeństwa, w szczególności co do gromadzenia i przesyłania danych.

Ponadto, Spółka ponosi koszty związane ze świadczeniem usług przez Zarządzającego poza siedzibą Spółki, np. koszty podróży i zakwaterowania.

Odpowiedzialność za szkody.

Zgodnie z postanowieniami Umowy „Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub przepisów prawa”. Dodatkowo, jak wskazano w Umowie, odpowiedzialność, o której mowa powyżej jest „(...) niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia Funkcji, określonej przepisami prawa, w szczególności Kodeksu spółek handlowych”. Ponadto, Zarządzający zobowiązuje się, że będzie na własny koszt ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej powstałej w związku z zarządzaniem. W Umowie wskazano również, że praktyką Spółki w ramach zarządzania ryzykiem wyrządzenia szkody spółce Grupy Kapitałowej X. przez osoby nią zarządzające jest, że:

Spółka zawiera umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu zarządzania (...),
umowy zawierane są przez Spółkę i osoby pełniące funkcje zarządcze na kontraktach menedżerskich w spółkach Grupy Kapitałowej X. jako współubezpieczających,
ochroną ubezpieczeniową obejmowani są jako osoby ubezpieczone między innymi członkowie zarządów i rad nadzorczych spółek Grupy Kapitałowej X. (...),
zakres ubezpieczenia obejmuje: ubezpieczone spółki Grupy Kapitałowej X. w zakresie wynikającym z umowy ubezpieczenia, osoby ubezpieczone oraz solidarną odpowiedzialność tych spółek i osoby ubezpieczonej”.

Na moment zawarcia Umowy Zarządzający był objęty ubezpieczeniem w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej Członków Organów Spółek z Grupy Kapitałowej X. (D&O) do dnia 30 czerwca 2017 r. Po tym terminie strony zawrą nową umowę ubezpieczenia, gdzie Spółka i Zarządzający będą występować jako współubezpieczający, pod warunkiem m.in., że przedmiot ubezpieczenia obejmować będzie co najmniej odpowiedzialność cywilną Zarządzającego jako współubezpieczającego i ubezpieczonego za szkody wyrządzone w związku z wykonaniem powierzonych mu obowiązków, za które Zarządzający ponosi odpowiedzialność zgodnie z postanowieniami Umowy, Kodeksem Cywilnym, Kodeksem spółek handlowych, Statutem i regulaminami wewnętrznymi Spółki oraz innymi powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Wysokość wynagrodzenia Zarządzającego.

Z tytułu wykonywania przez Zarządzającego usług w ramach zawartej Umowy, należy mu się stałe miesięczne wynagrodzenie, na którego wysokość mogą wpływać wyłącznie przerwy w świadczeniu Usług. Zgodnie z treścią Umowy, wynagrodzenie jest należne Zarządzającemu na podstawie wystawionego przez niego rachunku. Od wynagrodzenia Spółka odprowadza wszelkie wymagane przez prawo należności publicznoprawne. Ponadto, Zarządzający może otrzymać wynagrodzenie uzupełniające, którego wysokość jest uzależniona od poziomu realizacji Celów Zarządczych za dany rok obrotowy Spółki. Wyznaczenie Celów Zarządczych na dany rok obrotowy, a także sposób ich oceny ustalane są w zakresie zgodnym z Uchwałą o wynagradzaniu, przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały. Umowa zawiera również zapisy ograniczające maksymalną wysokość wynagrodzenia całkowitego otrzymanego przez Zarządzającego.

Wynagrodzenie uzyskane przez Zarządzającego z tytułu świadczenia usług na podstawie Umowy stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście zgodnie z art. 13 pkt 9 ustawy o PIT.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że nabywane przez Spółkę usługi zarządzania są wykorzystywane przez Spółkę do wykonywania czynności:

opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, w szczególności w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji oświetlenia, kompleksowego wykonawstwa modernizacji systemów oświetleniowych, projektowania i realizacji iluminacji przestrzeni miejskich oraz świątecznych,
zwolnionych od podatku od towarów i usług, w szczególności świadczonych usług z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednakże Spółka zaznaczyła, że biorąc pod uwagę zakres czynności wykonywanych przez Spółkę, obecnie nie stosuje współczynnika, o którym mowa w art. 90 ustawy o VAT niemniej jednak nie może wykluczyć, że w przyszłości będzie do tego zobowiązana.

Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Wymienieni w załącznikach do wniosku wspólnego (ORD-WS/B) Zainteresowani niebędący stroną postępowania, tj. Pan A. oraz Pan M. to „Zarządzający”, o których mowa w opisie stanu faktycznego.

Wynagrodzenie, które Zarządzający otrzymuje od Spółki za wykonywanie czynności wymienionych we wniosku, nie stanowi przychodów, o których mowa w przepisach art. 12 ust. 1-6 ustawy o PIT.

Jak zostało wskazane we wniosku o interpretację, wynagrodzenie uzyskane przez Zarządzającego z tytułu świadczenia usług na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania (dalej: Umowa) stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście, zgodnie z art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z póxn.zm., dalej: ustawa o PIT.

W ocenie Wnioskodawcy, pytanie piąte wykracza poza zakres opisu stanu faktycznego sprawy, lecz jest pytaniem o subsumpcję przepisów prawa, podczas gdy w tym celu Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Spółka we wniosku o interpretację przedstawiła swoje uzasadnienie stanowiska w części wniosku do tego przeznaczonej, tj. w części uzasadnienie stanowiska Spółki do stanu faktycznego.

Spółka przypomniała, że w uzasadnieniu stanowiska Spółki do stanu faktycznego, wskazała że w jej ocenie czynności wykonywane przez Zarządzającego nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej oraz, że nie można mówić o pełnej niezależności i samodzielności Zarządzającego.

Z warunków Umowy wynika, że:

Zarządzający nie ponosi ryzyka ekonomicznego i prawnego charakterystycznego dla podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą,
Zarządzający w wykonywaniu swojej funkcji korzysta z infrastruktury spółki, a nie własnej,
Zarządzający nie reklamuje świadczonych czynności,
Zarządzający składa oświadczenia woli w imieniu Spółki, a nie swoim.

