Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP3/443-110/12-2/TW
z 21 sierpnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie powstania obowiązku podatkowego w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym skradzionego na terytorium Hiszpanii samochodu osobowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie powstania obowiązku podatkowego w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym skradzionego na terytorium Hiszpanii samochodu osobowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W marcu 2009 r. na portalu internetowym ukazało się ogłoszenie o sprzedaży samochodu Toyota. Po wykonaniu telefonu do sprzedającego, który mieszka w (…), ustalono miejsce sprzedaży w (…), w salonie i serwisie Toyoty.

Odbyło się to w dniu 25 marca 2009 r.

Sprzedający poinformował Wnioskodawcę, że zajmuje się handlem samochodami i że auto pochodzi z Niemiec, gdzie zostało sprawdzone w (…) przez policję pod kątem legalności pochodzenia. Przedstawił on w tym zakresie stosowne dokumenty.

Zainteresowany wskazał następnie, iż dodatkowo oprócz przeglądu pojazdu opłacił w salonie Toyoty sprawdzenie samochodu przed zakupem. Samochód nie budził zastrzeżeń.

Następnie Wnioskodawca zawarł umowę kupna-sprzedaży.

Po powrocie zarejestrował pojazd w Starostwie Powiatowym w (…), dokonując wszystkich wymaganych opłat, tj. m.in. zapłacił w dniu 27 kwietnia 2009 r. na konto Izby Celnej w (…) akcyzę w kwocie Y zł (Y zł).

Auto Zainteresowany eksploatował do dnia 15 stycznia 2010 r., tj. dziesięć miesięcy.

Tego dnia funkcjonariusze Komendy Powiatowej w (…) zarekwirowali ww. samochód z jego posesji. W toku przeprowadzonej ekspertyzy w Laboratorium Kryminalistycznym Komendy Wojewódzkiej Policji (…) stwierdzono, że auto pochodzi z kradzieży, której - jak się potem okazało - dokonano na trenie Hiszpanii.

W dniu 28 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca otrzymał postanowienie o umorzeniu dochodzenia przeciwko niemu wobec braku danych dostatecznie potwierdzających zaistnienie przestępstwa.

Następnie w dniu 29 czerwca 2011 r. Prokuratura Rejonowa w (…) postanowiła w przedmiocie dowodów rzeczowych, po umorzeniu dochodzenia, zwrócić samochód osobie uprawnionej, tj. towarzystwu Ubezpieczeniowemu w Hiszpanii.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji (auto powróciło do właściciela w Hiszpanii) zasadnym jest zwrócenie Wnioskodawcy zapłaconego podatku akcyzowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, powołując się na art. 72 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku więc przepis ten znajdzie zastosowanie w ww. przypadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 101 ust. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 108, poz. 626 ze zm.), zwanej dalej ustawą, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym powstaje z dniem:

1. przemieszczenia samochodu osobowego z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju - jeżeli nabycie prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel nastąpiło przed przemieszczeniem samochodu na terytorium kraju;
2. nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel - jeżeli nabycie prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel nastąpiło po przemieszczeniu samochodu osobowego na terytorium kraju;
3. złożenia wniosku o rejestrację samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym - jeżeli podmiot występujący z wnioskiem o rejestrację na terytorium kraju nabytego wewnątrzwspólnotowo samochodu osobowego nie jest jego właścicielem.
   
   

W myśl art. 102 ust. 1 ustawy, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności, o których mowa w art. 100 ust. 1 lub 2.

W przypadkach, o których mowa w art. 101 ust. 2 pkt 1 i 2, jeżeli przemieszczenia samochodu osobowego z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju dokonał inny podmiot niż podmiot, który nabył prawo rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która nabyła prawo rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel (art. 102 ust. 2 ustawy).

Z kolei w świetle art. 102 ust. 3 ustawy, w przypadku, o którym mowa w art. 101 ust. 2 pkt 3, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która wystąpiła o rejestrację tego samochodu na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Z opisu sprawy wynika, iż w dniu 25 marca 2009 r. Wnioskodawca nabył od osoby zajmującej się handlem samochodami Toyotę, która - jak wyjaśniał mu sprzedający - pochodzi z Niemiec. Auto zostało sprawdzone w (…) przez policję pod kątem legalności pochodzenia (sprzedający przedstawił w tym zakresie Zainteresowanemu stosowne dokumenty).

Dodatkowo przed zakupem oprócz przeglądu Wnioskodawca opłacił sprawdzenie pojazdu w salonie Toyoty. Samochód nie budził zastrzeżeń. Następnie zawarł on umowę kupna -sprzedaży.

Po powrocie zarejestrował pojazd w Starostwie Powiatowym uiszczając m.in. podatek akcyzowy. Auto Zainteresowany eksploatował do dnia 15 stycznia 2010 r.

Tego dnia funkcjonariusze Komendy Powiatowej zarekwirowali ww. samochód z jego posesji. W toku przeprowadzonej ekspertyzy w Laboratorium Kryminalistycznym Komendy Wojewódzkiej Policji stwierdzono, że auto pochodzi z kradzieży, której - jak się potem okazało - dokonano na trenie Hiszpanii.

W dniu 28 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca otrzymał postanowienie o umorzeniu przeciwko niemu dochodzenia wobec braku danych dostatecznie potwierdzających zaistnienie przestępstwa.

Następnie w dniu 29 czerwca 2011 r. Prokuratura Rejonowa postanowiła, w przedmiocie dowodów rzeczowych, po umorzeniu dochodzenia zwrócić samochód osobie uprawnionej, tj. towarzystwu Ubezpieczeniowemu w Hiszpanii.

