INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 2 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług– jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Należy do międzynarodowej grupy kapitałowej i zamierza zawrzeć wewnątrzgrupową umowę, której przedmiotem jest zarządzanie środkami pieniężnymi (cash pooling). Umowy zostaną zawarte przez niego z belgijską spółką, która jest dominującym (81%) udziałowcem Zainteresowanego, posiadającym swe udziały przez okres ponad 2 lat (zwana dalej „Liderem”) oraz bankami. Uczestnikami systemu zarządzania środkami pieniężnymi, do którego Wnioskodawca i bank mający siedzibę w Polsce zamierzają przystąpić, są już inni członkowie grupy kapitałowej oraz bank mający siedzibę w Belgii.

Zainteresowany będzie stroną 3 głównych porozumień, które będą stanowić podstawę systemu zarządzania środkami pieniężnymi:

• „Umowa …”, której stronami będzie Wnioskodawca, bank mający siedzibę w Polsce oraz bank mający siedzibę w Belgii - na podstawie tej umowy wyrazi on zgodę na transfer środków pieniężnych pomiędzy bankiem mającym siedzibę w Polsce oraz bankiem mającym siedzibę w Belgii (z rachunku Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Polsce na jego rachunek w banku mającym siedzibę w Belgii);
• „Umowa …”, której stronami będą Wnioskodawca, Lider oraz bank mający siedzibę w Belgii - na podstawie tej umowy wyrazi on zgodę na transfer nadwyżki (saldo dodatnie) środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Belgii na rachunek bankowy Lidera (przelewy będą odbywać się w euro oraz złotych polskich), natomiast Lider zobowiązuje się do pokrycia ewentualnego debetu (saldo ujemne) środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Belgii;
• „Umowa …”, której stronami będzie Zainteresowany oraz Lider - na podstawie tej umowy strony określają sposób i wysokość odsetek należnych Wnioskodawcy.
  
  

Zainteresowany będzie uiszczać na rzecz Lidera oraz ww. banków wynagrodzenie za świadczone usługi (także w formie należnych odsetek), a ponadto przysługiwać mu będą odsetki od różnicy środków przelanych i otrzymanych na rachunku bankowym Lidera.

Efektem zawarcia ww. umów będzie powstanie przedmiotowego systemu zarządzania środkami pieniężnymi, który będzie polegał na tym, że:

• w przypadku nadwyżki na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce, pod koniec każdego dnia roboczego nadwyżka środków pieniężnych Zainteresowanego na rachunku bankowym w banku mającym siedzibę w Polsce zostanie przelana na jego rachunek bankowy w banku mającym siedzibę w Belgii, a następnie na rachunek bankowy Lidera,
• w przypadku debetu (salda ujemnego) na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce - w celu likwidacji debetu pod koniec każdego dnia roboczego z rachunku bankowego Lidera zostanie przelana kwota na rachunek bankowy Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Belgii, a następnie na rachunek bankowy Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce,
• na zakończenie każdego dnia roboczego na rachunku bankowym Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Polsce saldo powinno wynosić 0.
  
  

W stworzonym systemie zarządzania środkami pieniężnymi kontrahenci Wnioskodawcy będą pełnili następujące role:

• bank mający siedzibę w Polsce oraz bank mający siedzibę w Belgii - zapewnią niezbędne oprogramowanie oraz automatyczny transfer środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowym Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Polsce oraz banku mającym siedzibę w Belgii, a także rachunku bankowym Lidera,
• Lider - będzie określać kwoty mające zostać przelane pomiędzy rachunkami bankowymi Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce oraz banku mającym siedzibę w Belgii, a także rachunku bankowym Lidera; będzie naliczać należne odsetki; zapewni stosowną dokumentację. Odpowiedzialność z tytułu ujemnego salda na rachunku bankowym Lidera będzie ponosić Lider.
  
