Działając na podstawie art. 14a §1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.-Ordynacja podatkowa ( Dz. U. nr 137, poz. 926 ze zm. ) w odpowiedzi na zapytanie skierowane do tutejszego urzędu, Naczelnik Urzędu Celnego w Piotrkowie Trybunalskim, wyjaśnia co następuje:

Definicję nadpłaty zawiera art. 72 §1 ustawy-Ordynacja podatkowa. Stosownie do treści powołanego przepisu, za nadpłatę uważa się:

1) kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku,

2) kwotę podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej,

3) kwotę zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, októrej mowa w art. 30 §4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej,

4) kwotę zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Odnosząc się do wyżej wskazanych przepisów należy wyjaśnić, iż ogólnie nadpłatę można scharakteryzować jako nienależne świadczenie podatkowe. Określeniu temu odpowiada formuła zawarta w art. 72 §1 pkt 1 ustawy-Ordynacja podatkowa, uznająca za nadpłatę kwotę podatku nadpłaconego lub zapłaconego nienależnie. W ujęciu tym mieszczą się wszystkie sytuacje dotyczące podatnika świadczącego na rzecz organupodatkowego bez podstawy prawnej. Chodzi tu zarówno o wpłatę, kiedy zobowiązanie podatkowe nie istnieje, jak i wpłatę przewyższającą kwotę istniejącego zobowiązania.

Przepisy dotyczące nadpłaty posługują się określeniem "podatek" w celu wskazania nadpłaconego świadczenia. Podatkiem jednak, w myśl art. 5 i 6 ustawy-Ordynacja podatkowa, jest kwota mająca umocowanie prawne, wynikające z przepisów do jej pobrania ( wpłaty ). Nadpłata tej podstawy prawnej jest pozbawiona, a charakter prawny nadpłaty jest w tej sytuacji trudny do sprecyzowania. W odniesieniu do nadpłaty termin "podatek" należy więc traktować nieco umownie, jako świadczenie co prawda pozbawione prawidłowej podstawy prawnej, ale dokonanie z zamiarem ( przeświadczeniem ) wykonania zobowiązania podatkowego i z powołaniem się na podatkowoprawne podstawy takiego działania.

Nadpłatami są zarówno świadczenia podatkowe nadpłacone-tzn., gdy rzeczywiście dokonana wpłata jest wyższa niż należna kwota zobowiązania podatkowego, jak i nienależnie uiszczone-tzn., gdy podatnik świadczy kwotę pieniężną, mimo że nie jest do tego zobowiązany lub też, gdy w chwili dokonania świadczenia istniał tytuł prawny, lecz został następnie uchylony.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż w Pana przypadku nie miało miejsca świadczenie pozbawione podstawy prawnej. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego oraz sprzedaży pojazdów mechanicznych, na skutek importowanych przez Pana samochodów osobowych, powstał obowiązek zapłaty należności celno-podatkowych w tym m.in. podatku akcyzowego.

Z kolei w przypadku sprzedaży tych samochodów, był Pan zobowiązany do składania deklaracji dla podatku akcyzowego AKC-2 wraz z informacją o podatku akcyzowym od samochodów AKC-2/E ( obecnie AKC-3 oraz AKC-3/E ) oraz zapłaty podatku akcyzowego od sprzedaży.

Ponieważ stawki podatku akcyzowego w przypadku importu były znacznie wyższe niż przy sprzedaży tego samochodu w kraju, miał Pan prawo do pomniejszenia tego podatku o tę różnice podatku należnego w następnych okresach rozliczeniowych.

Obowiązujące od 1 maja 2004 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku akcyzowego ( Dz. U. nr 80, poz. 741), w informacji o podatku akcyzowym od samochodów osobowych AKC-3/E ( stanowiącej załącznik nr 6 do rozporządzenia ) przewiduje w wierszu 11 kwotę nadwyżki do rozliczenia z poprzedniego miesiąca, a w wierszu 13 kwotę nadwyżki do rozliczenia w następnym okresie.

Wobec powyższego kwota nadwyżki do rozliczenia w następnym okresie nie mieści się w definicji pojęcia nadpłata określonej w art. 72 ustawy-Ordynacja podatkowa.

Zatem można stwierdzić, iż nadwyżka wpłat do rozliczenia nie podlega bezpośredniemu zwrotowi.

Należy wyjaśnić, iż żaden przepis ustawy o podatku akcyzowym nie zawiera normy prawnej, na podstawie której przysługiwałoby Podatnikowi prawo do potrącania z nadwyżki wpłat do rozliczenia, podatku akcyzowego powstałego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego.

Natomiast zgodnie z treścią art. 79 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym ( Dz. U. nr 29, poz. 257 ze zm. ) podatnik ma prawo do obniżenia kwoty akcyzy o kwotę akcyzy zapłaconą przy nabyciu wyrobów akcyzowych nizharmonizowanych, związaną ze sprzedażą opodatkowaną lub zapłaconą od importu.