Dotyczy: podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

W dniu 25.11.2004 r. Pani X, złożyła do Naczelnika tut. Urzędu zapytanie, dotyczące: wydatków i kosztów ponoszonych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą (usługi wynajmu pokoi gościnnych), możliwości zaliczenia poszczególnych wydatków (wymienionych w w/w piśmie) do kosztów uzyskania przychodów z w/w źródła przychodów i wykazywania ich w składanych deklaracjach na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (PIT-5) oraz wydatków związanych z remontem części budynku mieszkalnego i odliczenia w/w wydatków w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym (PIT-36), w celu uzyskania pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w powyższej sprawie.
W w/w zapytaniu Podatniczka zwróciła się również, o uzyskanie informacji dotyczącej stosowania przepisów prawa podatkowego w przypadku córki, która – w/g oświadczenia w/w, „ze względu na stan zdrowia ... (wada wzroku) ... nie może zwrócić się osobiście do Urzędu Skarbowego o wyjaśnienie przepisów podatkowych”.
Zapytanie powyższe uzupełnione zostało przez Podatniczkę pismem z dnia 07.12.2004 o dodatkowe wyjaśnienia i własne stanowisko w w/w sprawie.

W w/w (i uzupełnionym) zapytaniu Podatniczka przedstawiła stan faktyczny i własne stanowisko w sprawie, tj.:

- prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wykonywania usług wynajmu pokoi gościnnych, opodatkowanej podatkiem dochodowym od osób fizycznych w formie zasad ogólnych (dane zgodne z dokumentami znajdującymi się w aktach podatkowych Pani X),
- ponoszenie wydatków związanych z zakupem – „wymianą” – wyposażenia (tapczanów, krzeseł, dywanów, itp.), remontem lokali, w których wykonywana jest działalność gospodarcza (wymiana drzwi) i wydatków związanych z opłacaniem składek na ubezpieczenie zdrowotne, w związku z wykonywaniem w/w usług oraz wydatków związanych z zakupem materiałów dotyczących remontu (ocieplenia) „częściowego budynku od zewnątrz” i usług dotyczących „częściowej wymiany okien” w budynku mieszkalnym,
- nie zaliczenie do środków trwałych, w związku z wykonywaniem w/w działalności gospodarczej, „wynajmowanych pokoi gościnnych” – zgodnie z art. 22c lit. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst ujednolicony: Dz. U. z 2000 roku, Nr 14, poz. 176 ze zm.), podatnik może podjąć decyzję o nie amortyzowaniu lokali mieszkalnych, służących prowadzonej działalności gospodarczej,
- Podatniczka uważa, że poniesione wydatki w związku z zakupem („wymianą”) wyposażenia oraz z remontem części budynku mieszkalnego „powinny być odliczone od przychodów”,

Na podstawie wyjaśnień udzielonych przez Panią X ustalono również, że córka w/w Pani jest osoba pełnoletnią, nie jest osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie lub częściowo (nie ustanowiono w przypadku w/w opieki lub kurateli) i ma pełne zdolności do czynności prawnych – art. 11, art. 12, art. 13 i art. 16 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 roku, Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W odpowiedzi na w/w zapytanie, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zakopanem, zgodnie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 1997 roku, Nr 137, poz. 926 ze zm.), udzielając informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, uprzejmie wyjaśnia:

- Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst ujednolicony: Dz. U. z 2000 roku, Nr 14, poz. 176 ze zm.), „kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23” w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ... Oznacza to, że aby koszt poniesiony przez podatnika mógł być zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów spełnione muszą być łącznie dwa warunki:

- wydatek (koszt) musi być poniesiony w celu uzyskania przychodu - (musi istnieć bezpośredni związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy poniesionym wydatkiem - kosztem, a uzyskanym przychodem),
- jednocześnie wydatek (koszt) nie może być wymieniony w art. 23 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ..., jako nie uznawany za koszt uzyskania przychodów.

