INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2008 r. (data wpływu 30 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu cesji wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu cesji wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 12.07.2006 r. Wnioskodawca zawarł, wraz z małżonką umowę ze spółką developerską przyrzeczenia wybudowania i sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z przyrzeczeniem sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu w udziale odpowiadającym powierzchni mieszkania. Wartość przedmiotu umowy wyniosła 223.496,25 zł i płatna była w 7 "transzach" - do 19.07.2006 r., a następnie - do 19.09.2006 r., do 19.11.2006 r., do 19.01.2007 r., do 19.03.2006 r., do 19.05.2006r., do 19.08.2006 r. Na nabycie mieszkania Wnioskodawca zaciągnął, wraz z małżonką w dniu 05.09.2006 r. kredyt w banku - na całość wartości wymienionej w umowie (kredyt z refinansowaniem wkładu własnego - czyli kwoty wpłaconej 19.07.2006 r.) w wysokości 91.431,95 CHF. Kredyt był uruchamiany w transzach takich, jak przewidywała umowa z developerem. Z uwagi na fakt, iż umowa ze spółką developerską zawierała klauzulę o uwzględnieniu przy kolejnych transzach wskaźnika wzrostu cen towarów i usług, ostatecznie wpłacona na rzecz developera kwota wyniosła 226.371,45 zł (uwzględniono w niej także kwotę dopłaty za zmiany w projekcie mieszkania).

Ze względów finansowych (wysoka kwota rat kredytu z uwagi na krótki okres kredytowania - 17 lat) nie podpisawszy jeszcze z developerem aktu notarialnego, Wnioskodawca z małżonką dokonał w dniu 20.12.2007 r. odpłatnej cesji - przelewu praw majątkowych wynikających z umowy przyrzeczenia sprzedaży opisanego lokalu mieszkalnego na rzecz córki i zięcia.

Przelew nastąpił poprzez podpisanie - przy udziale przedstawicieli spółki developerskiej - aneksu do umowy z 12.07.2006 r., w myśl którego małżonkowie scedowali na córkę i zięcia wpłaconą kwotę w wysokości 226.371,45 zł, a oni oświadczyli, że przejmują wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy z dnia 12.07.2006 r., które akceptują w całości. Odpłatnością za przelew tego prawa było przejęcie przez nabywców (cesjonariuszy) w całości kredytu na zakup tego mieszkania. W tym celu w dniu 19.12.2007 r. cedenci zawarli w banku i za jego zgodą z nabywcami (cesjonariuszami) umowę przejęcia długu w postaci całości kredytu udzielonego kredytobiorcom w wysokości 91.431,95 CHF (franków szwajcarskich). Umowa przejęcia długu (kredytu) wchodziła w życie pod warunkiem uprzedniego wejścia w życie umowy przelewu wierzytelności zawartej przy udziale developera pomiędzy Wnioskodawcą i małżonką, czyli cedentami, a córką i zięciem, czyli cesjonariuszami. Zatem przelew wierzytelności nastąpił 20.12.2007 r. w zawartym pomiędzy cedentami a cesjonariuszami porozumieniu w sprawie cesji wierzytelności (z 20.12.2007 r.). Strony wskazały, iż płatnością za cesję jest przejęcie długu w postaci kredytu oraz zwrot wszystkich kosztów (z uwagi na powstałą w wyniku różnicy kursu CHF różnicę w wysokości kredytu w przeliczeniu na PLN) poniesionych w związku z zawarciem umowy z developerem - do wysokości wartości tego prawa wymienionej w aneksie do umowy z developerem czyli do kwoty 226.371,45 zł. Zatem przychodem Wnioskodawcy i jego współmałżonki jest kwota przejętego przez cesjonariuszy kredytu (długu) łącznie z wyrównaniem przez nich kosztów poniesionych w związku z zawarciem umowy z developerem i kosztów kredytu w 2007 r. - czyli kwota 226.371,45 zł, a kosztem poniesionym na nabycie tego prawa majątkowego jest wartość tego prawa i wysokość zaciągniętego kredytu wraz z jego ubezpieczeniem i spłaconymi do czasu cesji odsetkami - także kwota 226.371,45 zł.

