Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-193/14/MMa
z 9 czerwca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 18 lutego 2014 r. (data otrzymania 24 lutego 2014 r.), uzupełnionym 6 maja 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lutego 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 22 kwietnia 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-193/14/MMa, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 6 maja 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 15 listopada 2013 r. Wnioskodawca sprzedał mieszkanie za kwotę 62.000 zł, które nabył wraz z ówczesnym małżonkiem 23 września 2008 r. za kwotę 80.000 zł.

W 2009 r. nastąpił rozpad małżeństwa Wnioskodawcy. W wyniku podziału majątku wspólnego Wnioskodawcy przypadł w całości lokal, który sprzedał, ponieważ musiał spłacić wszelkie zobowiązania dotyczące tego lokalu: kredyt hipoteczny oraz zaległości czynszowe. W związku z powyższym lokal został sprzedany po niższej cenie niż został zakupiony.

W uzupełnieniu wniosku wskazane zostało, że podział majątku wspólnego nastąpił 23 maja 2013 r. na mocy postanowienia sądu. Przedmiotem podziału majątku wspólnego były:

• samochód osobowy marki Renault o wartości rynkowej na dzień podziału 13.000 zł,
• samochód osobowy marki Mercedes o wartości rynkowej na dzień podziału majątku 2.700 zł,
• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o wartości rynkowej 50.000 zł, objęte kredytem hipotecznym na dzień podziału majątku wspólnego.
  
  

Sąd ustalił, że udziały małżonków w majątku wspólnym wynoszą 50%-50% na każdego z małżonków. Jednocześnie ustalił, że w wyniku podziału spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz samochód Renault przypadły Wnioskodawcy. Natomiast małżonkowi Wnioskodawcy przypadł samochód marki Mercedes. Sąd uwzględnił również nakłady finansowe Wnioskodawcy z majątku osobistego, które poniósł po ustaniu małżeństwa na spłatę kredytu hipotecznego ciążącego na lokalu mieszkalnym, jako poniesione na majątek wspólny w wysokości 109.773,63 zł. W wyniku ustania małżeństwa były małżonek Wnioskodawcy nie wywiązywał się ze spłaty kredytu hipotecznego oraz z bieżących zobowiązań dotyczących sprzedanej w 2013 r. przez Wnioskodawcę nieruchomości. Wnioskodawca został zobowiązany do spłacenia wszelkich należności. Aby uniknąć większych zadłużeń i spłacić zobowiązania Wnioskodawca sprzedał lokal mieszkalny. W ocenie Wnioskodawcy nie uzyskał z tego tytułu żadnego dochodu a wręcz przeciwnie poniósł ogromne straty, gdyż ceny nieruchomości na rynku spadały a ponadto nie było go stać na utrzymanie lokalu.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania.

Czy Wnioskodawca musi odprowadzić podatek dochody z tytułu sprzedaży nieruchomości? Jeśli tak to w jakiej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z poniesionymi nakładami finansowymi na zakup mieszkania w 2008 r. za kwotę 80.000 zł wraz z kosztami kredytu, a sprzedanego w 2013 r. za kwotę 62.000 zł nie powinien on odprowadzać podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z powyższego przepisu jednoznacznie wynika, że aby sprzedaż m.in. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie stanowiła w ogóle źródła przychodu a tym samym nie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to sprzedaż ta powinna nastąpić po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W omawianej sprawie należy zatem w pierwszej kolejności ustalić datę i sposób nabycia przez Wnioskodawcę sprzedanego w 2013 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Należy ustalić czy datą nabycia przez Wnioskodawcę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest data kiedy nastąpiło pierwotne nabycie przez Wnioskodawcę lokalu wraz z małżonkiem do majątku wspólnego, czy też data kiedy dokonano podziału majątku wspólnego.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia

25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd bądź w przypadku ustania małżeństwa między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast – w myśl art. 501 Kodeksu – w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko pod warunkiem, że podział taki jest ekwiwalentny w naturze bez spłat i dopłat lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty lub gdy wartość otrzymanych przez byłego małżonka nieruchomości lub praw przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości lub prawie, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (prawem) jak też stan jej majątku osobistego. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość lub prawo przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa prawo własności w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zatem nie ma wątpliwości, że nabycie własności nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku jest nieekwiwalentna lub przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu „nabycie”, jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać należy, że w przypadku, gdy przedmiotem podziału majątku dorobkowego małżonków jest więcej niż jedna rzecz lub prawo dla obliczenia udziału nabytego w drodze podziału majątku wspólnego w każdej z tych rzeczy lub praw przyznanych na wyłączną własność małżonka należy w pierwszej kolejności obliczyć jaką wartość miał cały majątek podlegający podziałowi. Następnie należy obliczyć wartość udziału jaki przysługiwał wnioskodawcy w majątku wspólnym, czyli co do zasady wartość całego majątku dorobkowego małżonków podzielić na pół. Otrzymana kwota odpowiadać będzie wartości udziału jaki przysługiwał wnioskodawcy w majątku wspólnym. Kolejnym krokiem jest porównanie wartości majątku, jaki wnioskodawca otrzymał w drodze podziału majątku i kwoty, o jaką wartość otrzymanego przez wnioskodawcę majątku przekracza wartość udziału jaki przysługiwał mu w majątku wspólnym.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku między małżonkami dokonany 23 maja 2013 r. nie był faktycznie ekwiwalentny w naturze dla każdej ze stron, każda ze stron nie otrzymała bowiem majątku równej wartości a taki majątek winna otrzymać biorąc pod uwagę fakt, że udziały obojga małżonków z chwilą ustania małżeństwa były równe i wynosiły po 50% w majątku dorobkowym.

W niniejszej sprawie oboje małżonkowie byli współwłaścicielami w udziale wynoszącym ½ zarówno obu samochodów (o łącznej wartości 15.700 zł) jak i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (o wartości 50.000 zł), stanowiących majątek wspólny małżonków o łącznej wartości 65.700 zł. A w wyniku podziału tego majątku Wnioskodawca otrzymał majątek przekraczający jego udział w majątku wspólnym, gdyż wartość otrzymanego przez niego lokalu mieszkalnego oraz samochodu była większa niż wartość ½ całego majątku dorobkowego. Z kolei aby obliczyć o jaki procent wzrósł udział Wnioskodawcy w lokalu, nabytym na wyłączną własność w drodze podziału majątku wspólnego należy: zsumować 50 000 zł (wartość lokalu) + 13.000 zł (wartość samochodu Renault) + 2.700 zł (wartość samochodu Mercedes) = 65.700 zł. Wartość udziału Wnioskodawcy w majątku wspólnym wynosiła zatem 32.850 zł (65.700 zł : 2) a otrzymał majątek o wartości 63.000 zł. Różnica wynosi 30.150 zł. A zatem udział wnioskodawcy w majątku otrzymanym na skutek podziału z mężem wzrósł o 47,86 % (30.150 zł / 63.000 zł x 100). Innymi słowy o taki procent wzrósł udział Wnioskodawcy w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytym w drodze podziału majątku wspólnego.

Z powyższych okoliczności wynika zatem, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które Wnioskodawca sprzedał w 2013 r. zostało nabyte przez niego w różny sposób i w różnym czasie:

• w 52,14% lokal ten Wnioskodawca nabył w 2008 r., w trakcie trwania związku małżeńskiego,
• w 47,86% lokal Wnioskodawca nabył w wyniku podziału majątku dorobkowego 23 maja 2013 r.
  
  

Oznacza to, że przychód z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w całości stanowi źródło przychodu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tego lokalu miała miejsce przed upływem okresu 5 lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, oddzielnie liczonego w stosunku do każdego udziału jaki Wnioskodawca nabył w różny sposób i w różnym czasie.

Aby natomiast ustalić czy z tytułu sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty 19% podatku dochodowego należy ustalić czy wystąpi podstawa opodatkowania – dochód z tytułu sprzedaży. Opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym z tytułu sprzedaży nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy podlega bowiem dochód wyliczony jako różnica pomiędzy przychodem ustalonym zgodnie z art. 19 ww. ustawy a kosztami jego uzyskania.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania – zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej – mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2009 r., a więc będą miały zastosowanie w rozpatrywanej sprawie w odniesieniu do udziału w lokalu nabytego w 2013 r. Jednakże w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej – do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. Zatem przychód ze sprzedaży udziału nabytego w 2008 r. stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. a przychód ze zbycia udziału nabytego w 2013 r. na podstawie przepisów w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym zarówno na dzień 31 grudnia 2008 r. jak i od 1 stycznia 2009 r. – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 – jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, wynagrodzenie dla biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, koszty ogłoszeń w prasie itp., o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatne, czy nieodpłatnie.

Ponadto zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy – wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości jak i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych zarówno w 2008 r. jak i w 2013 r. nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł – stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy. Przy czym dla dochodu opodatkowanego według zasad obowiązujących w 2008 r. – jak wynika z art. 30e ust. 4 ustawy – podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Podatek ten należy wykazać w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości (PIT-36).

