Podatniczka zwróciła się do Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z pisemnym wnioskiem o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Zapytanie dotyczyło kwestii możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu wydatków poniesionych na: protezę tymczasową, wózek inwalidzki, kule, leki, opłacanie przewodników, adaptację i wyposażenie mieszkania stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Podatniczka wskazała również, iż ponosiła wydatki na dojazdy (tj. na zakup paliwa) do lekarzy, szpitali, na rehabilitację, korzystając przy tym z pomocy osób trzecich, które dowoziły ją własnymi samochodami. Podatniczka poinformowała, iż jest osobą schorowaną, posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, będącą na utrzymaniu męża (własnych dochodów nie posiada).
Organ podatkowy pierwszej instancji postanowieniem wyjaśnił, iż w przypadku poniesienia przez podatniczkę wydatków, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na opłacanie przewodników osób z niepełnosprawnością narządów ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, wydatki te mogą być odliczone w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2.280,00 zł. Natomiast wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, podlegają odliczeniu od dochodu w wysokości faktycznie poniesionej. Co się zaś tyczy kwot wydatkowanych na zakup leków, organ podatkowy pierwszej instancji poinformował, że odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100,00 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki. Natomiast jeśli chodzi o wydatki poniesione na dojazdy na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, wyżej wymieniony organ podatkowy stwierdził, iż odliczeniu podlegają jedynie wydatki na używanie własnego samochodu lub odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego. W opinii organu podatkowego pierwszej instancji, podatniczce wyżej wspomniana ulga nie przysługuje, bowiem podatniczka (ani jej małżonek) nie posiadając własnego samochodu, korzystała z pomocy osób trzecich będących w posiadaniu tychże środków transportu.

Na powyższe postanowienie podatniczka złożyła zażalenie, z treści którego wynika, iż uznała ona, że organ podatkowy pierwszej instancji zakwestionował, zdaniem podatniczki - niesłusznie, jej prawo do dokonania odliczenia nie tylko wydatków związanych z odpłatnym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, ale również na opłacenie przewodników osób z niepełnosprawnością narządu ruchu.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Stosownie do brzmienia przepisu art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst. jedn. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku <...> stanowi dochód <...>, po odliczeniu kwot wydat-ków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Szczegółowy katalog wydatków, których poniesienie uprawnia do skorzystania z niniejszej ulgi zawarty został w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak odpowiednio w pkt 1), 3), 7), 12), 13) ust. 7a wyżej wymienionego artykułu wymieniono wydatki na cele rehabilitacyjne poniesione na:

1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

3) zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,

7) opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł,

12) leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),

13) odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

a) osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,

b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a).

Wysokość wyżej wymienionych wydatków, z wyjątkiem wydatków określonych w pkt 7 ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie (przepis art. 26 ust. 7c ustawy).

W tym miejscu należałoby nadmienić, iż spośród wyżej wymienionych tytułów uprawniających do odliczeń tylko wydatek określony w pkt 7 ust. 7a powyższego artykułu, tj. na opłacenie przewodników osób o wskazanej niepełnosprawności, zawiera ograniczenie kwotowe (do kwoty 2.280 zł).

Odliczeń od podstawy opodatkowania wydatków określonych w art. 26 ust. 7a ustawy może dokonać również podatnik mający na utrzymaniu między innymi współmałżonka będącego osobą niepełnosprawną - jeżeli w roku podatkowym dochody tej osoby niepełnosprawnej nie przekraczają kwoty 9.120 zł (art. 26 ust. 7e ustawy).

Odnosząc powyższe unormowania prawne do stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu stwierdzić należy, iż pisemna interpretacja przepisów prawa podatkowego dokonana przez organ podatkowy pierwszej instancji w części dotyczącej możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na adaptację i wyposażenie mieszkania, zakup indywidualnego sprzętu, urządzeń, narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz na zakup leków jest prawidłowa.

Z treści wniesionego zażalenia wynika, iż podatniczka błędnie zinterpretowała wyjaśnienie organu podatkowego pierwszej instancji w części dotyczącej możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu wydatków poniesionych na opłacenie przewodników osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczanych do I grupy inwalidztwa. Organ podatkowy pierwszej instancji poinformował bowiem jedynie o ograniczeniu kwotowym odliczenia z powyższego tytułu.

Tak więc, jeżeli faktycznie zostały poniesione wydatki na opłacenie wyżej wspomnianych przewodników, to małżonek podatniczki, na utrzymaniu którego ona pozostaje, jest uprawniony do dokonania odliczenia wydatkowanych na ten cel kwot.

Natomiast stanowisko wyrażone w wydanym postanowieniu w kwestii odliczenia wydatków poniesionych na zwrot kosztów paliwa osobom trzecim, które przewoziły podatniczkę (posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności) własnymi samochodami na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyje, w ocenie organu podatkowego drugiej instancji, wymaga uzupełnienia.

Zgodnie z treścią art. 26 ust. 7a pkt 14 wyżej wymienionej ustawy odliczeniu od dochodu podlegają kwoty wydatkowane na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I i II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I i II grupy inwalidztwa <...> - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł.

Natomiast ci podatnicy (będący osobami niepełnosprawnymi zaliczonymi do I lub II grupy inwalidztwa bądź mający na utrzymaniu takie osoby), którzy nie są właścicielami (współwłaścicielami) samochodu osobowego, a ponoszą wydatki związane z transportem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, mogą również dokonać odliczenia wydatkowanych kwot.

Możliwość taką przewiduje wyżej cytowany przepis art. 26 ust. 7a pkt 13, który stanowi, iż odliczeniu podlegają wydatki poniesione na odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo rehabilitacyjne:

a) osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,

b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, <...> - również innymi środkami transportu niż karetka transportu sanitarnego. Przy czym, jak stanowi wyżej powołany art. 26 ust. 7c ustawy, wysokość wyżej wymienionych wydatków, ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Zatem w sytuacji, gdy podatniczka jest w posiadaniu takowych dokumentów, możliwe jest dokonanie odliczenia wyżej wspomnianych wydatków.
Interpretacji udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu jej sporządzenia.