Powrót

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27.09.2012 r. (data wpływu 27.09.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej przez Cesjonariusza – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27.09.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej przez Cesjonariusza.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka S.A. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Korzystający”) prowadzi działalność na rynku nieruchomości komercyjnych, przede wszystkim w zakresie wynajmu powierzchni handlowej. Wnioskodawca zawarł jako korzystający umowę leasingu operacyjnego oraz umowę zobowiązującą do sprzedaży przedmiotu leasingu (dalej: „Umowa Leasingu”) z dwiema spółkami jako finansującymi (dalej: „Finansujący”). Przedmiotem leasingu jest centrum handlowe w P., składające się z nieruchomości gruntowych będących przedmiotem własności lub użytkowania wieczystego oraz budynków, budowli oraz innych urządzeń wzniesionych na tym gruncie (zwane dalej: ,,Nieruchomością”). Każdemu z Finansujących przysługuje 50% udziału we własności lub prawie użytkowania wieczystego nieruchomości wchodzących w skład Nieruchomości.

Nieruchomość została nabyta przez Finansujących w 2005 r. po spełnieniu się warunków wejścia w życie leasingu określonych w Umowie Leasingu. Po nabyciu Nieruchomości Finansujący oddali ją Korzystającemu do odpłatnego używania i pobierania pożytków w ramach Umowy Leasingu (tzw. leasing zwrotny) na okres 15 lat (dalej: „Podstawowy Okres Leasingu”). Na koniec Podstawowego Okresu Leasingu, zgodnie z Umową Leasingu, na żądanie Finansujących lub Korzystającego, nastąpi zbycie Nieruchomości na rzecz Korzystającego po zdefiniowanej w Umowie Leasingu cenie (w przypadku naniesień na grunt - niższej od ich wartości początkowej, a w przypadku gruntów - równej ich wartości początkowej) (dalej: „Cena Sprzedaży po Upływie Leasingu”).

W dniu 22 września 2005 r., jeszcze przed datą nabycia Nieruchomości przez Finansujących oraz rozpoczęciem leasingu, Finansujący oraz Korzystający zawarli porozumienie (dalej: „Porozumienie”), zgodnie z którym w przypadku znalezienia przez Korzystającego podmiotu zainteresowanego nabyciem Nieruchomości w trakcie Podstawowego Okresu Leasingu (dalej: „Kupujący”), Finansujący zgodzą się na sprzedaż Nieruchomości na rzecz Kupującego wskazanego przez Korzystającego, przy spełnieniu wskazanych w Porozumieniu warunków (w związku z taką sprzedażą Umowa Leasingu zostałaby rozwiązana). Jeden z warunków dotyczy ceny sprzedaży na rzecz Kupującego - powinna ona odpowiadać wartości rynkowej Nieruchomości na dzień złożenia oferty oraz nie powinna być niższa niż suma m.in.:

1. Wszystkich zaległych opłat leasingowych i innych kwot wymagalnych, lecz nie zapłaconych przez Korzystającego na dzień rozwiązania Umowy Leasingu wraz z należnymi odsetkami;
2. Wszystkich opłat leasingowych, które, gdyby Nieruchomość nie została sprzedana na rzecz Kupującego, byłyby należne na rzecz Finansujących za pozostałą część Podstawowego Okresu Leasingu, powiększonych o Cenę Sprzedaży po Upływie Leasingu, zdyskontowanych z zastosowaniem stopy procentowej odpowiadającej kosztowi finansowania (EURIBOR);
3. Kosztów i innych dodatkowych obciążeń, w tym również podatkowych, poniesionych przez Finansujących na skutek sprzedaży Nieruchomości oraz/lub przedterminowego rozwiązania Umowy Leasingu;

(określony powyżej minimalny poziom ceny sprzedaży Nieruchomości, zaspakajający interes ekonomiczny Finansujących, zwany będzie dalej: „Wynagrodzeniem Finansujących”).

