Działając na podstawie art. 14a par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy udziela informacji o zakresie stosowania przepisów podatkowych w sprawie przedstawionej przez Państwa w zapytaniu z dnia 19 lutego 2004 r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że jesteście Państwo współwłaścicielami w części ułamkowej domu mieszkalnego przy ul. ... w ... . Postanowieniem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 1.10.1999 r. sygn. akt II Ns 1035/98 przyznano Państwu do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków lokal mieszkalny nr 7, stanowiący część tego budynku. Przyznany Państwu lokal mieszkalny udostępniliście następnie nieodpłatnie bratu żony.

Z treści pisma wynika iż zdaniem Państwa, na podstawie art. 16 ust. 2 oraz art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie osiągacie Państwo z tego tytułu przychodu podlegającego opodatkowaniu, a uiszczane do tej pory zaliczki miesięczne na podatek dochodowy z tego tytułu stanowią nadpłatę.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy wyjaśnia, że w świetle przepisu art. 16 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, to jest wartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Wysokości przychodu nie ustala się jednak, jeżeli właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny albo oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na inne cele określone w przepisie art. 16 ust. 2 ustawy.

W tym miejscu stwierdzić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia członka rodziny. Z kolei, najbliższe ustawie podatkowej przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r.- Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz.926 ze zm.) stanowią, w przepisie art. 111 § 3, że za członka rodziny uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. Posiłkując się zatem wykładnią systemową stwierdzić należy, że pojecie “członka rodziny”, o którym mowa w art. 16 ust.2 ustawy nie obejmuje krewnych małżonków (por. wyrok NSA z dnia 21 lutego 2001, sygn. I SA/Gd1012/99). W konsekwencji zwolnienie od podatku nie będzie miało zastosowania w wypadku nieodpłatnego udostępniania lokalu powinowatym, bez względu na stopień powinowactwa.

Przywołany przez Państwa przepis art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdza natomiast, że nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Jednakże przepis ten, jako odnoszący się wyłącznie do przychodów z działalności gospodarczej, nie znajduje zastosowania w przedstawionym przez Państwa stanie faktycznym.

Reasumując, zwolnienie, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie miało zastosowanie tylko w odniesieniu do małżonki, która udostępnia nieruchomość nieodpłatnie swemu bratu.

Jednocześnie, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy uprzejmie informuje, że obowiązek składania deklaracji miesięcznych PIT-5 dotyczy wyłącznie podatników podatku dochodowego od osób fizycznych osiągających dochody z działalności gospodarczej lub z najmu bądź dzierżawy, których dochody z tego tytułu przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku (tj. kwotę 2790 z w 2004r.)