Jednocześnie na potrzeby niniejszego wezwania Spółka wyjaśnia, że zgodnie z Umową, realizacja Umowy przez Zarządzającego polega w szczególności na:

prowadzeniu spraw Spółki i uczestnictwie w pracach jej zarządu, z uwzględnieniem zakresu praw i obowiązków wynikających z funkcji pełnionej przez Zarządzającego,
reprezentowaniu zarządzanej Spółki wobec podmiotów trzecich, zgodnie z obowiązującymi zasadami reprezentacji Spółki,
samodzielnym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności spółki, przypisanymi do funkcji, ale z uwzględnieniem uprawnień pozostałych organów Spółki,
realizacji wyznaczonych celów zarządczych, o których mowa w Umowie.

Zarządzający został także zobowiązany Umową do współdziałania z pozostałymi członkami Zarządu i innymi organami Spółki, na zasadach określonych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, w tym w szczególności przepisach Kodeksu spółek handlowych, umowy Spółki, uchwałach organów Spółki, a także w innych aktach prawa i dokumentach wewnętrznych Spółki, w szczególności w regulaminie zarządu Spółki.

Co do drugiej części pytania, wprawdzie zgodnie z art. 375¹ ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1578. z późn. zm. dalej: KSH walne zgromadzenie i rada nadzorcza nie mogą wydawać zarządowi spółki akcyjnej wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki, niemniej jednak brak jest analogicznego przepisu KSH mającego zastosowanie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Co więcej, zgodnie z art. 207 KSH, w odniesieniu do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, wobec spółki członkowie zarządu podlegają ograniczeniom ustanowionym w KSH, w umowie spółki oraz, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, w uchwałach wspólników. W szczególności podstawowe dokumenty korporacyjne Spółki stanowią, że zarząd, w skład którego wchodzi Zarządzający, jest zobowiązany do uzyskania zgody innego organu na dokonanie przez zarząd spółki czynności wskazanych w tych dokumentach (np. zgodnie z Umową Spółki do kompetencji Zgromadzenia Wspólników m.in. należy: wyrażenie zgody na zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa Spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego). Ponadto, art. 228¹ KSH stanowi, że uchwała wspólników lub umowa mogą określać zasady postępowania w zakresie rozporządzania składnikami aktywów trwałych lub dokonywania niektórych czynności prawnych przez Spółkę, reprezentowaną w takich czynnościach przez zarząd Spółki. Wreszcie, konsekwencją ewentualnej negatywnej oceny pracy Zarządzającego jako członka zarządu Spółki może być jego odwołanie lub zawieszenie w czynnościach przez organ lub podmiot, który powołał Zarządzającego do zarządu Spółki.

Odnośnie przedmiotu, miejsca i harmonogramu wykonywania czynności, zgodnie z Umową. Zarządzający zobowiązany jest wykonywać usługi w czasie oraz w sposób zapewniający należytą realizację umowy oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki. Usługi powinny być świadczone w siedzibie Spółki, ale ze względu na realizację zobowiązań Spółki wynikających z Umowy lub w innych uzasadnionych potrzebami spółki przypadkach Umowa może być wykonywana w innych miejscach wybranych przez Zarządzającego, w tym w szczególności wynikających ze sposobu realizacji jego zobowiązań lub potrzeb Spółki. Miejsce i czas świadczenia usług przez Zarządzającego zdeterminowane są więc potrzebami Spółki. Świadczenie usług poza siedzibą Spółki trwające nieprzerwanie powyżej określonej umownie liczby dni kalendarzowych, a także ewentualna niemożność nieprzerwanego świadczenia usług przez Zarządzającego wymagają m. in. wcześniejszego poinformowania odpowiedniego członka rady nadzorczej lub/i członka zarządu Spółki.

W konsekwencji Zarządzający nie zachowuje się jak typowy, samodzielny i niezależny przedsiębiorca, lecz działa jako jeden z członków organu zarządzającego przedsiębiorcy, jakim jest Spółka, z którą podpisał Umowę.

Zarządzający wyraża oświadczenie woli w imieniu i na rzecz Spółki, a nie swoim.

Zarządzający występuje w związku z wykonywaniem czynności uregulowanych Umową jako reprezentant Spółki. Zgodnie z § 2 ust. 3 pkt 2 Umowy, świadczenie usług będzie obejmowało również reprezentowanie przez Zarządzającego Spółki wobec podmiotów trzecich, zgodnie zobowiązującymi zasadami reprezentacji Spółki. Oznacza to, że Zarządzający będzie uprawniony do składania oświadczeń woli w imieniu i na rzecz Spółki. Zgodnie bowiem z art. 201 § 1 KSH (w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością), zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę, natomiast zgodnie z art. 204 § 1 KSH (w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością) prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Oświadczenia woli składane przez Zarządzającego jako członka zarządu Spółki, którą Zarządzający zarządza, zgodnie z zasadami reprezentacji tej Spółki, są czynnościami Spółki i wywołują skutki prawne dla Spółki, a nie dla Zarządzającego.

Zgodnie z postanowieniami Umowy, Zarządzającemu przysługuje wynagrodzenie całkowite, które składa się z części stałej, stanowiącej zryczałtowane wynagrodzenie miesięczne podstawowe (dalej: Wynagrodzenie Stałe) oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za dany rok obrotowy spółki (dalej: Wynagrodzenie Zmienne). Wynagrodzenie Zmienne uzależnione jest od osiągnięcia przez Zarządzającego w danym roku obrotowym tzw. celów zarządczych (dalej: Cele Zarządcze). Jak zostało wskazane w Umowie w § 8 ust. 9 Wyznaczenie Celów Zarządczych na dany rok obrotowy, a także sposób oceny ich wykonania są ustalane w zakresie zgodnym z Uchwalą o wynagradzaniu, przez Zgromadzenie Wspólników/Radę Nadzorczą w drodze uchwały, podejmowanej nie później niż do 30 kwietnia roku, na który mają one obowiązywać.

