INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 07.02.2008r. (data wpływu 11.02.2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kar umownych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.02.2008r. wpłynął w/w wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kar umownych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka X (Sprzedawca) zawarł z odbiorcą umowę kompleksową (art. 5 ust. 3 Prawo Energetyczne) o wieloletnie dostawy gazu ziemnego wysokometanowego zużywanego przez odbiorcę na potrzeby własne w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Odbiorca zobowiązał się:

1. W każdym Roku Gazowym w okresie obowiązywania niniejszej umowy, do odbioru Minimalnej Ilości Rocznej (M).
2. Jeżeli w którymkolwiek Roku Gazowym Odbiorca nie odbierze M ustalonej zgodnie z ust. 1, zobowiązany będzie wówczas do zapłaty Sprzedawcy kary umownej za każdy 1 m3 paliwa gazowego, stanowiący różnicę między M, a ilością faktycznie odebraną w wysokości siedemdziesięciu pięciu procent (75%) ceny za paliwo gazowe należnej Sprzedawcy, obliczonej zgodnie z Taryfą obowiązującą w ostatnim dniu danego Roku Gazowego, w którym nastąpiło nieodebranie.
3. Odbiorca jest zobowiązany na podstawie właściwego dokumentu księgowego wystawionego przez Sprzedawcę do zapłaty kary umownej obliczonej zgodnie z ust. 2 do dnia .... roku następującego po roku, w którym nastąpiło nieodebranie.
4. Odbiór nieodebranych ilości paliwa gazowego jest możliwy przez okres trzech lat, licząc od dnia 1 stycznia następnego roku po roku, w którym nastąpiło nieodebranie i wyłącznie pod warunkiem uprzedniego odebrania przez Odbiorcę MinIR określonej w ust. 1 w Roku Gazowym, w którym następuje odbiór oraz pod warunkiem istnienia technicznych możliwości dostawy nieodebranych ilości paliwa gazowego.
5. W wypadku odbioru nieodebranych ilości paliwa gazowego Odbiorca zobowiązany jest do zapłaty Sprzedawcy należności za w/w ilości według ceny określonej w Taryfie obowiązującej na dzień odbioru. W takim wypadku zapłacona przez Odbiorcę kara umowna o której mowa w ust. 2, zostanie zaliczona na poczet należności za paliwo gazowe.
6. Jeżeli w danym Miesiącu Gazowym Odbiorca odbierze nieodebrane ilości paliwa gazowego, wówczas Sprzedawca niezależnie od należności za bieżący pobór paliwa gazowego, doliczy do faktury VAT za Miesiąc Gazowy, w którym nastąpiło dostarczenie Odbiorcy nieodebranych ilości paliwa gazowego, cenę należną Sprzedawcy za odebrane ilości paliwa gazowego, obliczoną zgodnie z ust. 5.
7. Po upływie okresu wskazanego w ust. 4 wszystkie roszczenia Odbiorcy do odebrania pozostałych ilości nieodebranych wygasają.
   
   

Paliwo gazowe dostarczane jest do odbiorcy gazociągami przesyłowymi oraz dystrybucyjnymi. W tym celu Spółka X zawarła stosowne umowy z ..... oraz ..................

W przypadku nieodebrania przez odbiorcę zamówionych ilości paliwa gazowego następuje jego magazynowanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

W związku z cytowanymi zapisami umowy o wieloletnie dostawy gazu wnosimy o potwierdzenie prawidłowości następującego postępowania:

1. Kara umowna w związku z nieodebraniem M gazu, płatna w roku następującym po roku, w którym nastąpiło nieodebranie paliwa gazowego nie podlega ustawie o VAT i winna być udokumentowana notą księgową.
2. W przypadku odbioru nieodebranych ilości paliwa gazowego przez okres trzech lat, licząc od dnia 1 stycznia następnego roku po roku, w którym nastąpiło nieodebranie anulujemy wcześniej wystawioną notę księgową i obciążamy fakturą VAT, rozpoznając obowiązek podatkowy w terminie płatności określonym na fakturze.
   
   

Zdaniem wnioskodawcy, w myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

• eksport towarów;

• import towarów;

• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
  
  

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

• przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

• wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, ze w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

• wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

• wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

• ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.
  
  

Kary umowne wynikające z niedotrzymania warunków umów cywilnoprawnych nie są czynnością wymienioną w powyższych przepisach ustawy o VAT. Zgodnie z art. 483 KC można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kary umownej). Kara umowna stanowi zabezpieczenie się przed skutkami niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego przez kontrahenta. Temu celowi służy właśnie kara z tytułu niepobrania, określonej w umowie, minimalnej ilości rocznej gazu. Kwota ta stanowi rodzaj kaucji, która jest zabezpieczeniem na wypadek nieodebrania minimalnych rocznych ilości gazu określonych w umowie.

Zgodnie z opisanym stanem faktycznym nie stanowi ona kwoty należnej z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług bowiem nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia jak właściciel, gdyż gaz w dalszym ciągu pozostaje w magazynach ani nie dochodzi w tym przypadku do jakiegokolwiek świadczenia. Kara ta ma charakter czynności jednostronnej. W myśl art. 5 cytowanej ustawy opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W przypadku kary umownej występuje tylko wynagrodzenie, które nie wiąże się bezpośrednio z jakąkolwiek czynnością dokonywaną przez drugą stronę. Konieczność wystąpienia bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością dla zaistnienia transakcji (usługi) podlegającej opodatkowaniu została określona w wielu orzeczeniach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Jako przykład może posłużyć orzeczenie ETS w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J.Tolsma, a lnspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia). Zgodnie z nim aby można było mówić o usługach wykonywanych za wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni prawny związek pomiędzy wykonywaną usługą i otrzymywanym wynagrodzeniem.

Świadczenie usług realizowane jest za wynagrodzeniem w rozumieniu artykułu 2(1) VI Dyrektywy i stąd podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy. Biorąc powyższe pod uwagę uważamy, że dokonana czynność polegająca na zapłacie kary umownej z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania, w związku z niepobraniem gazu w minimalnych ilościach rocznych określonych w umowie, nie jest czynnością wymienioną w art. 5 ustawy o VAT ani nie jest obrotem w rozumieniu art. 29, który mówi, że podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży.

W związku z powyższym kary te winny być udokumentowane notami księgowymi. Natomiast w sytuacji gdy kontrahent dokona odbioru gazu, bądź części gazu przed upływem okresu wskazanego w pkt 4 opisanego stanu faktycznego tj. w ciągu trzech lat licząc od dnia 1 stycznia następnego roku po roku nieodebrania – zostaną spełnione przesłanki do uznania transakcji za dostawę towarów (w momencie odbioru zostanie przeniesione prawo do dysponowania rzeczą jak właściciel) i udokumentowania jej fakturą VAT, oczywiście po uprzednim uznaniu kontrahenta notą anulującą skutki kary umownej. Obowiązek podatkowy z tytułu podatku VAT rozpoznany zostanie wg terminu płatności określonego na fakturze.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.