Z pisma podatniczki wynika, iż w grudniu 1994 r. poniósła /wraz z mężem/ wydatek z tytułu wniesienia wkładu budowlanego do spółdzielni mieszkaniowej. W latach 1995-1998 podatniczka realizowała /również razem z mężem/ ulgę podatkową z tego tytułu. Natomiast w maju 2003 roku spółdzielnia mieszkaniowa poinformowała podatniczkę i jej męża, iż nie dokonali całkowitego rozliczenia się ze spółdzielnią, co było wynikiem jej błędów przy rozliczaniu faktur,w konsekwencji czego w lipcu 2004 roku dokonane zostało całkowite rozliczenie z tytułu wkładu budowlanego na przedmiotowe mieszkanie.
Na tle przedstawionego stanu faktycznego podatniczka stawia następujące pytanie: czy może ona w roku podatkowym 2004 r. skorzystać z ulgi podatkowej w związku z poniesionym wydatkiem na wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej ?
Zdaniem podatniczki w związku z tym, że wcześniej korzystała wraz z mężem z odliczenia z tego tytułu przysługuje jej prawo do przedmiotowej ulgi.

W myśl art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U z 1993 r., Nr 90, poz. 416 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.1996 r., podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4-7 lub art. 25 po odliczeniu wydatków poniesionychw roku podatkowym na cele mieszkaniowe podatnika, przeznaczonych na:

1. zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego,
3. wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze prawo do lokalu,
4. zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy, a także od osób, które wybudowały ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
5. nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
6. przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne, oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,
7. remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego.

Z dniem 01.01.1997 r. powołane wyżej odliczenie wydatków mieszkaniowych od dochodu zostało zlikwidowane /art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1996 r., Nr 137, poz. 638 z późn. zm.)/.
Natomiast podatnikom, którzy w latach 1992-1996 nabyli prawo do odliczania od dochodu wydatków poniesionych na cele określone w art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. b), e) i f) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 1997 r., i po tym dniu dokonali dalszych wydatków na budowę tego budynku mieszkalnego, nadbudowę lub rozbudowę tego budynku na cele mieszkalne lub przebudowę tego strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie tego lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu, ustawodawca zagwarantował prawo do odliczania tych wydatków na zasadach określonychw art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 1997 r. /art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 08.05.1998 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1998 r., Nr 74, poz. 471) wprowadzający zmiany doart. 2 ustawy z dnia 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych/.

Mając powyższe na uwadze podkreślić należy, iż w/w prawo do kontynuacji ulgi podatkowejnie obejmuje odliczenia zawartego w art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. c), czyli wydatków na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej. Zatem od dnia 01.01.1997 r. nie było możliwe odliczanie wydatków z tego tytułu od dochodu na zasadzie praw nabytych.

Natomiast z dniem 01.01.1997 r. cytowana w niniejszych wyjaśnieniach ustawa z dnia 21.11.1996 r.o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadziła w życie art. 27a przewidujący odliczenie wydatków mieszkaniowych od podatku /art. 1 pkt 15 tej ustawy/.
I tak zgodnie z ust. 1 art. 27a podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na:

1. zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego,
3. wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej; w razie przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, za wydatki poniesione na wkład budowlany uznaje się wydatki stanowiące nadwyżkę ponad kwotę wkładu mieszkaniowego zaliczonego przez spółdzielnię na wkład budowlany,
4. zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
5. nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
6. przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,
7. remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego oraz wypłaty na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej, utworzonej na podstawie odrębnych przepisów.

Mając powyższe na uwadze od dnia 01.01.1997 r. możliwe było odliczanie wydatków na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej wyłącznie od podatku.

Z dniem 01.01.2002 r. ustawą z dnia 21.11.2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2001 r., Nr 134, poz. 1509 z późn. zm.):

• utracił moc art. 2 ustawy z dnia 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidujący odliczenie od dochodu wydatków mieszkaniowych z tytułów określonych w art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. b), e) i f) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.1997 r. na zasadzie praw nabytych/art. 14 pkt. 1 ustawy/,
• zlikwidowane zostało odliczenie od podatku wydatków mieszkaniowych od podatku z tytułów określonych w art. 27a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2002 r. /art. 1 pkt 6 ustawy/.

Jednocześnie omawiana w/w ustawa gwarantuje podatnikom zachowanie praw do nabytych przez nich odliczeń, tj.:

• art. 3 ust. 2 stanowi, iż podatnicy którzy w latach 1992-1996 nabyli prawo do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na cele określone w art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. b), e) i f) ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 1997 r., i dokonali dalszych wydatków na budowę tego budynku mieszkalnego, nadbudowę lub rozbudowę tego budynku na cele mieszkalne lub przebudowę tego strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie tego lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu, przysługuje prawo do odliczania tych wydatków poniesionych od dnia 1 stycznia 1997 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. na zasadach określonych w art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 1997 r.,
• art. 4 ust. 2 stanowi, iż podatnikom którzy w latach 1997-2001 nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a)-f) ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych wydatków na kontynuację danej inwestycji - poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2004 r.

Podsumowując, prawo do kontynuacji ulgi podatkowej z tytułu wydatków mieszkaniowych poniesionych od dnia 01.01.2002 r. do dnia 31.12.2004 r. przysługujące podatnikom:

1. od dochodu - nie dotyczy wydatków z tytułu wniesienia wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej.
2. od podatku - dotyczy wydatków z tytułu wniesienia wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej, jednak tylko w przypadku, gdy podatnik w latach 1997-2001 nabył prawo do odliczenia z tego tytułu, tj. poniósł w tych latach wydatek na ten cel.

W stanie faktycznym będącym przedmiotem zapytania wydatek z tytułu wkładu budowlanego do spółdzielni mieszkaniowej poniesiony został w 1994 roku oraz w roku 2004 /całkowite rozliczenie ze spółdzielnią mieszkaniową z tytułu przedmiotowego wkładu/. Natomiast w latach 1995-1998 podatniczka odliczała wraz z mężem od dochodu kwotę wydatków z tytułu wkładu budowlanego do spółdzielni mieszkaniowej, która nie znalazła pokrycia w dochodzie osiągniętym w latach 1994-1997.
Z powyższego wynika zatem, że prawo do ulgi podatkowej z tytułu wniesienia wkładu budowlanego do spółdzielni mieszkaniowej podatniczka nabyła /razem z mężem/ na podstawie cytowanego na wstępie art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznychw brzmieniu obowiązującym do końca 1996 r. - tj. prawo odliczenia tego wydatku od dochodu.
Mając na uwadze omówiony wyżej zapis cytowanego art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 21.11.2001 r.o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nie przysługuje podatniczce prawo do odliczenia od dochodu w zeznaniu podatkowym za 2004 rok wydatku poniesionego w 2004 roku z tytułu uzupełnienia wkładu budowlanego w ramach kontynuacji ulgi podatkowej.
Natomiast w związku z faktem, że w latach obowiązywania odliczenia z tytułu wniesienia do spółdzielni mieszkaniowej wkładu budowlanego od podatku /1997-2001/ podatniczka nie poniosła wydatków na ten cel, a tym samym nie nabyła prawa do ulgi podatkowej z tego tytułunie przysługuje jej również prawo do odliczenia przedmiotowego wydatku poniesionego w 2004 roku od podatku w zeznaniu podatkowym za 2004 rok.