Podatnik w przedmiotowym zapytaniu wskazał, iż wykonał usługi transportu polegające na wywozie towarów (eksport usług) jak również na przywozie towarów do kraju (import usług), które rozpoczęły się w miesiącu kwietniu, a zakończyły w miesiącu maju br. (nastąpił rozładunek towarów). Ponadto w ramach prowadzonej spedycji wystąpiła sytuacja gdy usługi transportu były w całości wykonane przez zleceniobiorców w miesiącu kwietniu a faktury je dokumentujące wpłynęły do podatnika (spedytora) dopiero w maju.

Ustawodawca nie przewidział w ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 54 poz. 535) przepisów przejściowych dotyczących zasad opodatkowania usług transportowych, które zostały „rozpoczęte” w okresie obowiązywania ustawy z 1993r, a „zakończone” w okresie obowiązywania ustawy z 2004r. Zgodnie z brzmieniem art. 19 ust. 1 w/w ustawy o podatku VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, z zastrzeżeniem wyrażonym m. in. w ust. 13. Co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, czyli w momencie gdy usługodawca zrealizował wszystkie czynności składające się na określony rodzaj usługi. Ta zasada nie dotyczy jednak wszystkich kategorii usług. Zgodnie bowiem z ust. 13 pkt. 2 lit. a) w przypadku wykonania usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami samolotowymi i śmigłowcami, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania tej usługi.

Powyższe było uregulowane na analogicznych zasadach w ustawie z 1993r. w art. 6 ust. 8b pkt.2 lit. a. Generalnie więc obowiązek podatkowy zarówno na gruncie ustawy z 1993r, jak również ustawy z 2004r. powstawał nie później niż 30 dnia od dnia wykonania usługi. Ustawodawca określił w ten sposób maksymalnie nieprzekraczalny termin powstania obowiązku podatkowego. Oznacza to, iż fakturę należy wystawić najpóźniej z chwilą powstania obowiązku podatkowego, tj. przy braku zapłaty 30 dnia od dnia wykonania usługi, ale jednocześnie zgodnie z brzmieniem § 18 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku (Dz. U. Nr 97 poz. 971), prawo do wystawienia faktury podatnik posiada na 30 dni przed powstaniem obowiązku podatkowego Jednak w przypadku wystawienia faktur przed powstaniem obowiązku podatkowego, faktury te muszą być ujęte w rozliczeniu za ten m-c, w którym powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT.

Za moment wykonania usługi należy z kolei uznać w tym wypadku powrót samochodu z trasy. W opisywanej przez Podatnika sytuacji, tj. wykonania usługi transportu towarów, której rozpoczęcie nastąpiło przed 01.05.2004r, zaś zakończenie w maju 2004r, zgodnie z ogólnymi zasadami prawa podatkowego usługa powinna być opodatkowana w sposób przewidziany przez ustawę o podatku VAT obowiązującą w momencie, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu jej wykonania. Ponieważ zakończenie wykonywania usługi nastąpiło w maju 2004r, to również wtedy powstał w stosunku do niej obowiązek podatkowy wg zasad opisanych w ustawie o podatku VAT z 11 marca 2004r. W związku z powyższym organ podatkowy nie podziela stanowiska prezentowanego przez podatnika w przedmiotowym zapytaniu, że skutki w podatku od towarów i usług (opodatkowanie i udokumentowanie fakturą) przypisane są do początku usługi.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 w przypadku wykonywania transportu towarów, których rozpoczęcie i zakończenie miało miejsce odpowiednio na terenie dwóch różnych państw członkowskich, miejscem świadczenia usługi jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna. W związku z powyższym, gdyby miejscem rozpoczęcia usługi transportu było terytorium RP, miejscem świadczenia usługi byłoby terytorium Polski, gdzie stawka podatku w przypadku usługi transportu wynosiłaby 22% zgodnie z art. 41 ust. 1 w/w ustawy o podatku VAT. W przypadku jednak, gdyby nabywca w/w usługi podał dla tej czynności zgodnie z art. 28 ust. 3 świadczącemu wewnątrzwspólnotową usługę transportu towarów numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia transportu, miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer.Powyższe zasady opodatkowania i dokumentowania świadczonych usług będą również miały zastosowanie u podatnika do usług w całości wykonanych i udokumentowanych przez jego zleceniobiorców w miesiącu kwietniu br., które zostaną udokumentowane przez podatnika w ramach spedycji w miesiącu maju.Wobec powyższego Organ podatkowy nie może podzielić zaprezentowanego przez podatnika stanowiska w przedmiotowej sprawie, że ich opodatkowanie powinno nastąpić wg zasad zawartych w „starej” ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.