W związku z powyższym wątpliwości Wnioskodawcy związane są z kwestią nadpłaty uregulowanej w art. 72 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z tym przepisem, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.

Nadpłatą podatku akcyzowego może być zatem podatek zapłacony przez Wnioskodawcę w przypadku, gdy jego zapłata była nienależna.

Wyjaśnić przy tym należy, iż w opisanym przypadku przedmiotem opodatkowania - w świetle postanowień art. 100 ust. 1 pkt 2 ustawy – jest nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Jak wskazano powyżej obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym powstaje z dniem nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel.

Zatem dla powstania obowiązku podatkowego ww. przepis wymaga nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel.

W opinii tut. Organu fakt, iż przed rejestracją samochodu doszło w trybie samoobliczenia do zapłaty podatku (złożenia deklaracji i zapłaty akcyzy), a w świetle ujawnionych w terminie późniejszym okoliczności okazało się, iż auto podchodzi z kradzieży oznacza, iż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z pozornym powstaniem obowiązku podatkowego.

Podobne zagadnienie było przedmiotem rozważań m.in. Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 5 lutego 2009 r. (sygn. akt I FSK 1920/07) stwierdza: „W orzecznictwie SN nie budzi wątpliwości to, że z nabyciem rzeczy od osoby nieuprawnionej nie można wiązać skutku nieważności umowy rozumieniu art.. 58 § 1 i § 2 Kc, lecz skutek jej bezskuteczności (wyrok SN z dnia 5 października 2000 r., II CKN 750/99 niepubl.; wyrok SN z dnia 18 grudnia 1996 r., I CKN 27/96, OSN C 1997, nr 4, poz. 43; wyrok SN z dnia 30 października 1969 r., CR 430/69, OSNC 1970, nr 9, poz. 152) (…) O uznaniu czynności za bezskuteczną przesądzają warunki i okoliczności, w jakich dana czynność została podjęta, a nie nieprawidłowości tkwiące w niej samej. Jest to więc sankcja z tego powodu, że czynność prawną zawarto w określonej sytuacji, a nie z tego powodu jak jest przy sankcji nieważności, że dokonana ona była wadliwie i nie spełniała warunków (przesłanek) prawidłowości”.

Zatem Wnioskodawca nie nabył samochodu osobowego, gdyż sprzedający nie posiadając prawa własności nie mógł skutecznie przenieść „prawa rozporządzania samochodem jak właściciel” na Zainteresowanego. Umowa zawarta pomiędzy stronami była bezskuteczna.

Analogicznie kwestia ta postrzegana jest w orzecznictwie NSA odnośnie podatku VAT. W dniu 5 lutego 2009 r., sygn. akt I FSK 1920/07 sąd zauważył, iż: „Przyjęta obecnie konstrukcja rozumienia „dostawy towarów” akcentuje przede wszystkim przeniesienie ekonomicznego władztwa nad rzeczą (por. J. Zubrzycki „Leksykon VAT 2006” Oficyna Wydawnicza UNIMEX, Wrocław 2006, t. I str. 25 -27, gdzie autor podkreśla, że: „Nie każde zatem przeniesienie prawa do rozporządzenia towarem jak właściciel w ujęciu ekonomicznym można uznać za dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, lecz jedynie takie, które z punktu widzenia prawa cywilnego przenosi na nabywcę prawo własności lub prawo umożliwiające nabywcy dysponowanie towarem prawie jak właściciel”.)”.

W ww. sprawie bezsporne jest zatem to, iż obowiązek podatkowy powstał jedynie pozornie, gdyż nigdy nie doszło do przeniesienie ekonomicznego władztwa nad samochodem.

Zasadnym jest ponadto przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-455/98 Tullihallitus przeciwko Kaupo Salumets TSUE z dnia 29 czerwca 2000 r. który rozważał przypadek opodatkowania nielegalnego importu alkoholu etylowego. Sąd stwierdził, iż opodatkowaniu podlega nielegalny import alkoholu w przeciwieństwie do nielegalnego wprowadzenia do obrotu narkotyków lub sfałszowanych pieniędzy.

Jak zauważył sąd, alkohol - pomimo, iż jego nielegalne wprowadzenie do obrotu jest również przestępstwem - nie jest towarem, który nie może być przedmiotem sprzedaży jak ma to miejsce w przypadku narkotyków lub fałszywych pieniędzy. Trybunał odwołał się do zasady neutralności fiskalnej stwierdzając, iż nie jest wykluczona konkurencja pomiędzy legalnym i nielegalnym alkoholem (alkohol nie jest bowiem produktem, którego sprzedaż jest zakazana z powodu jego cech i właściwości).

Bezskuteczność zawartej umowy ze sprzedawcą w przypadku sprzedaży auta pochodzącego z kradzieży i zwróconego osobie uprawnionej, tj. towarzystwu Ubezpieczeniowemu w Hiszpanii prowadzi do zatem do wniosku, iż zapłacony podatek akcyzowy jest nienależny. W takim przypadku Wnioskodawca nie nabył bowiem prawa rozporządzania samochodem jak właściciel (obrót kradzionymi samochodami osobowymi jest zakazany).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż stanowisko Zainteresowanego w sprawie zwrotu zapłaconego przez niego podatku akcyzowego jest prawidłowe.

Tym niemniej stwierdzenie nadpłaty tego podatku i jego zwrot wynika nie z niniejszej interpretacji indywidualnej – która jest wyłącznie wykładnią przepisów prawa w przedstawionej przez Wnioskodawcę sprawie – lecz inicjowane jest złożeniem stosownego wniosku o stwierdzenie nadpłaty do właściwego organu podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.