INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 29.02.2012 r. (data wpływu 02.03.2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 11.05.2012 r. (data wpływu 14.05.2012 r.) na wezwanie z dnia 27.04.2012 r. (data doręczenia 09.05.2012 r.) Nr IPPB2/436-94/12-2/AF, Nr IPPB5/423-171/12-2/DG oraz Nr IPPP1/443-200/12-2/EK o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym za wynagrodzeniem na podstawie umowy nienazwanej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02.03.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym za wynagrodzeniem na podstawie umowy nienazwanej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna (dalej: X lub Towarzystwo) jest specjalną instytucją powołaną do utworzenia, zarządzania i reprezentowania określonych funduszy emerytalnych - w tym przypadku P. Bankowego Otwartego Funduszu Emerytalnego (dalej: Bankowy OFE lub Fundusz) oraz P. Dobrowolnego Funduszu Emerytalnego (dalej: P. DFE). Forma i rodzaj prowadzenia działalności gospodarczej prze X jest regulowana i podlega przepisom ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu fundusz emerytalnych (j. t. Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 ze zm.; dalej: ustawa o OFE).

X jest polskim podatnikiem CIT oraz podatnikiem VAT.

Prowadzenie działalności przez towarzystwo emerytalne

Zgodnie z ustawą o OFE, towarzystwa emerytalne (posiadające osobowość prawną) mogą prowadzić działalność wyłącznie w formie spółki akcyjnej, zaś przedmiotem ich działalności może być tylko tworzenie i odpłatne zarządzanie funduszami emerytalnymi oraz ich reprezentowanie wobec osób trzecich (jest to działalność zastrzeżona dla towarzystw emerytalnych). Co istotne, towarzystwo emerytalne tworzy i zarządza tylko jednym otwartym funduszem emerytalnym oraz może utworzyć zarządzać tylko jednym dobrowolnym funduszem emerytalnym, chyba że zarządzanie więcej niż jednym, odpowiednio otwartym funduszem lub dobrowolnym funduszem jest skutkiem przejęcia jego zarządzania przez towarzystwo albo połączenia towarzystw.

Z powyższego wynika, iż wyłączną domeną działalności towarzystwa emerytalnego jest tworzenie i zarządzanie oraz reprezentowanie jednego (otwartego lub dobrowolnego) funduszu emerytalnego. Jednocześnie, towarzystwa emerytalne nie mogą prowadzić innej działalności gospodarczej - stanowiłoby to naruszenie przepisów ustawy o OFE. W praktyce więc całość biznesu prowadzonego przez towarzystwo emerytalne sprowadza się do zarządzania (otwartym lub dobrowolnym funduszem emerytalnym) z wykorzystaniem własnych aktywów i pracowników.

Prowadząc działalność statutową towarzystwo emerytalne posiada składniki majątkowe w postaci aktywów trwałych (np. programy informatyczne, wyposażenie biurowe, należności długoterminowe) oraz aktywów obrotowych (np. należności krótkoterminowe, środki pieniężne na rachunku). W spółce funkcjonują też oczywiście pracownicy. Całość jest podporządkowana prowadzeniu działalności polegającej na zarządzaniu czy reprezentowaniu otwartego lub dobrowolnego funduszu emerytalnego.

Towarzystwo emerytalne jest wynagradzane m.in. poprzez miesięczną opłatę za zarządzanie, odpowiednio, otwartym lub dobrowolnym funduszem emerytalnym, uzależnioną od wysokości aktywów netto tego funduszu.

Działalność prowadzona przez X odpowiada wymogom ustawy o OFE (Towarzystwo utworzyło otwarty fundusz emerytalny - OFE oraz dobrowolny fundusz emerytalny – P. DFE i obecnie aktywnie nimi zarządza), jak również wymogom innych przepisów właściwych dla spółek akcyjnych. Jednocześnie, X podlega rygorom przepisów w zakresie rachunkowości - m.in. sprawozdania finansowi Towarzystwa podlegają badaniu przez biegłego rewidenta.

