Urząd Skarbowy Kraków – Nowa Huta zgodnie z art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) odpowiadając na pismo Pani z dnia 28.07.2003 roku (data wpływu do US) uprzejmie wyjaśnia:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Na gruncie zatem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a), o ile zostanie dokonana w czasie określonym w ustawie, powodować będzie skutek w postaci powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 908 Kodeksu cywilnego, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczyć mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości.

Umowa o dożywocie ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, iż w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy pdof zawarta umowa o dożywocie może stanowić dla dożywotnika źródło przychodu z tyt. odpłatnego zbycia nieruchomości, o ile nastąpi przed upływem określonego w tym przepisie 5 – letniego terminu liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

W przedstawionej przez Panią sytuacji zawarcia przyrzeczonej umowy o dożywocie – na mocy której przeniesie Pani na rzecz (xxx) i (xxx) małżonków (xxx) własność nieruchomości, stanowiącej samodzielny lokal mieszkalny nr 70, położony w (xxx), oś. (xxx), nabyty od Gminy (xxx) przed upływem 5 lat – będzie miał zastosowanie art. 28 ustawy pdof.
W myśl powołanego wyżej artykułu podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika.

Należy jednocześnie zauważyć, że umowa dożywocia nie określa kwotowo ceny, za jaką nieruchomość jest zbywana. Nabywca zobowiązuje się jedynie do świadczeń określonych w art. 908 Kc., przy czym ich wartość i okres, w którym mają być spełnione, w momencie zawierania umowy (uzyskania przychodu – zgodnie z art. 19 ustawy), nie są znane. Z tego względu przychód dożywotnika określać należy w oparciu o wartość rynkową zbywanej nieruchomości.