Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-302/12/MS
z 25 czerwca 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2012r. (data wpływu 16 marca 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 maja 2012r. (data wpływu 31 maja 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania zamiany gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem mieszkalnym - jest prawidłowe,
• określenia podstawy opodatkowania zamiany gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem mieszkalnym - jest nieprawidłowe,
• prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych na wybudowanie budynku przeznaczonego do zamiany - jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 16 marca 2012r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania zamiany gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem mieszkalnym,
• określenia podstawy opodatkowania zamiany gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem mieszkalnym,
• prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych na wybudowanie budynku przeznaczonego do zamiany.
  
  

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 maja 2012r. (data wpływu 31 maja 2012r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 21 maja 2012r. znak: IBPP1/443-302/12/MS.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie gospodarki gruntami i nieruchomościami, zarejestrowanym w Urzędzie Skarbowym w B. Poszkodowani są osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. Nieruchomość osób poszkodowanych działka nr 73/3 przekazywana Wnioskodawcy ma przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego RL - przeznaczenie podstawowe terenu - lasy, RD - przeznaczenie podstawowe terenu - rolne postulowane do zalesienia, RS - przeznaczenie podstawowe terenu - rolne w obrębie obszarów zagrożeń osuwiskowych. Nieruchomość poszkodowanych jest zabudowana budynkiem mieszkalnym. Działka będąca własnością Wnioskodawcy położona jest w miejscowości Ł. o nr 73/9 i w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego MU - przeznaczenie podstawowe terenu - koncentracja zabudowy mieszkaniowo-usługowej jednorodzinnej oraz zagrodowej. W momencie zamiany nieruchomość była budynkiem mieszkalnym wybudowanym przez Wnioskodawcę dla poszkodowanych przez opady atmosferyczne.

Zamiana nieruchomości nastąpiła w dniu 15 grudnia 2011r. bez obowiązku dopłat ze strony poszkodowanych. Na podstawie art. 13h ust. 4 ustawy z dnia 11 sierpnia 2011r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórki obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (Dz. U z 2001r. Nr 84, poz. 906 z późn. zm.) Rada Gminy Ł. w drodze Uchwały Nr XIV/l06/11 z dnia 12 grudnia 2011r. odstąpiła od obowiązku wniesienia opłaty przy nierównej wartości zamienianych nieruchomości.

Budynek został wybudowany ze środków rządowych na podstawie otrzymanej dotacji od Wojewody M. i jego przeniesienie nastąpiło w ramach pierwszego zasiedlenia.

Wnioskodawca informuje, iż przekazana poszkodowanym nieruchomość wraz z budynkiem mieszkalnym na podstawie umowy zamiany będzie przeznaczona na zaspokojenie ich własnych potrzeb mieszkaniowych. Wartość nieruchomości wraz z budynkiem przekazywanej 248.000,00 zł. Wartość nieruchomości nabywanej 92.651,00 zł.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 25 maja 2012r. Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotem dostawy w ramach umowy zamiany była własność budynku wraz z prawem własności nieruchomości oznaczonej nr 73/9.

Wnioskodawca od początku realizacji inwestycji zamierzał przekazać poszkodowanym budynek wraz z nieruchomością, na której jest posadowiony w oparciu o cywilno-prawną umowę zamiany. W umowie zamiany zostały określone ceny zamienianych nieruchomości. Symbol przekazanego budynku wg PKOB 1110. Inwestorem budowy budynku mieszkalnego był Wnioskodawca. Wykonawcę wyłoniono w drodze przetargu nieograniczonego. Całkowity koszt budowy budynku wraz z podatkiem VAT wyniósł 248.000,00 zł. Kwota ta została wypłacona wykonawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania (pytanie nr 1 przedstawione w piśmie z dnia 25 maja 2012r.):