Natomiast w myśl art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. – po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Należny podatek, wynikający z tego zeznania jest płatny w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 45 ust. 1b ww. ustawy).

Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego określonym zgodnie z art. 19 ustawy (tj. wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie sprzedaży – o ile odpowiada wartości rynkowej – pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywany lokal nabyto odpłatne, czy nieodpłatnie. Tak obliczony dochód (jeżeli wystąpi) będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem aby stwierdzić czy z tytułu sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty 19% podatku dochodowego należy ustalić czy wystąpi dochód (różnica między przychodem a kosztami jego uzyskania), a nie porównywać cenę nabycia lokalu w 2008 r. i cenę sprzedaży tego lokalu w 2013 r.

Jak zostało wskazane wyżej przychodem z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży – o ile odpowiada wartości rynkowej – pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia.

Natomiast w celu ustalenia kosztów uzyskania przychodu należy brać pod uwagę sposób nabycia przez Wnioskodawcę sprzedanego w 2013 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W omawianej sprawie sprzedany lokal Wnioskodawca nabył w 52,14% w 2008 r., w trakcie trwania związku małżeńskiego, a w 47,86% w wyniku podziału majątku dorobkowego w 2013 r.

Ustalając zatem koszty uzyskania przychodu odnośnie do udziału nabytego w 2008 r. zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6c, gdyż ten udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego został nabyty przez Wnioskodawcę odpłatnie, w trakcie trwania małżeństwa. W myśl przywołanego przepisu koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Koszt nabycia, co do zasady określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości (prawa). Kosztem nabycia bez wątpienia jest cena jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość, którą sprzedał, niezależnie od tego czy zakup lokalu mieszkalnego był sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jej zakup pochodzą z oszczędności nabywcy. W niniejszej sprawie kosztem nabycia jest połowa ceny jaką zapłacili małżonkowie w 2008 r. za spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, czyli cena przypadająca na udział Wnioskodawcy w majątku wspólnym w momencie nabycia, tj. 40.000 zł.

Również odnośnie do udziału nabytego w 2013 r. (47,86%), który został nabyty przez Wnioskodawcę w wyniku podziału majątku dorobkowego zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6c, gdyż zbywany lokal został nabyty przez Wnioskodawcę odpłatnie – kosztem nabycia jest przejęcie zobowiązania kredytowego współmałżonka. Co do zasady kosztem uzyskania przychodu nie są kwoty wydatkowane na spłatę kredytów zaciągniętych na nabycie nieruchomości. W niniejszej sprawie mamy do czynienia jednak z nabyciem udziału przysługującego małżonkowi w nieruchomości po ustaniu wspólności majątkowej w zamian za zwolnienie go z obowiązku świadczenia na rzecz kredytodawcy. Jak wskazał Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego lokal mieszkalny objęty był kredytem hipotecznym na dzień podziału majątku wspólnego, do spłaty którego Wnioskodawca został zobowiązany. Kredyt został udzielony zarówno Wnioskodawcy jak i jego małżonkowi – Wnioskodawca pisze bowiem, że jego były małżonek nie wywiązywał się ze spłaty kredytu. Jeżeli zatem współkredytobiorcą był mąż Wnioskodawcy, to koszty uzyskania przychodu Wnioskodawca winien ustalić uwzględniając fakt, że w zamian za udział przekraczający udział posiadany przez niego w majątku wspólnym Wnioskodawca przejął do wyłącznej spłaty dług obciążający nieruchomość, a więc dług, który przed podziałem majątku w równym stopniu obciążał zarówno jego jak i małżonka. Z tego powodu za koszt nabycia w 2013 r. udziału przekraczającego udział w majątku wspólnym (47,86%) Wnioskodawca może uznać ½ obciążenia kredytowego na nieruchomości (spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego), które przejął do wyłącznej spłaty, obliczonego według stanu na dzień podziału majątku tj. na 23 maja 2013 r. (a więc na dzień nabycia udziału w lokalu). Przy czym pamiętać należy, że ewentualne przejęcie długu dotyczy nabycia udziału 47,86% w całym majątku otrzymanym na wyłączną własność przez Wnioskodawcę. To oznacza, że tak ustalone koszty dotyczą udziału 47,86% zarówno w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu jak i w samochodzie. Wnioskodawca winien je zatem podzielić proporcjonalnie na oba te składniki, stosownie do ich wartości.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że przy podziale majątku wspólnego sąd uwzględnił również nakłady finansowe Wnioskodawcy z majątku osobistego, które poniósł po ustaniu małżeństwa a przed podziałem majątku wspólnego na spłatę kredytu hipotecznego ciążącego na lokalu mieszkalnym, jako poniesione na majątek wspólny w wysokości 109.773,63 zł.

