Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/415-63/14/PSZ
z 16 kwietnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2014 r. (data wpływu 22 stycznia 2014 r.) uzupełnionym pismami z dnia 28 marca 2014 r. (data wpływu 1 kwietnia 2014 r.) oraz z dnia 10 kwietnia 2014 r. (data wpływu 11 kwietnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia wartości nieodpłatnego świadczenia do przychodów z działalności gospodarczej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zakresie zaliczenia wartości nieodpłatnego świadczenia do przychodów z działalności gospodarczej.Wniosek uzupełniono pismami z dnia 28 marca 2014 r. (data wpływu 1 kwietnia 2014 r.) z dnia 10 kwietnia 2014 r. (data wpływu 11 kwietnia 2014 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jest Pan osobą fizyczną samodzielnie prowadzącą działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem działalności gospodarczej jest wykonywanie usług budowlanych tj. wykonywanie posadzek przemysłowych na zlecenie. Od uzyskiwanego dochodu z działalności gospodarczej jest Pan zobowiązany do opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych według stawki podatkowej w wysokości 19%. Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych opłacane są miesięcznie. W roku podatkowym 2013 jest Pan zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

W dniu 13 listopada 2013 r. zawarł Pan ze spółką z o.o. umowę na wykonanie posadzki przemysłowej. W dniu 13 listopada 2013 r. kontrahent wpłacił na Pana rachunek bankowy, zgodnie z zawartą umową, zaliczkę na wykonanie robót budowlanych w kwocie 60.639 zł. Otrzymaną zaliczkę w miesiącu listopadzie 2013 r. udokumentował Pan fakturą, w której wskazał między innymi wartość brutto transakcji opodatkowanej na kwotę 60.639 zł oraz podatek należny na kwotę 11.339 zł. Jeden egzemplarz faktury dokumentującej otrzymaną zaliczkę przekazał Pan kontrahentowi, a opisaną powyżej fakturę zaewidencjonował w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług za miesiąc listopad 2013 r. Z uwagi na fakt, że kontrahent dwukrotnie nie zapewnił mieszanki betonowej niezbędnej do wykonania zlecenia, do czego zobowiązał się popisując umowę w dnu 13 listopada 2013 r. oraz z uwagi na fakt, że kontrahent zlecił wykonanie prac budowlanych objętych zleceniem wykonywanym przez Pana innym podmiotom, nie zawiadamiając Pana o odstąpieniu umowy z dnia 13 listopada 2013r., w formie pisemnej zawiadomił Pan kontrahenta w dniu 29 listopada 2013 r. o odstąpieniu od umowy.

W następstwie złożonego oświadczenia o odstąpieniu od umowy, w dniu 13 grudnia 2013 r. zwrócił Pan na rachunek bankowy kontrahenta zaliczkę w kwocie 48.959 zł. Jednocześnie, w dniu 13 grudnia 2013 r. zażądał Pan od kontrahenta zapłaty kary umownej w kwocie 11.680 zł, która to kara została naliczona przez Pana kontrahentowi za odstąpienie od umowy z jego winny, na warunkach określonych umową z dnia 13 listopada 2013 r. Należna kara umowna została przez Pana udokumentowana w dniu 13 grudnia 2013 r. notą księgową, która została doręczona kontrahentowi. W nocie księgowej wskazał Pan, że na poczet kary umownej zalicza część otrzymanej od kontrahenta w dniu 13 grudnia 2013 r. zaliczki, tj. kwotę w wysokości 11.680 zł. Kara umowa w wysokości 11.680 zł została zaewidencjonowana przez Pana w księgach rachunkowych w miesiącu grudniu 2013 r. jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w roku 2013 r. W dniu 13 grudnia 2013 r., w związku ze zwrotem kontrahentowi zaliczki w kwocie 48.959 zł oraz naliczeniem kary umownej w kwocie 11.680 zł wystawił fakturę korygującą, w której to fakturze między innymi wskazał, że zwraca kontrahentowi zaliczkę w kwocie 48.959 zł oraz pomniejsza podatek należny o kwotę 9.154 zł 93 gr. Opisana powyżej faktura korygująca została doręczona kontrahentowi oraz ujęta przez Pana w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług za miesiąc grudzień 2013 r. Na dzień sporządzania niniejszego wniosku kontrahent żąda od Pana zwrotu pozostałej kwoty zaliczki wpłaconej na rachunek bankowy w dniu 13 listopada 2013 r. tj. kwoty w wysokości 11.680 zł. Ponadto kontrahent nie wyraża zgody na zapłacenie naliczonej przez Pana kary umownej w kwocie 11.680 zł oraz uważa, że odstąpił od umowy bez jego winny.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że część zaliczki w wysokości 11.680 zł nie stanowi kary umownej wynikającej z umowy zawartej z kontrahentem na wykonanie robót budowlanych. Uważa Pan, że nie jest to kara umowna, gdyż zdaniem kontrahenta odstąpienie od umowy nastąpiło z Pana winy.

