Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków - Podgórze, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na zapytanie z dnia 30.06.2004 r. (data wpływu do tut. Urzędu 02.07.2004 r.), uzupełnione pismem z dnia 02.08.2004 r. (data wpływu do tut. Urzędu 03.08.2004 r.)w sprawie:
• opodatkowania usług organizowania wycieczek
• opodatkowania usług wynajmu lokali krótkotrwałego zakwaterowania
wyjaśnia.

ad.1.
W swoim piśmie Firma podaje, że zamierza świadczyć usługi w zakresie wycieczek z kompleksowym programem imprez. Do organizowania wycieczek zamierza w całości wykorzystywać obcy majątek np. środek transportu. Wycieczki organizowane byłyby wyłącznie naterenie Polski.
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535) wprowadziła przepisy tzw. szczególnych procedur przy świadczeniu usług turystyki. Szczegółowe uregulowania w tym zakresie zawarte są w art. 119 ustawy. Usługi te, co do zasady, opodatkowane są stawką podstawową w wysokości 22%.
Stosownie do ww. uregulowań art. 119, ogólną zasadą jest, że podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę podatku należnego.
Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi, a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.
Przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty należy rozumieć usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie.
Podstawę opodatkowania stanowi zatem w tych przypadkach jedynie marża uzyskana przez Firmę, a nie cała wartość wykonanej przez nią usługi turystycznej. Jeżeli przy organizacji imprezy turystycznej Firma nabywa usługi od innych podmiotów np. transport, podstawę opodatkowania tej usługi stanowi różnica pomiędzy ceną uzyskaną przez Firmę od nabywców usługi tzn. turystów a kosztami jej zorganizowania, na które składać się będą nabyte usługi obce. Tak wyliczona różnica, tj. marża zawiera w sobie podatek należny od tej usługi.

Przy zastosowaniu tej formy opodatkowania Firma nie ma prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.
Zasada opodatkowania jedynie marży ma zastosowanie w przypadku, gdy podatnik ma siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce i działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek. Dodatkowym warunkiem jest to, że przy świadczeniu usługi turystycznej podatnik nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Równocześnie podatnik rozliczający podatek od marży obowiązany jest prowadzić ewidencję, z której wynikać będą kwoty wydatkowane na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty oraz posiadać dokumenty, z których wynikać będą te kwoty.

Rozliczenie opodatkowania marży ma zastosowanie zarówno w obrocie między podatnikami, jak też w relacjach z ostatecznym konsumentem, czyli turystą.
Należy jednak pamiętać, że z tej formy opodatkowania nie mogą korzystać firmy, które działają w imieniu i na rzecz innych podmiotów, tzn. w charakterze pośredników otrzymujących wynagrodzenie prowizyjne, bowiem ten rodzaj usług podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W przypadku natomiast, gdy Firma przy świadczeniu usług turystyki, obok usług nabywanych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, część świadczeń, w ramach tej usługi, będzie wykonywała we własnym zakresie, wtedy podatnik obowiązany jest odrębnie ustalić podstawę opodatkowania dla czynności wykonywanej we własnym zakresie i odrębnie w odniesieniu do usług nabytych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. W celu określenia podstawy opodatkowania dla usług własnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 29 ww. ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004 r., czyli ogólne zasady ustalania podstawy opodatkowania.
W takim przypadku podatnik obowiązany jest do wykazania w prowadzonej ewidencji, jaka część należności za usługę przypada na usługi obce nabyte od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, a jaka na usługi własne.
W przypadku usług świadczonych przy wykorzystaniu własnych usług, ponieważ ta część opodatkowana jest na zasadach ogólnych, podatnik w tej części może dokonać odliczenia podatku naliczonego - o ile taki wystąpi.

Zgodnie z przepisem § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.), w przypadku świadczenia usług turystyki opodatkowanych według szczególnej procedury, o której mowa w art. 119 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustalenia marży, nie później jednak niż 15 dnia od dnia wykonania usługi.
Podatnik opodatkowujący marżę w trybie ww. art. 119 ustawy, stosownie do ust. 10, w wystawionych przez siebie fakturach (wbrew wymogowi określonemu w art. 106 ust. 1 ustawy) nie wykazuje kwot podatku.

W oparciu o powyższe unormowania zauważa się jak niżej.
• Od 01.05.2004 r. usługi turystyczne opodatkowane są w kraju, w którym Firma świadcząca takie usługi ma swoje przedsiębiorstwo lub stałe miejsce wykonywania działalności. Podatnicy, którzy korzystają z opodatkowania marży mają obowiązek posiadania siedziby w Polsce. Świadczenie usług turystycznych w Polsce opodatkowane jest stawką podstawową w wysokości 22%.
• Jeżeli jednak usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty świadczone są poza terytorium Wspólnoty, podlegają opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0%.Jeżeli usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty świadczone są zarówno na terytorium Wspólnoty, jak i poza nim, to usługi turystyki podlegają opodatkowaniustawką 0% tylko w tej części, która dotyczy usług świadczonych poza terytorium Wspólnoty. Dla obydwu zatem części usługi turystycznej, tzn. na terytorium Wspólnoty oraz poza nią, podatnik musi ustalić odrębnie podstawę opodatkowania. Stawkę podatku 0% stosuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika dokumentów stwierdzających świadczenie tych usług w całości lub w części poza terytorium Wspólnoty. W przypadku braku takich dokumentów usługa turystyki będzie opodatkowana stawką podstawową. W przypadku świadczenia usług turystyki, przy wykonywaniu których podatnicy nabywają towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, podstawą opodatkowania jest marża.
• Nie ma znaczenia czy nabywcami usługi turystyki będą goście hotelowi, czy inni turyści. Znaczenie ma gdzie usługa turystyki ma miejsce, w Polsce, tj. na terytorium Wspólnoty czy poza nią. Wobec faktu, iż Firma świadczy usługi turystyki wyłącznie na terenie Polski, będą one opodatkowane stawką podstawową, tj. 22%.
• Obowiązek podatkowy w przypadku opodatkowania marży powstaje z chwilą jej ustalenia, nie później niż 15 dnia od dnia wykonania usługi. Podatnicy rozliczający się „na zasadzie marży" w fakturach sprzedaży nie wykazują kwoty podatku VAT.

ad.2.
Z pisma Firmy wynika, że wynajmuje turystom lokale krótkotrwałego zakwaterowania, uprzednio wynajęte od innego podmiotu gospodarczego.

Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535), dla towarów i usług wymienionych w załączniku Nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.
W poz. 140 tego załącznika wymienione zostały usługi świadczone przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, z wyłączeniem usług zakwaterowania w bursach, internatach i domach studenckich (PKWiU ex 55.23.15).

Jeżeli zatem świadczona usługa wynajmu lokali krótkotrwałego zakwaterowania posiada, jak podano w zapytaniu, symbol 55.23.13 będzie objęta stawką podatkową w wysokości 7%.