Reasumując, wysokość Wynagrodzenia Stałego Zarządzającego została ustalona w stałej, określonej w umowie miesięcznej wysokości. Z kolei, w zakresie Wynagrodzenia Zmiennego, w Umowie zostały zawarte postanowienia wskazujące, w jaki sposób obliczana jest wysokość Wynagrodzenia Zmiennego. W konsekwencji, otrzymanie takiego Wynagrodzenia Zmiennego i jego wysokość uzależnione są od okresu pełnienia przez Zarządzającego funkcji w danym roku obrotowym, uzyskania przez niego absolutorium z wykonania obowiązków członka zarządu Spółki oraz - przede wszystkim - spełnienia przez Zarządzającego określonych Celów Zarządczych. Zatwierdzenie spełnienia Celów Zarządczych oraz ustalenie wysokości Wynagrodzenia Zmiennego za dany rok obrotowy odbywa się na zasadach określonych w Umowie.

Zgodnie z Umową Wynagrodzenie Zmienne (Zarządzającego) uzależnione jest od poziomu realizacji Celów Zarządczych, i nie może przekroczyć 50% Wynagrodzenia Stałego rocznego Zarządzającego.

W opinii Spółki, ustalenie czy Zarządzający ponosi ryzyko gospodarcze i ekonomiczne za czynności wykonywane przez Zarządzającego z tytułu zawartej umowy ponosi Spółka, jest elementem oceny stanu faktycznego, który Spółka przedstawiła we Wniosku.

Spółka oparła własną opinię w tym zakresie, przedstawioną w uzasadnienie stanowiska Spółki do stanu faktycznego, na podstawie poniższych faktów wynikających z Umowy.

Zgodnie z Umową, Zarządzającemu przysługuje Wynagrodzenie Stałe, które nie jest uzależnione od sytuacji ekonomicznej lub gospodarczej Spółki. Zarządzający może nabyć dodatkowo prawo do Wynagrodzenia Zmiennego za dany rok kalendarzowy, które ma charakter uzupełniający, z tytułu realizacji Celów Zarządczych wyznaczonych Zarządzającemu zgodnie z Umową, w wysokości oznaczonego Umową procentu rocznego wynagrodzenia ryczałtowego, pod warunkiem jednak spełnienia określonych warunków przewidzianych w Umowie.

Oznacza to, że Zarządzający ma zapewniony stały miesięczny przychód z tytułu świadczenia usług, zaś przysługujące wynagrodzenie dodatkowe ma charakter zmienny i jest uzależnione od osiągnięcia dodatkowych, wyznaczonych Zarządzającemu celów.

Spółka wskazała, że zobowiązała się do zapewnienia Zarządzającemu współdziałania z organami i członkami organów Spółki oraz z jej personelem, a także do udostępnienia Zarządzającemu na koszt Spółki określonych w umowie zasobów i urządzeń niezbędnych do świadczenia usług zarządzania na rzecz Spółki, co wskazuje, iż ciężar ekonomiczny świadczenia usług zarządzania nie jest po stronie Zarządzającego.

Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Spółki, Zarządzający nie będzie ponosił ryzyka gospodarczego ani ekonomicznego za czynności wykonywane z tytułu zawartej Umowy.

Postanowienia Umowy o świadczenie usług zarządzania łączącej Zarządzającego i Spółkę, normują wyłącznie kwestię odpowiedzialności Zarządzającego wobec Spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu umowy, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających ze wskazanej Umowy lub z przepisów prawa.

Umowa ta nie normuje odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich za świadczenie usług zarządzania Spółką. Odpowiedzialność Zarządzającego za działania Spółki wynika z przepisów prawa (wskazanych w odpowiedzi na pytanie dwunaste).

Co do zasady odpowiedzialność wobec osób trzecich z tytułu wykonywania obowiązków Zarządzającego będzie ponosić Spółka.

Zgodnie z przepisem art. 474 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459 z pózn.zm. dalej KC) w stosunkach umownych z innymi podmiotami, których stroną jest spółka zarządzana przez Zarządzającego, to wskazana spółka jako dłużnik „odpowiedzialna jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Przepis powyższy stosuje się także w wypadku, gdy zobowiązanie wykonywa przedstawiciel ustawowy dłużnika”. W doktrynie prawa zgodnie przyjmuje się, że ostatnie zdanie cytowanego art. 474 KC odnosi się m.in. do osób wyznaczonych do reprezentowania dłużnika z mocy ustawy, a takimi osobami są w szczególności członkowie zarządu spółki kapitałowej (kompetencja tych osób do działania w imieniu takiej spółki wynika z przepisów KSH). Z kolei w zakresie odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym przy jęto w art. 416 KC zasadę, że „osoba prawna (a taką jest m.in. spółka zarządzana przez Zarządzającego) jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu”, w szczególności zarządu Spółki, który jest organem prowadzącym jej sprawy i ją reprezentującym.

Jak zostało wskazane w § 7 ust. 1 umowy o świadczenie usług zarządzania: „Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub z przepisów prawa”. Z kolei w ust. 2 tego paragrafu wskazano, że „Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1, jest niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia Funkcji, określonej przepisami prawa, w szczególności Kodeksu spółek handlowych”. Zgodnie ze stosownymi przepisami KSH oraz wyżej powołanymi przepisami umowy o świadczenie usług zarządzania. Zarządzający będzie ponosił odpowiedzialność jedynie wobec Spółki, z którą zawarł tę Umowę.

