INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22.05.2009 r. (data wpływu 01.06.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie umowy darowizny - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 01.06.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie umowy darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Matka Wnioskodawcy zamieszkała samotnie w W. nosi się z zamiarem przekazania swojego mieszkania w drodze darowizny dwojgu swoim dzieciom: córce, zamieszkałej w W. obywatelce polskiej oraz synowi (Wnioskodawcy), zamieszkałemu w Toronto., Kanada, obywatelowi kanadyjskiemu. Lokal mieszkalny stanowi odrębną własność odłączoną dnia 09.04.1981 r. przez Państwowe Biuro Notarialne z wielo - mieszkaniowego budynku na nieruchomości w W. przy ul N., jako lokal mieszkalny. Dla lokalu tego urządzono księgę wieczystą następującym wpisem: „W. dzielnica...,nr, lokal o powierzchni 85,95 m², zawierający trzy pokoje, kuchnię, przedpokój, łazienkę - mieszkanie na IV piętrze”.

Po przeanalizowaniu wniosku należy stwierdzić, iż zamiarem Wnioskodawcy było zadanie pytań:

1. Czy z tytułu zawarcia umowy darowizny powstanie konieczność naliczenia i wymiaru podatku od darowizny...
2. Czy czynności dokonane z tytułu sprzedaży udziału podlegają podatkowi dochodowemu, w jakiej wysokości i w którym momencie...
   
   

Odpowiedź w zakresie podatku od spadków i darowizn stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem wnioskodawcy:

Przedmiotowy podatek od darowizny powinien być w przypadku Wnioskodawcy umorzony lub poważnie ograniczony. Intencją Wnioskodawcy jest uzyskanie wskazówek prawnych, które mogłyby prowadzić do takiego skutku. Uzasadnienia Wnioskodawca poszukiwałby m.in. w następujących faktach:

• W ramach rodziny Wnioskodawca należy do I grupy spadkowej. Dla polskich obywateli oznacza to zwolnienie od podatku przy spełnieniu kilku drugorzędnych warunków zwolnienia. Fakt stałego pobytu poza granicami nie zmienia najbliższych relacji rodzinnych Wnioskodawcy i związanych z nimi obowiązków.

• Lepsza opieka nad matką stanowi istotną motywację działania Wnioskodawcy. Matka będzie w dalszym ciągu zamieszkiwać połowę przedmiotowego lokalu mieszkalnego, a Wnioskodawca, pozostając obywatelem kanadyjskim, będzie w możliwie długich okresach czasu przebywał w części będącej przedmiotem darowizny. Obniży to częściowo koszty opieki nad Matką, obywatelką polską, która własnym wysiłkiem wypracowała taką możliwość opieki.

• Naliczenie podatku od darowizny w pełnym wymiarze prawdopodobnie spowoduje podwójne jej opodatkowanie w związku z roszczeniami kraju zamieszkania Wnioskodawcy. Podwójny podatek zwiększający dodatkowo koszt opieki nad matką Wnioskodawca uważałby za szczególnie dyskryminujący.

• Wnioskodawca spotkał się z opinią, że jego długotrwały pobyt w Polsce mógłby przynieść oczekiwane korzyści podatkowe. Nie zmieniając opinii o braku logiki w takim przepisie Wnioskodawca informuje, że interpretacja podatkowa w tym zakresie byłaby dla niego równie istotna. Wnioskodawca jest obecnie emerytem i nie dysponując wystarczającymi środkami na samodzielny zakup lokalu mieszkalnego dysponuje wystarczającą ilością czasu wolnego na opiekę nad matką w ramach długookresowych pobytów.
  
  

Intencją Wnioskodawcy jest uzyskanie pisemnej opinii, czy czynności dokonane w opisany sposób i w opisanych okolicznościach będą podlegały podatkowi dochodowemu, w jakiej wysokości i w którym momencie. W szczególności Wnioskodawca ma nadzieję na interpretację, która przyczyni się do umorzenia lub obniżenia takiego opodatkowania. Jest zdania, że poza niektórymi elementami opisanymi w poprzednim punkcie, szczególnie dwa fakty mogą przynieść taki skutek:

• Z uwagi na podeszły wiek Wnioskodawca nie jest w stanie akceptować odpowiedzialności za opiekę nad matką na szczególnie długi okres czasu. Zamiarem rodziny jest powierzenie tej odpowiedzialności siostrzeńcowi Wnioskodawcy, zamieszkałemu w Polsce, w momencie jego gotowości do podjęcia zadania lub w momencie załamania zdrowotnego Wnioskodawcy. W efekcie mieszkanie stanie się ostatecznie własnością wnuka matki Wnioskodawcy, obywatela polskiego, członka I grupy spadkowej. Prawdopodobne zastosowanie wobec Wnioskodawcy pełnej wysokości podatku dochodowego Wnioskodawca uważałby za wyjątkowo krzywdzące.