  

Lider ma prawo do swobodnego rozporządzania środkami zgromadzonymi na jego rachunku bankowym. Jednak dopiero po zrealizowaniu wszelkich zobowiązań wynikających z umów stanowiących podstawę systemu cash-poolingu. Lider zobowiązany jest jednocześnie uwzględnić prognozy przepływów środków pieniężnych (cash flow), gdyż rozporządzanie środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym Lidera w celu innym niż wykonanie zobowiązań wynikających z umów będących podstawą sytemu zarządzania środkami pieniężnymi, nie może mieć wpływu na wykonywanie zobowiązań Lidera wynikających z ww. umów (np. likwidacji debetu na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z realizacją postanowień umów cash-poolingu, które zostały opisane w sprawie, Zainteresowany świadczyć będzie usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W przedmiotowej sprawie, pomimo tego, iż będzie on otrzymywać odsetki z tytułu różnicy sald na rachunku bankowym Lidera, nie będzie wykonywać żadnych świadczeń na rzecz banku lub Lidera. Wszelkie czynności związane np. z naliczeniem należnych odsetek, transferem środków pieniężnych będą wykonywane przez banki mające siedzibę w Polsce, Belgii oraz Lidera.

Tym samym, Zainteresowany nie będzie świadczył w ramach zawartych umów cash-poolingu jakichkolwiek czynności na rzecz banków mających siedzibę w Polsce, Belgii, bądź też innych uczestników (w tym Lidera), które mogłyby podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do usług każde świadczenie W ten sposób podkreśla się powszechność opodatkowania. Tym samym, jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie podatku od towarów i usług stanowi ono usługę. Zwrócić należy także uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Wskazać należy bowiem, że czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę) jest przede wszystkim to, iż świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.

Zaznaczyć należy także, że w myśl art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Tak więc to strony w umowach cywilnoprawnych określają zakres czynności, które składają się na daną transakcję.

Podkreślić należy, że aby dana usługa podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami – stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Przez sprzedaż natomiast, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, rozumieć należy odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Należy do międzynarodowej grupy kapitałowej i zamierza zawrzeć wewnątrzgrupową umowę, której przedmiotem jest zarządzanie środkami pieniężnymi (cash pooling). Umowy zostaną zawarte przez niego z belgijską spółką, która jest dominującym (81%) udziałowcem Zainteresowanego, posiadającym swe udziały przez okres ponad 2 lat (zwana dalej „Liderem”) oraz bankami. Uczestnikami systemu zarządzania środkami pieniężnymi, do którego Wnioskodawca i bank mający siedzibę w Polsce zamierzają przystąpić, są już inni członkowie grupy kapitałowej oraz bank mający siedzibę w Belgii.

Zainteresowany będzie stroną 3 głównych porozumień, które będą stanowić podstawę systemu zarządzania środkami pieniężnymi:

• „Umowa …”, której stronami będzie Wnioskodawca, bank mający siedzibę w Polsce oraz bank mający siedzibę w Belgii - na podstawie tej umowy wyrazi on zgodę na transfer środków pieniężnych pomiędzy bankiem mającym siedzibę w Polsce oraz bankiem mającym siedzibę w Belgii (z rachunku Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Polsce na jego rachunek w banku mającym siedzibę w Belgii);
• „Umowa …”, której stronami będą Wnioskodawca, Lider oraz bank mający siedzibę w Belgii - na podstawie tej umowy wyrazi on zgodę na transfer nadwyżki (saldo dodatnie) środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Belgii na rachunek bankowy Lidera (przelewy będą odbywać się w euro oraz złotych polskich), natomiast Lider zobowiązuje się do pokrycia ewentualnego debetu (saldo ujemne) środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Belgii;
• „Umowa …”, której stronami będzie Zainteresowany oraz Lider - na podstawie tej umowy strony określają sposób i wysokość odsetek należnych Wnioskodawcy.
  
  

Zainteresowany będzie uiszczać na rzecz Lidera oraz ww. banków wynagrodzenie za świadczone usługi (także w formie należnych odsetek), a ponadto przysługiwać mu będą odsetki od różnicy środków przelanych i otrzymanych na rachunku bankowym Lidera.

