Stan faktyczny:

Podatnik zamieszkały w Polsce zamierza wyjechać na dwu letni kontrakt do Kanady.

Ocena prawna stanu faktycznego :

Zgodnie z generalną zasadą zawartą w treści art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy) - o czym stanowi nowy art. 3 ust. 2a ustawy z 26.07.1991r.

Zgodnie z treścią art. 4a cytowanej ustawy przepisy art. 3 ust. 1 i 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zasady zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu pomiędzy Polską a Kanadą reguluje umowa bilateralna zawarta w dniu 4 maja 1987r. między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Kanady w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku i stanowiący jej integralną część protokół (Dz. U. z 1990 r. Nr 38, poz. 216).

Zasady opodatkowania przychodów z pracy najemnej reguluje art. 15 umowy zatytułowany „Praca najemna”.

Zgodnie z treścią zawartą w art. 15 ust. 1 umowy z 04.05.1987r. pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, będą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie:

1. jeżeli takie wynagrodzenie nie przekracza dziesięciu tysięcy dolarów kanadyjskich (10.000 $) albo ich równowartości w polskiej walucie, albo
2. jeżeli:
3. odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni w ciągu roku kalendarzowego,

ii) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, oraz

iii) wynagrodzenia nie są wypłacane przez zakład lub stałą palcówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie – o czym stanowi art. 15 ust. 2 umowy.

Natomiast wynagrodzenia z pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku lub samolotu używanych w komunikacji międzynarodowej, mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa (art. 15 ust. 3 umowy).

Zgodnie z treścią art. 15 umowy z 04.05.1987 r. realizując jej postanowienia Polska będzie unikać podwójnego opodatkowania dochodów z pracy najemnej oraz z majątku w ten sposób, że :

1. a) jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który - zgodnie z postanowieniami niniejszej ustawy - może być opodatkowany w Kanadzie, to Polska zezwoli - z uwzględnieniem postanowień litery b) - na zwolnienie takiego dochodu lub majątku od opodatkowania, z tym jednak, że przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosuje tę stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był tak właśnie zwolniony od opodatkowania,
2. jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który - zgodnie z postanowieniami artykułów 10, 11 i 12 - może być opodatkowany w Kanadzie, to Polska zezwoli na potrącenie od podatku dochodowego tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu w Kanadzie. Jednakże takie potrącenie nie może przekroczyć tej części podatku - odpowiednio przypadającej na dochód, który może być opodatkowany w Kanadzie - jaka została obliczona przed dokonaniem potrącenia.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego Podatnik dotychczas nie osiągał przychodów rodzących powstanie obowiązku podatkowego w Polsce i nie posiada nadanego numeru identyfikacji podatkowej NIP. Prawdopodobnie przez okres pobytu na kontrakcie zagranicznym w Kanadzie również takich przychodów w Polsce nie uzyska.

A zatem w przypadku uzyskiwania przez Podatnika w Kanadzie przychodów z pracy najemnej, jeżeli jego wynagrodzenie nie będzie przekraczało 10.000 dolarów kanadyjskich albo ich równowartości w polskiej walucie, na Podatniku będzie ciążył zobowiązany do składania zeznań podatkowych w Polsce.

Również w przypadku, gdy wynagrodzenie uzyskiwane przez Podatnika będzie przekraczało 10.000 dolarów kanadyjskich albo ich równowartości w polskiej walucie, a wystąpiłyby przesłanki wymienione w art. 15 ust. 2 lit. b) umowy z 04.05.1987r., to wówczas przychody uzyskane przez Podatnika podczas kontraktu w Kanadzie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce.

Jeżeli określone w art. 15 ust. 2 ustawy z 04.05.1987r. nie będą występowały, to wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej przez Podatnika w Kanadzie nie będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce.

Gdyby jednak w tym okresie Podatnik uzyskał inne przychody, rodzące powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce - to wówczas dla obliczenia stopy podatku od tego dochodu będzie miała zastosowanie tzw. „zasada wyłączenia z progresją”, zawarta w art. 23 ust. 1 umowy i w art. 27 ust. 8 ustawy z 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i na Podatniku będzie ciążył obowiązek złożenia zeznania rocznego o wysokości osiągniętego w danym roku dochodu oraz zapłacenia wyliczonego w ten sposób podatku.