Spółka ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich, a Zarządzający wobec Spółki, niemniej jednak istnieją przepisy prawa powszechnie obowiązującego, jak np. art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, czy art. 291 i art. 299 KSH (w odniesieniu do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością) lub art. 479 KSH (w odniesieniu do spółek akcyjnych), które stanowią podstawę prawną odpowiedzialności członków zarządu wobec osób trzecich. Odpowiedzialność ta jest jednak odpowiedzialnością solidarną (ze spółką lub z innymi członkami zarządu) i ma co do zasady wyłącznie akcesoryjny charakter. Podstawą tej odpowiedzialności są przy tym wyłącznie sytuacje niewykonania przez członka zarządu spółki obowiązków wynikających z przepisów prawa, przez co odpowiedzialność ta ma postać swoistej sankcji cywilnoprawnej za nieprawidłowe prowadzenie spraw spółki, którego skutkiem było powstanie ryzyka (w przypadku fałszywych oświadczeń dotyczących opłacenia lub zapewnienia opłacenia kapitału zakładowego spółki) lub realne pozbawienie wierzyciela (tu: organu podatkowego) możliwości zaspokojenia się z majątku spółki w drodze egzekucji.

Co istotne, ta szczególna odpowiedzialność wobec osób trzecich opisana w poprzednim akapicie dotyczy osób pełniących funkcję członka zarządu spółki niezależnie od rodzaju stosunku prawnego łączącego danego zarządzającego ze spółką. Oznacza to, że opisane powyżej przepisy mają zastosowanie również do członków zarządu spółek z o.o. lub spółek akcyjnych świadczących czynności zarządzania na rzecz takich spółek na podstawie np. umowy o pracę, a także kontraktu menedżerskiego lub innej podobnej umowy.

Zgodnie z postanowieniami Umowy, przez cały czas trwania Umowy, Zarządzający zobowiązuje się, że będzie na własny koszt ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej powstałej w związku z zarządzaniem.

W Umowie wskazano również, że praktyką Spółki w ramach zarządzania ryzykiem wyrządzenia szkody spółce Grupy Kapitałowej X. przez osoby nią zarządzające jest, że:

Spółka zawiera umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu zarządzania (...),
umowy zawierane są przez Spółkę i osoby pełniące funkcje zarządcze na kontraktach menedżerskich w spółkach Grupy Kapitałowej X. jako współubezpieczających,
ochroną ubezpieczeniową obejmowani są jako osoby ubezpieczone między innymi członkowie zarządów i rad nadzorczych spółek Grupy Kapitałowej X., (...),
zakres ubezpieczenia obejmuje: ubezpieczone spółki Grupy Kapitałowej X. w zakresie wynikającym z umowy ubezpieczenia, osoby ubezpieczone oraz solidarną odpowiedzialność tych spółek i osoby ubezpieczonej”.

Na moment zawarcia Umowy Zarządzający był objęty ubezpieczeniem w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej Członków Organów Spółek z Grupy Kapitałowej X. (D&O) do dnia 30 czerwca 2017 r. Po tym terminie strony zawrą nową umowę ubezpieczenia, gdzie Spółka i Zarządzający będą występować jako współubezpieczający, pod warunkiem m.in. że przedmiot ubezpieczenia obejmować będzie co najmniej odpowiedzialność cywilną Zarządzającego jako współubezpieczającego i ubezpieczonego za szkody wyrządzone w związku z wykonaniem powierzonych mu obowiązków, za które Zarządzający ponosi odpowiedzialność zgodnie z postanowieniami Umowy, Kodeksem Cywilnym, Kodeksem spółek handlowych, Statutem i regulaminami wewnętrznymi Spółki oraz innymi powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Zarządzający każdorazowo samodzielnie będzie ustalał przedmiot i harmonogram czynności wykonywanych w celu prawidłowej realizacji przedmiotu z uwzględnieniem ograniczeń przewidzianych w Umowie wskazanych powyżej.

Umowy o świadczenie usług zarządzania zawarte zostały przez Spółkę z wszystkimi Zarządzającymi zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 9 sierpnia 2016 r.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w świetle zaprezentowanego stanu faktycznego, czynności realizowane przez Zarządzającego na podstawie zawartej Umowy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji czy prawidłowe jest ich dokumentowanie przez Zarządzającego rachunkiem czy fakturą VAT?
Czy w sytuacji uznania stanowiska Wnioskodawcy za nieprawidłowe w zakresie pytania nr 1, tj. uznania, że Zarządzający jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania czynności w ramach Umowy i konieczności udokumentowania świadczonych usług fakturą VAT, Spółka będzie uprawniona do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z takiej faktury?

Zdaniem Zainteresowanych,

Opisane w stanie faktycznym usługi zarządzania Spółką świadczone w oparciu o Umowę nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Tym samym, z tytułu wykonywania czynności przewidzianych w ww. Umowie, Zarządzający nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT), co oznacza że świadczenie takich usług nie podlega opodatkowaniu VAT i nie powinno zostać udokumentowane fakturą VAT. W sytuacji, gdyby Spółka otrzymała od Zarządzającego fakturę VAT zawierającą kwotę VAT, Spółka nie miałaby prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z takiej faktury.
W przypadku uznania stanowiska w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe, tj. uznania, że usługi świadczone przez Zarządzającego powinny podlegać opodatkowaniu VAT i konieczności udokumentowania świadczonych usług fakturą VAT, Spółka będzie uprawniona do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z takiej faktury.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie Pytania 1.

Powołując brzmienie art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 15 ust. 1 i ust. 2, art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, jak również wskazując, że przychody osiągane przez Zarządzającego zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: Ustawa o PIT), Wnioskodawca wskazał, że aby ocenić czy z tytułu wykonywania czynności w ramach Umowy Zarządzający jest podatnikiem podatku od towarów i usług należy zatem ustalić, czy Zarządzający z tytułu wykonywania tych czynności jest związany ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zagadnienie ponoszenia ryzyka przez zleceniobiorcę w toku wykonywanych czynności było przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de Tributos de las Zonas Primera y Segunda, C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów). TSUE w ww. orzeczeniach wskazał, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością.

