Ulga na operację i psychologa
Artur M. Brzeziński | 2012-12-11 23:00:01

↑ Ulga rehabilitacyjna 2010

Ulga na operację – nowa (stara) ulga PIT na leczenie. Już w PIT rocznym za 2010 r. sensacyjny powrót ulgi na leczenie, w okrojonej formie ulgi na operację. Co więcej, można skorygować PITy roczne za lata minione i uwzględnić tę ulgę w rozliczeniach za lata poprzednie. Faktycznie mogą to być wakacje w ciepłych krajach spędzane częściowo na koszt fiskusa.

Wszystko dzięki wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach I SA/Gl 982/08  z 22 czerwca 2009 r. (zatwierdzony prawomocnym wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego 17 marca 2011 r. (II FSK 1927/09).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zezwala podatnikom niepełnosprawnym na odliczenie od dochodu wydatków na „odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne”.  Na pierwszy rzut oka nie mamy tutaj możliwości odliczenia klasycznych wydatków na leczenie osoby niepełnosprawnej, wszak pobyt w sanatorium czy odpłatność za rehabilitację to nie to samo, co wizyta u lekarza specjalisty np. chirurga czy koszt operacji. A jednak ulga na operację istnieje!

Sąd uznał, że istotnie zabiegi rehabilitacyjne nie obejmują w sobie wszelkich zabiegów leczniczych, w tym operacji, jednak niektóre zabiegi lecznicze jednak może obejmować. Zgodnie z art.7 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 214, poz. 1407 z późn. zm.) rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej. Nie można zatem wykluczyć, że „w sytuacji, gdy zabiegi rehabilitacyjne nie przynosiły efektów i gdy nie doszło do zrośnięcia złamania - mogły być odliczone od dochodu skarżącego, jako wydatki na zabieg rehabilitacyjny.” Nie można eliminować z zabiegów rehabilitacyjnych „takich zabiegów operacyjnych, które de facto decydują o możliwości wykonywania jakiejkolwiek rehabilitacji i bez których nie jest możliwe jej podjęcie. Ujmując rzecz inaczej, jeżeli zabieg chirurgiczny stanowi niezbędny i konieczny element zmierzający do przywrócenia ograniczonych funkcji, zmniejszenia następstw nieodwracalnych zmian lub wyrównanie ich w takim stopniu, aby poszkodowanemu przywrócić społecznie przydatną sprawność, to taki zabieg stanowi część rehabilitacji tj. działania, którego efektem końcowym, jest maksymalne przywrócenie sprawności rehabilitowanemu.”

Zdaniem sądu „ocena jakie zabiegi wchodzą w zakres zabiegów rehabilitacyjnych lub leczniczo - rehabilitacyjnych wykracza poza kompetencje organów czy to podatkowych, czy interpretacyjnych i należy do lekarza specjalisty.” To zatem lekarz specjalista zdecyduje, jaki zabieg wchodzi w zakres ulgi rehabilitacyjnej, nie będzie o tym decydować urząd skarbowy badając PIT roczny czy izba skarbowa wydając interpretację podatkową w imieniu Ministra Finansów.

Jakie konkretne wydatki?

W omawianej wyżej sprawie sądowej zabieg operacyjny wszczepienia endoprotezy był niezbędny wobec nieodwracalnym zmian po urazie. Sąd nie przesądził o możliwości dokonania odliczenia w omawianym wypadku, niemniej jednak uznał, że sam charakter zabiegu (zabieg chirurgiczny) nie uniemożliwia odliczenia jego kosztów w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Jakie wydatki można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej na leczenie? Wszystkie dotyczące danego zabiegu leczniczego. Wydatki na wizyty u lekarza specjalisty, prześwietlenia, usg czy rezonans, pobyt w szpitalu (z wyżywieniem), koszty zabiegu, koszty opieki pooperacyjnej. Warto tutaj dodać, że ustawa nie limituje wysokości tych kosztów, ustawa nie określa również, gdzie tego rodzaju leczenie może być dokonane. Można zatem odliczyć również rehabilitację w postaci operacji w szwajcarskiej czy amerykańskiej klinice specjalistycznej, której koszt wynosi dziesiątki czy setki tysięcy złotych.

