Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/443-877/14/IK
z 8 grudnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 września 2014 r. (data wpływu 8 września 2014 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury wystawionej przez nabywcę wierzytelności dokumentującej jej nabycie – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 września 2014 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury wystawionej przez nabywcę wierzytelności dokumentującej jej nabycie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

C.Spółka Jawna (dalej: „C.”, „Spółka”, „Wnioskodawca”), jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce. Spółka posiada w swoich aktywach pożyczkę udzieloną powiązanej ze Spółką, ukraińskiej spółce C. (dalej: „C.”). Pożyczka została udzielona w dolarach amerykańskich (USD). Dodatkowo strony umowy pożyczki postanowiły, że dla oceny umowy i wynikających z niej skutków, jak również w sprawach nieuregulowanych umową, a dotyczących jej przedmiotu, zastosowanie mają wyłącznie przepisy prawa polskiego.

Z powodu obecnej niestabilnej sytuacji polityczno-gospodarczej na Ukrainie, (przewlekłe problemy polityczne odbijające się na sytuacji gospodarczej kraju, niestabilna sytuacja hrywny na rynku walutowym, wydane przez Narodowy Bank Ukrainy regulacje ograniczające możliwość spłaty zagranicznych kredytów i pożyczek, wysoki poziom inflacji) C. ma trudności z bieżącą spłatą pożyczki.

Przez wzgląd na wspomnianą wyżej sytuację, która utrudnia bieżącą spłatę pożyczki przez C. (lub wręcz ją uniemożliwia), oraz na rozważane przez Spółkę przyszłe ewentualne działania inwestycyjne, na które C. może potrzebować środków finansowych, wspólnicy Spółki planują zawarcie porozumienia, na podstawie którego inny podmiot wchodzący w skład grupy (C. S.A.) spłaci Spółkę. Wskazane wyżej porozumienie zostanie zawarte pomiędzy Spółką i C. S.A. C. wyrazi zgodę w formie pisemnej na dokonanie spłaty pożyczki przez C. S.A. w celu wstąpienia przez nią w prawa wierzyciela. Intencją stron jest zachowanie przez C. obecnego kształtu stosunku prawnego - umowy pożyczki (tyle, że z zamianą pożyczkodawcy), aby dodatkowo nie destabilizować jej sytuacji (także poprzez konieczność pozyskania jej zgody na zawarcie porozumienia). C. nie będzie przy tym zobowiązana do wypłacenia C. S.A. wynagrodzenia z tytułu przedmiotowej umowy. Zatem w opinii Spółki porozumienie będzie mieć charakter umowy subrogacji w trybie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego.

W wykonaniu planowanego porozumienia C. S.A. spłaci Spółkę, podobnie jak przewidziano w art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego wejdzie w prawa zaspokojonego wierzyciela do wysokości dokonanej spłaty, czyli w przedmiotowym przypadku w całości (spłata obejmie zarówno kwotę główną pożyczki, jak i należne odsetki) i uzyska tytuł do dochodzenia spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami za okres przypadający zarówno przed jak i po zawarciu porozumienia. Biorąc pod uwagę, iż w związku z powyższą umową C. S.A. wchodząc w prawa zaspokojonego wierzyciela przejmie na siebie ryzyka ciążące na Wnioskodawcy, jak również będzie ponosić koszty obsługi wierzytelności (związane z zarządzaniem udzieloną pożyczką), strony ustalą, iż C. S.A. z tytułu tak określonej usługi uzyska od Spółki wynagrodzenie.

W związku z wypłatą wynagrodzenia, C. S.A. wystawi na rzecz Spółki odpowiednią fakturę dokumentującą wykonanie usługi opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%.