W ocenie Pana zatrzymana część zaliczki na poczet ewentualnej kary umownej stanowi podstawę do naliczenia nieodpłatnego świadczenia o nazwie dysponowanie przez Pana obcymi środkami pieniężnymi bez zezwolenia ich właściciela, o których to świadczeniach mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższa kwota, w opinii Pana będzie kara umowną, gdy kontrahent wyrazi zgodę na zapłacenie kary w wysokości 11.680 zł lub też, gdy sąd powszechny prawomocnym wyrokiem orzeknie, że na kontrahencie spoczywa obowiązek zapłaty na Pana rzecz ww. kary.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy spoczywa na Panu obowiązek zaliczenia – w miesiącu grudniu 2013 r. – do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych naliczonej kwoty 11.680 zł, za odstąpienie od umowy z winy kontrahenta, która to kwota została udokumentowana notą księgową z dnia 13 grudnia 2013 r,, a przedmiotowa nota księgowa została doręczona kontrahentowi oraz zaewidencjonowana przez Pana w księgach rachunkowych w miesiącu grudniu 2013 r. jako przychód w kwocie 11.680 zł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych za rok podatkowy 2013?

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż zatrzymana przez Pana część zaliczki na wykonanie robót budowlanych wpłaconej przez kontrahenta na rachunek bankowy nie może być uznana za karę umowną, nie spoczywa na Panu obowiązek zaliczenia w miesiącu grudniu 2013 r. do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych naliczonej dla kontrahenta kary umownej w kwocie 11.680 zł za odstąpienie od umowy z jego winy. Bez znaczenia w przedmiotowej sprawie należy uznać fakt, iż kwota powyższa została przez Pana udokumentowana notą księgową z dnia 13 grudnia 2013 r., w której to nocie księgowej jest informacja o żądaniu zapłaty przez kontrahenta na Pana rzecz kary umownej w wysokości 11.680 zł, oraz bez znaczenia w niniejszej sprawie jest fakt, iż przedmiotowa nota księgowa została doręczona kontrahentowi oraz zaewidencjonowana przez Pana w księgach rachunkowych w miesiącu grudniu 2013 r. jako przychód w kwocie 11.680 zł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych za rok podatkowy. Zdaniem Pana od zatrzymanej części zaliczki w kwocie 11.680 zł jest Pan zobowiązany naliczyć na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych za rok 2013, który to przychód powinien być obliczony zgodnie z zasadami określonymi przez ustawodawcę w art. 11 ust. 2 - 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zasadą wynikającą z treści art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest to, że przychodem związanym z działalnością gospodarczą osiągniętym w roku podatkowym jest przychód należny, choćby nie został jeszcze faktycznie otrzymany.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, przychodem z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, pojęcie to ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (taką definicję zawierają m.in. uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt II FPS 1/06). Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu.

Co do zasady, w myśl art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.