Powyższe stanowisko zostało odzwierciedlone w szczególności w uchwale NSA z dnia 12 stycznia 2009 r., sygn. akt I FPS 3/08, gdzie skład orzekający wskazał, że dokonując oceny, czy dana osoba działa na rzecz zleceniodawcy jako podmiot samodzielnie prowadzący działalność gospodarczą należy brać pod uwagę trzy elementy, a mianowicie: i) czy działalność jest wykonywana przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, ii) czy powoduje ryzyko ekonomiczne po stronie usługodawcy, iii) czy powoduje odpowiedzialność usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, że zawarł z Zarządzającym Umowę (kontrakt menedżerski) kreujący stosunek zobowiązaniowy, a także przytoczył postanowienia Umowy, które odnoszą się do warunków wykonywania Usług i które w ocenie Wnioskodawcy potwierdzają, że Zarządzający nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wykonywanych czynności. W szczególności świadczą o tym następujące postanowienia:

Umowa określa szczegółowe warunki wykonania usług, w tym co do czasu, miejsca, wynagrodzenia, zasad zachowania poufności, etc.;
Umowa określa, że czynności wykonywane w ramach Umowy są wykonywane, co do zasady, przy pomocy środków i infrastruktury zapewnianej przez Spółkę - Spółka ma obowiązek na swój koszt dostarczyć Zarządzającemu środki i infrastrukturę niezbędną do świadczenia Usług;
Umowa określa wysokość wynagrodzenia, które w części zasadniczej zostało ustalone w stałej wysokości; Zarządzający ma dodatkowo prawo do uzyskania uzupełniającego wynagrodzenia, ustalanego na podstawie realizacji Celów Zarządczych;
Umowa wskazuje, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub przepisów prawa.

W świetle przedstawionych powyżej wytycznych, a także szczegółowych warunków Umowy, działalności Zarządzającego nie można przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi immanentną cechę działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Jako Członek Zarządu, Zarządzający działa w ramach struktury organizacyjnej zarządzanej Spółki oraz zobowiązany jest m.in. do prowadzenia spraw Spółki, uczestnictwa z pracach Zarządu, reprezentowania Spółki na zewnątrz, realizacji wyznaczonych Celów Zarządczych, przy czym nie musi ponosić kosztów swej działalności (zapewnienia sprzętu, zatrudnienia personelu, wyjazdów służbowych) i działa jedynie w imieniu i na rzecz zarządzanej Spółki. Dodatkowo, co do zasady, Zarządzający nie ma swobody co do określenia miejsca i czasu wykonywania Usług - ewentualne przerwy w świadczeniu usług, czy świadczenie Usług poza siedzibą Spółki (co możliwe jest wyłącznie w przypadku uzasadnionym potrzebami Spółki) możliwe są po zgłoszeniu tych okoliczności odpowiednim osobom. W zakresie ustalenia wynagrodzenia - jako podstawę Zarządzający otrzymuje wynagrodzenie stałe, co oznacza, że nie jest ono uzależnione od ponoszonego ryzyka ekonomicznego, tj. wyników działalności Spółki. Konkluzji tej nie zmienia fakt, że Zarządzający może otrzymywać wynagrodzenie dodatkowe, uzależniane od spełnienia Celów Zarządczych. Nie oznacza to bowiem przeniesienia ryzyka ekonomicznego na Wnioskodawcę, a wyłącznie wprowadzenie dodatkowego elementu motywującego przy świadczeniu Usług przez Zarządzającego. Niejednokrotnie w umowach o pracę występują dodatkowe składniki wynagrodzenia w postaci premii, których otrzymanie uzależnione jest od realizacji określonych dla danego pracownika celów.

W zakresie odpowiedzialności w stosunku do osób trzecich umowa wprost wskazuje, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność z tytułu realizacji kontraktu przed Spółką, czyli Umowa wyłącza odpowiedzialność Zarządzającego wobec osób trzecich. Analogiczna sytuacja była przedmiotem rozstrzygnięcia NSA w wyroku z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 1014/15, w którym sąd oddalił skargę kasacyjną i przychylił się do stanowiska sądu pierwszej instancji, potwierdzając, że menedżer nie ponosi odpowiedzialności wobec osób trzecich w sytuacji, gdy kontrakt przewiduje wyłącznie odpowiedzialność względem zarządzanej spółki. W ustnych motywach rozstrzygnięcia NSA wskazał, że odpowiedzialności takiej nie można domniemywać - także z uwagi na interes osób trzecich, które działają w przekonaniu, że mają do czynienia ze spółką, której reprezentantem jest menedżer.

Co prawda Zarządzający jest zobowiązany do pokrycia kosztów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ale w praktyce umowa ta zawierana jest wspólnie ze Spółką w ramach polityki ochrony Spółki oraz innych spółek z Grupy Kapitałowej X. przed szkodą ze strony osób zarządzających, a zapisy Umowy sugerują, że intencją Spółki jest ochrona jej własnych interesów.

W kontekście odpowiedzialności kluczową jest kwestia, czy członek zarządu - menedżer jest odpowiedzialny wobec osób trzecich za czynności i działania, które można mu przypisać w ramach wykonywanych usług zarządczych.

Zwrócił na to uwagę NSA w wyroku z dnia 23 sierpnia 2012 . sygn. akt I FSK 1645/11, uznając m.in. „że w zakresie obowiązków zarządcy jest reprezentowanie spółki na zewnątrz. Niewątpliwie członek zarządu na mocy art. 293 § 1 Ksh ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy (statutu) spółki. Odpowiedzialność ta ma charakter odszkodowawczej odpowiedzialności kontraktowej, tj. oparta jest na istniejącej między spółką, a członkiem jej organu więzi zobowiązaniowej, której naruszenie skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 września 2008 r. sygn. akt II CSK 118/08, OSNC 2009, nr 9, poz. 131). Członek zarządu ponosi ją wyłącznie wobec spółki. Zatem nawet jeśli następstwem wadliwego działania lub zaniechania członka zarządu będzie szkoda wyrządzona przez spółkę osobie trzeciej, roszczenia te osoba ta skieruje wobec spółki a nie wobec członka jej organu”. NSA wskazał również, że powyższa zasada nie ulega modyfikacji nawet w przypadku, gdy z przepisów Kodeksu spółek handlowych wynika możliwość dochodzenia roszczeń bezpośrednio od członków zarządu spółki kapitałowej, gdyż w takim przypadku odpowiedzialność nie wynika z kontraktu między spółką a członkiem zarządu, a jej podstawą jest naganne działanie członka zarządu tworzące niezależne źródło zobowiązania. Zgodnie ze stanowiskiem NSA: „powyższe wnioski są trafne na gruncie art. 300 Ksh, z których wynika możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przez osoby trzecie bezpośrednio od osób, które im szkodę wyrządziły, w tym także od członków zarządu, podstawę takiej odpowiedzialności stanowią art. 415 K.c. (jeżeli podmiotem, wobec którego roszczenie kierowano, jest członek zarządu) czy art. 416 K.c. (jeżeli podmiotem takim jest spółka). Oznacza to, że podstawą tej odpowiedzialności nie jest stosunek organizacyjny istniejący pomiędzy spółką a członkiem zarządu - za działania (zaniechania) w tym zakresie spółka ponosi odpowiedzialność. Podstawą są naganne zachowania członka zarządu, których skutkiem jest powstanie niezależnego źródła zobowiązania (niejako poza istniejącym stosunkiem prawnym ze spółką) w postaci czynu zabronionego (por. B. Krzyżagórska-Żurek, Wynagrodzenie członków rad nadzorczych w spółkach kapitałowych a podatek VAT, PP nr 10, 2005, s. 5 i nast.)”.