1. Czy zamiana nieruchomości nr 73/9 zabudowanej budynkiem mieszkalnym (stanowiącej własność Wnioskodawcy) polegająca na przeniesieniu prawa własności zarówno nieruchomości jak i budynku o wartości 248.000,00 zł w zamian za przejęcie na własność nieruchomości 73/3 wraz ze zniszczonym budynkiem mieszkalnym o wartości 92.651,00 zł jest opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług lub innej podstawie prawnej?
2. Czy podatek VAT należy naliczyć od wartości przekazanej nieruchomości tj. 248.000,00 zł czy od różnicy wartości przedmiotów wymiany?
3. Czy Wnioskodawca ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony i wypłacony wykonawcy zadania wyłonionego w trybie prawo zamówień publicznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko uzupełnione pismem z dnia 25 maja 2012r.) zamiana nieruchomości wraz z budynkami podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Przedmiotem zamiany jest nieruchomość zabudowana nowym budynkiem mieszkalnym zasiedlonym po raz pierwszy. W tej sytuacji nie ma możliwości zwolnienia tej zamiany z opodatkowania podatkiem VAT. Wnioskodawca uważa, że podatek VAT należy naliczyć od całkowitej wartości przekazanej nieruchomości i że ma prawo do odliczenia podatku VAT wypłaconego wykonawcy zadania?

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie:

• opodatkowania zamiany gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem mieszkalnym - za prawidłowe,
• określenia podstawy opodatkowania zamiany gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem mieszkalnym - za nieprawidłowe,
• prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z wydatków poniesionych na wybudowanie budynku przeznaczonego do zamiany - za prawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 117, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt zabudowany budynkiem spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

Ponadto z przytoczonych przepisów wynika, iż - co do zasady – opodatkowaniu podlegają czynności odpłatne, przy czym nie wynika z nich, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną - zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W myśl art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy. Przepis art. 604 Kodeksu cywilnego daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży.

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna.

Zamiana nieruchomości skutkuje przeniesieniem prawa do rozporządzania zamienianymi nieruchomościami jak właściciel.

Zatem przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy zamiany stanowi odpłatną dostawę towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 6 kwietnia 2011r. przepisem § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przytoczonego przepisu wynika, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy działają w charakterze podatników tylko wtedy, gdy:

• wykonują czynności, które nie mieszczą się w ramach ich zadań albo
• wykonują czynności, które wprawdzie mieszczą się w ramach ich zadań, jednak są wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.
  
  

Zgodnie z art. 158 ww. ustawy Kodeks cywilny, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Zatem umowa przeniesienia własności nieruchomości (również w drodze zamiany) jest czynnością cywilnoprawną.

Z uwagi na to, iż umowa zamiany jest czynnością uregulowaną w art. 603 ustawy Kodeks cywilny, przeniesienie przez Wnioskodawcę na rzecz poszkodowanych własności budynku wraz z prawem własności nieruchomości oznaczonej nr 73/9 nie może korzystać ze zwolnienia określonego w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Stawka podatku – w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 41 ust. 2 ustawy o VAT, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy o VAT, stosuje się – w myśl ust. 12 wskazanego artykułu – do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym - zgodnie z art. 43 ust. 12a ustawy o VAT - rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z art. 41 ust. 12b wskazanej ustawy, nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²;
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².
   
   

Przepis art. 41 ust. 12c ustawy o VAT stanowi, że w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Należy również zwrócić uwagę na brzmienie art. 2 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów VAT stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 – o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowych, 113 - zbiorowego zamieszkania. W dziale 12 usystematyzowano natomiast budynki niemieszkalne.

Ponadto zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

1. towarów i usług wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2. robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;
3. robót konserwacyjnych dotyczących:
1. obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
   
2. lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12
-w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Przez pierwsze zasiedlenie – zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT – rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów, o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

W przypadku, gdy dla dostawy nie są spełnione warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT należy przeanalizować czy nie zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Według art. 43 ust. 7a ustawy o VAT, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Stosownie natomiast do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwolniona jest od podatku dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Powyższe oznacza, iż generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Jak stwierdzono powyżej ze zwolnienia od podatku od towarów i usług może korzystać dostawa budynków i budowli.

Zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych (PKOB) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999r. przez obiekt budowlany rozumie się konstrukcję połączoną z gruntem w sposób trwały, wykonany z materiałów budowlanych i elementów składowych będący wynikiem prac budowlanych. Budynki natomiast to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych, przystosowane do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów.