W przypadku sprzedaży przez Finansujących Nieruchomości zgodnie z Porozumieniem, w związku z podjęciem przez Korzystającego aktywnych działań związanych z poszukiwaniem nabywcy Nieruchomości i doprowadzeniem do zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości oraz uzyskania akceptowalnej dla wszystkich stron Porozumienia ceny sprzedaży Nieruchomości należnej od Kupującego, Korzystającemu należna będzie od Finansujących prowizja w wysokości różnicy pomiędzy ceną zapłaconą przez Kupującego na rzecz Finansujących a Wynagrodzeniem Finansujących (dalej: „Prowizja”). Prowizja zostanie wypłacona Korzystającemu na podstawie faktury VAT wystawionej przez niego po dokonaniu sprzedaży Nieruchomości na rzecz Kupującego.

W świetle powyższego, Finansujący oraz Korzystający zawarli Porozumienie, którego ekonomiczny sens zakłada, iż część ceny sprzedaży Nieruchomości na rzecz Kupującego stanowiąca zwrot kwoty finansowania wraz z wynagrodzeniem z tytułu tego finansowania (opisane szerzej powyżej) należna będzie Finansującym, natomiast pozostała część ceny powinna przypaść ekonomicznemu właścicielowi Nieruchomości, czyli Korzystającemu. Warto zaznaczyć, że sprzedaż Nieruchomości na rzecz Kupującego w trakcie trwania Podstawowego Okresu Leasingu, jak i następujące po niej rozliczenia między Korzystającym i Finansującymi wynikające z Porozumienia są korzystne zarówno dla Finansujących, jak i Korzystającego. Okoliczności te są korzystne dla Finansujących, gdyż w ich efekcie uzyskają oni cenę sprzedaży Nieruchomości (w tym, Wynagrodzenie Finansujących), bez konieczności oczekiwania na zakończenie Umowy Leasingu. Z kolei, Korzystający uzyska znaczną kwotę w postaci Prowizji, której równowartość uzyskałby dopiero w razie nabycia Nieruchomości po zakończeniu Umowy Leasingu i jej dalszej odsprzedaży na rzecz podmiotu trzeciego. Wnioskodawca zakłada, że wartość Nieruchomości w momencie jej sprzedaży na rzecz Kupującego będzie znacznie wyższa od jej wartości z 2004/2005 roku. W efekcie, Prowizja wypłacana przez Finansujących na rzecz Korzystającego będzie stanowiła istotny procent ceny sprzedaży Nieruchomości na rzecz Kupującego.

Finansujący oraz Korzystający nie są w żaden sposób powiązani ze sobą kapitałowo lub osobowo.

Wnioskodawca rozważa zawarcie z innym podmiotem, należącym do tej samej grupy kapitałowej (dalej: „Cesjonariusz”), umowy cesji prawa do Prowizji za wynagrodzeniem (dalej: „Umowa Cesji”).

Zgodnie z Umową Cesji, Wnioskodawca przeleje na rzecz Cesjonariusza prawo do uzyskania przyszłej płatności Prowizji (dalej: „Prawo do Prowizji”). Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż w ramach Umowy Cesji nie dojdzie do przeniesienia ogółu praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawcy z tytułu zawarcia Porozumienia, a jedynie do przeniesienia uprawnienia Wnioskodawcy do otrzymania płatności Prowizji w przyszłości.

W zamian za Prawo do Prowizji, Cesjonariusz zobowiąże się do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy jednorazowego wynagrodzenia w wysokości niższej niż oczekiwana kwota Prowizji („Wynagrodzenie za Cesję”). Wnioskodawca nie wyklucza, iż zapłata Wynagrodzenia za Cesję zostanie odroczona w czasie. Różnica pomiędzy oczekiwaną kwotą Prowizji a Wynagrodzeniem za Cesję będzie stanowiło wynagrodzenie Cesjonariusza („Wynagrodzenie Cesjonariusza”).

Umowa Cesji zostanie zawarta jeszcze przed dokonaniem sprzedaży Nieruchomości na rzecz Kupującego. W momencie zawarcia Umowy Cesji, najprawdopodobniej nie będzie zatem jeszcze znana wysokość Prowizji, ani nawet data jej wypłaty, gdyż zależy to od daty sprzedaży Nieruchomości na rzecz Kupującego i uzyskanej za nią ceny. Dlatego też, kwota Wynagrodzenia za Cesję zostanie ustalona w oparciu o przewidywaną kwotę Prowizji (oszacowaną w oparciu o wartość rynkową Nieruchomości) pomniejszoną o dyskonto. Należy zauważyć, iż z punktu widzenia stron Umowy Cesji, sama sprzedaż Nieruchomości winna być rozpatrywana jako zdarzenie przyszłe niepewne, zależne od postępowania również osób trzecich, w tym Finansujących i Kupującego. Cesjonariusz nabywając prawo do Prowizji przejmie zatem ryzyko gospodarcze związane z dojściem do skutku transakcji sprzedaży Nieruchomości i wysokością prowizji. Cesjonariusz przejmie również od Wnioskodawcy ryzyko kredytowe związane z potencjalną niewypłacalnością Finansujących.

Wnioskodawca zawiadomi Finansujących o zawarciu Umowy Cesji i o przelewie Prawa do Prowizji na rzecz Cesjonariusza oraz o tym, że zapłata Prowizji powinna nastąpić do rąk Cesjonariusza.

Wnioskodawca spodziewa się od Cesjonariusza faktury VAT dokumentującej nabycie przez niego Prawa do Prowizji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca będzie mógł odliczyć podatek VAT naliczony wynikający z faktury VAT wystawionej przez Cesjonariusza, dokumentującej Wynagrodzenie Cesjonariusza ...

Zdaniem Wnioskodawcy,

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż będzie mógł odliczyć podatek VAT naliczony wynikający z faktury VAT wystawionej przez Cesjonariusza, dokumentującej Wynagrodzenie Cesjonariusza.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy, na mocy Umowy Cesji dojdzie do świadczenia przez Cesjonariusza usługi podlegającej opodatkowaniu stawką podstawową VAT, polegającej na nabyciu od Wnioskodawcy Prawa do Prowizji i przejęcia ryzyka związanego z zapłatą Prowizji. Przedmiotowe ryzyko przejmowane przez Cesjonariusza, to nie tylko ryzyko niewypłacalności Finansujących, ale przede wszystkim ryzyko niepowstania roszczenia o wypłatę Prowizji, co mogłoby być spowodowane szeregiem okoliczności, takich jak np. niedojście do skutku umowy sprzedaży Nieruchomości czy nieuzyskanie za Nieruchomość ceny uprawniającej do żądania Prowizji od Finansujących. Cesjonariusz będzie również ponosił ryzyko tego, iż ostateczna wysokość Prowizji będzie niższa niż Wynagrodzenie za Cesję. Niewątpliwie zatem, zachowanie Cesjonariusza będzie stanowiło świadczenie usług na rzecz Wnioskodawcy w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, zgodnie z którym, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Nabycie wierzytelności, również jeszcze niewymagalnej, w celu jej windykacji we własnym zakresie mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej. Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie zbywcy wierzytelności, co do zasady, od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, ponieważ już z chwilą przelewu wierzytelności nabywca przejmuje ryzyko gospodarcze z nią związane.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Cesjonariusz nabędzie Prawo do Prowizji za cenę niższą, aniżeli wartość rynkowa Prowizji ustalona na moment zawarcia Umowy Cesji. Różnica pomiędzy tymi wartościami, czyli dyskonto, będzie stanowiła Wynagrodzenie Cesjonariusza za świadczoną usługę. Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że planowane nabycie Prawa do Prowizji od Wnioskodawcy będzie stanowiło usługę świadczoną przez Cesjonariusza, opodatkowaną na gruncie przepisów ustawy o VAT, a polegającą na zakupie wierzytelności w celu windykacji we własnym zakresie. Czynność wykonana przez Wnioskodawcę spowoduje niewątpliwie uwolnienie cedenta (Wnioskodawcy) od ciężaru egzekwowania wierzytelności oraz ryzyka gospodarczego z nią związanego i będzie stanowić czynność odzyskiwania długów włączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…). Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (…).

Z powyższego uregulowania wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikom w związku z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Wnioskodawca, jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wynajmu i dzierżawy powierzchni handlowych, które to czynności podlegają opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej, ma możliwość obniżenia kwot podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury wystawionej przez Cesjonariusza. Nabywane usługi finansowe służą bowiem prowadzeniu podstawowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy na rynku nieruchomości komercyjnych, a więc służą prowadzeniu działalności opodatkowanej VAT.

Podatek VAT naliczony wynikający z faktury VAT wystawionej przez Cesjonariusza, dokumentującej wyświadczoną przez niego usługę finansową, polegającą na przejęciu ryzyka gospodarczego i kredytowego związanego z zapłatą Prowizji, pozostaje w związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Nabycie powyższej usługi nastąpi w celu ograniczenia ryzyka gospodarczego i kredytowego Wnioskodawcy, a także pozwoli na dalsze rozwijanie jego działalności opodatkowanej VAT. Zatem związek przedmiotowego podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy jest bezsporny, a prawo do odliczenia tego podatku jest fundamentalnym prawem Wnioskodawcy.

W doktrynie i w orzecznictwie przyjmuje się powszechnie, iż występowanie pośredniego związku między podatkiem naliczonym a czynnościami opodatkowanymi pozwala na odliczenie podatku naliczonego:

• A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Komentarz VAT, Warszawa 2010, s. 769: „<…> nie można absolutyzować wymogu istnienia bezpośredniego związku, jako warunku odliczenia podatku naliczonego. W niektórych przypadkach, bowiem związek tego rodzaju nie występuje, chociaż nabyte towary i usługi niewątpliwie służą wyłącznie czynnościom opodatkowanym. Przykładowo, w przypadku prowadzenia działalności wyłącznie opodatkowanej, nie występuje żaden bezpośredni związek między np. usługą sprzątania biura czy też środkami czystości zakupionymi w celu jego posprzątania a wykonywaniem konkretnej czynności opodatkowanej. Niezaprzeczalnie jednak w dłuższej perspektywie czasu posprzątanie biura związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej.”
• T. Michalik, VAT. Komentarz, Warszawa 2012, Legalis: „Ustawodawca nie precyzuje, w jaki sposób i w jakim zakresie towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby umożliwiało to podatnikowi dokonanie odliczenia podatku naliczonego. W związku z tym, należy podkreślić, iż związek ten może być pośredni, co więcej, dany zakup może wiązać się z wykonaniem czynności niepodlegającej opodatkowaniu, która jest jednak niezbędna lub tylko potrzebna do prowadzenia działalności opodatkowanej.”
• Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 15 czerwca 2009 r. (sygn. akt I SA/Wr 1368/08) „Prawo do odliczenia podatku istnieje nawet wtedy, gdy nie można ustalić bezpośredniego związku pomiędzy zakupem a opodatkowaną transakcją, czyli w niektórych sytuacjach prawo do odliczenia może przysługiwać podatnikowi nawet w przypadku braku konkretnej transakcji opodatkowanej, jeżeli zakup związany jest z działalnością podatnika, która, co do zasady, podlega opodatkowaniu (lub daje prawo do odliczenia podatku mimo zwolnienia), a brak związku z konkretną transakcją opodatkowaną wynika z czynników obiektywnych, zwykle niezależnych od podatnika.”
  
  

W świetle powyższego, fakt, iż związek między podatkiem naliczonym wynikającym z faktury wystawionej przez Cesjonariusza a czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy będzie jedynie pośredni, nie będzie miał negatywnego wpływu na prawo Wnioskodawcy do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Z uwagi na powyższe, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje Wnioskodawcy na zasadach ogólnych. Nie zachodzi także żadna okoliczność wyłączająca prawo do odliczenia VAT na podstawie art. 88 ustawy o VAT. W efekcie, zdaniem Wnioskodawcy, będzie on uprawniony do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Cesjonariusza.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Ponadto, tutejszy Organ informuje, iż w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Powrót