Oznacza to, że nawet jeśli następstwem wadliwego działania lub zaniechania Zarządzającego w związku z Umową będzie szkoda wyrządzona osobie trzeciej, osoba ta skieruje roszczenia wobec Spółki, a nie wobec członka jej organu. Ponadto, analogiczne stanowisko jak we wskazywanym powyżej wyroku WSA w Warszawie zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 28 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Łd 1314/15 oraz wyroku z dnia 22 maja 2013 r., sygn. akt I SA/Łd 375/13, utrzymanym w mocy orzeczeniem NSA z dnia 8 stycznia 2015 r., sygn. akt I FSK 1705/13.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Zarządzającego na rzecz Spółki nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 3 ustawie o VAT. Działaniom Zarządzającego nie można bowiem przypisać spełnienia warunku samodzielności. Jako członek Zarządu działa on w ramach struktury organizacyjnej zarządzanej Spółki, nie ponosi kosztów swej działalności, wynagrodzenie nie jest uzależnione od ekonomicznego ryzyka i działa jedynie w imieniu i na rzecz zarządzanej Spółki, która za jego działania ponosi odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę osobom trzecim. Nie działa on w warunkach ryzyka, niepewności, np. co do popytu, konkurencji, czy ostatecznego rezultatu przedsiębiorstwa. Nie wykonuje swojej działalności w swoim imieniu i na własny rachunek lecz w imieniu zarządzanej Spółki. Dlatego też, w ocenie Wnioskodawcy, czynności wykonywane na podstawie Umowy, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie znajduje potwierdzenie również w wydawanych w analogicznych sprawach indywidualnych interpretacjach podatkowych, w tym m.in.:

interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 lutego 2017 r. znak 2461- IBPP2.4512.921.2016.2.EJu,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 17 sierpnia 2016 . znak ITPP1/4512-420/16/IK,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 czerwca 2016 r. znak ILPP1/4512-1-303/16-4/MC,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 stycznia 2016 r. znak IBPP2/4512-906/15/ EK,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 stycznia 2016 r. znak IBPP2/4512-905/15/MG,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 stycznia 2016 r. znak ITPP1/4512-3-111/15/ IK,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 października 2015 r. znak ITPP1/4512-3-111/15/IK,
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 maja 2015 r. znak IPTPP1/4512-133/15-4/AK.

Jak wskazano w stanie faktycznym. Zarządzający wystawia na rzecz Spółki rachunki z tytułu wykonywanych usług zarządzania.

Zgodnie z art. 87 § 1 Ordynacji podatkowej „Jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi”.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, Zarządzający postępuje prawidłowo, dokumentując czynności wykonywane w ramach kontraktu menadżerskiego rachunkiem.

W sytuacji natomiast, gdyby doszło do wystawienia faktury VAT, na której wykazany zostałby VAT, Spółka nie miałaby prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony na podstawie faktury.

Zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią wskazanych przepisów, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust, 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit.a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Dodatkowo, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W związku z powyższym - z uwagi na fakt, że świadczenie usług przez Zarządzającego nie powinno podlegać opodatkowaniu VAT, Spółka nie mogłaby obniżyć podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury VAT wystawionej przez Zarządzającego.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie Pytania 2.

W przypadku uznania za nieprawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, tj. uznania, że Zarządzający jest podatnikiem VAT z tytułu wykonywania czynności w ramach Umowy, w ocenie Wnioskodawcy, Zarządzający powinien udokumentować usługi wykonywane w ramach tej Umowy fakturą VAT (nawet w przypadku, gdy w Umowie wskazano, że podstawą dokonywanych pomiędzy stronami Umowy rozliczeń jest rachunek wystawiany przez Zarządzającego).

Powyższe wynika z treści art. 87 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym „Jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi”.

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek wystawienia faktury, w takiej sytuacji będzie wynikać z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, który stanowi, iż podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jednocześnie Spółka jest zdania, że w takiej sytuacji będzie jej przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jak już Spółka wspomniała, prawo to przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W ocenie Wnioskodawcy, zakup przez Spółkę usług zarządzania, świadczonych w ramach Umowy przyczynia się do uzyskania obrotu przez Spółkę w szczególności poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości. Z uwagi zatem na fakt, że nabycie usług zarządzania (świadczonych przez Zarządzającego) przez Spółkę będzie służyło wykonywaniu czynności opodatkowanych w przedmiotowej sprawie, w ocenie Wnioskodawcy, zastosowanie znajdzie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku uznania za nieprawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, tj. uznania, że Zarządzający jest podatnikiem VAT z tytułu wykonywania czynności w ramach Umowy i Zarządzający będzie zobowiązany do wystawienia faktury VAT dokumentującej usługi, Spółka będzie uprawniona do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z takiej faktury.

