Stan faktyczny w sprawie:

Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi w zakresie tłumaczeń na rzecz odbiorców krajowych oraz usługobiorców z krajów Unii Europejskiej i krajów trzecich, które zgodnie z art. 106 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, potwierdzane są fakturami VAT. Na fakturach wystawianych dla odbiorców usług z krajów Unii Europejskiej i z krajów trzecich Podatnik umieszcza uwagę, że zgodnie z art. 27 ust. 3 w zw. z ust. 4 pkt 3 ustawy o VAT usługa nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535) podatnicy, o których mowa w art. 15, są zobowiązani do wystawiania faktur stwierdzających w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę sprzedaży, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub – w przypadku terytorium państwa trzeciego – podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ustawy o VAT).

Stosownie do z § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971), zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami „FAKTURA VAT”.

Zgodnie z § 12 ust. 1 cyt. rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
3. dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT"; podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym;
4. nazwę towaru lub usługi;
5. jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług;
6. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
7. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
8. stawki podatku;
9. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
10. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
11. wartość sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku lub zwolnionych od podatku, lub niepodlegających opodatkowaniu;
12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie.

Zgodnie z treścią § 12 ust. 15 w/w rozporządzenia faktury wystawiane przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, świadczących usługi określone w art. 27 ust. 3 lub w art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 ustawy, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem zawierają adnotację, że podatek rozlicza nabywca. W myśl § 30 ust. 1 w/wym. rozporządzenia przepisy §12, § 14-26 oraz § 29 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub – w przypadku terytorium państwa trzeciego – podatku o podobnym charakterze, przy czym zgodnie z ust. 2, faktury o których mowa w ust. 1 powinny zawierać dane określone w § 12, z wyjątkiem kwoty i stawki podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem, natomiast w myśl ust. 3 mogą nie zawierać danych określonych w § 12 ust. 1 pkt. 2 dotyczących nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 4. Przepis § 30 ust. 4 w/wym. rozporządzenia stanowi natomiast, że w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 27 ust. 3 pkt 2 oraz art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 ustawy, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, innym niż terytorium kraju.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż jako czynny podatnik VAT, posiadający numer identyfikacji podatkowej, w przedstawiony stanie faktycznym, podatnik powinien wystawiać faktury oznaczone wyrazami „FAKTURA VAT” zawierające co najmniej elementy wymienione w cyt. § 12 ust. 1 rozporządzenia, za wyjątkiem faktur stwierdzających świadczenie usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego. Zatem w przypadku, gdy usługi tłumaczeń świadczone są na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego lub podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem należy umieścić na fakturze adnotację, iż podatek rozlicza nabywca.

Jednocześnie wskazać należy, że usługi tłumaczenia świadczone na rzecz osób z innych krajów Wspólnoty, które nie są podatnikami VAT, podlegają opodatkowaniu według zasad ogólnych określonych w art. 27 ust. 1 w/wym. ustawy. W myśl tego przepisu miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie regulują natomiast kwestii w jakim języku należy wystawić fakturę. Art. 22 ust. 3 lit. b VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC) stanowi jedynie, że jeśli jest to konieczne do celów kontroli, Państwa Członkowskie mogą zażądać przetłumaczenia na swoje języki narodowe faktur dotyczących towarów dostarczonych lub usług wykonanych na ich terytorium oraz faktur otrzymanych przez podatników na ich terytorium. Zatem wobec braku stosownej regulacji, stwierdzić należy, że faktury potwierdzające transakcje z kontrahentami z innych państw członkowskich lub krajów trzecich mogą być wystawiane w dowolnym języku.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług świadczący usługę ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych w kraju, które posłużyły do wykonania usługi poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

W myśl przepisów art. 87 ust. 2 i 3 cyt. ustawy zwrot różnicy podatku w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji następuje w tej części żądanego zwrotu, która odpowiada kwocie stanowiącej sumę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów lub usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji oraz kwoty stanowiącej 22 % obrotu opodatkowanego stawkami 0%, 3% i 7%.

Stosownie do treści ust. 4 pkt 2 w/wym. artykułu na umotywowany wniosek podatnika złożony wraz z deklaracją podatkową, kwota różnicy podatku podlegająca zwrotowi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia ulega podwyższeniu, jeżeli podwyższenie tej kwoty jest uzasadnione kwotą podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że fakt wystąpienia podatku naliczonego o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1, stanowi dla podatnika podstawę do złożenia wniosku o podwyższenie kwoty różnicy podatku podlegającego zwrotowi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia. Natomiast z treści art. 87 ust. 5 w/wym. ustawy, który stanowi, iż na umotywowany wniosek, podatnikom dokonującym dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonującym sprzedaży opodatkowanej przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1, w terminie określonym w ust. 4 tj. 60 dni, wynika że dotyczy on podatników nie dokonujących sprzedaży opodatkowanej.

Reasumując, w przypadku wystąpienia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt. 1, przysługuje w sytuacji przedstawionej w niniejszym pytaniu podatnika, zgodnie z art. 87 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług zwrot różnicy podatku naliczonego nad należnym w terminie 60 dni pod warunkiem złożenia stosownego wniosku.