INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2009 r. (data wpływu: 6 lutego 2009 r.) uzupełnionym pismami z dnia 31 marca 2009 r. (data wpływu: 3 kwietnia 2009 r.) oraz z dnia 21 kwietnia 2009 r. (data wpływu: 23 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie przekształcenia lokatorskich praw do lokali w odrębną własność – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie przekształcenia lokatorskich praw do lokali w odrębną własność. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 31 marca 2009 r. oraz z dnia 21 kwietnia 2009 r. o doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

1. W dniu 3 maja 1976 r. ustanowiono spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego w budynku będącym własnością Spółdzielni i oddanym do użytku w dniu 11 marca 1976 r. Członek Spółdzielni, dla którego ustanowiono to prawo zmarł w dniu 1 listopada 2003 r., następnie zmarła współmałżonka. w dniu 31 grudnia 2007 r. ustanowione zostało spółdzielcze lokatorskie prawo do tego lokalu na rzecz spadkobierczyni – córki, co potwierdziło orzeczenie sądu. Nie było fizycznej wpłaty wkładu mieszkaniowego, który odziedziczony został po rodzicach w drodze spadku. w dniu 2 czerwca 2008 r. wpłynął do Spółdzielni wniosek o przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu i ustanowienie prawa odrębnej własności. Wnioskodawca, w związku z wątpliwościami, czy powyższa czynność podlega podatkowi VAT, w dniu 10 września 2008 r. zwrócił się z wnioskiem o wydanie interpretacji VAT czy ww. czynność jest objęta podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak to jaka jest podstawa opodatkowania. w dniu 12 listopada 2008 r. Spółdzielnia otrzymała interpretację indywidualną nr (...) i na jej podstawie naliczyła 7% VAT, w oparciu o art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, ale w brzmieniu sprzed dnia 1 grudnia 2008 r. w dniu 19 grudnia 2008 r. spadkobierczyni wpłaciła do Spółdzielni, zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, nominalną wartość w wysokości 4,16 zł oraz w dniu 29 grudnia 2008 r. – kwotę VAT. w dniu 31 grudnia 2008 r. została podpisana umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia własności lokalu.
2. W dniu 31 grudnia 2008 r. została podpisana umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia własności lokalu. Lokal mieszkalny został odzyskany w wyniku wypowiedzenia członkowstwa, a ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu na rzecz nowego członka nastąpiło w wyniku przetargu i na jego podstawie, po wniesieniu przez członka wkładu mieszkaniowego w dniu 29 września 2006 r. nastąpiło ustanowienie po raz kolejny lokatorskiego prawa do lokalu w budynku, oddanym do użytku przed 1 maja 2004 r.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca oświadczył, iż pierwsze zasiedlenie i pierwsze ustanowienie prawa do ww. lokali miało miejsce przed 1 maja 2004 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług należy opodatkować czynność przekształcenia lokatorskiego prawa w prawo odrębnej własności...
2. Jeśli tak, to od jakiej podstawy należy naliczyć podatek VAT, skoro czynność przekształcenia (akt notarialny) nastąpiła w dniu 31 grudnia 2008 r. – czy prawidłowe jest zastosowanie art. 29 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2008 r., który stanowi, iż „podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT”...
3. Czy może być zastosowane zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz ust. 2 pkt 1, bowiem nie jest to pierwsze zasiedlenie a budynek, w którym znajduje się lokal ma więcej niż 5 lat...

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie zdarzenia związane z zasobami mieszkaniowymi wybudowanymi i zamieszkanymi po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 2 w połączeniu z ust. 2 oraz art. 43 ust. 1 pkt 10.

W opinii Wnioskodawcy, zapis art. 153 ust. 2 ustawy o VAT, mówiący o zasiedleniu lokalu przed dniem 1 maja 2004 r., dotyczy pierwszego zasiedlenia, co potwierdziła nowela ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. w przypadkach kolejnych zasiedleń mają zastosowanie przepisy o zwolnieniach.

Dla opisanych wyżej przypadków, Spółdzielnia naliczyła podatek VAT w wysokości 7%, zgodnie z interpretacją indywidualna (...), ale w oparciu o nowe brzmienie art. 29 ust. 8, obowiązujące od 1 grudnia 2008 r., z którego wynika, iż podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Spółdzielnia jako podstawę ustaliła nominalne umorzenie.

