INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 marca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 27 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym w dniach 26 i 29 czerwca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży papierów wartościowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży papierów wartościowych.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 14 czerwca 2012 r. Znak: IBPB II/2/415-631/12/HS wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniach 26 i 29 czerwca 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W wystawionej za 2011 r. przez Dom Maklerski informacji PIT-8C do kwoty 2 864,78 zł pochodzącej ze zbycia udziałów NFI i różnych akcji zakupionych przed 1998 r. z zasobów wnioskodawczyni, nie została przez biuro maklerskie podjęta decyzja czy podlegają one opodatkowaniu. Wnioskodawczyni wyjaśnia, iż akcje zostały zakupione w Biurze Maklerskim X. Wnioskodawczyni obecnie nie posiada dowodu zakupu tych akcji. Po podjęciu decyzji o sprzedaży akcji okazało się, że biuro nie istnieje od 1998 r., kiedy to zostało kupione przez Dom Maklerski P. W dniu 27 października 2011 r. wnioskodawczyni musiała otworzyć w Domu Maklerskim P. nowy rachunek maklerski, aby sprzedać zdeponowane w archiwum akcje. Zostały one sprzedane tego samego dnia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawczyni może nie wykazywać w swoim przychodzie za 2011 r. kwoty w wysokości 2 864,78 zł pochodzącej ze sprzedaży akcji zakupionych przed 1998 r., a wynikającej z informacji PIT-8C...

Zdaniem wnioskodawczyni, w czasie wyjaśniania w Domu Maklerskim P. dlaczego rzeczona kwota nie została wykazana do opodatkowania, wnioskodawczyni uzyskała informację, że dopiero od 2003 r. dochody z giełdy podlegają opodatkowaniu. Z tego powodu, że wnioskodawczyni nie jest w stanie określić, jaki zysk (lub stratę) one przyniosły uważa, że nie musi ich wykazywać w dochodach za 2011 r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:

1. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,
2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
   
   

W świetle art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538). Papierami wartościowymi są w rozumieniu tej ustawy akcje, w tym akcje NFI.

Z powyższego wynika więc jednoznacznie, że sprzedaż papierów wartościowych jest czynnością, z którą wiążą się skutki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni przed 1998 r. nabyła akcje, w tym akcje NFI. W 2011 r. wnioskodawczyni sprzedała nabyte przed 1998 r. papiery wartościowe. Jej wątpliwości budzi konieczność opodatkowania przychodu z ich sprzedaży.

Sposób opodatkowania tychże dochodów określa art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia m.in. papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających, podatek dochodowy wynosi 19 % uzyskanego dochodu.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych (w tym akcji) jest różnica pomiędzy przychodami z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 – osiągnięta w roku podatkowym.

Odnosząc się do kwestii kosztów uzyskania przychodów zauważyć należy, iż ustawodawca różnicuje sposób ich ustalania w zależności od tego czy akcje zostały nabyte lub objęte w zamian za pieniądze czy też w zamian za wkład niepieniężny.

W przypadku nabywania papierów wartościowych za środki pieniężne zastosowanie znajdzie przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy. Zgodnie z jego treścią nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodu wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy jasno wynika, że od przychodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych odliczyć można wydatki poniesione na ich nabycie, ale dopiero w momencie uzyskania przychodu ze zbycia tych papierów wartościowych.

Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów ze zbycia papierów wartościowych (akcji) nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych według skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej).

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Aby móc zrealizować ten obowiązek, podatnik winien dysponować stosownymi informacjami oraz dowodami dotyczącymi uzyskanych przychodów i poniesionych tytułem ich uzyskania kosztów.

Podsumowując, sprzedaż papierów wartościowych stanowi źródło przychodów z kapitałów pieniężnych. Opodatkowaniu 19% podatkiem podlega dochód czyli przychód ze sprzedaży papierów wartościowych pomniejszony o wydatki na ich nabycie.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 z późn. zm.) przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do opodatkowania dochodów (strat) uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003 r., z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2004 r., pod warunkiem, że papiery te zostały nabyte przed dniem 01 stycznia 2004 r.

Przepis zaś wyżej powołanego art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2004 r., stanowi, iż zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 01 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2003 r., dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 z późn. zm.) – przy czym zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych papierów wartościowych jest przedmiotem działalności gospodarczej.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów art. 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z dnia 12 listopada 2003 r., dochody ze sprzedaży akcji korzystają ze zwolnienia, jeśli równocześnie zostały spełnione następujące warunki:

1. akcje dopuszczono do publicznego obrotu papierami wartościowymi;
2. nabycia akcji dokonano przed dniem 01 stycznia 2004 r.;
3. nabycie nastąpiło na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi;
4. sprzedaż tych akcji nie jest przedmiotem działalności gospodarczej.
   