- Ponoszenie wydatków (kosztów) na zakup („wymianę”) wyposażenia (tapczanów, krzeseł, itd.) oraz ponoszenie wydatków na remont lokali mieszkalnych („wymiana zniszczonych drzwi”), wykorzystywanych do świadczenia usług w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, można zaliczyć w całości do kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodów z wykonywania w/w działalności gospodarczej, jeśli w/w wydatki faktycznie poniesione zostaną wyłącznie w celu uzyskania przychodów z w/w źródła, a zakupione wyposażenie i wydatki poniesione na remont w/w lokali nie zostały zaliczone do środków trwałych, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. jeżeli podatnik: używa nabyte wyposażenie przez okres krótszy niż rok lub ich jednostkowa wartość początkowa nie przekracza kwoty 3.500,00 zł., a w przypadku remontu w/w lokali mieszkalnych mamy do czynienia z wykonaniem bieżących prac przywracających ich pierwotny stan techniczny i użytkowy, bez zwiększenia wartości początkowej w/w lokali, czyli z pracami budowlanymi nie ulepszającymi trwale w/w lokali), – § 3 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 roku, Nr 152, poz. 1475 ze zm.), w związku z art. 22a ust. 1, art. 22d ust. 1 i art. 22g ust. 17 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ..., – gdyż takie wydatki nie zostały wymienione w liście kosztów nie stanowiących koszty uzyskania przychodów, określonej w art. 23 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ... .

-Zaznacza się, że w przypadku ponoszenia wydatków związanych z utrzymaniem lokali mieszkalnych (stałe opłaty za lokale w których świadczone są w/w usługi – tj. opłaty za zużytą: energię elektryczną, wodę, opał itp.), o których Podatniczka wspomina w w/w zapytaniu, że zalicza je do kosztów uzyskania przychodów, w części przypadającej na działalność gospodarczą, Naczelnik tut. Urzędu udzielił już informacji w/w w 2003 roku, a z treści obecnego zapytania nie wynika, aby Pani X ponownie zwracała się o informacje w w/w zakresie.

- Zwrot „poniesienie wydatków (kosztów) w celu uzyskania przychodów” oznacza (w przyjętym orzecznictwie przez Naczelny Sąd Administracyjny), że aby poniesiony wydatek uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem, a osiągniętym przychodem musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy, czyli poniesienie wydatku musi wpływać na powstanie, zwiększenie przychodu lub racjonalnie zakładając taki wpływ może spowodować. Zaznacza się, że ciężar wykazania powyższego związku – pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem lub potencjalną możliwością jego uzyskania – oraz fakt udowodnienia celowości i racjonalności poniesienia wydatku spoczywa na podatniku, który jest zobowiązany do wykazania w/w związków i faktów (nie wykazanie powyższych związków i faktów spowodować może określone skutki prawno-podatkowe),

- Składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, opłacone w roku podatkowym przez Podatniczkę, zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów – art. 23 ust. 1 pkt. 58 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ..., ale podatek dochodowy oraz zaliczki na w/w podatek, obliczone z godnie z art. 27 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ..., zmniejsza się (w pierwszej kolejności) o kwotę w/w składek na zasadach określonych w art. 27b i art. 44 ust. 3c w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ... .

-Wydatki na wyposażenie i na remont lokali wykorzystywanych w działalności gospodarczej, zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na zasadach określonych powyżej, podatnik wykazuje w składanych deklaracjach na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (PIT-5), razem z innymi kosztami uzyskania przychodów dotyczącymi działalności gospodarczej poniesionymi w okresie rozliczeniowym (tj. w okresie za który składana jest w/w deklaracja) – poz. 20, poz. 28, poz. 120, itd. w/w deklaracji, natomiast składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne podatnik wykazuje w w/w deklaracji jako przysługujące odliczenie od podatku dochodowego (zaliczki) – poz. 48 w/w deklaracji.

-Wydatki na remont budynku mieszkalnego („ocieplenie częściowe budynku od zewnątrz... oraz częściowa wymiana okien”), ponieważ nie dotyczą bezpośrednio lokali mieszkalnych wykorzystywanych w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów poniesionych w ramach wykonywania w/w działalności, ale zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2003 roku, Nr 202, poz. 1956) podatnicy, którzy „ponieśli wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na remont i modernizację – zajmowanego na podstawie tytułu prawnego – budynku mieszkalnego ...”, w latach 2004 – 2005 zmniejszają podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ..., w wysokości i na zasadach określonych w art. 27a i art. 45 ust. 3a pkt. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ..., w brzmieniu obowiązującym w 2003 roku.Wydatki powyższe podatnik wykazuje i rozlicza dopiero w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym (PIT R-36) i w załączniku do w/w zeznania, dotyczącym odliczenia wydatków mieszkaniowych w roku podatkowym (PIT-D).