Otwarty fundusz emerytalny

Zgodnie z ustawą o OFE, otwarty fundusz emerytalny posiada odrębną osobowość prawną - jest to odrębna masa majątkowa (majątek wpłacony przez członków otwartego funduszu emerytalnego, a pośrednio przez ZUS) tworzona, zarządzana i reprezentowana przez towarzystwo emerytalne.

W praktyce, otwarty fundusz emerytalny stanowi masę wierzytelności i zobowiązań krótkoterminowych, które są zarządzane przez towarzystwo emerytalne. Otwarty fundusz emerytalny nie posiada własnych pracowników - z uwagi na elementy wchodzące w skład otwartego funduszu emerytalnego (wyłącznie masa wierzytelności i zobowiązań krótkoterminowych) oraz regulowaną działalność otwartego funduszu emerytalnego, całość czynności związanych z otwartym funduszem emerytalnym jest podejmowana z wykorzystaniem aktywów oraz przez odpowiednich pracowników towarzystwa emerytalnego, zarządzającego danym otwartym funduszem emerytalnym.

Zasady rachunkowości otwartego funduszu emerytalnego są regulowane przez odpowiednie przepisy w zakresu rachunkowości, w tym w szczególności przez ustawę o rachunkowości i wydane na jej podstawie rozporządzenia (np. rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy emerytalnych, rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad wyceny aktywów i zobowiązań funduszy emerytalnych). Otwarty fundusz emerytalny jest zobowiązany do sporządzania sprawozdania finansowego (zatwierdzanego w formie uchwały walnego zgromadzenia przez towarzystwo emerytalne, które zarządza otwartym funduszem emerytalnym).

Bankowy OFE spełnia opisane powyżej wymogi wynikające z ustawy o OFE.

Przekazanie zarządzania otwartym funduszem emerytalnym

Przepisy ustawy o OFE regulują zasady dokonywania przekształceń restrukturyzacji w odniesieniu do towarzystw emerytalnych oraz otwartych funduszy emerytalnych. W tym zakresie, przepisy ustawy o OFE przewidują dwa sposoby przeprowadzenia przekształcenia towarzystw emerytalnych oraz otwartych funduszy emerytalnych:

• przekazanie przez jedno towarzystwo emerytalne zarządzania otwartym funduszem emerytalnym innemu towarzystwu emerytalnemu na podstawie umowy o przekazanie zarządzania (przejmujące towarzystwo emerytalne wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki towarzystwa emerytalnego przekazującego zarządzanie),

• połączenie się jednego towarzystwa emerytalnego z innym towarzystwem emerytalnym.
  
  

Co istotne, w przypadku dokonania przekształcenia towarzystw emerytalnych poprzez przekazanie zarządzania otwartym funduszem emerytalnym, towarzystwo emerytalne przekazujące zarządzanie powinno zostać zlikwidowane (otwarcie likwidacji powinno nastąpić w terminie miesiąca od przekazania zarządzania). W przypadku połączenia towarzystw emerytalnych towarzystwo emerytalne przejmowane zostaje przejęte przez towarzystwo emerytalne przejmujące.

Dodatkowo, w efekcie przeprowadzania przekształcenia towarzystw emerytalnych w obu opisanych powyżej sposobach, dochodzi do sytuacji, w której jedno towarzystwo emerytalne zarządza czasowo dwoma otwartymi funduszami emerytalnymi. W art. 69-71 ustawy o OFE przewidziano specyficzną formę łączenia dwóch otwartych funduszy emerytalnych w jeden (likwidacja w drodze przeniesienia aktywów/majątku), tak aby towarzystwo emerytalne (pozostające po przekształceniu) zarządzało tylko jednym otwartym funduszem emerytalnym.

