Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB1/415-155/14-2/KC
z 30 maja 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko  przedstawione we wniosku z dnia 13 marca 2014 r. (data wpływu 17 marca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów radnych  jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów radnych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Starostwo Powiatowe ponosi wydatki związane z pokryciem kosztów szkoleń radnych Rady Powiatu. Radni uczestniczą w szkoleniach z zakresu pełnienia obowiązków radnego jako członka organu, jak też z zakresu zadań i kompetencji Powiatu, jako jednostki samorządu terytorialnego. Szkolenia radnych stanowią nieodpłatne świadczenia, które kwalifikuje się jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, niepodlegające zwolnieniu od podatku dochodowego.

W związku z powyższym Starostwo Powiatowe, jako płatnik pobiera od radnych zaliczki na podatek dochodowy. Do dokonywanych świadczeń stosuje miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości 111,25 zł. Następnie Starostwo Powiatowe odprowadza kwoty pobranych zaliczek na podatek na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki. W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym Starostwo Powiatowe przekazuje radnym oraz urzędowi skarbowemu imienne informacje o wysokości dochodu PIT - 11.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy koszt udziału radnych Rady Powiatu w szkoleniach finansowanych przez Starostwo Powiatowe w związku z pełnieniem obowiązków społecznych z tytułu wykonywania mandatu radnego stanowi dla radnych przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, szkolenia radnych z zakresu pełnienia obowiązków radnego jako członka organu, jak też z zakresu zadań i kompetencji Powiatu, jako jednostki samorządu terytorialnego, stanowią nieodpłatne świadczenia, które kwalifikuje się jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, niepodlegające zwolnieniu od podatku dochodowego. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają bowiem wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymywanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przepisu art. 13 pkt 5 ww. ustawy wynika, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

W świetle powołanych wyżej przepisów opłacane przez Starostwo Powiatowe szkolenia stanowią dla radnych nieodpłatne świadczenia, które należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy. Świadczenia te radni otrzymują bowiem tylko dlatego, że wykonują mandat radnego, a zatem źródłem tych świadczeń jest działalność wykonywana osobiście. Świadczenia te jako niewymienione w katalogu zwolnień określonych w art. 21 ust. 1 cytowanej ustawy, podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Zatem właściwe przepisy przewidują jedynie możliwość ustanowienia dla radnych diet i kosztów podróży służbowej. Nie dopuszczają w tym zakresie żadnych innych rekompensat, czy też finansowania innych wydatków dokonywanych na rzecz radnych. Od uzyskiwanych przez radnych przychodów z tytułu czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, o których mowa w art. 13 pkt 5 ustawy, w tym również i od ww. nieodpłatnych świadczeń należy pobierać zaliczki na podatek dochodowy.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa m.in. w art. 13 pkt 5, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują zgodnie z art. 42 ust. 1, kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki.

Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT11).

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że radni uzyskują nieodpłatne świadczenie w postaci uczestnictwa w szkoleniach, przy jednoczesnym nieponoszeniu wydatków z tego tytułu. W związku z uzyskaniem przez radnych przychodu z działalności wykonywanej osobiście w postaci nieodpłatnego świadczenia z tytułu uczestnictwa w szkoleniach, osoby te są zobowiązane wpłacić płatnikowi kwotę zaliczki podatku przed udostępnieniem ww. świadczenia.

Natomiast na płatniku ciąży obowiązek naliczenia i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od ww. nieodpłatnego świadczenia oraz przesłania radnym oraz właściwym dla tych osób urzędom skarbowym, imiennych informacji o wysokości dochodu, sporządzonych według ustalonego wzoru (PIT  11).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Stosownie do postanowień ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 595 i 645), w brzmieniu obowiązującym w dacie przedstawienia stanu faktycznego, zwanej dalej „ustawą o samorządzie”, organami powiatu są:

1. rada powiatu;
2. zarząd powiatu.
   
   

Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu, z zastrzeżeniem przepisów o referendum powiatowym (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie).

W skład rady powiatu wchodzą radni (art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie), którzy m.in. są zobowiązani brać udział w pracach organów powiatu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 21 ust. 2 ustawy o samorządzie).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 21 ust. 4 ustawy o samorządzie), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 21 ust. 3 ustawy o samorządzie).

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) należy wskazać, że na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich. Jednakże zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) „o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie.” Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego mimo, że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Do przychodów radnego należy zatem zaliczyć wymienione w ustawie o samorządzie powiatowym diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Przy czym, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy, wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2280 zł.

Z kolei diety i inne należności za czas podróży radnego korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Starostwo Powiatowe ponosi wydatki związane z pokryciem kosztów szkoleń radnych Rady Powiatu. Radni uczestniczą w szkoleniach z zakresu pełnienia obowiązków radnego jako członka organu, jak też z zakresu zadań i kompetencji Powiatu, jako jednostki samorządu terytorialnego.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że dla prawidłowego funkcjonowania organu powiatu, jakim jest rada powiatu, członkom tej rady (radnym) powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie ich funkcji.

Należy podzielić pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r., sygn. akt II FSK 535/11, dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych (w tym kosztów szkoleń radnych sfinansowanych im z budżetu jednostki samorządu terytorialnego) stwierdził, że „poza powyższymi wywodami Naczelny Sąd Administracyjny zwraca uwagę, że ocena, czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność, czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu. Uprawnione byłoby zatem, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę, stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu.”

Reasumując, uczestnictwo radnego w szkoleniu mającym na celu przygotowanie go do pełnienia funkcji społecznej, należy zaliczyć do narzędzi niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego, a wydatki samorządu w tym zakresie nie generują po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji powyższego, na Wnioskodawcy, jako płatniku, nie będzie ciążył obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy oraz wykazywania wartości przedmiotowych szkoleń w imiennych informacjach PIT11.

Końcowo podkreślić należy, że w przedmiotowej sprawie, mając na uwadze treść art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), tutejszy Organ wydając interpretację prawa podatkowego dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania dowodowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego , po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.