Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż obowiązki pracowników zatrudnionych w szkole wyższej na stanowiskach naukowych i naukowo-dydaktycznych mają charakter pracy twórczej w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ponadto pracownicy w ramach stosunku pracy wykonują także obowiązki, które nie mają charakteru twórczego np. dyżury.

Pracownikom powyższym zgodnie z dyspozycją art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. O podatku dochodowym od osób fizycznych ( j. t. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz.176 ze zm.) koszty uzyskania przychodu określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu. Ze względu na charakter pracy pracowników nauki (praca naukowa oraz dydaktyczna), nie jest możliwe w poszczególnych miesiącach roku określenie faktycznych proporcji wykonanych czynności o charakterze twórczym oraz o charakterze nie będącym pracą twórczą. Z uwagi na to, Uczelnia zamierza w drodze pisemnych porozumień z pracownikami, biorąc za podstawę dotychczasowe doświadczenie w tym zakresie oraz planowane zadania pracowników, przeznaczony na nie czas oraz ich oświadczenia, procentowo ująć proporcje wynagrodzenia do których stosuje się koszty uzyskania przychodu w wysokości 50 % oraz koszty uzyskania przychodu zgodnie z treścią przepisu art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Problematykę kosztów uzyskania przychodu z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych reguluje przepis art. 22 ust.9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Norma ta jest stosowana również do przychodów z umowy o pracę, a więc przysługuje również osobom zatrudnionym na wyższych uczelniach, o ile przychód pracowników został uzyskany z tytułu korzystania z praw autorskich.

Ministerstwo Finansów pismem z dnia 03 lipca 1997r. Nr PO 5/JS-8693/01926/96 informuje, że jeżeli z treści umowy o pracę wynika, że pracownik otrzymuje wynagrodzenie składające się z kilku elementów np. wynagrodzenia podstawowego i wynagrodzenia ( honorarium ) z tytułu korzystania z praw autorskich, to w przypadku gdy pracownik – twórca jest autorem dzieła stanowiącego przedmiot prawa autorskiego spełniony zostaje wymóg zawarty w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w stosunku do tej części wynagrodzenia koszty uzyskania powinny być ustalane w wysokości 50 % przychodu z tego tytułu. Natomiast do pozostałych składników wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę norma kosztów uzyskania przychodu powinna być ustalana zgodnie z postanowieniami art. 22 ust. 2 wymienionej ustawy.

Realizacja powyższych zasad nakłada na jednostki organizacyjne zatrudniające twórców na podstawie umowy o pracę obowiązek wyodrębnienia w tych umowach postanowień dotyczących prac objętych prawami autorskimi i przysługujących z tego tytułu wynagrodzeń. Dokonując wypłat wynagrodzeń jednostki te powinny w prowadzonej ewidencji również wyodrębnić wynagrodzenia objęte 50%-ową stawką kosztów uzyskania przychodów od pozostałych wynagrodzeń związanych z pracami nie będących przedmiotem praw autorskich lub praw pokrewnych.

Należy podkreślić, że z uwagi na złożoność problematyki i różne zasady organizacji pracy instytucji zatrudniających pracowników naukowo – dydaktycznych nie można podać uniwersalnych zasad prowadzenia ewidencji prac stanowiących przedmiot prawa autorskiego.

Należy jednak przyjąć, że podstawowym warunkiem prowadzenia takiej ewidencji jest ustalenie zakresu prac wykonywanych w danej jednostce organizacyjnej w ramach stosunku pracy, które mogą stanowić przedmiot prawa autorskiego. Zakres tych prac może być ustalony w formie zarządzeń wydawanych np. przez dyrektorów instytutów naukowo – badawczych czy też w formie uchwał senatu uczelni. Zarówno jedna jak i druga forma ustalania zakresu prac wykonywanych w ramach stosunku pracy, które mogą stanowić przedmiot prawa autorskiego, wymaga prowadzenia dla każdego pracownika, imiennej ewidencji prac badawczych, w efekcie których powstają utwory naukowe, które mogą być przedmiotem prawa autorskiego. Taka ewidencja powinna być prowadzona przez pracodawcę i zawierać powinna wykaz prac wykonywanych w ramach stosunku pracy, w wyniku których powstają utwory będące przedmiotem prawa autorskiego i wypłacanych z tego tytułu wynagrodzeń.

Informacji udzielono w oparciu o stan prawny obowiązujący w dniu jej sporządzenia.