Jak wybrać najkorzystniejsze zasady opodatkowania?
Artur M. Brzeziński | 2012-12-11 23:00:01

↑ Formy opodatkowania

W procesie wyboru najkorzystniejszych finansowo zasad opodatkowania (form opodatkowania) należy uwzględnić szereg czynników. Nie jest to czynność polegająca na prostym przeliczeniu dochodu czy przychodu wg stawek procentowych.

{loadposition rectangle_firma}

Przede wszystkim należy ustalić, które zasady opodatkowania wchodzą w grę. Mamy do wyboru pięć zasad (sposobów) opodatkowania:

• zasady ogólne;
• podatek liniowy;
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (ryczałt ewidencjonowany);
• kartę podatkową;
• podatek tonażowy (podatku tonażowego nie uwzględniamy w niniejszych rozważaniach, gdyż dotyczy on wąskiej grupy podatników).

Na początku należy ustalić, z których zasad opodatkowania można skorzystać. Nie każdy bowiem przedsiębiorca może korzystać ze wszystkich zasad opodatkowania. Więcej na temat dostępności poszczególnych zasad opodatkowania przeczytać można w tutaj.

Następnie należy wstępnie ustalić, ile wyniesie podatek wg poszczególnych zasad opodatkowania. Kwoty podatku na zasadach ogólnych, na podatku liniowym i ryczałcie ewidencjonowanym obliczyć można kalkulatorem optymalizacji PIT.  Ten sam kalkulator oblicza podatek dochodowy na zasadach ogólnych wynikający z rozliczenia indywidualnego oraz z rozliczenia wspólnego z małżonkiem lub z dzieckiem (samotnie wychowujący). Stawki karty podatkowej znaleźć można tutaj.

Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że każde zasady opodatkowania wiążą się z różnymi odliczeniami, co można sprawdzić w praktycznej tabeli

W przypadku karty podatkowej należy uwzględnić dodatkowe obniżki czy zwyżki związane z dodatkowym zatrudnieniem czy innymi okolicznościami.

Po takich obliczeniach widzimy już, które zasady opodatkowania są korzystniejsze. Warto jednak sprawdzić, czy wspólne rozliczenie z małżonkiem czy też jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie zmniejszy znacząco należnego podatku PIT. Takie preferencyjne zasady rozliczenia PITów rocznych są dostępne wyłącznie na zasadach ogólnych i mogą istotnie wpłynąć na ostateczną wysokość podatku.

Na koniec należy uwzględnić koszty obsługi księgowej – na pewno wystąpią różnice pomiędzy ceną prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów a ewidencją przychodów, na karcie podatkowej koszty te mogą być niewielkie i dotyczyć będą głownie VATu, kadr i obsługi ZUS.

W każdym wypadku ważny jest też stosunek podatnika do obowiązków w zakresie księgowości - im bardziej zryczałtowana forma opodatkowania, tym mniej obowiązków w zakresie księgowości. Na zasadach ogólnych czy podatku liniowym podatnik ma duży wpływ na podstawę opodatkowania kosztami i przychodami (ale trzeba je odpowiednio udokukmentować i zaksięgować), na ryczałcie - już tylko kosztami, na karcie podatek jest stały, ale i ryzyko w razie kontroli znacznie mniejsze (w sumie tylko wtedy, gdy mamy VAT).

Jak wybrać najkorzystniejsze zasady opodatkowania - przykład

Pan Janek świadczy usługi parkingowe (parking ma 60 stanowisk). Ma na utrzymaniu nie pracującą żonę i jedno dziecko w szkole podstawowej. Opłaca pełen ZUS – ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Osiąga roczny przychód około 92 tys. zł przy kosztach około 55 tys. zł. W roku podatkowym opłaci ponad wymienione koszty składki ZUS na ubezpieczenia społeczne około 7000 zł oraz składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne około 3000 zł.

{loadposition rectangle_firma}

1Wstępne założenia

Nie jest armatorem, więc podatek tonażowy odpada. Ryczałt ewidencjonowany to stawka 17% od przychodu, a zatem podatek wyniesie 15640 zł. Karta podatkowa to 366 zł x 12 miesięcy, w sumie 4392 zł. Na zasadach ogólnych podatek wyniesie 6140 zł, a podatek liniowy wyniesie 7030 zł.

