Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-1431/12/BK
z 8 marca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 listopada 2012 r. (data wpływu 23 listopada 2012 r.), uzupełnionym w dniu 1 marca 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności związanych z poborem opłat za zajęcie pasa drogowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2012 r. złożono wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności związanych z poborem opłat za zajęcie pasa drogowego.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina, którą reprezentuje Wójt Gminy jako zarządca dróg publicznych gminnych udziela zezwoleń na odpłatne zajęcie pasa drogowego w formie decyzji administracyjnej i pobiera opłaty za zajęcie pasa drogowego, tj.:

• prowadzenie robót w pasie drogowym,
  
• umieszczanie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
  
• umieszczanie w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam,
  
• zajęcie pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Wysokość opłat ustala Rada Gminy w drodze uchwały w oparciu o art. 40 ustawy o drogach publicznych. Opłata za zajęcie pasa drogowego powiększana jest o 23 % podatku VAT.

W związku z powyższym zadano pytanie sprowadzające się do kwestii, czy opłata za zajęcie pasa drogowego pobierana w związku z wydaniem zezwolenia w formie decyzji administracyjnej za zajęcie pasa drogowego podlega wyłączeniu z opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług?

Czy należy fakturować, ewidencjonować oraz deklarować z tego tytułu obroty dla celów podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty pobierane za zajęcie pasa drogowego na drodze publicznej oparciu o art. 40 ustawy o drogach publicznych mają charakter daniny publicznej, wobec czego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sama czynność poboru opłat za zajęcie pasa drogowego nie została wymieniona jako przedmiot opodatkowania w art. 5 ustawy o VAT. Podstawą do zapłaty nie jest umowa, ale decyzja administracyjna, podlegająca kontroli przez organ wyższej instancji. Wysokość opłaty wynika z uchwały Rady Gminy, będącej źródłem prawa miejscowego. Wszystkie przytoczone cechy opłat za zajęcie pasa drogowego uzasadniają wniosek, iż opłaty te są daniną publiczną, niepodlegającą ustawie o podatku VAT zatem nie należy fakturować, ewidencjonować oraz deklarować z tego tytułu obrotu dla celów podatku od towarów i usług. Dla uzasadnienia swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje następujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, tj. art. 5, art. 15 ust. 1 i ust. 6 Następnie Wnioskodawca wskazuje na art. 2, art. 6 i art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Ponadto powołuje następujące przepisy ustawy o drogach publicznych: art. 19 ust. 1, ust. 2, art. 4 pkt 1 i 2 oraz art. 40. Wnioskodawca zauważa, iż Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 grudnia 2001 r. sygn. akt SK 18/00, pojęcie „władzy publicznej” w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. obejmuje wszystkie władze w sensie konstytucyjnym – ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Należy podkreślić, że pojęcia organu państwa oraz organu władzy publicznej nie są tożsame. W pojęciu władzy publicznej mieszczą się bowiem także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcję władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej. Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo różnicowane formy aktywności. Pojęcie działania organu władz publicznej nie zostało konstytucyjnie zdefiniowane. W pojęciu tym mieszczą się zarówno zachowania czynne tego organu, jak i zaniechania. W zakresie działań czynnych organu władzy publicznej mieszczą się indywidualne rozstrzygnięcia np. decyzje, orzeczenia i zarządzenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…) (art. 8 ust. 1).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2).

Zgodnie jednak z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega wszelka działalność gospodarcza wykonywana przez podatników podatku VAT. Wskazać w tym miejscu jednak należy, że działalność gospodarcza, w tym odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, podlega opodatkowaniu wtedy, gdy jest wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze. Nie są podatnikami organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Kwestie dotyczące dróg publicznych reguluje ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. u. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.).

Stosownie do przepisu art. 19 ust. 1 tej ustawy, zarządcą drogi jest organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg.

W myśl zapisu ust. 2 wskazanego artykułu, zarządcami dla poszczególnych kategorii dróg są:

1. krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
2. wojewódzkich – zarząd województwa,
3. powiatowych – zarząd powiatu,
4. gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej.

W myśl art. 40 ust. 2 wymienionej ustawy, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy:

1. prowadzenia robót w pasie drogowym;
2. umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;
3. umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;
4. zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę (ust. 3). Ponadto art. 40 ust. 11 cyt. ustawy stanowi, iż opłatę, o której mowa w ust. 3, ustala, w drodze decyzji administracyjnej, właściwy zarządca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.

Ze złożonego wniosku wynika, że Wójt Gminy na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, jako zarządca dróg gminnych, zgodnie z art. 40 tej ustawy wydaje zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w drodze decyzji administracyjnej.

Na podstawie przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że ustawowy status zarządcy drogi publicznej określonej kategorii, nadany Wójtowi Gminy, wiąże się z wykonywaniem zadań publicznych.

Publicznoprawny charakter mają więc również wszelkie czynności dokonywane przez zarządcę drogi w tej materii, w tym również udzielenie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. Jednocześnie czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, a Wójt Gminy działa jako strona stosunku administracyjno-prawnego o władczych uprawnieniach w stosunku do podmiotu, któremu udziela zezwolenia na zajęcie pasa drogowego ustalając jednocześnie opłatę za zajęcie pasa drogowego.

Podsumowując, czynność udzielania w drodze decyzji administracyjnych zezwoleń na zajęcie pasa drogowego, za które pobierane są opłaty wpisuje się w dyspozycję art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, iż udzielanie pozwoleń za zajęcie pasa drogowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem jak słusznie zauważył Wnioskodawca, czynności tej nie należy fakturować, ewidencjonować i deklarować dla potrzeb podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.