INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2008 r. (data wpływu 17 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania przy czynności ustanowienia w miejsce spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu prawa odrębnej własności lokalu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie

podstawy opodatkowania czynności ustanowienia w miejsce spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu prawa odrębnej własności lokalu.

W przedmiotowym wniosku, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokali mieszkalnych na rzecz swoich członków, którym przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do tych lokali. Zgodnie z zapisem art. 29 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług spółdzielnia zobowiązana jest opodatkować tę czynność podatkiem od towarów i usług, jeżeli umowa o ustanowienie prawa odrębnej własności do lokalu mieszkalnego zawierana jest przed upływem 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu. Podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku. W ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, po jej nowelizacji ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw występuje pojęcie waloryzacji wkładu mieszkaniowego.

Zasady waloryzacji wkładów mieszkaniowych były określone w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującej do dnia 31 lipca 2007 r. Spółdzielnia zauważa, że pojęcie „zwaloryzowany wkład" nie znajduje również swojej interpretacji w ustawach podatkowych. Natomiast w dostępnych na rynku publikacjach, pojęcie zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego interpretowane jest dwojaki sposób:

1. Zgodny z zapisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującymi do dnia 31 lipca 2007 r. (art. 11 ust. 2 oraz art. 12 ust. 2), czyli waloryzowany do wartości rynkowej jest wniesiony wkład lub wniesiona jego część. W przypadku wniesienia przez członka 50% wkładu, podstawę opodatkowania będzie stanowiło 50% wartości rynkowej lokalu pomniejszone o podatek od towarów i usług.
2. Wkład mieszkaniowy jest częścią wkładu budowlanego odpowiadającą różnicy między rzeczywistą wartością rynkową a pomocą uzyskaną przez spółdzielnię ze środków publicznych lub innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Tak więc zwaloryzowany wkład mieszkaniowy będzie stanowił różnicę pomiędzy wartością rynkową lokalu i kwotą uzyskanej pomocy publicznej lub z innych źródeł. Wówczas podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług będzie stanowiła wartość pomocy publicznej lub innej pomocy pomniejszona o podatek VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Jak prawidłowo ustalić podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w zdarzeniu gospodarczym, w wyniku którego spółdzielnia ustanawia prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego na rzecz członka, któremu przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do tego lokalu, przy czym spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione w okresie krótszym niż 5 lat przed datą zawarcia umowy o przeniesienie prawa własności...

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na wygaśnięcie z dniem 31 lipca 2007 r. przepisów art. 12 ust. 2, dotyczących proporcjonalnej waloryzacji wkładów mieszkaniowych, zwaloryzowany wkład mieszkaniowy należy ustalać w sposób określony w punkcie 2 opisu stanu faktycznego. Spółdzielnia jest zobowiązana do stosowania przepisów prawa obowiązujących na dzień zdarzenia gospodarczego, dlatego też, w opinii Wnioskodawcy należy przyjąć definicję wkładu mieszkaniowego określonego w art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Tak więc zgromadzony przez członka wkład mieszkaniowy w stosunku do wkładu budowlanego, pokrywającego w pełni koszty budowy, różni się tylko o kwotę uzyskanej przez spółdzielnię pomocy ze środków publicznych lub innych środków uzyskanych na pokrycie kosztów budowy lokalu. Wnioskodawca wskazuje, że członek spółdzielni, na rzecz którego przenoszone jest prawo odrębnej własności, w świetle obowiązujących przepisów prawa, nie jest zobowiązany do wniesienia innych kwot mających związek z wkładem niż spłata nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal, o ile spółdzielnia skorzystała z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków. Z przepisów prawa nie wynika również, że należy w jakikolwiek sposób waloryzować wartość otrzymanej pomocy publicznej lub pomocy z innych źródeł. Środki publiczne lub środki z innych źródeł uzyskane przez Spółdzielnię na pokrycie części kosztów budowy lokalu podlegają odprowadzeniu do skarbu państwa w nominale (art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych). W związku z tym, zwaloryzowany wkład mieszkaniowy będzie stanowił różnicę pomiędzy wartością rynkową lokalu a uzyskaną pomocą ze środków publicznych lub z innych źródeł w nominale.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do dyspozycji art. 7 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Spółdzielcze prawa do lokalu zostały zatem zrównane (dla celów podatkowych) z prawem do rozporządzania tym lokalem jak właściciel.