Wskazać zatem należy, że co do zasady fakt, że przed podziałem majątku wspólnego jeden z byłych małżonków samodzielnie spłacał zobowiązanie kredytowe ciążące na nieruchomości nie ma znaczenia dla sposobu ustalenia kosztów uzyskania przychodu. Jest to wyłącznie kwestia rozliczenia między małżonkami. Stosownie bowiem do art. 45 § 1 zd. 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny.

W omawianej sprawie sąd nie nakazał jednak zwrotu wydatków, które Wnioskodawca poniósł na majątek wspólny ale orzekając o sposobie podziału majątku wspólnego uwzględnił fakt, że Wnioskodawca po ustaniu małżeństwa ale przed podziałem majątku wspólnego poczynił wydatki na ten majątek – na spłatę kredytu. Sąd dokonał niejako potrącenia i uwzględnił przy podziale majątku wspólnego małżonków wydatki poniesione na spłatę kredytu zaciągniętego przez oboje małżonków a spłacanego wyłącznie przez Wnioskodawcę. W związku z powyższymi okolicznościami, w przypadku tych wydatków, które jak twierdzi Wnioskodawca zostały poniesione z jego majątku osobistego na majątek wspólny stwierdzić należy, że 50% tych wydatków może być uznanych za koszt uzyskania przychodu. Natomiast pozostałe wydatki (50%) dotyczą udziału nabytego w 2008 r., w trakcie trwania związku małżeńskiego.

Natomiast ani do kosztów odpłatnego zbycia, ani do kosztów uzyskania przychodu w żadnym wypadku Wnioskodawca nie może zaliczyć spłaconych zaległości czynszowych. Są to bowiem wydatki, które lokator winien był pokrywać na bieżąco, gdyż obowiązek ten był związany z posiadanie/użytkowaniem lokalu. Wydatki na zaległości czynszowe nie mogą być kosztem odpłatnego zbycia, ponieważ nie można uznać, że zostały poniesione w celu zbycia lokalu (winny być ponoszone regularnie) oraz nie mogą być kosztem nabycia lokalu będącego odrębną własnością, gdyż nie ma między ich poniesieniem a nabyciem żadnego związku przyczynowo-skutkowego.

Podsumowując, w celu ustalenia czy z tytułu sprzedaży w 2013 r. Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego powinien on – w oparciu o przedstawiony powyżej sposób – dokonać stosownych obliczeń, na podstawie których ustali czy w związku ze sprzedażą powstał po jego stronie dochód do opodatkowania czy też strata podatkowa.

Jeżeli przychód ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego będzie równy lub niższy niż koszty jego nabycia, to tylko wówczas Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego, gdyż nie wystąpi dochód. Będzie jednak zobowiązany do złożenia zeznania PIT-39. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1a pkt 3 – w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e. Innymi słowy Wnioskodawca zobowiązany był do złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy 2013 najpóźniej do 30 kwietnia 2014 r. i wykazania w nim straty podatkowej uzyskanej ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Przy czym powyższego wyliczenia i ustalenia czy powstanie dochód do opodatkowania czy też strata podatkowa z tytułu sprzedaży przez Wnioskodawcę w 2013 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego Wnioskodawca powinien dokonać sam. Wyliczenia tego za Wnioskodawcę na podstawie podanych we wniosku kwot nie może dokonać Organ. Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualną).

Wydając interpretacje w trybie ww. przepisu Organ nie dokonuje wyliczenia kwoty dochodu podlegającego opodatkowaniu. W związku z tym Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie może dokonać wyliczenia podstawy opodatkowania za Wnioskodawcę na podstawie przedstawionych przez Wnioskodawcę kwot. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. Organ wskazał natomiast Wnioskodawcy w jakiej wysokości procentowo należy się podatek od ewentualnego dochodu i w jaki sposób należy wyliczyć ten dochód (stratę podatkową).

Stanowisko Wnioskodawcy, że nie musi odprowadzać podatku dochodowego z tytułu sprzedaży w 2013 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego należało zatem uznać za prawidłowe jeżeli rzeczywiście nie wystąpi dochód do opodatkowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.