Metody opłacania zaliczek PIT: miesięczne, kwartalne, uproszczone.
Artur M. Brzeziński | 2012-12-11 23:00:01

↑ Formy opodatkowania

Podatnicy osiągający dochody:

{loadposition rectangle_firma}

• z działalności gospodarczej,
• z najmu lub dzierżawy

są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy.

Zaliczki te można wpłacać:

• miesięcznie lub kwartalnie;
• naliczając je od dochodu rzeczywistego, albo średnio od dochodu z lat ubiegłych.

Można też skorzystać z kredytu podatkowego.

Oczywiście stosujemy w przypadku zaliczki umowy w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, jeżeli osiągamy dochody zwolnione lub opodatkowane za granicą (odpowiednio powiększamy dochody w Polsce dla celów obliczenia zaliczki wg skali podatkowej albo odliczamy podatek zapłacony za granicą).

Warto dodać, że przedsiębiorcy i wynajmujący prywatnie, objęci nieograniczonym obowiązkiem podatkowym (polscy rezydenci podatkowi) czasowo przebywający za granicą, którzy osiągają dochody ze źródeł przychodów położonych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, są obowiązani w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wrócili do kraju, wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy. Jeżeli termin płatności przypada po zakończeniu roku podatkowego, należny podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania.

Jeżeli chodzi o ryczałtowców, to mogą oni równiez opłacać ryczałt ewidencjonowany miesięcznie lub kwartalnie.

Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się z uwzględnieniem takiego remanentu.

Innymi słowy można naliczać zaliczki od dochodu narastająco od początku roku, czyli przychody narastająco minus koszty narastająco. Można też wybrać comiesięczne sporządzenia spisu z natury, a wtedy dochód za każdy miesiąc oddzielnie ustala się tak, jak za cały rok, i sumuje się dochody z miesięcy danego roku (zaliczka za maj jest liczona od sumy dochodów/strat za miesiące od stycznia do maja).

Trzeba pamiętać, że podczas comiesięcznych spisów z natury należy powiadamiać urząd skarbowy o spisie z natury na 7 dni przed jego dokonaniem.

Zaliczka PIT miesięczna lub kwartalna

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą lub wynajem prywatny opodatkowany na zasadach ogólnych są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne. Bezpłatny kalkulator zaliczek PIT w excelu dla działalności gospodarczej i najmu znaleźć można na naszych stronach.

{loadposition rectangle_firma}

Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób:

• obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku ;
• zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu po odliczeniu od dochodu i od podatku (np.. składek ZUS);
• zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.

Podstawę opodatkowania (dochód = przychód – koszty, pomniejszony o odliczenia od dochodu, np. składki ZUS na ubezpieczenie społeczne) oraz podatek należy pod odliczeniach zaokrąglamy do pełnego złotego w ten sposób, że końcówki mniejsze niż 50 groszy pomija się, a końcówki 50 i więcej groszy zaokrągla się do pełnych złotych w górę, na przykład 17,49 = 17,- a 17,50 = 18,-

Zatem na koniec każdego miesiąca liczymy zaliczkę od nowa, narastająco od początku roku. Jeżeli jest wyższa od kwoty wpłaconej za miesiące poprzednie (łącznie), to wychodzi kwota do zapłaty.

Na przykład:
Za styczeń dochód wyniósł 3000 zł. 3000 zł x 0,18 – 556,02 zł (skala podatkowa) = -16,02 zł, zatem zaliczka nie wystąpi.
Za okres styczeń-luty dochód wyniósł 6000 zł, ale odliczono 400 zł składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zatem 6000 zł x 0,18 – 556,02 zł = 523,98 zł, odjąć 400 zł składki na ubezpieczenie zdrowotne, zaliczka wyniesie 123,98 zł, w zaokrągleniu 124 zł.
Za okres styczeń-marzec dochód narastająco wyniósł 5000 zł, zatem zaliczka wyniesie 5000 zł x 0,18 - 556,02 = 343,98 zł, odjąć 400 zł odliczeń z tytułu ZUS składek na ubezpieczenie zdrowotne =  - 56,02 zł. Zaliczka nie wystąpi. Itp. itd.

Podatnicy podatku liniowego obliczają zaliczki identycznie, jednak płacą podatek nie wg skali podatkowej, ale 19% podatku liniowego.

Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada, uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Do roku 2011 włącznie zaliczkę za grudzień, w wysokości zaliczki należnej za listopad, uiszcza się w terminie do dnia 20 grudnia roku podatkowego. Zatem zaliczka w grudniu płatna jest w podwójnej wysokości zaliczki za listopad. Od roku 2012 podatek rozliczany jest do 20 stycznia roku następnego.

Można jednak wybrać zaliczki opłacane kwartalnie. Taką metodę opłacania zaliczek – raz na kwartał, po kwartale, wybrać mogą:

• mali podatnicy (oznacza to podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty 4’736’000 zł);
• podatnicy rozpoczynający w danym roku działalność gospodarczą bez względu na obrót.

Zaliczki za dany kwartał ustala się odpowiednio tak samo, jak zaliczki za dany miesiąc (tyle że rzadziej, bo raz na kwartał). Zaliczka za ostatni IV kwartał jest uiszczana w wysokości zaliczki za kwartał poprzedni, w terminie do dnia 20 grudnia, czyli zaliczka za III kwartał do 20 listopada a za IV kwartał do 20 stycznia, chyba że wcześniej złożone zostanie zeznanie roczne.

Kwartalny sposób opłacania zaliczek dostępny jest zarówno dla podatników podatku liniowego, jak i podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych.

Komu opłaca się kwartalny sposób obliczania zaliczek? Każdemu.

Po pierwsze, jeżeli nawet i tak co miesiąc wystapiłaby u Ciebie zaliczka, to płacąc ją co kwartał możesz pieniądze przeznaczone na zaliczkę zainwestować, choćby włożyć na lokatę, Zawsze efektem będzie zysk.

Po drugie, jeżeli za styczeń wychodzi dochód 10’000 zł, za styczeń-luty dochód 20’000 zł, a za styczeń-marzec (za I kwartał) strata 5’000 zł, narastająco licząc od początku, to zaliczki miesięczne za ten okres zapłacisz, a kwartalnej – nie. Jeżeli sytuacja ta wystąpiłaby pod koniec roku w IV kwartale, albo gdyby strata utrzymała się do końca roku, to opłacając zaliczki miesięcznie otrzymasz zwrot dopiero po złożeniu PIT rocznego, a opłacając zaliczki kwartalne nie zapłaciłbyś zaliczki w ogóle. Czysty zysk!

Wyboru kwartalnej metody zaliczek dokonujemy do 20 lutego roku podatkowego, pisemnie powiadamiając o tym urząd skarbowy. Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego, składają zawiadomienie w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Zawiadomienie dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek.

Pismo w sprawie wyboru kwartalnej metody opłacania zaliczek może wyglądać nastepująco:

Rezygnacja może wyglądać następująco:

Uproszczone zaliczki 1/12

Podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą mogą opłacać zaliczki na podatek dochodowy w uproszczonej formie. Nie mają tego prawa podatnicy podejmujący dopiero po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej w roku podatkowym albo w roku poprzednim (musi po prostu istnieć zeznanie, na podstawie którego da się ustalić podatek od dochodów z działalności gospodarczej).

{loadposition rectangle_firma}

Zaliczka opłacana w formie uproszczonej w żaden sposób nie zależy od dochodów w danym roku podatkowym. Mogą ją opłacać podatnicy na zasadach ogólnych (skala podatkowa) oraz podatnicy podatku liniowego. Od zaliczki odliczyć można składkę na ubezpieczenie zdrowotne (ale nie składkę na ubezpieczenia społeczne – tę można odliczyć dopiero w zeznaniu rocznym od ostatecznie ustalonego podatku).

Ta forma opłaca się tym podatnikom, którzy dwa lata wcześniej mieli niższe dochody, w związku z czym w roku bieżącym płacić będą niższe zaliczki, za to więcej dopłacą w zeznaniu rocznym. Odwrotnie, gdyby zeznanie, na podstawie którego ustalana jest kwota 1/12, zawierała w założeniu dochód wyższy, niż w roku bieżącym, to zaliczki 1/12 byłyby wysokie, a z zeznania rocznego wyszłaby podatnikowi kwota do zwrotu.