W uzupełnieniu do wniosku Spółdzielnia oświadczyła, iż jej zdaniem czynności opisane w punkcie 1 i 2 podlegają zwolnieniu od podatku VAT, ponieważ dostawa lokali nie odbywała się w ramach pierwszego zasiedlenia, a pierwsze ustanowienie prawa do lokalu miało miejsce przed 1 maja 2004 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Tak więc, przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkaniowego w prawo odrębnej własności stanowi dostawę towarów.

Stosownie do art. 29 ust. 8 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r., jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkalnego, pomniejszona o kwotę podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r., zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Powyższe zwolnienie nie ma zastosowania również w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8 (art. 43 ust. 7 ustawy).

Powołany wyżej art. 29 ust. 8 ustawy, od 1 grudnia 2008 r. został zmieniony i otrzymał brzmienie: „Jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku”.

Od dnia 1 stycznia 2009 r. nastąpiła również zmiana art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Stosownie do art. 43 ust. 7 ustawy, zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8. Natomiast, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat (art. 43 ust. 7a ustawy).

W myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W myśl art. 153 ust. 2 cyt. ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Z powyższego przepisu wynika, iż wyłączeniu spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, na mocy art. 153 ust. 2 ustawy, podlegają czynności przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r., i które zostały zasiedlone przed tą datą.

Do dnia 31 grudnia 2008 r., ponownie ustanowienie po dniu 1 maja 2004 r. spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego objęte było zakresem art. 43 ust. 10 ustawy. Od dnia 1 stycznia 2009 r. powyższe przekształcenie objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy. Do przekształcenia zaś tego prawa lokatorskiego w prawo własności ma zastosowanie przepis art. 153 ust. 2 ustawy, jako że pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego i ustanowienie do tego lokalu prawa lokatorskiego miało miejsce jednak przed dniem 1 maja 2004 r.

Z przedstawionych przez Wnioskodawcę okoliczności wynika, iż ustanowienie po raz pierwszy lokatorskich praw do lokali mieszkalnych i ich zasiedlenie, w opisanych w stanie faktycznym przypadkach, nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Ponowne ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu w przypadku pierwszym miało miejsce w roku 2007, a w przypadku drugim w roku 2006.

Reasumując, przekształcenie spółdzielczych lokatorskich praw do lokali mieszkalnych ustanowionych po raz pierwszy i zasiedlonych przed dniem 1 maja 2004 r. w prawo odrębnej własności, w opisanym we wniosku stanie faktycznym, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – zgodnie z art. 153 ust. 2 ustawy.

W związku z tym, iż do opisanych wyżej przekształceń spółdzielczych praw do lokali mieszkalnych w prawa odrębnej własności nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, zatem pytanie dotyczące podstawy opodatkowania stało się bezprzedmiotowe.

W niniejszej interpretacji stanowisko Spółdzielni uznano za nieprawidłowe, ponieważ – jak wyżej wyjaśniono – czynność przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność wyłączona jest spod działania ustawy, a nie – jak wskazuje Wnioskodawca – korzysta ze zwolnienia.

Tutejszy Organ informuje ponadto, iż zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wnioskujący o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego (art. 14b § 3 cyt. ustawy). Interpretacja indywidualna - stosownie do zapisu art. 14c § 1 ww. ustawy - zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Jak wynika z powyższego interpretacje indywidualne wydawane są w odniesieniu do przedstawionego przez zainteresowanego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnych organ podatkowy nie dokonuje zatem ustaleń faktycznych i nie przeprowadza postępowania dowodowego.

W związku z powyższym, w interpretacji indywidualnej nr (...), na którą powołuje się Wnioskodawca, odniesiono się do skonkretyzowanego przez Spółdzielnię we wniosku zdarzenia przyszłego.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie przekształcenia lokatorskich praw do lokali w odrębną własność. Kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie przekształcenia lokatorskich praw do lokali w odrębną własność została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji nr ILPP1/443-152/09-6/AK z dnia 29 kwietnia 2009 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.