Natomiast – zgodnie z art. 14 ust. 1i cyt. ustawy – w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, nie zalicza się bowiem do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Regulacja zawarta w powyższym przepisie stanowi zatem odstępstwo od ogólnej reguły ustalania przychodu z działalności gospodarczej, a warunkiem jego zastosowania jest okoliczność, że otrzymane lub należne kwoty z tytułu zaliczek stanowią wpłaty na poczet usług, które zostaną wykonane w przyszłości.

O momencie zaliczenia otrzymanej kwoty do przychodów z działalności gospodarczej decyduje charakter tej zapłaty. Przysporzenie uważane za przychód podatkowy musi mieć charakter definitywny, podczas gdy kwoty nie stanowiące na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy przychodu, nie mają takiego charakteru ze względu na możliwość ich zwrotu przed terminem wykonania usług, na poczet których zostały wpłacone – przy zachowaniu warunków właściwych dla danego rodzaju przedpłaty. Fakt, że dana wpłata stanowi zadatek, zaliczkę (przedpłatę) na poczet konkretnej usługi, która zostanie wykonana w przyszłości, musi zatem wynikać z postanowień zawartej umowy i powinien znaleźć odzwierciedlenie w treści dokumentacji.

Biorąc pod uwagę powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, że otrzymanie przez Pana zaliczki na poczet wykonania usługi, nie spowodowało - w dniu otrzymania tej zaliczki - powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści wniosku wynika, że część otrzymanej zaliczki w związku z odstąpieniem od umowy została przez Pana zwrócona, a część została zatrzymana i stanowiła podstawę do naliczenia nieodpłatnego świadczenia.

Na podstawie treści wniosku należy zatem przyjąć, że otrzymał Pan nieodpłatne świadczenie polegające na możliwości korzystania z cudzego kapitału bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek kosztów.

Oznacza to, że zaistniało zdarzenia powodujące po Pana stronie powstanie przychodu, do którego ma zastosowanie ww. art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy. Przychód z tego tytułu powstaje w dacie otrzymania świadczenia, a więc w momencie dysponowania przedmiotem tego świadczenia.

Wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia należy ustalić na podstawie na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia (art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Podkreślenia wymaga, że interpretację indywidualną oparto na stwierdzeniu Pana, że zatrzymana część zaliczki na poczet ewentualnej kary umownej stanowi podstawę do naliczenia nieodpłatnego świadczenia o nazwie dysponowanie przez Pana obcymi środkami pieniężnymi bez zezwolenia ich właściciela, o których to świadczeniach mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, tut. organ wydając interpretację prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które pozwoliłoby na stwierdzenie, jaki w istocie charakter ma otrzymane przez Pana świadczenie. Do postępowania w sprawie wydania pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego. Organ wydający interpretację indywidualną, nie może więc zbadać w sensie merytorycznym „sprawy podatkowej” wynikającej z przytoczonego we wniosku stanu faktycznego lecz jedynie pozytywnie lub negatywnie ocenić, z przytoczeniem przepisów prawa podatkowego, czy stanowisko pytającego jest słuszne i znajduje oparcie w okolicznościach przedstawionego stanu faktycznego.

Stosownie do art. 14b § 1 i § 3 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. Składający wniosek obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie, oceny tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Zgodnie z art. 14c § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny, a w razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Z przepisów tych wynika zatem, że w interpretacji indywidualnej minister przedstawia, w jaki sposób powinny być stosowane przepisy prawa podatkowego w stanie faktycznym opisanym we wniosku podatnika. Należy mieć jednak na uwadze, że wydanie interpretacji indywidualnej to nie to samo, co rozstrzygnięcie decyzyjne konkretnej sprawy podatkowej.

Wydając interpretację indywidualną organ nie ustala stanu faktycznego będącego podstawą faktyczną decyzji podatkowej, ale przyjmuje stan faktyczny przedstawiony we wniosku zainteresowanego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.