Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Górna, w odpowiedzina wniosek z dnia 25 czerwca 2004 r., w sprawie udzielenia informacji o zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) w przedmiocie opodatkowania PTU sprzedaży – za pośrednictwem komisu - samochodu ciężarowego, zakupionego na podstawie umowy cywilnoprawnej (kupna-sprzedaży), po sprawdzeniu że spełnione zostały warunki określone w art. 14a § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) - informuje, co następuje.

W myśl art. 765 kodeksu cywilnego przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym.

W opisanym stanie faktycznym zawarto umowę komisu, której przedmiotem była sprzedaż przez prowadzącego komis rzeczy (samochodu ciężarowego) powierzonej mu w tym celu przez komitenta.

Zgodnie z art. 766 kodeksu cywilnego komisant powinien wydać komitentowi wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, a w szczególności powinien przelać na niego wierzytelności, które nabył na jego rachunek.

Komitent za pośrednictwem komisanta, sprzedaje rzecz. Komisant z kolei świadczy usługę pośrednictwa komisowego. Obie te czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Komisant jest uprawniony do rozporządzania rzeczą ruchomą w imieniu własnym, lecz na cudzy rachunek. Z chwilą wydania rzeczy komisant staje się jedynie jej dzieżycielem. Charakterystyczną cechą komisu jest to, że komisant działa na cudzy rachunek. Gospodarcze skutki umów zawartych z osobami trzecimi dotyczą komitenta, a komisantowi należy się jedynie wynagrodzenie za pełnione usługi.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), zwalnia się od podatku od towarów i usług oraz od podatku akcyzowego sprzedaż towarów używanych, także darowizny tych towarów, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało sprzedającemu prawo do obniżenia podatku należnego.

Pojęcie sprzedaży w ustawie o VAT nie obejmuje tylko sprzedaży w rozumieniu cywilistycznym, o czym świadczy art. 4 pkt 8 tej ustawy (ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży towarów – rozumie się przez to również dostawę, odpłatne świadczenie usług oraz wykonywanie innych czynności , o których mowa w art. 2).

W rozumieniu ustawy o PTU sprzedającym jest ten, który dokonał obrotu gospodarczego poprzez sprzedaż. To, że sprzedaż przeprowadzono w drodze umowy o charakterze powierniczym (komis) nie ma dla podatku od towarów i usług decydującego znaczenia. W przypadku umowy komisu sprzedaż rodzi obrót zarówno u komisanta jak i komitenta. Z tego względu dla umowy komisu charakterystyczne jest to, że zarówno komitent, jak i komisant wykonują czynności opodatkowane podatkiem VAT.

Podstawą opodatkowania – zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) jest obrót.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy u komitenta podstawę opodatkowania stanowi kwota należna z tytułu umowy komisu, zmniejszona o kwotę podatku, a u komisanta podstawę opodatkowania stanowi kwota prowizji za wykonaną usługę zmniejszona o kwotę podatku.

Obowiązek podatkowy u komisanta powstaje na zasadach ogólnych określonych w art. 6, tj. z chwilą wykonania usługi, a jeżeli transakcja powinna być potwierdzona fakturą VAT (np. gdy komitentem był inny przedsiębiorca) - z chwilą wystawienia tej faktury, nie później jednak niż w 7 dniu od dnia wykonania usługi.

Obowiązek podatkowy u komitenta powstaje natomiast z chwilą otrzymania przez niego zapłaty za wydany towar, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia wykonania usługi komisu przez komisanta (art. 6 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy).

Wobec powyższego – w świetle przytoczonych regulacji prawnych - sprzedaż przedmiotowego samochodu (przy zakupie, którego nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego i używanego powyżej 6 miesięcy) winna być potraktowana jako sprzedaż towaru używanego, korzystającego ze zwolnienia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) w sytuacji przekazania go komisantowi do sprzedaży.

Takie rozwiązanie zawiera posiadana przez Pana kopia faktury VAT-komis, z której jednoznacznie wynika, że przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT jest prowizja naliczona przez komisanta w momencie sprzedaży samochodu.

Identyczny pogląd w podobnej sprawie wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, w wyroku z dnia 4 marca 2004 r., Sygn. akt I SA/Łd 139/03.