W myśl art. 3 pkt 1, 2 i 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623) ilekroć w ustawie jest mowa o:

1. obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć:

1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
2. budowlę stanowiącą całość techniczno - użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,
3. obiekt małej architektury;

2. budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;

2a.budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

Jak wynika ze stanu faktycznego Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie gospodarki gruntami i nieruchomościami, zarejestrowanym w Urzędzie Skarbowym w B. Na nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości Ł. o numerze ewidencyjnym 73/9 Wnioskodawca wybudował budynek mieszkalny dla poszkodowanych przez opady atmosferyczne.

Przedmiotową nieruchomość wraz z budynkiem mieszkalnym (symbol PKOB 1110) Wnioskodawca przekazał w dniu 15 grudnia 2011r. poszkodowanym na podstawie umowy zamiany na zaspokojenie ich własnych potrzeb mieszkaniowych. Przedmiotem dostawy w ramach umowy zamiany była własność budynku wraz z prawem własności nieruchomości oznaczonej nr 73/9. Budynek został wybudowany ze środków rządowych na podstawie otrzymanej dotacji od Wojewody M.

Przenosząc zatem opisany przez Wnioskodawcę stan faktyczny na grunt ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że dostawa przedmiotowego budynku mieszkalnego w drodze zamiany została dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, bowiem oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu pierwszemu nabywcy miało miejsce w momencie dostawy przedmiotowego budynku w ramach umowy zamiany.

Wobec powyższego w przypadku dostawy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, o którym mowa we wniosku, nie znajduje zastosowania zwolnienie od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy o VAT.

W związku z powyższym należy zbadać czy w niniejszej sprawie występują przesłanki do zastosowania zwolnienia dla dostawy przedmiotowego budynku mieszkalnego, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Aby dostawa (zamiana) mogła korzystać ze zwolnienia z ww. przepisu muszą być spełnione oba warunki określone tym przepisem łącznie.

Jak stwierdzono we wniosku, budynek będący przedmiotem zamiany został wybudowany przez Wnioskodawcę ze środków rządowych na podstawie otrzymanej dotacji od Wojewody M. Inwestorem budowy budynku mieszkalnego był Wnioskodawca. Wykonawcę wyłoniono w drodze przetargu nieograniczonego. Całkowity koszt budowy budynku wraz z podatkiem VAT wyniósł 248.000,00 zł. Kwota ta została wypłacona wykonawcy. Wnioskodawca od początku realizacji inwestycji zamierzał przekazać poszkodowanym budynek wraz z nieruchomością, na której jest posadowiony w oparciu o cywilno-prawną umowę zamiany.

Przywołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 10a cytowanej ustawy, adresowany jest do podatników, którym - po pierwsze nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a po drugie – nie ponosili wydatków na ulepszenie budynków, budowli lub ich części, w stosunku do których istniało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, a jeśli ponosili, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Spełnienie obu warunków łącznie uprawnia podatnika do skorzystania ze zwolnienia przy dostawie budynków, budowli lub ich części.

W tym miejscu wskazania wymaga regulacja zawarta w treści art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, która stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo to może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ustawy.

Ustawodawca przyznał zatem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, przy spełnieniu warunku, jakim jest wykorzystanie zakupu do realizacji czynności opodatkowanej. Wskazane prawo wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jak już wcześniej wskazano, dostawa budynków mieszkalnych co do zasady jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, tak więc należy uznać, że Wnioskodawcy służy prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych ze zrealizowaną inwestycją.

W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynku objętego zamianą na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, bowiem nie został spełniony określony w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o VAT warunek determinujący zwolnienie od podatku VAT dla tej dostawy.

W świetle powyższego zamiana budynku mieszkalnego jednorodzinnego stanowi odpłatną dostawę w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, która podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W niniejszej sprawie przedmiotem zamiany był budynek mieszkalny jednorodzinny - symbol PKOB 1110.

Uwzględniając zatem wymienione wyżej uregulowania w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego wskazać należy, iż dostawa budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spełniającego definicję budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w sytuacji gdy jego powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m² podlegała opodatkowaniu według 8% stawki podatku od towarów i usług, na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o VAT w związku z art. 146a pkt 2 tej ustawy.

