INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 15.01.2008 r. (data wpływu 17.01.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17.01.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Nieruchomość rolna zabudowana o numerze Ew. 45/1 i powierzchni Ew. 3,7908 ha położona we wsi C Gm. B na wniosek właścicielki została podzielona na dwie działki: dz nr ../2 o pow. 1,7699 i dz nr ../3 o powierzchni 2,0209 ha. Na zakup nieruchomości zabudowanej o nr Ew. ../2 i powierzchni 1,7699 ha została podpisana notarialna umowa sprzedaży warunkowej w dniu 8 stycznia 2008r., pomiędzy właścicielką p. X i nabywcą – Y.

Z wypisu z rejestru gruntów wydanego przez Powiatowy Ośrodek Q. I Kartograficznej w O w opisie użytków wpisano: grunty orne R IV a – 1,1205 ha, grunty orne R IV b – 0,1981 ha, sady S- RIV b – 0,1131 ha, grunty orne R V – 0,1107 ha, użytki rolne zabudowane – B – RV – 0,1497 ha, sady – R V – 0,1665 ha, lasy Ls IV – 0,9113 ha.

W umowie notarialnej notariusz uznał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, sprzedaż w/w nieruchomości podlega podatkowi, ponieważ działka Nr Ew. ../2 nie stanowi gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym (rozdział 1 – art. 1 i 2 ustawy o podatku rolnym), a więc nie mają tu zastosowania przepisy art. 9 pkt 2 lit. A ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zarówno dla sprzedającej jak i nabywcy stanowisko takie było zaskoczeniem, ponieważ właścicielka całej nieruchomości – dz. ../1 (przed podziałem) nie wiedziała, że grunty zakrzewione i zadrzewione oznaczone do tej pory jako (Lz – Ł) przy wymiarze podatku od nieruchomości płaconego w gminie – zostały przekwalifikowane w las. Drzewa były sadzone w latach siedemdziesiątych ub. W. nie jako las, ale zadrzewienia polne. Drzewa te w większości są samosiejkami.

Właścicielka w umowie przedwstępnej jaką zawarła z kupującą zaznaczyła, że cała nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne. Przystępując do podpisania umowy, byłam przekonana że kupując nieruchomość o powierzchni 1,7699 ha nabywam gospodarstwo rolne.

Oświadczam, że na gruntach oznaczonych jako „Ls – IV” nie jest prowadzona żadna produkcja leśna, nie stanowią one również rezerwatu, ani nie są wpisane do rejestru zabytków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Proszę o wyjaśnienie, czy przy kupnie nieruchomości dz. Nr ../2 o powierzchni 1,7699 przysługuje mi zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005r. Nr 41 ze zm.)

Zdaniem wnioskodawcy:

Część gruntu wchodzącego w skład przedmiotowej nieruchomości (dz. Nr ../2) została zgodnie z wypisem z rejestru gruntów sklasyfikowana jako „Ls – IV” – czyli las położony na gruntach posiadających klasyfikację gleboznawczą, a więc razem z pozostałymi użytkami rolnymi tworzy gospodarstwo rolne o powierzchni 1,7699 ha, na gruntach którego będzie prowadzona działalność rolnicza.

Należy również wziąć pod uwagę fakt, że zarówno pojęcie „las” jak i „gospodarstwo rolne” są odmiennie definiowane w różnych aktach prawnych.

W związku z powyższym wnioskodawczyni uważa, że przeniesienie własności nieruchomości w drodze umowy sprzedaży powinno być zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 lit a ustawy z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawczyni uważa, że za ewentualne błędy urzędników, jak i niespójne przepisy prawne, konsekwencji nie powinien ponosić wyłącznie podatnik.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowa dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki (akty założycielskie);
    
    

2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje zwolnienie od tego podatku w zakresie przeniesienia własności nieruchomości. Zwolnienie przewidziane w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jest zwolnieniem przedmiotowym od podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwolnienie jest uzależnione od przedmiotu czynności cywilnoprawnej. Generalnie przedmiotem zwolnienia jest przeniesienie własności nieruchomości, jeżeli nieruchomość zostanie funkcjonalnie związana z istniejącym lub mającym powstać gospodarstwem rolnym. Przeniesienie własności nieruchomości, pod warunkiem, że nabywana nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub utworzy z nieruchomością nabywcy gospodarstwo rolne albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego nabywcy korzysta ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku następujące czynności cywilnoprawne:

2). przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze umów:

1. sprzedaży,
2. dożywocia,
3. o dział spadku – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
4. o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
5. darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
6. zamiany – do wysokości wartości rynkowej nieruchomości wraz z jej częściami składowymi,
7. (uchylona),
   
   

Pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Tak sformułowany przepis upoważnia do wniosku, że dla skuteczności zwolnienia musi wystąpić jedna z poniższych ewentualności:

• Przenoszona nieruchomość musi stanowić gospodarstwo rolne zbywcy; późniejsza zmiana charakteru nieruchomości nie ma znaczenia, bądź

• Przenoszona nieruchomość nie musi być gospodarstwem rolnym lub jego częścią, jednak w połączeniu z nieruchomością nabywcy (np. wskutek osiągnięcia norm obszarowych) możliwe będzie utworzenie gospodarstwa rolnego, bądź

• Przenoszona nieruchomość niebędąca gospodarstwem rolnym zostanie włączona do gospodarstwa rolnego nabywcy.
  