W dniu 6 października 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał dla Zainteresowanych indywidualną interpretację znak: 0115-KDIT1-1.4012.396.2017.2.DM, w której stanowisko Zainteresowanych w zakresie braku opodatkowania czynności realizowanych przez Zarządzającego na podstawie kontraktu menedżerskiego i obowiązku ich fakturowania oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług zarządzania uznał za nieprawidłowe. Interpretacja została doręczona w dniu 11 października 2017 r.

Wnioskodawca na powyższą interpretację przepisów prawa podatkowego złożył skargę w dniu 8 listopada 2017 r. (data nadania 3 listopada 2017 r.).

W złożonej skardze wydanej interpretacji indywidualnej zarzucono:

dopuszczenie się błędnej wykładni przepisu prawa materialnego, tj. art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT polegającej na wadliwej interpretacji przesłanek pozwalających na przyjęcie, że w przypadku usług świadczonych przez Zarządzającego, na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania zawartej ze Spółką. Zarządzający nie prowadzi samodzielnej działalności gospodarczej, co skutkowało nieprawidłowym uznaniem Zarządzającego za podatnika podatku od towarów i usług (dalej również: VAT);
niewłaściwą ocenę co do możliwości zastosowania przepisu prawa materialnego, tj. art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT w zw. z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT skutkującą uznaniem, że czynności wykonywane przez Zarządzającego należy uznać za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, mimo, że Zarządzający nie powinien zostać uznany za osobę wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą, a tym samym podatnika VAT;
naruszenie przepisów postępowania, tj.:
1. art. 2a Ordynacji podatkowej poprzez wybór interpretacji przepisów art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT niekorzystnej dla podatnika, co doprowadziło do opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych przez Zarządzających na rzecz Skarżącej;
2. art. 14a § 1, art. 14b § 1, art. 14c § 1, § 2, art. 14e § 1 i art. 121 § 1 w związku z art. 14h Ordynacji podatkowej, przez nieuwzględnienie wyroków sądów administracyjnych interpretacji indywidualnych wydanych w podobnych warunkach faktycznych, a tym samym naruszenie zasady zaufania do organów podatkowych.

Po przedstawieniu dotychczasowego przebiegu postępowania Strona Skarżąca obszerne uzasadniła powyższe zarzuty.

W wyniku ponownej analizy sprawy, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 14e § 1a pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej może z urzędu zmienić interpretację indywidualną w wyniku uwzględnienia skargi do sądu administracyjnego na podstawie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.).

W myśl art. 54 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. W przypadku skargi na decyzję, uwzględniając skargę w całości, organ uchyla zaskarżoną decyzję i wydaje nową decyzję. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa.

Mając na uwadze powyższe, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w wyniku uwzględnienia w całości skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 20 października 2017 r. (data wpływu 8 listopada 2017 r.), stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 9 czerwca 2017 r. (data wpływu 27 czerwca 2017 r.), uzupełnionym w dniach 5 i 19 września 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania i dokumentowania czynności realizowanych przez Zarządzającego na podstawie zawartej umowy oraz braku obowiązku ich fakturowania należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z powyższego przepisu wynika, że pojęcie „świadczenie usług” ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie to należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność (usługa) podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca usługę, w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei art. 15 ust. 3 ustawy stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 i 2048 oraz z 2017 r. poz. 60, 528, 648 i 859);
(uchylony);
z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W myśl art. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

Z przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym, a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

wykonywania tych czynności,
wynagrodzenia, oraz
odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zatem użycie słowa „samodzielnie” w kontekście art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, wyklucza opodatkowanie pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub inny stosunek prawny tworzący więzi (stosunek podporządkowania) między pracodawcą a pracownikiem co do (w zakresie) warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia.

Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami. Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, że w zasadzie każdy stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, określa wynagrodzenie oraz przynajmniej podstawowe warunki wykonywania czynności, należy uznać, że „odpowiedzialność zlecającego wobec osób trzecich” jest kryterium kluczowym dla oceny charakteru prawno-podatkowego danego podmiotu. Jest to czynnik odróżniający na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług prowadzenie działalności gospodarczej (przesłanki warunkującej status podatnika podatku od towarów i usług) od innego rodzaju aktywności zawodowej nie powodującej powstania podmiotowości prawno-podatkowej na gruncie ww. ustawy. Istotna jest w tym przypadku analiza istoty odpowiedzialności, wynikającej z charakteru stosunku prawnego łączącego Wnioskodawcę oraz Spółkę.

Pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane zostało również w drugim akapicie art. 9 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11.12.2006, Nr 347, str. 1, z późn. zm.) zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. W myśl tego artykułu działalnością gospodarczą jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

W akapicie pierwszym, artykuł 9 (1) Dyrektywy 2006/112/WE, określa osobę, która może stać się podatnikiem, jako każdą osobę, która niezależnie prowadzi w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Artykuł 10 Dyrektywy 2006/112/WE wyjaśnia znaczenie terminu „samodzielnie” użytego w art. 9 (1). Stwierdza on, że warunek określony w art. 9 (1) stwierdza, że działalność gospodarcza prowadzona „samodzielnie” wyklucza pracowników i inne osoby z podatku VAT, o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub inny stosunek prawny tworzący relacje między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

W celu określenia granic pojęcia „działalności gospodarczej” i „podatnika” należy przypomnieć art. 9 (2) i 12 (1) Dyrektywy 2006/112/WE. Artykuł 9 (2) Dyrektywy 2006/112/WE stwierdza, że poza osobami, o których mowa w ust. 1, za podatnika uznawana jest każda osoba, która okazjonalnie dokonuje dostawy nowego środka transportu wysyłanego lub transportowanego do nabywcy przez sprzedawcę, przez nabywcę albo na rzecz sprzedawcy lub nabywcy, do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza terytorium państwa członkowskiego, ale na terytorium Wspólnoty. Przy czym, artykuł 12 (1) stanowi, że „państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi (...)”.