2Odliczenia ZUS

Można jednak odliczyć ZUS. Odliczamy 7000 zł od dochodu (z wyjątkiem karty podatkowej) oraz ok.2580 zł od podatku. Od karty podatkowej odliczamy jedynie składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne.

W tej sytuacji ryczałt wyniesie 11870 zł, karta podatkowa 1812 zł, zasady ogólne dadzą wynik 2264 zł, a podatek liniowy 3120 zł.

W tym momencie podsumowujemy – ryczałt stanowczo odpada. Z pozostałych wariantów odpada również karta podatkowa – dochody nie są na tyle wysokie (nie przekraczają progu podatkowego skali podatkowej), aby opłacalne było płacić 19% liniowego zamiast 18% wg skali.  Przy tym tańsza księgowość na ryczałcie nie rekompensuje tak wysokiego podatku, a między zasadami ogólnymi a podatkiem liniowym nie ma różnicy w kosztach księgowości – jest to taka sama księga przychodów i rozchodów.

Pozostaje zatem karta podatkowa 1812 zł oraz zasady ogólne 2264 zł – rocznie.

Na dodatek przy karcie podatkowej uzyskamy niższe koszty księgowości

3Preferencyjne rozliczenia

Nie można jednak zapominać, że Pan Janek ma żonę i może się rozliczyć z nią na zasadach preferencyjnych.

W tym wypadku mamy 1812 zł karta podatkowa i 1708 zł zasady ogólne rocznie. Mogłoby się wydawać, że karta podatkowa okazuje się mniej korzystna, jeżeli jednak policzymy koszty księgowości niższe o 2-3 tys. zł rocznie, to może się to okazać korzystniejszą alternatywą.

4Inne ulgi i odliczenia

Nie zapominajmy też o innych ulgach. Będąc na zasadach ogólnych Pan Janek odliczy sobie ulgę prorodzinną na wychowanie dziecka 1112,04 zł rocznie. Tego od karty podatkowej nie odliczy.

W sumie podatki wyglądają zatem następująco:

5Koszty księgowości

Jeżeli jednak weźmiemy pod uwagę koszty księgowości, które przy zasadach ogólnych wynoszą o 2-3 tys. zł więcej, niż na karcie podatkowej, wówczas mimo wszystko, mimo odliczeń, mimo wspólnego rozliczenia, okaże się, że najkorzystniejsza jest karta  podatkowa.

Po zmniejszeniu kosztów o 3000 zł księgowości w kieszeni Pana Janka pozostaną następujące kwoty obliczone następująco:

W przypadku karty podatkowej:

+ 92000 zł przychodu
- 55000 zł kosztów
+ 3000 zł zaoszczędzone na księgowości
- 10000 zł ZUS
-1812 zł podatek na karcie podatkowej
Razem zostanie w kieszeni 28188 zł.

W przypadku zasad ogólnych:

+ 92000 zł przychodu
- 55000 zł kosztów
- 10000 zł ZUS
- 1136 zł podatek PIT na zasadach ogólnych
Razem zostanie w kieszeni 25864 zł

W przypadku podatku liniowego:

+ 92000 zł przychodu
- 55000 zł kosztów
- 10000 zł ZUS
- 3120 zł podatek liniowy
Razem zostanie w kieszeni 23880 zł

W przypadku ryczałtu ewidencjonowanego:

+ 92000 zł przychodu
- 55000 zł kosztów
+ 1500 zł (tańsza księgowość na ryczałcie, niż na księdze przychodów i rozchodów)
- 10000 zł ZUS
- 11870 zł
Razem zostanie w kieszeni 16630 zł

W efekcie największy zysk będzie na karcie podatkowej:

6Wynik

Pan Janek powinien wybrać kartę podatkową.

Uwaga, proszę zwrócić uwagę na daty publikacji tekstów (pod tytułem) - w celu weryfikacji ich aktualności!