Podążając dalej tropem uzasadnienia wyroku sądowego dopuścić należy odliczenie wydatków na pomoc psychologiczną gdy np. osoba niepełnosprawna nie chce poddać się zabiegom rehabilitacyjnym ze względu na depresję. W takim wypadku wydatki na pomoc specjalisty – psychologa czy psychiatry, zalecona przez lekarza specjalistę w sprawach rehabilitacji również podlegają odliczeniu od dochodu, bez żadnego limitu. Wystarczy uzyskać zalecenie specjalisty i fakturę, rachunek, przelew czy pokwitowanie. Minister Finansów zapewne ma nadzieję, że nie będzie to gruba faktura za usługi znanego nowojorskiego psychoanalityka. Plus przeloty tam i z powrotem.

Jak zwykle odliczamy również odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

• osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
• osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż karetka transportu sanitarnego (np. samolotem do Szwajcarii czy USA).

Kto, ile i na podstawie czego odlicza?

Podstawą odliczenia jest dowód poniesienia wydatku – faktura, przelew, pokwitowanie, dowód wpłaty, KP itd. – każdy dokument, który potwierdza faktyczne poniesienie wydatku przez osobę, które dokonuje odliczenia.

Wydatki w ramach ulgi rehabilitacyjnej podlegają odliczeniu od dochodu,

• jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub
• nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (można odliczyć je tylko raz);
• nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, a w szczególności jeżeli
• nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie

Ulga na operację umożliwia odliczenie od dochodu osobom niepełnosprawnym lub osobo,, na których utrzymaniu osoby niepełnosprawne pozostają.

Osoba niepełnosprawna to osoba, która posiada:

• orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
• decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
• orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów (osób małoletnich dotyczą po prostu inne zasady orzekania niepełnosprawności). 

W przepisach dotyczących ulg czasem występuje pojęcie I (pierwszej) i II (drugiej) grupy inwalidzkiej.

Osoby z I grupą inwalidzką to w rozumieniu przepisów podatkowych również osoby, w stosunku do których orzeczono:

• całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
• znaczny stopień niepełnosprawności.

 
Osoby z II grupą inwalidzką o w rozumieniu przepisów podatkowych również osoby, w stosunku do których orzeczono:

• całkowitą niezdolność do pracy albo
• umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Status osoby niepełnosprawnej powinien trwać w chwili dokonywania wydatku, a nie w chwili dokonywania odliczenia w PIT rocznym.

Odliczenia może dokonać właśnie taka osoba niepełnosprawna, albo:

• małżonek osoby niepełnosprawnej;
• dziecko (lub dzieci) osoby niepełnosprawnej, również przysposobione (adoptowane);
• dziecko obce przyjęte przez osobę niepełnosprawną na wychowanie;
• pasierb (dziecko małżonka) osoby niepełnosprawnej;
• rodzic osoby niepełnosprawnej;
• rodzic małżonka osoby niepełnosprawnej;
• brat i / albo siostra osoby niepełnosprawnej;
• ojczym lub macocha (małżonek rodzica) osoby niepełnosprawnej);
• zięć i / albo synowa osoby niepełnosprawnej,

jeżeli osoba niepełnosprawna pozostaje na jego utrzymaniu i jeżeli dochody osoby niepełnosprawnej nie przekraczają w roku podatkowym 9120 zł.

Odliczenia dokonuje zawsze ten, kto ponosi wydatek (tzn. gdy potrzeba do odliczenia dowodu poniesienia wydatku, to dowód ten jest na nazwisko tej właśnie osoby). Jeżeli jest to osoba niepełnosprawna – ona odlicza wydatek. Jeżeli jest to ww. osoba opiekująca się osobą niepełnosprawną – odlicza ten wydatek tylko jeśli osoba niepełnosprawna osiąga dochody mieszczące się w limicie. Gdy osoba niepełnosprawna zarabia więcej, opiekun nic nie odliczy.

Limit 9120 zł dotyczy dochodu osoby niepełnosprawnej, tzn. przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania przychodu, bez względu na źródło jego uzyskiwania.

Uwaga, proszę zwrócić uwagę na daty publikacji tekstów (pod tytułem) - w celu weryfikacji ich aktualności!