Dyrektywa VAT zapewnia bardzo szeroki zakres działalności gospodarczej, obejmujący wszystkie etapy produkcji, dystrybucji i dostarczania towarów i usług. To, że działalność gospodarcza, która ma być traktowana jako taka, nie jest działalnością wykonywaną okazjonalnie, nie oznacza, że działalność ta, aby mieścić się w zakresie podatku VAT, musi osiągnąć pewną liczbę operacji lub osiągnąć określony poziom dochodu. Decydującym elementem jest wola lub zamiar osoby dokonującej czynności, aby brać udział w produkcji, dystrybucji lub dostarczaniu dóbr lub usług. Elementem definiującym działalność gospodarczą na gruncie przepisów Dyrektywy jest to, że osoba, w celu wykonywania swoich działań, wykorzystuje zasoby ludzkie lub rzeczowe w taki sam sposób, jak są one wykorzystywane przez producenta, handlowca lub osoby świadczące usługi. Działalność gospodarcza w rozumieniu Dyrektywy będzie miała miejsce, gdy zaistnieje zamiar wykorzystania i zorganizowania środków w celu wzięcia udziału w produkcji, dystrybucji towarów lub świadczeniu usług.

Przedmiotowe zagadnienie było również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de Tributos de las Zonas primera v. segunda, C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów). TSUE w ww. orzeczeniach wskazał, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością.

Ponadto, zgodnie z opinią RG M.G. Tesauro z dnia 4 czerwca 1991 r. do sprawy C-202/90, co się tyczy warunków pracy należy przeanalizować czy pracownik jest niejako zintegrowany z organizacją pracodawcy (...) czy i w jakim zakresie może swobodnie zorganizować swoją działalność. Jest oczywistym, że możliwość swobodnego zorganizowania (wybór współpracowników, struktury niezbędne do wykonywania zadań, godziny pracy), jak też brak zintegrowania w przedsiębiorstwie czy w administracji stanowią elementy typowe dla działalności wykonywanej w sposób samodzielny. Jednakże poddanie się niektórym dyrektywom jak też pewnej kontroli czy władzy dyscyplinarnej pracodawcy, które odnajdujemy również w stosunku pracy nie wykluczają charakteru samodzielnego działalności. Co się tyczy warunków wynagrodzenia, okoliczność, że wynagrodzenie (także to określone ustawą) jest proporcjonalne do usług i charakter przypadkowy, który z tego wynika stanowią jasne wskaźniki istnienia stosunku samodzielnej pracy. Nie ma wątpliwości, że ryzyko w ramach stosunku pracy podporządkowanej spoczywa tylko na pracodawcy. W zakresie odpowiedzialności wskazano, że należy badać czy pracownik jest odpowiedzialny wobec osób trzecich za czynności i działania, które można mu przypisać (pkt 6).

Z kolei w wyroku z dnia 18 października 2007 r. sprawa C-355/06 J.A. van der Steen, Trybunał wskazał, że osoba fizyczna, która wykonuje wszystkie prace w imieniu i na rachunek spółki na podstawie umowy o pracę wiążącej ją z tą spółką, będąc ponadto jedynym wspólnikiem, zarządzającym i członkiem personelu pracowniczego tej spółki, sama nie jest podatnikiem. Uznano bowiem, że istnieje stosunek podporządkowania pomiędzy ww. obydwoma zainteresowanymi podmiotami. J.A. van der Steen, świadcząc usługi jako pracownik, nie działał we własnym imieniu, na własny rachunek lub na własną odpowiedzialność, lecz na rachunek i na odpowiedzialność spółki, która ponosiła de facto ryzyko gospodarcze – zawierała umowy z klientami i wykonywała na ich rzecz usługi o charakterze gospodarczym.

Dokonując więc wykładni analizowanego art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy należy wskazać, że za niespełniające warunku samodzielności należy uznać czynności prawne zawarte między podmiotami, które w swej istocie zbliżone są do umowy o pracę kreujące stosunek podporządkowania co się tyczy warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności wobec osób trzecich. Powyższe potwierdza również uchwała NSA z dnia 12 stycznia 2009 r. w sprawie sygn. akt I FPS 3/08, w której wskazano, że za samodzielną działalność nie będzie mogła zostać uznana działalność, która jest stosunkiem pracy lub stosunkiem do niego bardzo zbliżonym, ponieważ wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością.

Analiza opisu sprawy w kontekście przywołanych przepisów prawa, przy uwzględnieniu wniosków płynących z przywołanego orzecznictwa, prowadzi do wniosku, że należy się zgodzić ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że w przedstawionych okolicznościach sprawy, czynności, które wykonują Zainteresowani na rzecz spółki, na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazano we wniosku – umowa „nie normuje odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich za świadczenie usług zarządzania Spółką, co do zasady odpowiedzialność wobec osób trzecich z tytułu wykonywania obowiązków Zarządzającego będzie ponosić Spółka”. Należy ponadto zauważyć, że z umowy tej wynika również, że Spółka zobowiązała się do udostępnienia Zarządzającemu na koszt Spółki określonych w umowie zasobów i urządzeń niezbędnych do świadczenia usług zarządzania na rzecz Spółki, co oznacza, że nie ponosi ryzyka ekonomicznego prowadzonej działalności, a wynagrodzenie, które otrzymuje składa się z wynagrodzenia stałego i zmiennego. Ponadto umowa została zawarta w związku z regulacjami zawartymi w ustawie z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 2016 r., poz. 1202), a wynagrodzenie to – jak wskazano we wniosku – stanowi przychody, o których mowa w art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.).

Ponadto należy wskazać, że stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem,
sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1,
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1,
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Z kolei stosownie do art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W myśl art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów nie będących podatnikami VAT.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy stwierdzić należy, że czynności, które Zarządzający wykonują na rzecz Spółki, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, gdyż spełnione są wszystkie warunki zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy. W konsekwencji Zarządzający nie mają także podstaw do dokumentowania tych czynności fakturą stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego wyrażone we wniosku stanowisko odnośnie pytania 1 należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie wskazać należy, że ocena kwestii objętych pytaniem nr 2 – mając na uwadze dokonane powyżej rozstrzygnięcie, przy warunkowej formule postawionego pytania – stała się bezprzedmiotowa.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin