INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 03 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku jako Nr 1) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03 września 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka jest producentem i dostawcą energii cieplnej. Posiada szereg sieci cieplnych, które przebiegają przez cudze grunty. Spółka, tam gdzie jest to możliwe, stara się uregulować prawnie ten stan poprzez ustanowienia służebności gruntu na zasadach nieodpłatnych, gdyż stoi na stanowisku, że ewentualne roszczenia zostały uregulowane w momencie posadowienia tych urządzeń. W niektórych przypadkach spółka musiała zapłacić odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntu, zanim uregulowała ten stan przez podpisanie umowy dzierżawy czy ustanowienie służebności. W przypadku zbyt wygórowanych żądań właścicieli gruntów sprawę rozstrzygnął sąd poprzez wydanie postanowienia o wysokości odszkodowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zapłacone odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku jako Nr 1)

Zdaniem Spółki, zgodnie z przepisami art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zapłacone odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez spółkę jest związane z prowadzoną działalnością. Jednocześnie żaden z przepisów art. 16 ust. 1 nie wyłącza z kosztów uzyskania przychodów odszkodowań za bezumowne korzystanie z cudzej własności, w szczególności nie ma tutaj zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy. Również na zaliczenie do kosztów podatkowych nie powinien mieć wpływu fakt, że część tych odszkodowań płacona jest na podstawie postanowienia sądowego. Do rozprawy sądowej dochodziło wówczas gdy właściciel nieruchomości żądał zapłaty rażąco wysokiego odszkodowania. Koszty zapłacone w wyniku postanowienia sądowego były niższe od roszczenia pierwotnego.

Niewątpliwie korzystanie z gruntów, na których posadowione są sieci ciepłownicze wiąże się z uzyskiwaniem przez spółkę przychodów z tytułu sprzedaży energii cieplnej. Koszty poniesione w związku z postanowieniem sądowym i wypłatą odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości w celach gospodarczych powinny być zaliczane do kosztów podatkowych jako koszty pośrednie związane z osiąganymi przychodami w ramach prowadzonej działalności, których nie można bezpośrednio powiązać z konkretnym przychodem, ale ponoszone są w celu utrzymania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Interpretacja pojęcia „koszty uzyskania przychodów” zawartego ww. art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

• są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów,
• są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• nie są wydatkami wymienionymi w art. 16 ust. 1 ustawy.
  
  

Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Zatem aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu. Zauważyć należy, iż zdefiniowanie celu osiągnięcia przychodu nie może być traktowane jedynie w kategoriach formalnych, ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w powołanym przepisie art. 15 ust. 1 ww. ustawy nie wymaga wskazania, że konkretny przychód jest skutkiem poniesienia określonego kosztu. Zaznaczyć jednak należy, iż możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, iż wydatek ten spodziewanego przychodu nie przysporzy.

Katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów został zwarty w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

I tak do kosztów uzyskania przychodów nie mogą zostać zaliczone m. in. następujące kary i odszkodowania:

• jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowa składka ubezpieczeniowa w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy (art. 16 pkt 16 ww. ustawy),
• kary, opłaty i odszkodowania z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska i niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz odsetki od tych zobowiązań (art. 16 pkt 19 ww. ustawy),
• kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, (art. 16 pkt 22 ww. ustawy).
  
  

Należy wskazać, iż odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości, nie są wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem aby zakwalifikować wydatki w postaci odszkodowań wypłacanych w związku z bezumownym korzystaniem z nieruchomości, należy rozważyć, czy zachodzą przesłanki zawarte w art. 15 ust. 1 ww. ustawy, czyli związek wydatku z przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz stanowiska Spółki, zapłacone odszkodowanie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, wydatki te są ponoszone w celu utrzymania lub zabezpieczenia źródła przychodów i stanowią koszty pośrednie związane z osiąganymi przychodami w ramach prowadzonej działalności.

W tym miejscu należy podkreślić, iż ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik bowiem musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a przy zachowaniu należytej staranności nie mógł zapobiec okolicznościom, które doprowadziły do wypłaty odszkodowania.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się iż w sprawie będącej przedmiotem pytania Nr 2 w zakresie podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.