Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-47/13/AA
z 15 kwietnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2013 r. (data wpływu do Organu – 15 stycznia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 25 marca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

• w części dotyczącej nabycia udziału w nieruchomości gruntowej – jest nieprawidłowe,
• w pozostałej części – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 15 stycznia 2013 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 14 marca 2013 r. znak: IBPB II/1/436-47/13/AA wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 25 marca 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na mocy testamentu notarialnego z dnia 17 października 2008 r. Wnioskodawca nabył w całości spadek po zmarłym w dniu 31 marca 2011 r. wujku (postanowienie Sądu z dnia 12 lutego 2012 r.). W skład masy spadkowej wszedł:

• lokal mieszkalny wraz z udziałem w nieruchomości gruntowej o powierzchni 52,9 m² o wartości 240.354,00 zł,
• samochód osobowy rok produkcji 1992, o wartości 1.000,00 zł,
• rzeczy osobiste, urządzenia mieszkalne (bez wartości).
  
  

Z uwagi na fakt, iż przez okres ponad 2 lat Wnioskodawca sprawował opiekę nad wujkiem poprzedzoną aktem notarialnym chciałbym skorzystać ze zwolnienia z podstawy opodatkowania lokalu mieszkalnego na podstawie art. 16 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

W nabytym w drodze spadku lokalu mieszkalnym Wnioskodawca dokona zameldowania i zamieszka w terminie 1 roku od złożenia zeznania podatkowego, tj. do 01 sierpnia 2013 r.

Z uzupełnienia wniosku wynika, iż wujek Wnioskodawcy był mężem siostry mamy Wnioskodawcy. Zgodnie z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn została zawarta ze spadkodawcą w dniu 30 października 2008 r. umowa notarialna o sprawowanie opieki (potwierdzona notarialnie). Wnioskodawca wskazuje, iż jest to jedyna umowa jaka została zawarta z wujkiem Wnioskodawcy, gdyż z uwagi na jego wiek i występujące choroby wymagał opieki. Wnioskodawca nie planuje zbycia odziedziczonego lokalu i będzie zamieszkiwał w nim co najmniej przez 5 lat od dnia zameldowania.

Wnioskodawca oświadcza, iż jest współwłaścicielem wraz z żoną budynku mieszkalnego.

W tak przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca zajął stanowisko, iż w świetle art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie będąc wyłącznym właścicielem, a jedynie współwłaścicielem wraz z żoną budynku mieszkalnego nie będzie zmuszony zrzec się tej współwłasności, lecz wypełni tylko obowiązek zameldowania i zamieszkania w lokalu nabytym w drodze spadku i poprzez to nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nabył spadek po zmarłym w dniu 31 marca 2011 r. wujku. Powyższe oznacza więc, że w analizowanej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, należy w tym zakresie odwołać się do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast, stosownie do przepisu art. 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W przypadku nabycia w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku – art. 6 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 cytowanej ustawy, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Podstawa opodatkowania określona została w art. 7 ust. 1 ustawy. Stanowi ją wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4.902,00 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie – art. 9 ust. 2 zdanie pierwsze cyt. ustawy.

W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do III grupy podatkowej zalicza się innych nabywców.

Z wniosku wynika, iż zgodnie z postanowieniem Sądu z dnia 12 lutego 2012 r., na mocy testamentu notarialnego z dnia 17 października 2008 r. Wnioskodawca nabył w całości spadek po zmarłym w dniu 31 marca 2011 r. wujku (mężu siostry mamy Wnioskodawcy). W skład masy spadkowej wszedł m.in. lokal mieszkalny wraz z udziałem w nieruchomości gruntowej o powierzchni 52,9 m², o wartości 240.354,00 zł.

Przez okres ponad 2 lat Wnioskodawca sprawował opiekę nad wujkiem poprzedzoną umową zawartą i potwierdzoną notarialnie w dniu 30 października 2008 r. o sprawowanie opieki nad spadkodawcą, który z uwagi na wiek i choroby wymagał opieki. Wnioskodawca dokona zameldowania i zamieszka w odziedziczonym lokalu w terminie 1 roku od złożenia zeznania podatkowego, tj. do 01 sierpnia 2013 r. i będzie w nim zamieszkiwał co najmniej przez 5 lat od dnia zameldowania. Wnioskodawca nie planuje zbycia ww. lokalu.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż wraz z żoną jest współwłaścicielem innego budynku mieszkalnego.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Za powierzchnię użytkową budynku (lokalu) w rozumieniu art. 16 ust. 4 cyt. ustawy uważa się powierzchnię mierzoną po wewnętrznej długości ścian pomieszczeń na wszystkich kondygnacjach (podziemnych i naziemnych, z wyjątkiem powierzchni piwnic i klatek schodowych oraz szybów dźwigów).