Kredyt został zaciągnięty w 2006 r. i developer otrzymał w sumie trzy transze jeszcze w 2006 r. (w sumie 96.935,65 zł) a pozostałe 4 transze w 2007 r. (w sumie 128.590,50 zł - w tym kwota dopłaty za zmiany w projekcie mieszkania), jednakże ostateczne uruchomienie pełnej kwoty kredytu nastąpiło we wrześniu 2007 r., a co za tym idzie, ostateczne rozliczenie z developerem dotyczące nabycia opisanego wyżej prawa majątkowego nastąpiło także w 2007 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Jakie są konsekwencje podatkowe zbycia wierzytelności - w odniesieniu do Wnioskodawcy jako zbywcy tego prawa - w myśl ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.) i sposobu odliczenia kosztów nabycia tego prawa od przychodu z jego zbycia...
2. Czy należy w rozliczeniu rocznym podając przychód ze zbycia opisanego prawa w postaci zwolnienia z długu i koszty związane z jego nabyciem, wykazać z tej transakcji dochód...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym przypadku nie występuje dochód do opodatkowania. Opisane prawo majątkowe w postaci umowy z developerem o wybudowanie i przeniesienie własności lokalu wraz z udziałem w użytkowaniu wieczystym gruntu zostało zbyte (odpłatność poprzez przejęcie długu przez nabywców) za kwotę równą kosztom jego nabycia. Przychodem ze strony Wnioskodawcy jest zwolnienie z długu zaciągniętego przez Niego i małżonkę w banku wraz z kwotą wyrównującą dodatkowe koszty kredytowe poniesione w 2007 r. - czyli razem kwota 226.371,45 zł, a kosztem - wydatki poniesione na nabycie tego prawa czyli zaciągnięty kredyt wraz z jego kosztami, czyli również 226.371,45 zł. W art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - w ust. 1 pkt 7 jako źródło przychodów wymieniono m.in. prawa majątkowe. Zgodnie z art. 18 ustawy za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Ustawodawca nie definiuje pojęcia prawa majątkowe, a jedynie przykładowo wymienia ich rodzaje (zwrot "w szczególności"). Przepisy prawa podatkowego oraz prawa cywilnego nie definiują pojęcia prawa majątkowego. Odpłatna umowa przenosząca prawa i obowiązki wynikające z opisywanej sprawie umowy przedwstępnej zawartej z developerem na osobę trzecią jest stosunkiem zobowiązaniowym, który jest ściśle związany z realizacją celów ekonomicznych, majątkowych, do których zmierzają jej strony. Zwolnienie podatnika z długu w związku z dokonaną cesją stanowi przychód w rozumieniu art. 18 cyt. ustawy. Do sposobu ustalania dochodu z tego tytułu stosuje się art. 9 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Natomiast w myśl art. 22 ust. 1 ustawy kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Oznacza to, iż dochód stanowić będzie kwota przychodu uzyskanego z tytułu przeniesienia praw i obowiązków pomniejszona o koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z ich nabyciem, do których należą m.in. kwoty wpłaconych dla developera rat. Tak ustalony dochód stosownie do dyspozycji art. 45 ust. 1 ustawy podlega kumulacji z dochodami z innych źródeł i powinien zostać wykazany w zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W sytuacji, gdy przychód z tytułu odpłatnego zbycia praw majątkowych jest równy kosztom - dochód do opodatkowania nie wystąpi, a tym samym nie występuje obowiązek nałożony na podatników w powołanym wyżej art. 45 ust. 1 i ust. 4 ustawy – tak stanowi postanowienie Drugiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku z 02.12.2004 r. sygn. IIUS pb IB/415-224/04/KSz, podobnie - postanowienie Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z 12.04.2007 r. sygn. WP/415-47/07.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast art. 18 ww. ustawy stanowi, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Przy podziale praw na majątkowe i niemajątkowe podstawę będzie stanowił interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są z interesem ekonomicznym danego podmiotu. Będą to więc także wierzytelności, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, w wysokości wartości świadczeń majątkowych (np. wierzytelności z tytułu umowy sprzedaży).

Ponadto instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509 - 518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 cyt. wyżej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie takie w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelności, wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne. Na gruncie przepisów podatkowych transakcja odpłatnego zbycia wierzytelności jest zdarzeniem wywołującym określone skutki podatkowe.

Otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z dokonaną cesją wierzytelności stanowią przychód w rozumieniu art. 18 ww. ustawy.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów kwoty uzyskane z tytułu cesji wierzytelności stanowią dochód z tytułu sprzedaży praw majątkowych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dochód uzyskany z tego źródła podlega kumulacji z dochodami z innych źródeł, uzyskanymi w ciągu roku podatkowego.

W związku z brakiem przepisów, które w sposób szczególny regulowałyby pobór podatku od dochodów z tytułu cesji wierzytelności - podatek powinien być uiszczony w ramach rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym uzyskano dochód z tytułu tej cesji.

Reasumując, w przedstawionym we wniosku przez Wnioskodawcę stanie faktycznym w myśl obowiązujących przepisów dochód nie wystąpił, gdyż suma uzyskanego przychodu z tytułu cesji wierzytelności praw wynikających z umowy przyrzeczenia sprzedaży lokalu mieszkalnego równoważy się z poniesionym kosztem wniesionego wkładu na zakup lokalu mieszkalnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.