• W trakcie wstępnego rozeznania w Polsce Wnioskodawca kilkakrotnie słyszał opinie, że jako obcokrajowiec będzie podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od dochodu. Nie udało się jednak Wnioskodawcy dotrzeć do tego rodzaju przepisów i interpretacji. Ekspertyza będzie dla Wnioskodawcy bezcenna (i potencjalnie korzystna) do obliczenia finansowych skutków zamierzonego działania. Pozwoli również Wnioskodawcy ocenić szanse dotyczące ewentualnego pobytu w Polsce w następnych latach.
  
  

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Podstawę opodatkowania – zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy - stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się natomiast w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca (art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Grupa ta decyduje o wysokości kwoty wolnej od podatku oraz o wysokości stawki podatku od spadków i darowizn. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 tejże ustawy). Do grupy I zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez nabywcę zaliczonego do I grupy podatkowej, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł.

Kwota wolna od podatku od spadków i darowizn ma szczególny charakter – nie dotyczy wartości jednorazowo otrzymanych rzeczy i praw majątkowych, lecz sumy ich wartości nabytych od jednej osoby lub po jednej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Zauważyć przy tym należy, że przy ustalaniu przekroczenia kwoty wolnej od podatku bierze się pod uwagę wszelkie nabycia rzeczy i praw majątkowych podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Obliczając podatek stosujemy kwoty wolne i skale podatkowe obowiązujące w dniu powstania obowiązku podatkowego. Podatek należy obliczyć od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skali wskazanej w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż matka Wnioskodawcy zamierza przekazać swoje mieszkanie w drodze darowizny dwojgu swoim dzieciom: córce oraz synowi (Wnioskodawcy) zamieszkałemu w Toronto, Kanada, obywatelowi kanadyjskiemu. Wnioskodawca uważa, iż z tytułu powyższej darowizny podatek powinien być umorzony lub ograniczony. Naliczenie podatku od darowizny w pełnym wymiarze spowoduje podwójne jej opodatkowanie w związku z roszczeniami kraju, w którym Wnioskodawca zamieszkuje. Ponadto Wnioskodawca w celu zapewnienia lepszej opieki matce, będzie zamieszkiwał w mieszkaniu w możliwie długich okresach czasu.

W art. 2 ust. 3 umowy zawartej w dniu 04 maja 1987 r. pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Kanady w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1990 r. Nr 38, poz. 216) zostały wymienione podatki, które objęto powyższym porozumieniem. Nadmienia się, iż do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania należą w szczególności:

a. w przypadku Polski:

• podatek dochodowy,
• podatek od wynagrodzeń,
• podatek wyrównawczy (zwane dalej „polskimi podatkami”);

b. w przypadku Kanady:

• podatki dochodowe nakładane przez Rząd Kanady (zwane dalej „kanadyjskimi podatkami”).
  
  

Podatek od spadków i darowizn nie został wymieniony w katalogu aktualnie istniejących podatków, których przedmiotowa umowa dotyczyła, pomimo iż na dzień zawarcia umowy z Kanadą 04 maja 1987 r. obowiązywała ustawa o podatku od spadków i darowizn. Takie zredagowanie przepisu prowadzi do wniosku, że wolą umawiających się państw nie było objęcie postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podatku od spadków i darowizn.

Nadmienia się, iż ustawa o podatku od spadków i darowizn zawiera w swoim katalogu zwolnienia i ulgi od podatku określone w art. 4a i art. 16 ustawy, z których jednak Wnioskodawca nie może skorzystać, gdyż nie spełnia warunków zawartych w tych przepisach.

Zgodnie z art. 4 ust. 4 powyższej ustawy zwolnienia określone w ust. 1 i w art. 4a stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa. Ponadto w myśl art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy ulga zawarta w tym przepisie przysługuje osobom, które spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 ustawy.

Reasumując należy stwierdzić, iż Wnioskodawca z tytułu umowy darowizny będzie zobowiązany jako obdarowany do uiszczenia podatku od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną, tj. 9.637 zł, według skali wskazanej w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Natomiast w myśl art. 51 § 1 powyższej ustawy zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności.

W kwestii umorzenia zaległości podatkowej informuje się, iż na podstawie § 7 ust. 1 pkt 2 a Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 165, poz. 1371 ze zm.) kompetentnym Organem jest Naczelnik Urzędu Skarbowego właściwy według miejsca położenia nieruchomości.

Końcowo należy wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Pana, jako występującego z wnioskiem. Nie chroni natomiast Pana siostry.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.