Przekazania zarządzania Bankowy OFE

Towarzystwo jest w trakcie przygotowań do restrukturyzacji, którą zamierza przeprowadzić w oparciu o wskazane powyżej przepisy ustawy o OFE. Towarzystwo zamierza dokonać przejęcia zarządzania otwartym funduszem emerytalnym od innego towarzystwa emerytalnego.

Przedmiotowa transakcja będzie oparta na umowie o przekazaniu zarządzania danym otwartym funduszem emerytalnym, na podstawie której towarzystwo emerytalne (dalej: Zbywające PTE) dokona przekazania zarządzania danym otwartym funduszem emerytalnym (dalej: Przejmowany OFE) w zamian za wynagrodzenie. Wraz z przejęciem zarządzania Przejmowanym OFE, Towarzystwo przejmie od Zbywającego PTE również kluczowych pracowników oraz niektóre aktywa trwałe i obrotowe niezbędne w procesie zarządzania Przejmowanym OFE (np. programy informatyczne). Umowa o przekazaniu zarządzania regulując powyższe kwestie zostanie zawarta pomiędzy Towarzystwem i Zbywającym PTE.

X zakłada, iż wynagrodzenie za przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE (cena zbycia) może przewyższać wartość rynkową poszczególnych przejmowanych składników majątkowych Zbywającego PTE.

W efekcie zawarcia umowy o przekazaniu zarządzania Przejmowanym OFE, Towarzystwo przeprowadzi likwidację Przejmowanego OFE (likwidacja w drodze przeniesienia majątku), tak aby w wyniku przekształcenia Towarzystwo zarządzało jednym otwartym funduszem emerytalnym powstałym z majątku Bankowego OFE oraz Przejmowanego OFE.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z przepisami prawa Zbywające PTE będzie musiało zostać zlikwidowane, gdyż straci rację bytu.

Pismem z dnia 27.04.2012 r. (data nadania 30.04.2012 r., data doręczenia 09.05.2012 r.) Nr IPPB2/436-94/12-2/AF, Nr IPPB5/423-171/12-2/DG i Nr IPPP1/443-200/12-2/EK wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dniu od dnia doręczenia wezwania poprzez doprecyzowanie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku poprzez wskazanie na podstawie jakiej umowy cywilnoprawnej (np. umowy sprzedaży lub innej umowy cywilnoprawnej) nastąpi przekazanie za wynagrodzeniem zarządzania przejmowanym OFE.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 11.05.2012 r. (data wpływu 14.05.2012 r.). W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wyjaśnił, iż w stanie faktycznym Wniosku, wskazał, iż pomiędzy Zbywającym PTE oraz Towarzystwem (Wnioskodawcą) zostanie zawarta umowa o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym, na podstawie której nastąpi przejęcie przez Wnioskodawcę (za wynagrodzeniem) od Zbywającego PTE zarządzania Przejmowanym OFE (równoznaczne z przekazaniem przez Zbywające PTE za wynagrodzeniem zarządzania Przejmowanym OFE na rzecz Wnioskodawcy).

Z perspektywy prawa cywilnego, wskazana powyżej umowa o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym jest specyficzną umową nienazwaną, na podstawie której następuje przeniesienie zarządzania danym Otwartym Funduszem Emerytalnym z jednego Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego na drugie. Na podstawie takiej umowy zmienia się więc podmiot (Powszechne Towarzystwo Emerytalne) zarządzający danym Otwartym Funduszem Emerytalnym. Skutek w postaci przejęcia (z jednej strony) i przekazania (z drugiej strony) zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym następuje na podstawie umowy o przejęcie zarządzania, po ziszczeniu się warunków wynikających z przepisów prawa (w szczególności ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 ze zm., dalej: Ustawa o OFE).

Wnioskodawca wskazuje, iż istotne aspekty prawne zawarcia oraz wykonania umowy o przekazaniu zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym nie są regulowane bezpośrednio przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 Nr 16, poz. 93 ze zm.), lecz przepisami Ustawy o OFE (w szczególności art. 66 tej ustawy) i to przepisy Ustawy o OFE mają w pierwszej kolejności zastosowanie do transakcji przejęcia zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym, łączenia się Powszechnych Towarzystw Emerytalnych oraz likwidacji Otwartego Funduszu Emerytalnego.