- Ponieważ część złożonego (i uzupełnionego) zapytania Pani X dotyczy córki Podatniczki, która jest osobą pełnoletnią i posiadającą pełne zdolności do czynności prawnych, a pisemnych informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego udziela się w indywidualnych sprawach podatnika (art. 14a § 1 w/w ustawy – Ordynacja Podatkowa ...), stwierdza się, że w części powyższego zapytania, dotyczącego Pani Y, nie można udzielić w/w informacji.

Biorąc więc pod uwagę zawarte we wniosku informacje dotyczące stanu faktycznego sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego (w/w ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych ...), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zakopanem informuje, że w przypadku zakupu (wymiany) wyposażenia (tapczanów, krzeseł, dywanów, itd.) do lokali mieszkalnych związanych wyłącznie z wykonywaną działalnością gospodarczą (wyposażenie umieszczone zostanie w lokalach, które nie będą wykorzystywane do innych celów niż do celów związanych z wykonywaniem w/w działalności – np. prywatnych celów mieszkaniowych Podatniczki) oraz w przypadku drobnych remontów (wymiana zniszczonych drzwi), nie zaliczonych do ulepszenia, a wykonane w w/w pomieszczeniach, poniesione wydatki (w/w) będą w całości kosztem uzyskania przychodów w w/w działalności, jeżeli ich wartość jednostkowa nie przekroczy kwoty 3.500,00 zł. i nie zaliczone zostaną do środków trwałych z powodu okres ich używania – krótszego niż rok (dotyczy głównie wyposażenia) – lub z powodu charakteru wykonanych prac nie zostaną zaliczone do wydatków na „ulepszenie środka trwałego” (dotyczy prac remontowych), a to oznacza, że będzie je można wykazywać w deklaracjach podatkowych na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (PIT-5) razem z pozostałymi kosztami uzyskania przychodów (zaznacza się, że w przypadku poniesienia wydatków na wyposażenie o wartości początkowej przekraczającej 1.500,00 zł. – wartość jednostkowa wyposażenia, podatnicy zobowiązani są do prowadzenia ewidencji wyposażenia i wpisywania do niej w/w wyposażenia - § 4 ust. 1 pkt. 2 oraz ust. 2 i 3 w/w rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów ...).
W innych sytuacjach i przypadkach (np. przekroczenia powyższej kwoty – 3.500,00 zł. – i używania wyposażenia dłużej niż rok, wykonanie prace remontowe o charakterze „ulepszenia”, itd.), kosztami uzyskania przychodów będą odpisy z tytułu zużycia środków trwałych – odpisy amortyzacyjne – (art. 22 ust. 1, art. 22 ust. 8 i art. 23 ust. 1 pkt. 1 lit. b i c w związku z art. 22d ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ... ).
W przypadku wydatków poniesionych na opłatę składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne i remont budynku mieszkalnego („ocieplenie częściowe budynku od zewnątrz oraz częściowa wymiana okien”), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zakopanem informuje, że wydatki powyższe nie będą kosztami uzyskania przychodów w wykonywanej działalności gospodarczej, ale będą przysługującymi odliczeniami, polegającymi na zmniejszeniu podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych powyżej i będzie je można wykazywać w deklaracjach na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (PIT-5) – dotyczy wyłącznie składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne – i w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym (PIT-36).
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zakopanem zaznacza, że w przypadku części zapytania Podatniczki dotyczącego córki – Pani Y – zostanie wydanie postanowienie o pozostawieniu podania bez rozpatrzenia, z powodu zwrócenia się o pisemną informację o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego nie w indywidualnej sprawie Podatniczki (zgodnie z cytowanym w/w artykułem art. 14a § 1 w/w ustawy – Ordynacja Podatkowa ...).