Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kolbuszowej działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z póź.zm.), art. 10, art. 22g ust. 13 pkt 4, art. 22h ust. 3, art. 24, art. 44 ust. 4 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), § 27- § 29 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.), postanawia:

• uznać, że stanowisko podatników opisane we wniosku z dnia 3.10.2005 r., który wpłynął do tutejszego Urzędu w dniu 4.10.2005 r., a uzupełniony został w dniu 25.11.2005 r., dotyczące sporządzenia spisu z natury w związku z likwidacją wspólnej działalności gospodarczej małżonków, na gruncie przepisów dotyczących opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jest nieprawidłowe w przedstawionym stanie faktycznym,
• uznać, że stanowisko podatników zawarte w ww. wniosku, a dotyczące zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od remanentu likwidacyjnego wspólnej działalności gospodarczej małżonków jest prawidłowe w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym.

W dniu 4.10.2005 r. wpłynął do tutejszego organu podatkowego wniosek o interpretację przepisów prawa podatkowego. W przedmiotowym wniosku państwo Jolanta i Adam H. prowadzący wspólną działalność gospodarczą pod nazwą F. zwrócili się z zapytaniem dotyczącym skutków podatkowych, m.in. w podatku dochodowym od osób fizycznych, wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej wspólnego wpisu małżonków i prowadzenia odtąd działalności gospodarczej odrębnie przez każdego z nich. Według złożonego wniosku państwo H. prowadzą wspólną działalność gospodarczą, zarejestrowaną pod jednym numerem w ewidencji działalności gospodarczej. Z dniem 31.12.2005 r. działalność ta zostanie rozdzielona poprzez złożenie wniosku o wykreślenie z ewidencji pod dotychczasowym wpisem pani Jolanty H. Pod wpisem tym działalność gospodarcza będzie kontynuowana przez pana Adama H., a pani Jolanta H. zostanie wpisana do ewidencji działalności gospodarczej pod nowym numerem. W związku z zarejestrowaniem oddzielnej działalności gospodarczej pani Jolanta H. przejmie pewne składniki majątkowe wykorzystywane w dotychczasowej działalności (zestaw komputerowy, meble biurowe itp.). W związku z tym, że podatnicy nie określili, jakie to będą składniki majątkowe, zwrócono się do nich o uzupełnienie powyższego. Rozróżnienie tych składników niezbędne jest do określenia właściwego sposobu postępowania w celu prawidłowego ich wprowadzenia do urządzeń księgowych. Zgodnie z udzieloną odpowiedzią w dniu 25.11.2005 r. będą to zarówno środki trwałe, wyposażenie, jak również inne składniki niezaliczone do żadnej z powyższych grup (np. przybory biurowe). Według stanowiska podatników:

• W związku z wykreśleniem żony z dniem 31.12.2005 r. z ewidencji działalności gospodarczej pod dotychczasowym wpisem nie nastąpi konieczność sporządzenia oddzielnego remanentu, wystarczy sporządzenie spisu z natury na koniec 2005 r., który będzie opodatkowany na ogólnych zasadach. Składniki majątkowe przejmowane przez żonę powinny zostać wyszczególnione i uwzględnione w remanencie początkowym działalności wg wartości księgowych z dotychczasowej ewidencji księgowej prowadzonej wspólnie przez oboje małżonków, a remanent początkowy męża winien zostać pomniejszony o składniki majątkowe przejęte przez żonę.
• Wyżej wymienione zmiany organizacyjne nie spowodują powstania obowiązku w podatku dochodowym od osób fizycznych, zmiany te bowiem nie prowadzą do likwidacji działalności gospodarczej przez któregokolwiek z małżonków, a przesunięcia majątkowe nie są wycofaniem tych składników z działalności gospodarczej.

Ustalono, że w ww. sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa ani też postępowanie przed Sądem Administracyjnym.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przed podatników stan faktyczny, tutejszy organ zważył, co następuje w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 2.07.2004 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808), małżonkowie prowadzący działalność gospodarczą na imię obojga do dnia 31.12.2005 r. są zobowiązani do dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców i zdecydowania, w jakiej formie będą prowadzili dalej działalność gospodarczą, tj. na imię jednego małżonka, w formie spółki cywilnej, osobowej lub kapitałowej. W myśl ust. 2 art. 68 ww. ustawy organ ewidencyjny, zgodnie ze złożonym wnioskiem dokonuje wpisu drugiego z małżonków pod nowym numerem ewidencyjnym, uwzględniając faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej. Z wpisu pierwotnego usuwa się dane drugiego z małżonków. Z powyższych przepisów wynika, że z końcem 2005 r. z ewidencji działalności gospodarczej wyeliminowana zostanie działalność zarejestrowana na imię obojga małżonków jako forma prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Po zmianie wpisu każdy z małżonków będzie miał status odrębnego przedsiębiorcy (art. 4 ustawy z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.), a w przypadku braku między nimi umowy spółki cywilnej, każdy z małżonków prowadził będzie odrębną działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 24 ust. 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej, dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadów oraz rzeczowych składniku majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym nastąpiła likwidacja. Nie ustala się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli:

1. w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte remanentem zostały wniesione w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy,
2. nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży,
3. osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej albo spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem,
4. nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową lub osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową albo w kapitałową spółkę handlową,

Zmiana sposobu rejestracji małżonków nie spowoduje zaprzestania i likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej przez któregokolwiek z małżonków. Zmiany tej nie należy zatem wiązać ze skutkami prawnopodatkowymi, o których mowa w powołanym wyżej art. 24 ust. 3 oraz w art. 44 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym. Sporządzany na dzień zaprzestania wspólnej działalności gospodarczej remanent nie jest remanentem likwidacyjnym, w rozumieniu ww. przepisów, lecz niezbędny jest dla ustalenia, w sposób określony w art. 24 ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym, faktycznych dochodów przypadających na każdego z małżonków z uwzględnieniem różnic remanentowych. W związku z tym, że w przypadku podatników zmiana formy wykonywania działalności gospodarczej nastąpi z dniem 31.12.2005 r., remanent ten będzie tożsamy ze spisem z natury sporządzanym na koniec roku podatkowego. Sposób jego sporządzania zawierają przepisy § 27 - § 29 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zgodnie z nimi spisem z natury obejmuje się towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady; w razie likwidacji działalności gospodarczej spisem tym obejmuje się również wyposażenie. Do celów podatku dochodowego spisem z natury nigdy nie są obejmowane środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Wobec tego sporządzany remanent na dzień 31.12.2005 r., jak i remanent każdego z małżonków sporządzony na dzień 1.01.2006 r. nie będzie obejmował wyposażenia i środków trwałych, a jedynie wyżej wskazane towary i wyroby.

W przypadku przejęcia przez żonę wykorzystywanych dotychczas we wspólnej działalności środków trwałych należy zastosować przepisy art. 22g ust. 13 pkt 4 i art. 22h ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartość początkową środków trwałych przyjmuje się w takim przypadku w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji dotychczas prowadzonej przez małżonków. Natomiast odpisy amortyzacyjne uwzględniać muszą dotychczasową wysokość odpisów amortyzacyjnych, a także winna być stosowana dotychczasowa metoda amortyzacji. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ani rozporządzeń wykonawczych nie określają formy przekazania środków trwałych w takiej sytuacji. W ocenie tutejszego organu na okoliczność tą należy sporządzić dokument potwierdzający fakt dokonania takiej operacji, w którym określić należy osoby biorące w niej udział, datę, rodzaj środka trwałego wraz z danymi identyfikacyjnymi, wartością początkową z dotychczasowej ewidencji i wartością dotychczas dokonanych odpisów amortyzacyjnych oraz podpisy właściwych osób. Na podstawie takiego dokumentu należy wprowadzić środek trwały do ewidencji środków trwałych prowadzonej przez żonę. Operacja ta nie wywoła skutków w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest to czynność zaliczona do źródeł przychodów określonych w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej samej formie powinno nastąpić przejęcie przez żonę wyposażenia i innych składników majątkowych nie zaliczonych do wyposażenia i środków trwałych np. przybory biurowe. Natomiast w remanencie początkowym każdego z małżonków należy uwzględnić tylko te towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady, które każde z nich przejmuje do prowadzonej indywidualnie działalności gospodarczej.

Reasumując należy stwierdzić, że:

1. Nie ma konieczności sporządzenia remanentu związanego z likwidacja wspólnej działalności gospodarczej dokonanej z dniem 31.12.2005 r. odrębnego od spisu z natury sporządzanego na koniec roku podatkowego. Jednakże zarówno w remanencie tym, jak i remanencie początkowym każdego z małżonków nie zostaną ujęte środki trwałe, wyposażenie i inne składniki majątkowe inne od określonych w § 27 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Składniki majątkowe przejmowane przez żonę należy wprowadzić do działalności gospodarczej żony w sposób wyżej wskazany.
2. Przekształcenie działalności gospodarczej prowadzonej na imię obojga małżonków nie spowoduje konieczności zapłaty zryczałtowanego 10-procentowego podatku dochodowego bowiem przekształcenie to nie powoduje likwidacji działalności gospodarczej żadnego z małżonków.