W przypadku, gdyby Organ miał dalsze wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy (zdarzenia przyszłego), Wnioskodawca wnosi o szczegółowe doprecyzowanie przez Organ, które z elementów przejęcia przez Wnioskodawcę za wynagrodzeniem zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym nie są dla Organu wystarczająco precyzyjnie przedstawione i wymagają jeszcze bardziej szczegółowego opisu. Wnioskodawca pozostaje do dyspozycji Organu w razie potrzeby uzupełnienia wyjaśnień lub przekazania dodatkowych informacji dotyczących stanu faktycznego Wniosku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Towarzystwo wnosi o potwierdzenie, iż:

1. przekazanie za wynagrodzeniem zarządzania Przejmowanym OFE stanowi transakcję gospodarczą, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo w rozumieniu ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.
2. przekazanie za wynagrodzeniem zarządzania Przejmowanym OFE stanowi transakcję niepodlegającą VAT (jako zbycie przedsiębiorstwa),
3. przekazanie za wynagrodzeniem zarządzania Przejmowanym OFE podlega opodatkowaniu PCC według stawek PCC właściwych dla poszczególnych składników przedsiębiorstwa,
4. w przypadku, gdy wynagrodzenie za przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE (cena zbycia) przewyższy wartość rynkową poszczególnych składników majątkowych Zbywającego PTE, powstanie dodatnia wartość firmy podlegając amortyzacji podatkowej po stronie Bankowego PTE.
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie za wynagrodzeniem zarządzania Przejmowanym OFE podlega opodatkowaniu PCC jak umowa sprzedaży praw majątkowych i ewentualnie rzeczy ruchomych. Co do zasady, właściwą stawką PCC będzie 1% (w odniesieniu do praw majątkowych).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC, opodatkowaniu PCC podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Jednocześnie, jak stanowi art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, co do zasady, dane czynności cywilnoprawne nie podlegają opodatkowaniu PCC, jeśli przynajmniej jedna ze stron czynności cywilnoprawnej jest opodatkowana podatkiem VAT w odniesieniu do tej czynności.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE nastąpi w drodze zawarcia umowy o przekazanie zarządzania (za wynagrodzeniem), to transakcja ta powinna być traktowana w sposób analogiczny do sprzedaży. Jednocześnie, skoro przedmiotem transakcji jest przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE, co stanowi zbycie przedsiębiorstwa, to przedmiotem sprzedaży mogą być prawa majątkowe bądź rzeczy. W rezultacie, zasadnym jest przyjęcie, że zawarcie umowy o przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE będzie stanowić przedmiot opodatkowania PCC. Jednocześnie uwagi na fakt, że czynność (transakcja) ta będzie wyłączona z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, nie znajdzie zastosowania art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Jak stanowi art. 4 pkt 1 ustawy o PCC, w przypadku umów sprzedaży obowiązek podatkowy w PCC ciąży na kupującym. Z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sytuacji podmiotem przejmującym (za odpłatnością) zarządzanie Przejmowanym OFE będzie X, to Towarzystwo będzie traktowane jako „kupujący”. W efekcie, to Towarzystwo będzie podatnikiem PCC z tytułu przejęcia zarządzania Przejmowanym OFE (zawarcie umowy przekazania zarządzania Przejmowanym OFE).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, podstawę opodatkowania PCC przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Dodatkowo trzeba wskazać, iż zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC, w przypadku rzeczy stawka PCC wynosi 2%, zaś w przypadku „innych praw majątkowych” stawka ta wynosi 1%. W przedmiotowej sytuacji (zbycie przedsiębiorstwa w formie przekazania zarządzania Przejmowanym OFE), stawka PCC powinna zostać ustalona w oparciu składniki będące przedmiotem przekazania. Zasadność opodatkowania transakcji mających za przedmiot przedsiębiorstwo według różnych stawek PCC potwierdza praktyka organów podatkowych (przykładowo - interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej Katowicach z dnia 8 maja 2008 r., sygn. IBPB2/436-31/08/MZ/KAN-1327/02/08).