   

Zatem dla oceny czy sprzedaż akcji korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie wyżej powołanych przepisów istotne jest nie tylko to, czy akcje te zostały nabyte przed dniem 01 stycznia 2004 r. Istotne jest również, czy zostały dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi oraz czy ich sprzedaż nie jest przedmiotem działalności gospodarczej. Znaczenie ma także tryb nabycia akcji będących przedmiotem sprzedaży i okoliczność, czy akcje zostały nabyte na podstawie publicznej oferty.

Data nabycia akcji jest tylko jednym z warunków zwolnienia, lecz nie jest warunkiem jedynym.

Wobec powyższego jedynie wówczas gdyby spełnione były wszystkie warunki określone w art. 52 pkt 1 lit. b ustawy, sprzedaż akcji korzystałaby ze zwolnienia z opodatkowania. Wystarczającym warunkiem zwolnienia nie jest zatem sam zakup przed dniem 01 stycznia 2004 r., albowiem – co powyżej wykazano - jest to tylko jeden z warunków.

Jednakże rozstrzygającym w przedmiotowej sprawie jest fakt, że wnioskodawczyni nie może przedstawić żadnych dowodów zakupu sprzedanych w 2011 r. papierów wartościowych, gdyż jak sama zaznaczyła – nie posiada dowodów zakupu tych akcji. Wskazać należy, iż zgodnie z art. 180 § 1 powołanej w sentencji ustawy - Ordynacja podatkowa jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Tym samym, skoro wnioskodawczyni nie posiada dowodów zakupu papierów wartościowych, nie tylko nie może wykazać spełnienia przesłanek przedmiotowego zwolnienia, ale nie może również tym samym odliczyć kosztów nabycia akcji. To bowiem na podatniku spoczywa ciężar udowodnienia, że spełnia warunki określone do zastosowania zwolnienia (stanowiącego wyjątek od zasady powszechności opodatkowania) lub że ma prawo do odliczenia kosztów nabycia papierów wartościowych przy ich sprzedaży. Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto z określonego faktu wyprowadza skutki prawne. Tymczasem w przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni nie może w sposób wiarygodny udokumentować sposobu nabycia sprzedanych w 2011 r. papierów wartościowych.

Samo nabycie papierów wartościowych przed określoną datą (przed dniem 01 stycznia 2004 r.) jak również brak możliwości określenia ewentualnego zysku/straty w związku z brakiem dowodów ich zakupu nie uprawniają do niewykazania w zeznaniu PIT-38 za rok 2011 przychodu z transakcji sprzedaży. Albowiem fakt, iż wnioskodawczyni nie posiada dowodów zakupu papierów wartościowych nie oznacza, że w zeznaniu PIT-38 za 2011 r. wnioskodawczyni nie jest obowiązana do wykazania przychodu ze sprzedaży papierów wartościowych i opodatkowania 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to tylko tyle, że wnioskodawczyni nie będzie miała podstaw do wykazywania kosztów uzyskania tego przychodu, a tym samym przychód ze sprzedaży równy będzie dochodowi do opodatkowania.

Organ wyjaśnia, iż istnieje również inny przepis uprawiający do skorzystania ze zwolnienia, a mianowicie przewidziany art. 21 ust. 1 pkt 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiący, iż wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu sprzedaży akcji narodowych funduszy inwestycyjnych, utworzonych na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202, z późn. zm.) - w skali roku do łącznej wysokości połowy jednomiesięcznego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W 2011 r. przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyniosło 3399,52 zł. (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dn. 09 lutego 2012 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2011 r. – Monitor Polski z 2012 r. poz. 63). Zatem dochód, ale wyłącznie ze sprzedaży akcji narodowych funduszy inwestycyjnych, wolny jest od podatku do kwoty 1699,76 zł. Nadwyżkę ponad kwotę 1 699,76 zł powinno się natomiast opodatkowywać zgodnie z brzmieniem cytowanego wyżej art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tego zwolnienia wnioskodawczyni nie posiadając dowodów nabycia akcji NFI mogłaby ewentualnie skorzystać z uwagi na to, że przepis ten nie stawia dodatkowych warunków, wystarczy jedynie dokonać sprzedaży akcji narodowych funduszy inwestycyjnych.

Reasumując, stanowisko wnioskodawczyni uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła dokument. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.