Podatek 1/12 ten ustala się na podstawie:

• zeznania złożonego w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy (zaliczki w roku 2012 na podstawie zeznania za rok 2010 złożonego w roku 2011),
• a jeżeli w tym zeznaniu dochód z działalności gospodarczej nie wystąpił albo nie przekroczył kwoty wolnej od podatku (ok. 3089 zł), wówczas na podstawie zeznania złożonego roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata (zaliczki w roku 2012 na podstawie zeznania za rok 2009 złożonego w roku 2010,
• a jeżeli i w tym zeznaniu dochód z działalności gospodarczej nie wystąpił albo nie przekroczył kwoty wolnej od podatku (ok. 3089 zł), to zaliczki uproszczone nie są dopuszczalne.

Podatnicy, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, są obowiązani:

• do dnia 20 lutego roku podatkowego, w którym po raz pierwszy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy;
• stosować uproszczoną formę wpłacania zaliczek przez cały rok podatkowy;
• wpłacać zaliczki w terminach do 20 dnia miesiąca następnego, a za grudzień do 20 stycznia, chyba że wcześniej złoży zeznanie roczne;
• dokonać rozliczenia podatku za rok podatkowy do 30 kwietnia.

Podatnik nie wybiera roku, wg którego opłaca zaliczkę w roku bieżącym. Jest to rok ustalony wg zasad wyżej wymienionych.

Wybór formy uproszczonej opłacania zaliczek może wyglądać następująco:

Zawiadomienie to dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek. Rezygnacja taka może wyglądać następująco:

Jak się ustala 1/12?

W roku 2011: jeżeli dochód z działalności gospodarczej wyniósł w roku 2009 10’000 zł, to wg skali podatkowej z roku 2011 podatek wyniósłby1243,98 zł (10’000 zł x 0,18 -556,02 zł). 1243,98 zł / 12 = 103,67 zł. To jest miesięczna zaliczka na rok 2011. Jako że odliczymy od tego składkę na ubezpieczenie zdrowotne, faktycznie zaliczka do zapłaty w roku 2011 nie wystąpi.

Zaliczka opłacana w formie uproszczonej w żaden sposób nie zależy od dochodów  w danym roku podatkowym.

Jeżeli podatnik złoży korektę zeznania, na podstawie którego obliczono zaliczkę 1/12 (chodzi o to zeznanie z lat poprzednich), powodującą zmianę wysokości podstawy obliczenia miesięcznych zaliczek wpłacanych w uproszczonej formie, kwota tych zaliczek:

• ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia - jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w urzędzie skarbowym do końca roku poprzedzającego rok, w którym zaliczki są płacone w uproszczonej formie;
• ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została złożona korekta, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia - jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w roku, w którym zaliczki są płacone w uproszczonej formie;
• nie zmienia się - jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w terminie późniejszym niż wymieniony wyżej (i tak podatek ostatecznie należny płacimy w zeznaniu rocznym PIT).

Te same zasady obowiązują w przypadku, gdy w kontroli podatkowej czy skarbowej stwierdzona zostanie zmiana dochodu w roku, na podstawie którego ustalono 1/12.

Ryczałt miesięcznie i kwartalnie

Co do zasady podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania

{loadposition rectangle_firma}

Podatnicy mogą jednak obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie złożenia zeznania.

Kwartalną metodę opłacania ryczałtu mogą stosować wyłącznie podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25.000 euro. W 2011 roku będą to zatem obroty w roku 2010 nie przekraczające 98662,50 zł

Podatnicy, którzy wybrali opłacanie ryczałtu co kwartał, są obowiązani do dnia 20 stycznia roku podatkowego zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Podatnicy na zasadach ogólnych i na podatku liniowym składają oświadczenia do 20 lutego, a ryczałtowcy – już do 20 stycznia!

Wzór pisma o wyborze takich zasad opodatkowania:

Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej, nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania lub nie zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego o zaprzestaniu opłacania ryczałtu co kwartał, uważa się, że nadal opłaca ryczałt w ten sposób.

Pismo o rezygnacji z opłacania ryczałtu co kwartał może wyglądać następująco:

Uwaga, proszę zwrócić uwagę na daty publikacji tekstów (pod tytułem) - w celu weryfikacji ich aktualności!