INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz.770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2012 r. (data wpływu 2 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 26 czerwca 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zbycia udziałów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zbycia udziałów oraz w zakresie zastosowania regulacji dotyczących cen transferowych.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 19 czerwca 2012 r. nr ILPB2/415-344/12-2/JK, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 19 czerwca 2012 r. Natomiast w dniu 26 czerwca 2012 r. wniosek został uzupełniony.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Udziałowiec), będący wspólnikiem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka), zbył na rzecz Spółki udziały, w celu ich całkowitego umorzenia. Transakcja miała charakter nieodpłatny. Wartość nominalna wskazanych udziałów wynosiła 42.000,00 PLN (42% kapitału zakładowego Spółki). Transakcja została przeprowadzona na podstawie umowy zbycia udziałów oraz umowy przenoszącej własność udziałów. Zgodnie z postanowieniami niniejszych umów, Spółka dokonała dobrowolnego, nieodpłatnego nabycia udziałów w celu ich umorzenia na podstawie art. 199 § 1 i § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm., dalej: KSH). W powyższym zakresie Spółka podjęła uchwałę w sprawie wyrażenia zgody i upoważnienia Zarządu do nieodpłatnego nabycia udziałów wspólnika w celu ich umorzenia oraz uchwałę w sprawie umorzenia udziałów wspólnika. Zgodnie z treścią uchwał, umorzenie udziałów nie wiązało się z wypłatą wynagrodzenia dla Udziałowca oraz nie spowodowało obniżenia kapitału zakładowego. Wnioskodawca złożył oświadczenie o wyrażeniu zgody na nieodpłatne nabycie udziałów przez Spółkę. Transakcja miała miejsce w 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w wyniku opisanej transakcji Wnioskodawca podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tj. w szczególności czy osiągnął przychód / dochód do opodatkowania w rozumieniu przepisów ustawy o PIT...
2. Czy w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów znajdują zastosowanie regulacje dotyczące cen transferowych, o których mowa w art. 25 oraz 25a ustawy o PIT...
   
   

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 przedstawione we wniosku. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 2 w dniu 2 lipca 2012 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie - interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-344/12-5/JK.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 przedstawionego we wniosku – w związku z nieodpłatnym zbyciem udziałów Spółce w celu ich umorzenia, nie powstał po stronie Udziałowca dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Dochodem jest natomiast nadwyżka przychodów z danego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

W myśl natomiast art. 11 ustawy o PIT przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis ten wyodrębnia więc w zasadzie dwie wielkości ekonomiczne mogące powodować powstanie przychodu – pieniądze i wartości pieniężne oraz tzw. nieodpłatne świadczenia i świadczenia w naturze.

Co za tym idzie zasadniczo również transakcje, w związku z którymi nie następuje zapłata wynagrodzenia, mogą wiązać się z powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu u podatnika PIT, o ile podatnik otrzymuje rzeczy lub świadczenia nieodpłatnie (ewentualnie częściowo odpłatnie).

Z analizy powyższych przepisów wyznaczających możliwe ramy zdarzeń gospodarczych i prawnych mogących skutkować powstaniem przychodu u podatnika podatku PIT należy więc bezsprzecznie stwierdzić, iż nie jest możliwe powstanie przychodu w związku z będącym przedmiotem niniejszego zapytania stanem faktycznym, tj. w związku ze zbyciem przez Wnioskodawcę udziałów Spółce w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia.

Niemniej w celu potwierdzenia powyższej konkluzji, tj. w zakresie ustalenia skutków podatkowych przedmiotowej transakcji warto ustalić ewentualne źródło przychodów w rozumieniu ustawy o PIT. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT źródłem przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Źródło przychodów „kapitały pieniężne i prawa majątkowe” konkretyzuje się poprzez art. 17 powyższej ustawy. Dokładnie rzecz ujmując, w ustępie 1 pkt 6 lit. a) tego przepisu wskazano, iż za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. Co do zasady więc, odpłatne zbycie udziałów stanowi przychód w rozumieniu art. 17 w związku z art. 10 ustawy o PIT. A contrario jednak zbycie udziałów bez wynagrodzenia, w szczególności w celu wykonania obowiązków korporacyjnych nałożonych na wspólnika odpowiednimi uchwałami zgromadzenia wspólników oraz przepisami KSH, nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 17 ustawy o PIT.

Warto w tym miejscu także podkreślić, iż niemożliwe jest także stosowanie art. 17 ust. 2 ustawy o PIT, który to przepis przy ustalaniu wartości przychodu, o którym mowa powyżej nakazuje odpowiednio stosować przepisy art. 19. Wskazany artykuł przewiduje bowiem, iż jeżeli cena określona w umowie, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej, przychód zostanie określony przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Brak możliwości zastosowania powyższych regulacji wynika wprost z brzmienia przepisu ust. 2 art. 17, który to w swej hipotezie odwołuje się do istnienia przychodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 6 lit. a), a więc do przychodu z odpłatnego zbycia udziałów.

Skoro więc zbycie w celu umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a), nie może mieć więc zastosowania art. 19 w związku z ust. 2 art. 17.

Wnioskodawca podkreśla więc, iż biorąc pod uwagę wykładnię językową powyższych przepisów, w Jego opinii, art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT nie ma zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym. Wynika to z faktu, iż w analizowanym przypadku, z tytułu zbycia udziałów przez Wspólnika w celu ich umorzenia nie występuje jakakolwiek odpłatność.

Stanowisko to potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydawane w imieniu Ministra Finansów (m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 stycznia 2012 r., nr IPPB2/415-902/11-4/AS oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 29 grudnia 2011 r., nr IPTPB2/415-627/11-2/TS).

Dodatkowo należy wskazać, iż brak możliwości zastosowania art. 19 ustawy o PIT wynika również z faktu, iż w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów (akcji) bez wynagrodzenia podobnie jak iw przypadku umorzenia za wynagrodzeniem przepisy Kodeksu spółek handlowych nie posługują się pojęciem ceny. Nie jest więc możliwe odpowiednie zastosowanie art. 19 ustawy o PIT, który to przepis pojęciem ceny się posługuje. Na fakt ten zwrócił uwagę Minister Finansów w piśmie z dnia 18 lutego 2003 r. Zgodnie z wyrażonym poglądem „w przypadku, określonego w art. 199 KSH, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 KSH terminu „wynagrodzenie” świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego.”

Podsumowując powyższe Wnioskodawca stwierdza, że w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie występuje przychód podlegający opodatkowaniu. Skoro bowiem zasadą jest, iż opodatkowaniu podlega przychód należny, zaś w przypadku umorzenia nieodpłatnego do powstania przychodu w ogóle nie dochodzi, przyjąć należy, że opisywany tryb umorzenia z punktu widzenia podatku dochodowego jest neutralny. W opinii Zainteresowanego, w przedstawionym stanie faktycznym wykluczone jest również uzyskanie dochodu na podstawie art. 18 ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, iż powołane przez Zainteresowanego indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.