P O S T A N O W I E N I E
Działając na podstawie art.216 i art.217 oraz 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60 ze zm.) w związku z wnioskiem z dnia 9 sierpnia 2006r. uzupełnionym pismem z dnia 21 sierpnia 2006r. złożonym w dniu 22 sierpniu 2006r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 ze zm.) dot. pobierania przez operatora sieci komórkowej opłaty za pisemną informację o zaległych należnościach – Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nysie stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku jest prawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E
W dniu 9 sierpnia 2006r do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Nysie wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego. Na podstawie art.14 a § 1 cyt. ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

W myśl art.14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w §1, następuje w drodze postanowienia na które przysługuje zażalenie.

Stan faktyczny sprawy:
W dniu 20.07.2005r. Podatnik zawarł umowę z firmą XXX na świadczenie usług telekomunikacyjnych. Podatnik w stosunku do trzech faktur za usługi telekomunikacyjne nie dotrzymał terminu płatności. Z tej przyczyny usługodawca oprócz powiadomienia o zaległościach w regulowaniu należności za pomocą SMS-ów, obciążył Podatnika na fakturach opłatą w wysokości 5,-zł netto plus podatek VAT /22%/ za pisemną informację o zaległych należnościach. Z treści wezwania do zapłaty wynika, że wysłanie takiego wezwania operator sieci komórkowej traktuje jako „usługę” i umieścił tego rodzaju powiadomienie w swoim cenniku jako inne opłaty. Podatnik zapłacił za faktycznie wykonane usługi ale nie za „usługę” powiadomienia, której nie zamawiał i na tę okoliczność złożył reklamację.

Usługodawca nie uznał reklamacji i w odpowiedzi uznał między innymi, iż powiadomienie nie jest żadną dodatkową usługą, którą klient mógłby wyłączyć, jest ona usługą naliczaną zgodnie z zawartą umową. Według usługodawcy w sytuacji gdy na koncie abonenta powstaje zaległość zostaje uruchomiony proces ponagleniowy, który polega na podejmowaniu określonych działań, mających na celu wyegzekwowanie należnej kwoty.

Jednym z takich działań jest wysyłanie do klienta listów informujących o powstałej zaległości na koncie. Możliwość naliczenia przez firmę XXX jednorazowych opłat w przypadku opóźnienia abonenta z zapłatą faktury, zastrzeżona została w § 14 ust.2 Regulaminu Świadczenia Usług Telekomunikacyjnych, a wysokość opłat ustalona jest każdorazowo w Cenniku taryfy jako inne opłaty.

Zapytania wnioskodawcy:
Podatnik zwraca się z prośbą o zbadanie legalności tego typu usługi oraz z zapytaniem czy zawiadomienie o nieterminowym regulowaniu zobowiązań mieści się w pojęciu „usługi” jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT ?

Stanowisko wnioskodawcy:
Podatnik wyraża stanowisko, że ww. czynność nie jest kwalifikowana jako usługa, natomiast zgodnie z ustawą o VAT, podatkiem VAT obciążone są dostawa towarów i świadczenie usług.

Ocena prawna stanowiska wnioskodawcy:
W ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) nie zawarto definicji „usług” w rozumieniu tej ustawy.W art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy postanowiono jedynie, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art.8 ust.1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art.5 ust.1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art.7. Definicja „świadczenia usług” ma zatem charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania VAT transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej, zgodnie z ogólnym założeniem, że opodatkowanym świadczeniem usług jest każda transakcja podatnika w ramach jego działalności gospodarczej, która nie została wymieniona jako dostawa towarów.

Z ustawy wynika zatem, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Słowniki języka polskiego definiują czasownik „świadczyć” jako „wykonywać coś na czyjąś rzecz”, zaś „świadczenie” to – według nich – obowiązek wykonania, przekazania czegoś. Wskazywałoby to, że przez „świadczenie” należy rozumieć wyłącznie działanie aktywne. Wykładnia taka jest jednak nieuprawniona w świetle ogólnych zasad konstrukcyjnych podatku, w tym powszechności opodatkowania, jak również dalszych przepisów ustawy, w szczególności art.8 ust.1 pkt 2, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Wypada uznać, że pojęcie „świadczenia” – składającego się na istotę usługi – należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Przez świadczenie trzeba zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się też jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Mając na uwadze ogólne reguły konstrukcyjne systemu VAT, a także wnioski sformułowne przez ETS, wskazać należy na jedną istotną cechę usługi jako takiej. Otóż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną). Dopóty nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóki świadczenie to nie będzie usługą. Nie ma tutaj bowiem żadnej konsumpcji. Skoro zatem świadczenie nie jest konsumowane, to nie stanowi ono usługi. Musi pozostać poza sferą objętą opodatkowaniem VAT, podatek ten bowiem obciąża konsumpcję.

W przedmiotowej sprawie, działanie firmy XXX polegające na przesyłaniu pisemnej informacji o zaległych należnościach jako zobowiązanie cywilnoprawne powinno charakteryzować się występowaniem uprawnienia po stronie wierzyciela i skorelowanego z nim obowiązku oznaczonego działania lub zaniechania po stronie dłużnika. Świadczeniem jest zachowanie dłużnika zgodne z treścią zobowiązania i polegające na zadośćuczynieniu ochrony interesowi wierzyciela. Wyznacznikiem interesu jest zatem korzyść. W omawianym stanie faktycznym, zdaniem tutejszego Organu podatkowego, nie występuje ekwiwalentność oraz wzajemne korelowanie uprawnień i obowiązków stron. Nie stanowi korzyści dla usługobiorcy otrzymanie pełnej i rzetelnej informacji o stanie wymagalnych i zaległych zobowiązań, gdyż usługodawca jest do tego zobowiązany wystawiając w ustalonym okresie rozliczeniowym faktury za świadczone usługi.

Ponadto, pobieranie opłaty za pisemną informację o zaległych należnościach odbywa się niezależnie od naliczania ustawowych odsetek z tytułu opóźnienia w spłacie należności. Mając na uwadze fakt, iż obie płatności naliczane są w związku z występowaniem określonego zdarzenia, tzn. nienależytego wykonania bądź niewykonania zobowiązania, charakter prawny opłaty powoduje uzasadnione wątpliwości prawne. Wysokość opłaty jest stała i nie zależy ani od wysokości długu, ani długości okresu zwłoki. Tym samym istnieją, zdaniem tutejszego Organu podatkowego, określone przesłanki, by potraktować przedmiotową opłatę jako karę umowną. Podobnych ustaleń co do charakteru opłaty za monitorowanie stanu rozliczeń dokonały sądy jak i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem tutejszego Organu podatkowego, omawiana czynność nie nosi znamion „usługi” zarówno z punktu widzenia języka potocznego – nie wiąże się bowiem z korzyścią dla tego komu się je świadczy, nie odpowiada też cywilnoprawnemu pojęciu usługi w rozumieniu przepisów umowy zlecenia (art.734 k.c. w związku z art.750 k.c.). Nie stanowi także usługi telekomunikacyjnej w rozumieniu art.2 pkt 48 ustawy – Prawo telekomunikacyjne, gdyż nie jest usługą polegająca na przekazywaniu sygnałów w sieci telekomunikacyjnej.

Mając na względzie powyższe ustalenia, przedmiotowa opłata, naliczona przez usługodawcę z tytułu nie wywiązania się przez usługobiorcę z wykonania postanowień zawartej umowy, nie jest wynikiem świadczonej przez niego usługi. Zdarzenie skutkujące naliczeniem dodatkowej kwoty zachodzi po stronie usługobiorcy, który naruszył określone warunki zawartej umowy. Opłata potraktowana jako kara z tytułu niezastosowania się do postanowień umowy, w ocenie tutejszego organu podatkowego, nie stanowi usługi w rozumieniu przepisów ww. ustawy o VAT, nie ma bowiem charakteru świadczenia wzajemnego i nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wymienionych w art.5 ust.1 ww. ustawy.

Końcowo tutejszy Organ podatkowy wyjaśnia, iż zgodnie z art.8 ust.3 cyt. wyżej ustawy o VAT usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. Dla celów podatku VAT do dnia 31 grudnia 2006r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług, wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997r. (Dz. U. nr 42, poz.264 ze zm.). Identyfikacja tych usług za pomocą klasyfikacji statystycznych oznacza, że to klasyfikacja (a w razie wątpliwości Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi) decyduje o zakresie przedmiotowym danej usługi i jej przyporządkowaniu do określonego grupowania, a w konsekwencji o stawce opodatkowania VAT.

Obowiązek ustalenia właściwego symbolu, w oparciu o przepisy o statystyce publicznej, a w wyniku tego stosowania właściwej stawki podatku od towarów i usług ciąży na usługodawcy. W razie wątpliwości co do klasyfikacji towaru lub usługi, zasadą jest, iż zainteresowany podmiot zwraca się do organów statystycznych, które jako jedyne są uprawnione do wydania opinii klasyfikacyjnych. Organy podatkowe nie posiadają bowiem kompetencji w tym zakresie.

Odnosząc się do pierwszej części zapytania Strony dot. zbadania legalności przedmiotowej „usługi” Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nysie stwierdza, że nie jest organem właściwym do oceny tej kwestii i stwierdzenia czy przedmiotowa czynność pobierania dodatkowej opłaty jest naliczana zgodnie z prawem.

Biorąc powyższe pod uwagę postanowiono jak na wstępie.
Jednocześnie tutejszy Organ podatkowy informuje, iż przedmiotowa interpretacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i w stanie prawnym obowiązującym na dzień zaistnienia omawianego zdarzenia.

Zgodnie z art.14 b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika. Jest natomiast wiążąca dla organu podatkowego i organu kontroli skarbowej właściwych dla podatnika i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w art.14 b § 5.

Na postanowienie niniejsze przysługuje stronie zgodnie z art.236 w związku z art.14 a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Nysie w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia. Zażalenie na postanowienie organu podatkowego zgodnie z art.222 w związku z art.239 powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

W przypadku wniesienia zażalenia na postanowienie, należy dołączyć opłatę skarbową w znaczkach skarbowych na podanie i załączniki, zgodnie z art.1 ust.1 ustawy z dnia 9 września 2000r. o opłacie skarbowej (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 253, poz.2532 ze zm.).