Reasumując, umowa o przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE powinna być traktowana jak umowa sprzedaży podlegająca opodatkowaniu PCC po stronie kupującego, czyli Towarzystwa (z uwagi na brak opodatkowania VAT, czynność będzie objęta PCC). Aby określić wartość PCC podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego należy odnieść odpowiednią stawkę PCC do danego składnika przedsiębiorstwa. W przypadku praw majątkowych (np. programy informatyczne, prawo do zarządzania OFE) zastosowanie znajdzie stawka PCC 1%. W przypadku natomiast rzeczy ruchomych zastosowanie znajdzie stawka PCC 2%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest w trakcie przygotowań do restrukturyzacji, którą zamierza przeprowadzić w oparciu o wskazane powyżej przepisy ustawy o OFE. Towarzystwo zamierza dokonać przejęcia zarządzania otwartym funduszem emerytalnym od innego towarzystwa emerytalnego. Przedmiotowa transakcja będzie oparta na umowie o przekazaniu zarządzania danym otwartym funduszem emerytalnym, na podstawie której towarzystwo emerytalne (dalej: Zbywające PTE) dokona przekazania zarządzania danym otwartym funduszem emerytalnym (dalej: Przejmowany OFE) w zamian za wynagrodzenie. Wraz z przejęciem zarządzania Przejmowanym OFE, Towarzystwo przejmie od Zbywającego PTE również kluczowych pracowników oraz niektóre aktywa trwale i obrotowe niezbędne procesie zarządzania Przejmowanym OFE (np. programy informatyczne). Umowa o przekazaniu zarządzania regulując powyższe kwestie zostanie zawarta pomiędzy Towarzystwem i Zbywającym PTE. X zakłada, iż wynagrodzenie za przekazanie zarządzania Przejmowanym OFE (cena zbycia) może przewyższać wartość rynkową poszczególnych przejmowanych składników majątkowych Zbywającego PTE. W efekcie zawarcia umowy o przekazaniu zarządzania Przejmowanym OFE, Towarzystwo przeprowadzi likwidację Przejmowanego OFE (likwidacja w drodze przeniesienia majątku), tak aby w wyniku przekształcenia Towarzystwo zarządzało jednym otwartym funduszem emerytalnym powstałym z majątku Bankowego OFE oraz Przejmowanego OFE. Zgodnie z przepisami prawa Zbywające PTE będzie musiało zostać zlikwidowane, gdyż straci rację bytu. pomiędzy Zbywającym PTE oraz Towarzystwem (Wnioskodawcą) zostanie zawarta umowa o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym, na podstawie której nastąpi przejęcie przez Wnioskodawcę (za wynagrodzeniem) od Zbywającego PTE zarządzania Przejmowanym OFE (równoznaczne z przekazaniem przez Zbywające PTE za wynagrodzeniem zarządzania Przejmowanym OFE na rzecz Wnioskodawcy). Z perspektywy prawa cywilnego, wskazana powyżej umowa o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym jest specyficzną umową nienazwaną, na podstawie której następuje przeniesienie zarządzania danym Otwartym Funduszem Emerytalnym z jednego Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego na drugie. Na podstawie takiej umowy zmienia się więc podmiot (Powszechne Towarzystwo Emerytalne) zarządzający danym Otwartym Funduszem Emerytalnym. Skutek w postaci przejęcia (z jednej strony) i przekazania (z drugiej strony) zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym następuje na podstawie umowy o przejęcie zarządzania, po ziszczeniu się warunków wynikających z przepisów prawa (w szczególności ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 ze zm., dalej: Ustawa o OFE). Wnioskodawca wskazał, iż istotne aspekty prawne zawarcia oraz wykonania umowy o przekazaniu zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym nie są regulowane bezpośrednio przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 Nr 16, poz. 93 ze zm.), lecz przepisami Ustawy o OFE (w szczególności art. 66 tej ustawy) i to przepisy Ustawy o OFE mają w pierwszej kolejności zastosowanie do transakcji przejęcia zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym, łączenia się Powszechnych Towarzystw Emerytalnych oraz likwidacji Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Konstrukcja prawna II filara zabezpieczenia społecznego charakteryzuje się specyficzną zależnością dwóch instytucji posiadających osobowość prawną – powszechnych towarzystw emerytalnych oraz otwartych funduszy emerytalnych. Powszechne towarzystwo emerytalne funkcjonuje w formie spółki akcyjnej, której wyłącznym przedmiotem działalności jest tworzenie i zarządzenie funduszami – otwartym, zaś od 1 stycznia 2012 r. również dobrowolnym. Otwarty fundusz emerytalny jest zaś wyodrębnioną masą majątkową, na którą składają się składki wpłacone do niego przez jego członków, nabyte za nie prawa oraz pożytki z tych praw. Przepisy ustawy o OFE przewidują więc całkowitą rozdzielność masy majątkowej spółki zarządzającej otwartym funduszem od aktywów zgromadzonych w tym funduszu.

