Na podstawie art. l4a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zgierzu w odpowiedzi na zapytanie z dnia 22 czerwca 2004 r. (data wpływu), dotyczące kwestii czy jednostka budżetowa powinna być podatnikiem podatku od towarów i usług informuje:

Na podstawie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści przepisu art. 15 ust. 2 cyt. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisanego w zapytaniu stanu faktycznego wynika, że jednostka budżetowa prowadzi niewyodrębnioną organizacyjnie pozabudżetową działalność gospodarczą. Stanowi odrębny podmiot, który samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą i jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art.15 ust.6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Tym samym organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy na gruncie podatku VAT występować mogą w dwoistym charakterze:

1. podmiotów niebędących podatnikami VAT, gdy realizują zadania, w oparciu o reżim publicznoprawny nałożone na nich przepisami prawa, oraz
2. podatników VAT, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc w ramach reżimu prywatnoprawnego.

Kryterium rozdziału stanowi zatem charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, a czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują, że podmioty te są podatnikami VAT, a realizowane przez nich odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem lub są od tego podatku zwolnione.

Pozostałe czynności mogą podlegać zwolnieniu od podatku, jedynie wtedy gdy zostaną wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług. Zwolnienie usługi od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT musi wynikać wprost z załącznika nr 4 do tej ustawy, to jest obejmować usługę ściśle w nim wymienioną, o zakresie przedmiotowym określonym w klasyfikacji statystycznej dotyczącej usług, nie może natomiast wynikać jedynie z interpretacji tej klasyfikacji