W odpowiedzi na zapytanie z dnia 5.02.2004 r. (data wpływu do tut. Urzędu 6.02.2004 r.), uzupełnione pismem z dnia 16.02.2004 r., na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Dębicy informuje o zakresie stosowania przepisów podatkowych w przedstawionym stanie faktycznym:

Wynagrodzenie za pracę, jako niezbędny element stosunku pracy (art. 22 § 1 ustawy z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) jest pojęciem określonym przepisami prawa pracy. Z przepisów tych w sposób niewątpliwy wynika, że wynagrodzenie za pracę należy się pracownikowi, stanowiąc całość obejmującą także tę część, którą pracodawca może lub ma obowiązek potrącić. Nie można więc w ogóle konstruować takiej definicji wynagrodzenia pracowniczego, w której będzie się wyróżniać część wynagrodzenia za pracę należną pracownikowi (wynagrodzenie netto) i część, która pracownikowi nie przysługuje. Wynagrodzenie za pracę należy się bowiem w całości i jako takie wyznaczone jest przez treść stosunku pracy, a więc również w takiej wysokości należy je zasądzać w sporze sądowym między stronami stosunku pracy. Sąd Najwyższy w uchwale z 7.08.2001 r., sygn. akt III ZP 13/01, OSNAP 2002/2, poz. 35, zauważył, że pojęcie wynagrodzenia brutto w ogóle nie występuje w przepisach prawa pracy i ma raczej znaczenie potoczne. Prawo pracy posługuje się bowiem tylko pojęciem wynagrodzenia za pracę. Potoczne znaczenie ma też pojęcie wynagrodzenia netto, przez które należy rozumieć część wynagrodzenia za pracę wypłacaną pracownikowi, ale tylko wtedy, gdy pracodawca dokona stosownych odliczeń na podstawie innych przepisów prawa. Jeżeli jednak pracodawca wynagrodzenia za pracę nie wypłaci, to w ogóle nie można mówić o jakimkolwiek odliczeniu, a więc tym samym także o wypłacie części wynagrodzenia nazywanej wynagrodzeniem netto. Powyższe stwierdzenia mają oparcie nie tylko w art. 87 § 1 kodeksu pracy, według którego z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu określone należności, ale i w przepisach dotyczących pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Od tak rozumianych przychodów, pracodawca ma obowiązek obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek (art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W przypadku dochodzenia przez pracowników roszczeń o wypłatę zaległych wynagrodzeń przed sądem pracy, tenże sąd, zasądzając wynagrodzenie za pracę, orzeka o wysokości tego wynagrodzenia bez uwzględnienia odliczeń z tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Jest to stanowisko zawarte w powołanej wyżej uchwale Sądu Najwyższego. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera żadnych regulacji modyfikujących obowiązki pracodawców jako płatnika w przypadku egzekucji świadczeń ze stosunku pracy. Takich regulacji nie zawierają przepisy innych ustaw: kodeksu postępowania cywilnego czy też ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Jednocześnie trzeba mieć na względzie to, iż wymienione przepisy nie statuują obowiązków komornika jako płatnika w tym zakresie. Ponadto, mimo że pracodawca był związany z pracownikiem stosunkiem pracy, nie dokonał fizycznej wypłaty i nie miał możliwości pobrania zaliczki na podatek dochodowy. Wypłaty tej dokonał komornik sądowy. W tych okolicznościach wypłacone przez komornika przychody podatnik powinien wykazać w zeznaniu rocznym i odprowadzić należny podatek. Zasądzenie do wypłaty kwoty netto jest jednoznaczne z zasądzeniem niepełnej kwoty należnego wynagrodzenia. Pracownik może wystąpić do sądu pracy o zasądzenie pozostałej kwoty wynagrodzenia. Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń ze stosunku pracy.

Reasumując Naczelnik Urzędu Skarbowego nie potwierdza pana stanowiska w sprawie opodatkowania wynagrodzeń wyegzekwowanych i wypłaconych panu w 2003 r. przez komornika sądowego i informuje, że wynagrodzenia te podlegają kumulacji w zeznaniu za rok podatkowy 2003 r. łącznie z innymi dochodami uzyskanymi w minionym roku i należy je wykazać w zeznaniu złożonym w terminie do 30.04.2004 r.