  

Zobowiązanie podatkowe powstanie zatem wtedy, gdy zbywana nieruchomość nie stanowi całości lub części gospodarstwa rolnego i jednocześnie w wyniku jej przeniesienia w skład gospodarstwa nie wejdzie.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje pojęcia gospodarstwa rolnego, odsyłając do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2006r., Nr 136, poz. 969 z późn. zm.).

Definicja gospodarstwa rolnego, dla celów prawa podatkowego, została zamieszczona w art. 2 ust. 1 ustawy prawo rolne. Zgodnie z jej brzmieniem, za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Pojęcie gospodarstwa rolnego zawarte w art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym różni się zasadniczo od definicji gospodarstwa zawartej w kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 553 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.- Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. Zm.) Na podstawie przywołanego powyżej przepisu gospodarstwo rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Przytoczona definicja nie może być jednak stosowana dla potrzeb podatkowych. . Jeżeli przepisy podatkowe zawierają własną, normatywną definicję gospodarstwa rolnego, nie ma podstaw do rozważania – dla celów podatkowych – czy konkretna nieruchomość może być uznana za gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 553 k.c.(wyrok z dnia 18 maja 1994r., III SA 1438/93).

Użyte w przytoczonej definicji gospodarstwa rolnego pojęcie użytków rolnych jest zdefiniowane w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) rozporządzenie jest przepisem wykonawczym do ustawy z dnia 17 maja 1989r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jed.: Dz. U. z 2005r., Nr 240, poz. 2027), zgodnie z którym dane wynikające z ewidencji gruntów powinny być podstawą m. In. Do realizacji podatków. Uprawnia to do stwierdzenia, że za użytki rolne należy uznać tylko grunty określone w § 68 rozporządzenia. Użytki rolne dzielą się na:

1. Grunty orne oznaczone symbolem – R,
2. Sady, oznaczone symbolem złożonym z litery „S” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps,
3. Łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł
4. Pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – PS,
5. Grunty orne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery „B” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps,
6. Grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr,
7. Rowy, oznaczone symbolem – W.
   
   

Wyliczenie przedstawione powyżej ma charakter zamknięty, w związku z tym za użytki rolne można uznać jedynie grunty tam wymienione. Żaden inny grunt nie jest użytkiem rolnym, nawet wówczas, gdy posiada klasyfikację gleboznawczą gruntu.

Do gruntów gospodarstwa rolnego zaliczane są oprócz gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne również grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem – Lz.

Uzupełnieniem treści komentowanego przepisu jest także zapis zawarty w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2000r., Nr 100, poz. 1086 z późn. zm.), zgodnie z którym podstawę wymiaru podatków stanowią dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków.

Powyższa definicja kluczowe znaczenia przyznaje oznaczeniu gruntów w ewidencji gruntów i budynków oraz ich powierzchni, natomiast nie odwołuje się do faktu prowadzenia działalności rolniczej na ww. gruntach.

Wskazane powyżej grunty nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Za gospodarstwo rolne należy również uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni zajęła stanowisko, iż przedmiotowa nieruchomość o powierzchni 1,7699 ha stanowi gospodarstwo rolne i tym samym podlega zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy. Tymczasem z wypisu z rejestru gruntów wynika, iż w skład przedmiotowej działki wchodzi m. in. las o symbolu – LsIV o powierzchni 0,9113 ha. Z rachunku wynika (1,7699ha – 0,9113ha = 0,8586ha), iż pozostała część działki, obejmująca: grunty orne, sady, użytki rolne zabudowane, nie stanowi gospodarstwa rolnego w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. Jeżeli w wyniku przeliczenia gruntów, okazuje się, że ich powierzchnia nie przekracza 1 ha, to gruntów takich nie można będzie uznać za gospodarstwo rolne i tym samym nie będzie można zastosować zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych, na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podstawowym warunkiem uznania gruntów za gospodarstwo rolne jest ich łączna powierzchnia, określana mianem normy obszarowej. Jeżeli łączna powierzchnia gruntów stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu jednej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej przekracza 1 ha lub 1 ha użytków rolnych lub 1 ha gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych, jest to gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 1 ustawy o podatku rolnym. W przypadku gdy grunt nie spełnia normy obszarowej, nie może być uznany za gospodarstwo rolne.

Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umową sprzedaży jest umowa, zgodnie z którą sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Istotną cechą umowy sprzedaży jest zawsze wymiana określonych rzeczy na pieniądze. Zatem cenę w umowie sprzedaży stanowi suma pieniężna. W polskim prawie umowa sprzedaży nie wymaga do swej ważności żadnej szczególnej formy, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w ustawie (np. forma aktu notarialnego przy sprzedaży nieruchomości). Zawarcie umowy sprzedaży następuje w wyniku zgodnego oświadczenia woli stron. Rzeczami w rozumieniu Kodeksu cywilnego (art. 45) są tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na nieruchome, czyli nieruchomości (grunty, budynki oraz części budynków tzw. nieruchomości lokalowe) i na rzeczy ruchome (samochody, przyczepy, maszyny rolnicze itp.).

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 4 ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży:

• przy umowie sprzedaży – na kupującym;

• przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.
  
  

Powołane wyżej przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych pozwalają stwierdzić, iż sprzedaż działki będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych wg. stawki 2% (art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a).

Reasumując stwierdza się, iż działka mająca być przedmiotem umowy kupna – sprzedaży, nie stanowi gospodarstwa rolnego, w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.