Jednym z procesów konsolidacyjnych na rynku emerytalnym jest przejęcie zrządzania otwartym funduszem w trybie przepisów art. 66 ust. 1 ustawy o OFE, tj. w drodze umownego przekazania zarządzania na rzecz innego powszechnego towarzystwa. W wyniku skutecznego dokonania przejęcia zarządzania otwartym funduszem, tj. w wyniku zezwolenia na przejęcie zarządzania wydanego przez Komisję Nadzoru Finansowego, towarzystwo przejmujące wstępuje w prawa i obowiązki zarządzającego tym funduszem, aktywa funduszu „przejmowanego” przenoszone są do funduszu „przejmującego”, zaś fundusz „przejmowany” (w konsekwencji również towarzystwo zarządzające funduszem przejmowanym) podlega likwidacji.

Ponadto należy wskazać, że w wyniku przejęcia zarządzania otwartym funduszem powszechne towarzystwo nie nabywa żadnych praw o charakterze rzeczowym. Nabywa jedynie uprawnienie do odpłatnego zarządzania otwartym funduszem, w postaci poboru opłaty od każdej wpłacanej do funduszu składki oraz opłaty za zarządzanie funduszem, obliczanej i pobieranej od sumy wartości aktywów netto tego funduszu. Innymi słowy przedmiotem umowy o przejęcie zarządzania nie jest sprzedaż otwartego funduszu – wykluczona konstrukcją prawną otwartych funduszy – lecz możliwość zarządzania nim i pobierania z tego tytułu przyszłych opłat.

Wskazana powyżej specyficzna konstrukcja podmiotów rynku emerytalnego oraz charakter prawny przejęcia zarządzania otwartym funduszem wskazuje na to, iż umowne przekazanie zarządzania otwartym funduszem w trybie przepisów art. 66 ust. 1 ustawy o OFE nie mieści się w katalogu umów podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych, zawartych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Umowa o przejęcie zarządzania otwartym funduszem jest umową nienazwaną, w szczególności wobec braku uregulowania w Kodeksie cywilnym (jak również innych przepisach prawa), a w konsekwencji braku normatywnego określenia essentialia negotii takowej umowy. Pozostaje zatem poza zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, należy stwierdzić, iż skoro czynność zawarcia umowy o przejęcie zarządzania Otwartym Funduszem Emerytalnym za wynagrodzeniem nastąpi na podstawie umowy nienazwanej, zawarcie powyższej umowy nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanej interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacja ta co do zasady wiąże w sprawie, w której została wydana i nie jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowi podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.