Powierzchnie pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m – powierzchnię tę pomija się – art. 16 ust. 5 powyższej ustawy.

Wskazana ulga, zgodnie z ust. 2 powołanego powyżej przepisu, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4, z których wynika, że w chwili nabycia nabywca winien posiadać obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo na terytorium takiego państwa,
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
   
2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Mając na uwadze cytowane przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie – na mocy ww. przepisu – bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem, czy domem (nie są ich właścicielami) i będą zamieszkiwać w uzyskanym lokalu lub budynku przez 5 lat od dnia, określonego w cytowanym wyżej przepisie art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Warunkiem niezbędnym do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 16 cytowanej ustawy jest łączne spełnienie wszystkich zawartych w tym przepisie warunków. Wyłączenie zastosowania ulgi z art. 16 cytowanej ustawy odnosi się tylko do osób, które są najemcami lub właścicielami lokalu albo budynku mieszkalnego, bądź też przysługują im spółdzielcze prawa, o których mowa w pkt 3 ust. 2 art. 16 cyt. ustawy.

Zatem wskazany przepis nie dotyczy osób, które są współwłaścicielami tych lokali lub budynków.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca ponad dwa lata sprawował opiekę nad spadkodawcą (należącym do III grupy podatkowej) na podstawie umowy notarialnie poświadczonej w dniu 30 października 2008 r., to może skorzystać z ulgi na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w związku z nabyciem w drodze dziedziczenia (po zmarłym w dniu 31 marca 2011 r. wujku) lokalu mieszkalnego o powierzchni 52,9 m². Oczywiście warunkiem do zastosowania ulgi jest zameldowanie i zamieszkanie w określonym ustawą okresie w nabytym lokalu (i nie zbytym w tym okresie). Fakt bycia współwłaścicielem (wraz z żoną) innego budynku mieszkalnego nie jest przeszkodą do zastosowania ulgi.

Przy spełnieniu wyżej wskazanych warunków Wnioskodawca nie będzie zatem zobowiązany do zapłaty podatku przypadającego w wartość ww. lokalu.

W świetle powyższego w tej części stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy zaznaczyć, iż omawianą ulgą jest objęty wyłącznie lokal mieszkalny, natomiast udział w nieruchomości gruntowej (na którym zlokalizowany jest budynek, w którym mieści się ww. lokal mieszkalny) nie został objęty powyższą ulgą. Z treści przywołanego powyżej przepisu jednoznacznie wynika, iż przewidziane nim zwolnienie obejmuje tylko substancję budowlaną (tutaj lokal mieszkalny o powierzchni 52,9 m²), bez udziału w gruncie. Ustawodawca w ramach przywołanego przepisu objął zwolnieniem tylko pewne kategorie przedmiotów nabycia, nadając temu zwolnieniu wyraźne granice. Nie ma więc wątpliwości, iż w ramach omawianego przepisu nie jest zwolniony udział w gruncie nabywany łącznie z lokalem mieszkalnym.

Tym samym nabycie udziału w gruncie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na zasadach ogólnych przewidzianych w ww. ustawie dla osób zaliczanych do III grupy podatkowej. W sytuacji, gdy wartość ww. udziału w gruncie łącznie z pozostałymi składnikami masy spadkowej będzie wyższa od kwoty wolnej od opodatkowania – stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy – to naczelnik urzędu skarbowego ustali wymiar podatku, jaki Wnioskodawca będzie zobowiązany uiścić.

Z powyższych powodów stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo podkreślić należy, iż niniejsza interpretacja indywidualna (dotycząca podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn) wywoła skutki prawne jedynie w sytuacji, gdy sprawa objęta zakresem wniosku nie została rozstrzygnięta decyzją organu bądź też nie toczy się postępowanie podatkowe w tym zakresie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.