Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-375/14-2/JL
z 29 maja 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2014 r. (data wpływu 3 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 kwietnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, głównie w zakresie sprzedaży hurtowej pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki (PKD 46.38.Z). Wnioskodawczyni związana była umową dotyczącą sprzedaży na rzecz kontrahenta - dużej sieci handlowej - towarów importowanych przez Wnioskodawczynię. Kontrahent Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w postaci sieci hipermarketów zlokalizowanych na terenie całego kraju.

W sytuacji dużej konkurencji na rynku kontrahent Wnioskodawczyni znajdował się w uprzywilejowanej sytuacji, umożliwiającej mu narzucanie warunków współpracy z Wnioskodawczynią. W ramach umowy handlowej zawartej z Wnioskodawczynią, przewidziano możliwość otrzymywania przez kontrahenta wynagrodzenia za świadczone przez niego usługi, w szczególności usługi marketingowe polegające na promocji towaru lub marki Wnioskodawczyni przy pomocy materiałów reklamowych, oraz przy użyciu innych technik handlowych polegających w szczególności na dekorowaniu stanowisk sprzedaży towarów materiałami reklamowymi uzyskanymi od Wnioskodawczyni, umieszczeniu ofert Wnioskodawczyni w gazetkach reklamowych itp. Wartość świadczonych przez kontrahenta usług marketingowych obliczana była w wysokości określonego procentu od obrotu netto jaki uzyskiwał kontrahent z tytułu sprzedaży towarów handlowych zakupionych od Wnioskodawczyni. W związku z powyższym kontrahent wystawiał na rzecz Wnioskodawczyni faktury VAT. Faktury te były zaliczone przez Wnioskodawczynię do kosztów uzyskania przychodu, a także Wnioskodawczyni, jako czynny podatnik VAT, dokonywała pomniejszenia VAT należnego o VAT naliczony związany z tymi fakturami. Zapłata za faktury odbywała się poprzez jednostronne oświadczenie o potrąceniu ich z należnościami za dostarczone i sprzedane towary handlowe, w oparciu o noty obciążeniowe wystawiane przez kontrahenta.

Wnioskodawczyni uznała, że praktyki polegające na pobieraniu innych niż marża handlowa opłat utrudniających przedsiębiorcy dostęp do rynku, jakie stosowane były przez kontrahenta, są czynami nieuczciwej konkurencji określonymi w art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: z.n.k.). W związku z czym wniosła pozew o odszkodowanie w wysokości kwoty stanowiącej równowartość pobranych jednostronnie opłat innych niż marża handlowa. Podstawą prawną pozwu było stosowanie przez kontrahenta czynów nieuczciwej konkurencji określonych w art. 15 ust. 1 pkt 4 z.n.k.

Wyrok sądu zapadły w przedmiotowej sprawie zobowiązał Kontrahenta do zapłaty na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowania wraz z kosztami sądowymi i ustawowymi odsetkami.

W związku z powyższym Kontrahent Wnioskodawcy wystawił w dniu 28 lutego 2014 roku fakturę korygującą do faktur VAT uprzednio przez niego wystawionych, a dokumentujących pobranie opłat za usługi marketingowe, co zostało uznane przez sąd za czyny nieuczciwej konkurencji, za które przyznano Wnioskodawczyni odszkodowanie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wystawienie przez kontrahenta faktury korygującej było zasadne i czy Wnioskodawczyni powinna dokonać korekty podatku naliczonego związanego z zakupem usług udokumentowanych fakturami korygującymi, a jeśli tak to w jakim okresie?

Zdaniem Wnioskującej, nie powinna ujmować faktur korygujących w swoich księgach rachunkowych i rejestrach VAT, albowiem kontrahent nie miał podstaw do ich wystawienia. Zgodnie z art. 106j ustawy o VAT w przypadku, gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
   
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
   
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
   
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
   
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

W przedmiotowym przypadku nie zachodzą powyższe okoliczności, gdyż prawomocne wyroki sądowe przyznały Wnioskodawczyni odszkodowanie za czyn nieuczciwej konkurencji kontrahenta, jakim było uzależnianie zawarcia umowy handlowej od ponoszenia innych niż marża handlowa opłat. Z tego względu nie było podstaw do wystawienia faktur korygujących, albowiem w przedmiotowym przypadku po wystawieniu faktur nie podwyższono ceny, nie stwierdzono pomyłki w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury itp. Jasnym jest zatem, że nie istniała prawna podstawa wystawienia faktur korygujących, a jeśli takowa nie istniała, to faktury te uznać należy za nieprawidłowe i jako takich nie należy ujmować w księgach rachunkowych Wnioskodawcy. Wyliczenie wartości faktur oraz ich pozycje były zgodne z zawartą umową handlową. Wnioskodawczyni występując do Sądu za podstawę żądania zwrotu nielegalnych opłat uznała art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k. odsyłający do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Przedmiotem pozwu nie był więc zwrot wartości należności pieniężnej określonej na pierwotnych fakturach, lecz wartość odszkodowania wyliczona na ich podstawie. Sąd uznając racje Wnioskodawczyni nakazał kontrahentowi wypłatę zgodną z pozwem tj. odszkodowanie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

W świetle powyższego zdaniem Wnioskodawczyni brak jest przesłanek powodujących obowiązek korekty okresów przeszłych i bieżącego, w których odliczyła od nich podatek VAT. Za prawidłowością stanowiska Wnioskodawczyni przemawiają interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (w dniu 8 grudnia 2011 r. znak: IBPP1/443-1368/11/LSz) i Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (z dnia 20 marca 2013 r. znak: ILPP2/443-1276/12-2/EN) w sprawach, w których istniały podobne do opisanego w niniejszym wniosku stany faktyczne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,

udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1;

dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego – na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy – stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (…).

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Między innymi, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 i pkt 4 lit. a) ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku oraz wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego związanego z zakupem usług z uwagi na otrzymanie faktur korygujących do faktur uprzednio wystawionych, a dokumentujących „usługi marketingowe”.

W opisie sprawy Wnioskująca wskazała, że wyrok sądowy przyznający jej odszkodowanie jednoznacznie potwierdził, że świadczenie usług miało miejsce, uznając jednakże przy tym pobieranie opłat za czyn nieuczciwej konkurencji. Skoro zatem pomiędzy stronami istniała umowa, czynności były przez kontrahenta podejmowane, a jednocześnie opłaty stanowiły zapłatę za określone zachowanie kontrahenta, to nawet jeśli w świetle prawa pozapodatkowego nosiły znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, otrzymanie odszkodowania na podstawie odrębnego roszczenia o odszkodowanie za bezpodstawne wzbogacenie się nie będzie stanowiło podstawy do skorygowania odliczonego podatku naliczonego.

Tym samym w opisanym stanie faktycznym faktury zostały wystawione w sposób prawidłowy i nie powinny zostać skorygowane fakturami korygującymi, gdyż nie zaistniały okoliczności wymienione w art. 106j ust. 1 ustawy, tj. po wystawieniu faktur nie podwyższono ceny, nie stwierdzono pomyłki w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Zatem Wnioskująca nie ma obowiązku korekty VAT naliczonego związanego z zakupem usług marketingowych, gdyż poniesione wydatki miały związek ze sprzedażą opodatkowaną (dostawą towarów), natomiast otrzymanie rekompensaty (odszkodowania) zasądzonej przez sąd pozostaje bez wpływu na wcześniej dokonane odliczenie podatku naliczonego.

Stanowisko Wnioskującej jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.