Natomiast w sytuacji gdy powierzchnia użytkowa wskazanego we wniosku budynku przekracza 300 m² wówczas zgodnie z art. 41 ust. 12c ustawy o VAT, stawkę 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Jak wynika z wniosku przedmiotem zamiany była również działka na której posadowiony jest przedmiotowy budynek mieszkalny jednorodzinny.

Stosownie do treści art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. A zatem grunty zabudowane - co do zasady - podlegają opodatkowaniu według stawki właściwej dla budynku lub budowli, które się na nim znajdują.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, grunt, na którym są one posadowione, dzieli byt prawny budynków w zakresie stawki podatku obowiązującej przy jego dostawie. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Tym samym również dostawa w ramach zamiany z poszkodowanymi działki o numerze ewidencyjnym 73/9, na której posadowiony jest budynek mieszkalny jednorodzinny nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT dokonana dostawa działki o numerze ewidencyjnym 73/9 podlegała opodatkowaniu według stawki właściwej dla dostawy przedmiotowego budynku.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że zamiana nieruchomości wraz z budynkiem podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT oraz, że Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z budową budynku mieszkalnego, należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z powyższej definicji kwoty należnej z tytułu sprzedaży wynika, że kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (czyli również podatek od towarów i usług).

Odzwierciedlenie powyższego znajdujemy również w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.), zgodnie z którym przez cenę należy rozumieć wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Należy zauważyć, iż cena w rozumieniu powyższej regulacji obejmuje podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy o VAT, jeżeli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast przez wartość rynkową, zgodnie z art. 2 pkt 27b ustawy o VAT, rozumie się całkowitą kwotę, jaką, w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju; w przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:

1. w odniesieniu do towarów – kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy,
2. w odniesieniu do usług – kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.
   
   

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca przekazał w dniu 15 grudnia 2011r. poszkodowanym na podstawie umowy zamiany nieruchomość oznaczoną numerem ewidencyjnym 73/9 zabudowaną budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym. W umowie zamiany zostały określone ceny zamienianych nieruchomości. Wartość nieruchomości stanowiącej własność Wnioskodawcy będącej przedmiotem zamiany wynosiła 248.000 zł. W zamian Wnioskodawca otrzymał od poszkodowanych nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym (uszkodzonym w wyniku powodzi) o wartości 92.651,00 zł. Zamiana nieruchomości nastąpiła bez obowiązku dopłat ze strony poszkodowanych. Na podstawie art. 13h ust. 4 ustawy z dnia 11 sierpnia 2011r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórki obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (Dz. U z 2001r. Nr 84, poz. 906 z późn. zm.) Rada Gminy Ł. w drodze Uchwały Nr XIV/l06/11 z dnia 12 grudnia 2011r. odstąpiła od obowiązku wniesienia opłaty przy nierównej wartości zamienianych nieruchomości. Całkowity koszt budowy budynku wraz z podatkiem VAT wyniósł 248.000 zł. Kwota ta została wypłacona wykonawcy.

Odnosząc przedstawiony wyżej stan faktyczny do powołanych w sprawie przepisów prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest wartość rynkowa nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym 73/9 zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, pomniejszona o kwotę podatku. Wartość rynkowa musi zostać ustalona zgodnie z zasadami określonymi w art. 2 pkt 27b ustawy o VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, że podatek należy naliczyć od całkowitej wartości przekazanej nieruchomości, przez którą należy rozumieć wskazaną przez Wnioskodawcę w pytaniu kwotę 248.000 zł, należało uznać za nieprawidłowe.

Przedmiotowa kwota odpowiada bowiem całkowitemu kosztowi budowy budynku wraz z podatkiem VAT i jest kwotą wypłaconą wykonawcy za wybudowanie budynku. Wnioskodawca jako podstawę opodatkowania zamiany winien natomiast przyjąć wartość rynkowa całej nieruchomości, tj. działki nr 73/9 zabudowanej budynkiem mieszkalnym, wyliczoną na zasadach określonych w art. 2 pkt 27b ustawy o VAT, pomniejszoną o kwotę podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zauważyć jednak należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów – z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie dotyczy natomiast podmiotu, który uczestniczył w transakcji zamiany. Uwzględniając powyższe wskazać zatem należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych, o których mowa w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa dla kontrahenta Wnioskodawcy uczestniczącego w transakcji zamiany.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.