Zasady zawierania z członkiem spółdzielni mieszkaniowej umowy o przekształceniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność określają przepisy art. 12 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.). W stanie prawnym obowiązującym do 30 lipca 2007 r. z brzmienia art. 12 ust. 1 cyt. ustawy wynikało, iż na pisemne żądanie członka, któremu przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia obowiązana była zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

1. spłaty przypadającej na jego lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami,
2. spłaty przypadającego na jego lokal uzupełnienia wkładu mieszkaniowego z tytułu modernizacji budynku, w rozumieniu art. 6¹ ust. 5,
3. spłaty przypadających na jego lokal zobowiązań spółdzielni z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie kosztów remontów nieruchomości, w której znajduje się lokal,
4. spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1,
5. wpłaty różnicy pomiędzy wartością rynkową lokalu a zwaloryzowaną wartością wniesionego całego wkładu mieszkaniowego albo jego części. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, to różnica pomiędzy wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, podlegała zmniejszeniu o 50% wartości pomocy uzyskanej przez spółdzielnię zwaloryzowanej proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu.

Ponadto, ust. 2 powołanego przepisu stanowił, iż wysokość wkładu mieszkaniowego waloryzowało się proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu.

Z brzmienia art. 12 obowiązującego do dnia 30 lipca 2007 r. powołanej ustawy wynikał zatem sposób dokonywania waloryzacji wkładu mieszkaniowego.

Ustawa z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873) wprowadziła zmiany w art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W związku z tym, w obowiązującym od 31 lipca 2007 r. stanie prawnym, powołany art. 12 ust. 1 stanowi, iż na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

1. spłaty przypadającej na jego lokal części kosztów budowy będących zobowiązaniami spółdzielni, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego wraz z odsetkami z zastrzeżeniem pkt 2;
2. spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal, o ile spółdzielnia skorzystała z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków;

spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Natomiast z treści art. 12 ust. 11 wynika, że spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.

Ponadto, powołaną wyżej ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r., uchylono ust. 2 art. 12, który stanowił o sposobie waloryzacji wkładu mieszkaniowego.

Zmiany wprowadzone w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych nie spowodowały zmian w ustawie o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Przepis art. 29 ust. 8 ww. ustawy stanowi, że jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Prawo podatkowe stanowi samodzielną gałąź prawa i dla celów podatkowych samodzielnie określa podstawę opodatkowania. Wobec tego należy stwierdzić, że nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 14 czerwca 2007 r., wprowadzająca od dnia 31 lipca 2007 r. zmiany w zasadach zawierania umów przeniesienia własności lokalu na członka spółdzielni mieszkaniowej, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, nie ma wpływu na zmianę sposobu ustalania podstawy opodatkowania wynikającego z art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podstawą opodatkowania przy przeniesieniu przez spółdzielnię mieszkaniową własności lokalu na rzecz członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego – również po 30 lipca 2007 r. - jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie zawierają zapisów regulujących sposób obliczenia wartości zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego. W potocznym znaczeniu „waloryzacja” oznacza przywracanie określonej wartości zarobkom, kredytom, papierom wartościowym (Nowy Słownik Poprawnej Polszczyzny, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1999, str. 1137). Wobec powyższej definicji uzasadnione wydaje się dokonywanie waloryzacji według wartości rynkowej lokalu.

Pomimo, że obecnie obowiązująca ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych również nie zawiera przepisu wskazującego sposób waloryzacji wkładu mieszkaniowego, na potrzeby określenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów prawidłowe jest ustalenie tej kwoty według dotychczasowych zasad, tj. proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu. Zatem waloryzacja polega na określeniu, jaką część pierwotnych kosztów budowy lokalu stanowił wkład mieszkaniowy lokatora. Po ustaleniu tego procentowego udziału wylicza się wartość zwaloryzowanego wkładu w takiej samej proporcji w stosunku do aktualnej wartości rynkowej mieszkania, ustalone przez rzeczoznawcę.

Reasumując, jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego ustalonego proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu, pomniejszona o kwotę podatku.

Interpretacja ta dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej – powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.