Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/415-608/12-4/AA
z 11 września 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2012 r. (data wpływu 20 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 20 sierpnia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnień przedmiotowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnień przedmiotowych oraz w zakresie skutków podatkowych otrzymanych odszkodowań przez poszkodowanych.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 8 sierpnia 2012 r. nr ILPB1/415-608/12-2/AA, wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 10 sierpnia 2012 r., natomiast w dniu 20 sierpnia 2012 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 17 sierpnia 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

X prowadzi działalność w zakresie wznoszenia budynków mieszkalnych wielorodzinnych i sprzedaży poszczególnych lokali mieszkalnych na rzecz Klientów (tzw. działalność deweloperska). W związku z realizacją jednej z takich inwestycji w W…. przy ulicy CCCCCC po sprzedaży lokali mieszkalnych ich nabywcom, miała miejsce usterka w postaci pęknięcia zaworu wodno-kanalizacyjnego, czego efektem było zalanie wykończonego i zamieszkałego lokalu mieszkalnego przy ulicy CCCCCC. Osoby poszkodowane dokonały zgłoszenia poniesionej szkody na łączną kwotę 14.023,99 zł.

Spółka pytająca uznając swoją odpowiedzialność za powstałe zdarzenie uznała roszczenia poszkodowanych i na drodze polubownej dokonała zwrotu udokumentowanych kosztów stanowiących równowartość powstałych szkód wypłacając każdemu z poszkodowanych po 7.011,99 zł. Nie istniała więc konieczność wytaczania ze strony poszkodowanych powództwa o zapłatę, czy też wniosków o zawezwanie do próby ugodowej w trybie art. 184 i następne KPC). W momencie przygotowywania druków PIT-8C pytająca spółka do wyżej wymienionych osób, przesłała stosowny formularz PIT-8C, uznając, iż osoby które otrzymały stosowne odszkodowania winny od niego uiścić podatek dochodowy od osób fizycznych.

Ze stanowiskiem XXXXX nie zgadzają się osoby poszkodowane w wyniku awarii, uznając, iż w zaistniałej sytuacji nie ma potrzeby odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie zwolnień przedmiotowych.

Czy w zaistniałym oraz opisanym powyżej stanie faktycznym Wnioskodawca postąpił prawidłowo wystawiając na rzecz poszkodowanych formularze PIT-8C i przekazał je podatnikom (poszkodowanym) w celu dokonania przez nich stosownego rozliczenia z właściwym dla nich urzędem skarbowym?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 42a ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późń. zm.) Wnioskodawca był zobowiązany do sporządzenia według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. W związku z powyższym uznać należy, iż Wnioskodawca postąpił prawidłowo przekazując do końca lutego bieżącego roku stosowną informację w postaci formularza PIT-8C. Wynika to również z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 roku, Nr 51 poz. 307 z późń. zm.).

Dokonując analizy pierwszego z przepisów wynika, iż wolne od podatku dochodowego są „otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw...” W oparciu o ten przepis prawny uznać należy, iż co do zasady otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia jest zwolnione z zapłaty podatku dochodowego. Zwrócić jednak należy uwagę, na zakres wyjątków, które wyłączają ww. ogólną zasadę i powodują powstanie obowiązku podatkowego po stronie podatnika w związku z otrzymaniem przez niego odszkodowania lub zadośćuczynienia. Art. 21 ust. 1 pkt 3) lit. g ww. ustawy wprowadza takowy wyjątek, stanowi bowiem, iż zwolnienie od zapłaty podatku jest wyłączone w sytuacji otrzymania „odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe”. W związku z powyższym w opinii Wnioskodawcy uznać należy, iż w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym z uwagi na zawarte pomiędzy Wnioskodawcą, a osobami poszkodowanymi ugody, które nie są ugodami sądowymi (nie zostały zawarte przed jakimkolwiek sądem) nie korzystają ze zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, co wynika z treści art. 21 ust.1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy. Konsekwencją tego stanu rzeczy był obowiązek zgodnie z art. 42a ustawy, wystawienia przez pytającą spółkę formularza PIT-8C (tak też się stało) i przekazanie go podatnikom w celu uiszczenia należnego podatku dochodowego. Uznać więc należy, iż pytająca spółka postąpiła prawidłowo, co wynika również choćby z wyroku WSA w Lublinie z dnia 8 kwietnia 2011 (sygn. akt I SA/Lu 936/10) LEX nr 818463 „Jakiekolwiek odszkodowanie jest niewątpliwie następstwem szkody, to jednak podstawową przesłanką zwolnienia odszkodowania od podatku, przewidzianą w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.”

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika niewymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 20 ust. 1 powołanej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie wskazanego powyżej przepisu, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda.
  
  

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy lub aktów wykonawczych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia ustawodawcy.

Stosownie do uregulowania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Ze zwolnienia mogą korzystać również inne odszkodowania, a więc te niewynikające wprost z przepisów prawa, ale tylko wówczas gdy zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej i nie dotyczą wyjątków wskazanych przez ustawodawcę (art. 21 ust. 1 pkt 3b cyt. ustawy).

Ze złożonego wniosku wynika, że w ramach realizacji jednej z inwestycji doszło do zalania wykończonego i zamieszkałego lokalu mieszkalnego. Poszkodowani dokonali zgłoszenia poniesionej szkody, a Wnioskodawca uznając swoją odpowiedzialność za powstałe zdarzenie uznał roszczenia poszkodowanych i na drodze polubownej dokonał zwrotu udokumentowanych kosztów stanowiących równowartość powstałych szkód.

Analiza cytowanych przepisów wskazuje, że ze zwolnienia korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy lub aktów wykonawczych, nie korzystają zaś ze zwolnienia te, które są efektem zawartej umowy lub ugody pozasądowej.

Jak wynika z informacji przedstawionych we wniosku, źródłem wypłaty przedmiotowego świadczenia była ugoda pozasądowa zawarta między Wnioskodawcą a poszkodowanymi. Świadczenie to zatem nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

Natomiast zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Zatem biorąc pod uwagę okoliczność, iż wypłacone przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych, należy stwierdzić, że Wnioskodawca postąpił prawidłowo wystawiając na rzecz poszkodowanych formularze PIT-8C i przekazał je podatnikom-poszkodowanym w celu dokonania przez nich stosownego rozliczenia z właściwym dla nich urzędem skarbowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego tut. organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) został on wydany w indywidualnej sprawie i dotyczy wyłącznie tej sprawy, w której zapadł.

Tut. organ informuje, iż w dniu 11 września 2012 r. wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymanych odszkodowań przez poszkodowanych został rozstrzygnięty odrębnym pismem nr ILPB1/415-608/12-5/AA.

Do wniosku dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.