Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu zażalenia Pani na postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2007r. Nr PF/415-9/I/07/ES w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

- uznając, że zażalenie w części zasługuje na uwzględnienie zmienia się postanowienie organu pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 4 stycznia 2007r. Podatniczka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Podatniczka ulegając wypadkowi spowodowanemu przez psa doznała złamania kończyny dolnej z przemieszczeniem. Właściciel psa – na pisemne żądanie Podatniczki – pokrył koszty leczenia (dojazdy taksówką na zmiany opatrunków, badania kontrolne, rehabilitację oraz koszty leków i sprzętu rehabilitacyjnego). Ponadto, wypłacił zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 6.000 zł.

Zdaniem Podatniczki otrzymane w 2006r. zadośćuczynienie oraz zwrot kosztów leczenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 14 lutego 2007r. Nr PF/415-9/I/07/ES Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko Podatniczki przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego.

Podatniczka, korzystając z przysługującego jej prawa, wniosła zażalenie na powyższe postanowienie stwierdzając, że wydana postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego interpretacja jest błędna z uwagi na to, że:

- zadośćuczynienie za spowodowaną krzywdę ma charakter odszkodowawczy, zaś sprawca wypadku wypłacił je kierując się art. 431, art. 444 oraz 445 § 1 Kodeksu Cywilnego oraz

- podział podatników na dwie kategorie, w zależności od sposobu uzyskania odszkodowania tj. na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej oraz ugody pozasądowej jest niesprawiedliwy i niezgodny z Konstytucją RP, a ponadto sprzeczny z normami współżycia społecznego.

Ponadto Podatniczka stwierdziła, że przedmiotowa interpretacja jest sprzeczna ze zdrowym rozsądkiem, ponieważ osoba poszkodowana w wypadku, wymagająca rehabilitacji i niezbędnych leków zmuszona jest do zapłaty podatku od otrzymanego zadośćuczynienia.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Na wstępie zauważa się, że przedmiotowa interpretacja wydana jest w stanie prawnym obowiązującym w 2006 (w związku z faktem, iż zdarzenie wskazane we wniosku miało miejsce w tym roku).

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie zaś do treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. źródłem przychodów są inne źródła.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991r. wymienia poszczególne rodzaje przychodów zwolnionych z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

I tak zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 tej ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Stosownie zaś do treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991r. wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zadośćuczynienie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody niemajątkowej. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie różnicują świadczeń odszkodowawczych w zależności od tego, czy dotyczą one naprawienia szkody majątkowej czy niemajątkowej, a tym samym użyte przez ustawodawcę pojęcie odszkodowania należy odnosić również do zadośćuczynienia pieniężnego za szkodę niemajątkową (tj. za doznaną krzywdę). Charakter odszkodowawczy będzie miało również świadczenie polegające na naprawieniu szkody poprzez zwrot kosztów leczenia poszkodowanego.

Zgodnie z treścią art. 431 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy. Chociażby osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialna według przepisów paragrafu poprzedzającego, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Stosownie do treści art. 444 Kodeksu cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa.

W myśl art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że właściciel psa, który spowodował wypadek – na żądanie Poszkodowanej – dokonał zwrotu poniesionych kosztów leczenia oraz wypłacił kwotę 6.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zważywszy na uregulowania zawarte w treści art. 444 Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że kwota stanowiąca zwrot kosztów leczenia Podatniczki poszkodowanej w wypadku – jako forma odszkodowania, którego zasady ustalania wynikają z Kodeksu cywilnego – będzie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku otrzymanego przez Podatniczkę zadośćuczynienia należy stwierdzić, że wysokość lub zasady ustalania tego zadośćuczynienia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. W odniesieniu do odszkodowań innych niż odszkodowania, których wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych, warunkiem zwolnienia z podatku dochodowego jest otrzymanie tego odszkodowania na podstawie wyroku lub ugody sądowej (art. 21 ust. 1 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991r.). Ponadto, w myśl art. 445 § 1 w związku z art. 444 Kodeksu cywilnego sąd może przyznać poszkodowanemu zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę.

W związku z powyższym otrzymane przez Podatniczkę zadośćuczynienie wypłacone na jej żądanie (a nie na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej) nie będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym.

Odnosząc się do argumentów zawartych w zażaleniu na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Dyrektor tut. Izby Skarbowej wyjaśnia, że w kontekście m.in. wyżej wskazanych uregulowań prawnych nie wszystkie odszkodowania korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie znajduje też uzasadnienia podnoszona przez Podatniczkę kwestia nierównego traktowania podatników i ich podziału na dwie kategorie, w zależności od sposobu uzyskania odszkodowania. Zgodnie z art. 83 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Obowiązek podatkowy wynika zaś wprost z ustaw podatkowych.