Efektem zawarcia ww. umów będzie powstanie przedmiotowego systemu zarządzania środkami pieniężnymi, który będzie polegał na tym, że:

• w przypadku nadwyżki na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce, pod koniec każdego dnia roboczego nadwyżka środków pieniężnych Zainteresowanego na rachunku bankowym w banku mającym siedzibę w Polsce zostanie przelana na jego rachunek bankowy banku mającym siedzibę w Belgii, a następnie na rachunek bankowy Lidera,
• w przypadku debetu (salda ujemnego) na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce - w celu likwidacji debetu pod koniec każdego dnia roboczego z rachunku bankowego Lidera zostanie przelana kwota na rachunek bankowy Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Belgii, a następnie na rachunek bankowy Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce,
• na zakończenie każdego dnia roboczego na rachunku bankowym Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Polsce saldo powinno wynosić 0.
  
  

W stworzonym systemie zarządzania środkami pieniężnymi kontrahenci Wnioskodawcy będą pełnili następujące role:

• bank mający siedzibę w Polsce oraz bank mający siedzibę w Belgii - zapewnią niezbędne oprogramowanie oraz automatyczny transfer środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowym Zainteresowanego w banku mającym siedzibę w Polsce oraz banku mającym siedzibę w Belgii, a także rachunku bankowym Lidera,
• Lider - będzie określać kwoty mające zostać przelane pomiędzy rachunkami bankowymi Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce oraz banku mającym siedzibę w Belgii, a także rachunku bankowym Lidera; będzie naliczać należne odsetki; zapewni stosowną dokumentację. Odpowiedzialność z tytułu ujemnego salda na rachunku bankowym Lidera będzie ponosić Lider.
  
  

Lider ma prawo do swobodnego rozporządzania środkami zgromadzonymi na jego rachunku bankowym. Jednak dopiero po zrealizowaniu wszelkich zobowiązań wynikających z umów stanowiących podstawę systemu cash-poolingu. Lider zobowiązany jest jednocześnie uwzględnić prognozy przepływów środków pieniężnych (cash flow), gdyż rozporządzanie środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym Lidera w celu innym niż wykonanie zobowiązań wynikających z umów będących podstawą sytemu zarządzania środkami pieniężnymi, nie może mieć wpływu na wykonywanie zobowiązań Lidera wynikających z ww. umów (np. likwidacji debetu na rachunku bankowym Wnioskodawcy w banku mającym siedzibę w Polsce).

W przedmiotowej sprawie w roli świadczących usługi będą występowały banki mające siedzibę w Polsce, Belgii oraz Lider, którzy wykonywać będą czynności opisane w sprawie. Natomiast Zainteresowany nie będzie świadczył usług określonych w art. 8 ust. 1 ustawy. Bowiem jak wynika z opisu sprawy, w związku z otrzymaniem odsetek z tytułu różnicy sald na rachunku bankowym Lidera Wnioskodawca nie będzie wykonywał w ramach zawartych umów cash -poolingu jakichkolwiek czynności na rzecz banków mających siedzibę w Polsce, Belgii, bądź też innych uczestników (w tym Lidera).

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić zatem należy, że w związku z realizacją postanowień umów cash-poolingu, opisanych w sprawie, Zainteresowany nie będzie świadczył usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ zwraca uwagę na fakt, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

W niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego opodatkowania usług. Natomiast zdarzenie przyszłe w zakresie uwzględnienia wypłaty odsetek z tytułu uczestnictwa w systemie cash poolingu przy ustalaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług rozpatrzone zostało odrębną interpretacją indywidualną z dnia 1 sierpnia 2012 r. nr ILPP4/443 -184/12-4/BA.

Ponadto informuje się, iż w pozostałych zakresach: w podatku od towarów i usług, w podatku dochodowych od osób prawnych oraz w podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.