Stan faktyczny I:

Podatnik dokonał w dniu 05.05.2004 r. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – ze zleceniem przewozu przewoźnikowi - dla podmiotu niemieckiego, zarejestrowanego w Niemczech jako podatnik dla transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Towar został wywieziony z terytorium kraju i dostarczony do nabywcy na terytorium Niemiec, wraz z fakturą, wystawioną w dniu 05.05.2004 r.

W dniu 12.05.2004 r. przewoźnik dostarczył Podatnikowi drogowy list przewozowy CMR, na którym niemiecki nabywca towaru potwierdził przyjęcie w dniu 06.05.2004 r. towaru, będącego przedmiotem dostawy.

Zapytanie i stanowisko Podatnika:

Podatnik zwraca się z pytaniami:

#8722; z jaka datą należy wprowadzić fakturę do rejestru VAT,

#8722; z którego dnia kurs waluty należy zastosować,

#8722; w jakim dniu powstaje obowiązek podatkowy ?

Podatnik ujął fakturę w rejestrze VAT z datą 05.05.2004 r., ze stawką 0%, i zastosował kurs z dnia 06.05.2004 r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Określenie szczegółów ciążących na Podatniku obowiązków, wynikających z przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. nr 54, poz.535 ), zwanej dalej ustawą, jest związane ze wskazaniem momentu powstania obowiązku podatkowego, który w dalszej kolejności określa terminy dokumentowania, ewidencjonowania i deklarowania podatku należnego, a także dzień, z którego kurs stosuje się do przeliczenia wartości wyrażonych w walucie obcej, na złote. Powstanie obowiązku podatkowego wynika natomiast z dokonania podlegających opodatkowaniu czynności.

Zgodnie z art.20 ust.1 ustawy, w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy, co do zasady, powstaje 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. W przypadku, gdy przed upływem tego terminu zostanie wystawiona faktura, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury ( art.20 ust.2 ).

W przedmiotowym stanie faktycznym, obowiązek podatkowy powstał więc w dniu 05.05.2004 r. - i z tą datą należało zaewidencjonować fakturę ( wprowadzić do rejestru VAT ).

Kwoty wykazane w fakturze w walutach obcych należy przeliczyć na złote – zgodnie z, wydanymi na podstawie delegacji z art.106 ust.12 ustawy, przepisami § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług ( Dz.U. nr 97, poz.970, ze zm. ) - według wyliczonego i ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień wystawienia faktury, jeśli jest ona wystawiona w określonym przepisami terminie. Jeśli faktura nie jest wystawiona w terminie, przeliczenia dokonuje się według kursu obowiązującego w dniu powstania obowiązku podatkowego ( § 37 ust.3 rozporządzenia ).

Jeśli na dany dzień kurs waluty nie został wyliczony i ogłoszony - do celów przeliczania kwot stosuje się kurs ostatnio wyliczony i ogłoszony.

Przepis § 16 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług ( Dz.U. nr 97, poz.971 ) nakazuje wystawić fakturę nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, rozumianego jako dzień dokonania dostawy.

W przedmiotowym przypadku faktura została wystawiona w dniu dokonania dostawy, czyli przed upływem określonego przepisami terminu – co w konsekwencji skutkuje obowiązkiem przeliczenia, wykazanych w niej w walucie obcej, kwot wg kursu z dnia jej wystawienia. Do przeliczenia należało więc przyjąć bieżący średni kurs NBP z dnia 05.05.2004 r.

W świetle powyższego, zastosowanie przez Podatnika kursu z dnia 06.05.2004 r. było niezgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

Odnośnie zastosowania w przedmiotowej sytuacji stawki 0%, organ podatkowy zwraca uwagę, iż - zgodnie z przepisem art.42 ust.1 ustawy - wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki 0%, pod warunkiem, że:

• podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacji podatkowej dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej i podał ten numer oraz swój numer, o którym mowa w art.97 ust.10, na fakturze stwierdzającej dostawę towarów;
• podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, o którym mowa w art.99, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego, inne niż terytorium kraju.

Dowodami takimi – w przypadku, gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi – są dokumenty, określone w przepisie art.42 ust.3 pkt 1-4 ustawy, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów, będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

W przypadku, gdy dokumenty te nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy, dowodami, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności wymienione w art.42 ust.11 ustawy.

Niespełnienie, wskazanego w art.42 ust.1 pkt 2 ustawy, warunku posiadania przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany okres dowodów potwierdzających, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, skutkuje obowiązkiem wykazania tej dostawy w ewidencji i deklaracji VAT jako dostawę na terytorium kraju ( art.42 ust.12 ).

Otrzymanie przez podatnika ww. dowodów w terminie późniejszym, tj. po złożeniu deklaracji podatkowej za dany okres, upoważnia podatnika do dokonania korekty złożonej deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej, w której wykazał dostawę towarów na terytorium kraju ( art.42 ust.13 ).

Stan faktyczny II:

Podatnik dokonał w dniu 17.05.2004 r. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – ze zleceniem przewozu przewoźnikowi - dla podmiotu niemieckiego, zarejestrowanego w Niemczech jako podatnik dla transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Towar został w dniu 17.05.2004 r. wywieziony z terytorium kraju i dostarczony do nabywcy na terytorium Niemiec, wraz z fakturą.

W dniu 02.06.2004 r. przewoźnik potwierdził na piśmie, że towary zostały dostarczone do odbiorcy w dniu 24.05.2004 r.

Kopia faktury – potwierdzona przez odbiorcę z datą 24.05.2004 r. - wpłynęła do Podatnika w dniu 03.06.2004 r.

Do dnia 03.06.2004 r. przewoźnik nie dostarczył potwierdzonego dokumentu CMR.

Zapytanie i stanowisko Podatnika:

Podatnik zwraca się z pytaniami:

#8722; z jaką datą należy wprowadzić do rejestru VAT fakturę ze stawką 0%,

#8722; z którego dnia kurs waluty należy zastosować,

#8722; w jakim dniu powstaje obowiązek podatkowy ?

Podatnik ujął fakturę w rejestrze VAT z datą 24.05.2004 r., ze stawką 0%, i zastosował kurs z dnia 24.05.2004 r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

W przedmiotowej sytuacji zastosowanie znajdują te same przepisy, które zostały przywołane do oceny pierwszego stanu prawnego.

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów została dokonana w dniu 17.05.2004 r. i w tym samym dniu została wystawiona faktura, obowiązek podatkowy powstał więc w dniu 17.05.2004 r. - i z tą datą należało zaewidencjonować fakturę ( wprowadzić do rejestru VAT ).

Z uwagi na fakt wystawienia faktury w dniu dokonania dostawy, czyli – tak, jak w pierwszym przypadku - przed upływem określonego przepisami terminu, do przeliczenia, wykazanych w fakturze w walucie obcej, kwot na złote, należało przyjąć bieżący średni kurs NBP z dnia 17.05.2004 r.

W świetle powyższego, stanowisko Podatnika odnośnie wprowadzenia faktury do ewidencji z datą 24.05.2004 r. jest niezgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. To samo dotyczy zastosowania kursu walutowego z dnia 24.05.2004 r.

Z uwagi na brak w piśmie Podatnika informacji o spełnieniu warunków opodatkowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wg stawki 0%, organ podatkowy nie dokonuje oceny prawidłowości zastosowania stawki 0%.

Stan faktyczny III:

Podatnik dokonał wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów od kontrahenta niemieckiego, w dniu 15.05.2004 r.

Towar został przywieziony wraz z fakturą, wystawioną przez stronę niemiecką w dniu 14.05.2004 r.

Zapytanie i stanowisko Podatnika:

Podatnik zwraca się z pytaniami:

#8722; którego dnia powstanie obowiązek podatkowy,

#8722; z którego dnia kurs waluty należy zastosować,

#8722; z jaką datą należy wystawić fakturę wewnętrzną, aby rozliczyć podatki należny i naliczony ?

Zdaniem Podatnika, obowiązek podatkowy powstał w dniu 14.05.2004 r., kurs walutowy należy przyjąć z tego samego dnia, a fakturę wewnętrzną wystawić w dniu 15.05.2004 r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Tak, jak w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, określenie szczegółów ciążących na Podatniku obowiązków z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest uzależnione od wskazania momentu powstania obowiązku podatkowego, który w dalszej kolejności określa terminy dokumentowania, ewidencjonowania i deklarowania podatku należnego i naliczonego, a także dzień, z którego kurs stosuje się do przeliczenia na złote wartości wyrażonych w walucie obcej.

Podstawowym do określenia terminem jest moment dokonania nabycia wewnątrzwspólnotowego, związany z momentem zakończenia wysyłki lub transportu. Zgodnie bowiem z art.25 ust.1 ustawy, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu.

Zgodnie z art.20 ust.5 ustawy, w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy, co do zasady, powstaje 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru, będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. W przypadku, gdy przed upływem tego terminu podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury ( art.20 ust.6 ).

W przedmiotowym stanie faktycznym, obowiązek podatkowy powstał więc w dniu 14.05.2004 r.

Kwoty wykazane w fakturze wystawionej przez zagranicznego kontrahenta należy przeliczyć na złote zgodnie z, przywołanymi w pierwszym stanie faktycznym, przepisami § 37 ust.1-3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r., które – zgodnie z § 37 ust.4 – stosuje się do kwot wykazanych na fakturze wystawionej przez podatnika podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, jeżeli dokumentują one czynności, które u podatnika stanowią: wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, dostawę towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, lub import usług.

W niniejszym przypadku należy zastosować kurs średni NBP z dnia 14.05.2004 r.

Przepis art.106 ust.7 ustawy stanowi, iż w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów wystawiane są faktury wewnętrzne – zgodnie z ogólnymi zasadami wystawiania faktur. Za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Zgodnie z § 28 ust.2, przywołanego w pierwszym przypadku, rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, ..., fakturę taką można wystawić w jednym egzemplarzu i przechowywać wraz z całą dokumentacją dotyczącą podatku.

Przepis § 16 ww. rozporządzenia, nakazuje wystawić fakturę nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, rozumianego jako dzień dokonania nabycia.

Moment wystawienia faktury wewnętrznej dokumentującej dokonanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów został powiązany z momentem powstania obowiązku podatkowego w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów.

W sytuacji, jak w przedmiotowym przypadku, gdy obowiązek podatkowy powstał w wyniku wystawienia faktury przez kontrahenta zagranicznego ( podatnika podatku od wartości dodanej ), związana z odbiorem towaru, data dokonania wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru ( nawet w miesiącu następnym od wystawienia faktury zagranicznej ) pozostaje bez wpływu na termin rozliczenia podatku należnego w miesiącu powstania obowiązku podatkowego, co wiąże się także z obowiązkiem wystawienia faktury wewnętrznej, to rozliczenie dokumentującej.

W przedmiotowym przypadku, wystawienie faktury wewnętrznej powinno było nastąpić do dnia 22.05.2004 r., a podatek należny należało rozliczyć w deklaracji za maj 2004 r.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje – na podstawie art.86 ust.10 pkt 2 ustawy - w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w tym terminie, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy ( art.86 ust.11 ustawy ). W przypadku braku odliczenia i w tym terminie, przepis art.86 ust.13 ustawy umożliwia dokonanie w tym celu korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

W przedmiotowym stanie faktycznym, podatek naliczony podlega zatem rozliczeniu w deklaracji za maj 2004 r. – w dalszej kolejności, w deklaracji za czerwiec 2004 r. - z uwzględnieniem prawa do dokonania korekty, o której mowa w art.86 ust.13 ustawy.

Stan faktyczny IV:

Podatnik dokonał wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów od kontrahenta niemieckiego.

Towar przyjechał w dniu 31.05.2004 r.

Faktura, wystawiona przez stronę niemiecką w dniu 24.05.2004 r., dotarła do Podatnika drogą pocztową w dniu 01.06.2004 r.

Zapytanie i stanowisko Podatnika:

Podatnik zwraca się z pytaniami:

#8722; którego dnia powstanie obowiązek podatkowy,

#8722; z którego dnia kurs waluty należy zastosować,

#8722; z jaką datą należy wystawić fakturę wewnętrzną, aby rozliczyć podatki należny i naliczony ?

Zdaniem Podatnika, obowiązek podatkowy powstał w dniu 31.05.2004 r., kurs walutowy należy przyjąć z dnia 24.05.2004 r., a fakturę wewnętrzną wystawić w dniu 31.05.2004 r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

W przedmiotowej sytuacji zastosowanie znajdują te same przepisy, które zostały przywołane do oceny trzeciego stanu prawnego.

W związku z powyższym:

#9472; wobec wystawienia faktury przez kontrahenta zagranicznego w dniu 24.05.2004 r., obowiązek podatkowy powstał w dniu 24.05.2004 r. - w dniu wystawienia faktury,

#9472; do przeliczenia, wykazanych w fakturze w walucie obcej, kwot na złote, należało przyjąć bieżący średni kurs NBP z dnia 24.05.2004 r.,

#9472; fakturę wewnętrzną należało wystawić do końca maja 2004 r. i w deklaracji za maj 2004 r. rozliczyć podatek należny z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,

#9472; podatek naliczony zasadniczo podlega rozliczeniu w deklaracji za maj 2004 r. – w dalszej kolejności, w deklaracji za czerwiec 2004 r., a w ostateczności, w drodze korekty deklaracji, zgodnie z przepisem art.86 ust.13 ustawy.

W świetle powyższego, stanowisko Podatnika odnośnie daty powstania obowiązku podatkowego, jest niezgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

Stan faktyczny V:

Podatnik dokonał wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów od kontrahenta niemieckiego.

Faktura, wystawiona przez stronę niemiecką w dniu 25.05.2004 r., dotarła do Podatnika w dniu 28.05.2004 r.

Towar przyjechał w dniu 03.06.2004 r.

Zapytanie i stanowisko Podatnika:

Podatnik zwraca się z pytaniami:

#8722; którego dnia powstanie obowiązek podatkowy,

#8722; z którego dnia kurs waluty należy zastosować,

#8722; z jaką datą należy wystawić fakturę wewnętrzną, aby rozliczyć podatki należny i naliczony ?

Zdaniem Podatnika, obowiązek podatkowy powstał w dniu 03.06.2004 r., kurs walutowy należy przyjąć z dnia 24.05.2004 r., a fakturę wewnętrzną wystawić w dniu 03.06.2004 r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

W przedmiotowej sytuacji również zastosowanie znajdują te same przepisy, które zostały przywołane do oceny trzeciego stanu prawnego.

W związku z powyższym:

#9472; wobec wystawienia faktury przez kontrahenta zagranicznego w dniu 25.05.2004 r., obowiązek podatkowy powstał w dniu 25.05.2004 r.,

#9472; do przeliczenia, wykazanych w fakturze w walucie obcej, kwot na złote, należało przyjąć bieżący średni kurs NBP z dnia 25.05.2004 r., tj. dnia wystawienia faktury,

#9472; fakturę wewnętrzną należało wystawić do końca maja 2004 r. i w deklaracji za maj 2004 r. rozliczyć podatek należny z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,

#9472; podatek naliczony zasadniczo podlega rozliczeniu w deklaracji za maj 2004 r. – w dalszej kolejności, w deklaracji za czerwiec 2004 r., a w ostateczności, w drodze korekty deklaracji, zgodnie z przepisem art.86 ust.13 ustawy.

W świetle powyższego, stanowisko Podatnika, zarówno w zakresie wskazania dat: powstania obowiązku podatkowego, kursu walutowego oraz wystawienia faktury wewnętrznej, jest niezgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.