Spółka i C. S.A. zakładają, iż w przyszłości, gdy znikną obiektywne przeszkody dokonania spłaty pożyczki, C. dokona spłaty przedmiotowej pożyczki oraz należnych z jej tytułu odsetek.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć także, iż swój wniosek o wydanie wiążącej interpretacji prawa podatkowego w zakresie opodatkowania VAT planowanej transakcji został złożony także przez C. SA jako świadczącego usługę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 23% od wartości wynagrodzenia na fakturze dokumentującej dokonanie przez C. S.A. na jej rzecz usługi wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy będzie on uprawniony do dokonania odliczenia podatku naliczonego w wysokości 23% na fakturze dokumentującej wykonanie na jej rzecz przez C. S.A. usługi polegającej na przejęciu, w wyniku planowanej transakcji, ryzyka niespłacenia wierzytelności (opóźnień w spłacie, itp.) przez C. i zwolnieniu Wnioskodawcy z konieczności podejmowania czynności związanych z zarządzaniem udzieloną pożyczką.

Uzasadnienie

Na wstępie należy zauważyć, iż wejście przez C. S.A. w prawa zaspokojonego wierzyciela, to jest Wnioskodawcy, wiązało się będzie w zaprezentowanym zdarzeniu przyszłym z następującymi skutkami:

• w wyniku planowanej transakcji, pożyczka udzielona przez Wnioskodawcę zostanie mu spłacona przed terminem,
• w wyniku wejścia w prawa zaspokojonego wierzyciela przez C. S.A. skutkującego zwolnieniem Spółki m.in. z ryzyka niespłacenia bądź opóźnienia w spłacie pożyczki, zarządzania pożyczką, podejmowania czynności egzekucyjnych etc, Wnioskodawca zobowiązany będzie do wypłaty wynagrodzenia,
• wejście w prawa zaspokojonego wierzyciela nastąpi do pełnej wartości udzielonej pożyczki wraz z odsetkami naliczonymi do dnia realizacji transakcji,
• będzie istniał odrębny stosunek prawny rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz C. S.A. w związku z przejęciem ryzyk, zarządzaniem pożyczką, etc,
• nie jest planowana implementacja klauzul umownych uzależniających wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela od przyszłej spłaty pożyczki (ewentualnego braku),
• C. S.A. wejdzie w prawa zaspokojonego wierzyciela we własnym imieniu, na własny rachunek i ryzyko,
• Porozumienie nie będzie zawierać klauzuli zwrotnego przeniesienia wierzytelności na Wnioskodawcę.
  
  

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokona czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Należy jednak zauważyć, iż na mocy art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne między innymi w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. W interesie Wnioskodawcy jest w takim wypadku zbadanie, czy wypłata wynagrodzenia, o której mowa w opisie zdarzenia przyszłego podlega opodatkowaniu VAT, a jeżeli tak, to według jakiej stawki.

Zakres opodatkowania

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Definicja dostawy towarów została zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy. Zgodnie z nią, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z uwagi na fakt, że przedmiotem transakcji wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego nie są towary, nie ma wątpliwości, że w analizowanym przypadku nie dojdzie do dostawy towarów.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, zaś w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca jest zdania, iż planowana transakcja będzie miała charakter zbliżony do znanej z Kodeksu Cywilnego instytucji subrogacji.

Zgodnie z art. 518 Kodeksu Cywilnego subrogacja jest stosunkiem prawnym, w wyniku którego osoba trzecia, poprzez dokonanie jednostronnej czynności prawnej, spłacając wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości zapłaty. Zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego warunkiem niezbędnym do skutecznego dokonania subrogacji jest wyrażenie na piśmie zgody dłużnika na spłatę jego zobowiązań wobec danego wierzyciela. W takim przypadku, wstąpienie w prawa wierzyciela jest subrogacją ustawową, tj. zaistnienie przesłanek wskazanych w art. 518 Kodeksu Cywilnego doprowadza z mocy prawa (ex lege) do spłaty wierzyciela głównego do wysokości dokonanej zapłaty (zdaniem Wnioskodawcy transakcja przybierze formę zbliżoną do subrogacji).

Należy zauważyć, iż zasadniczą kwestią dla oceny, czy dokonywane przez C. S.A. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela do pełnej wysokości wierzytelności stanowi usługę opodatkowaną VAT jest istnienie ekwiwalentnego świadczenia ze strony pierwotnego pożyczkodawcy tj. Wnioskodawcy.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego w związku z przejęciem przez C. S.A. ryzyk i obowiązków wierzyciela związanych z przedmiotową wierzytelnością zostanie zawarty odrębny stosunek prawny wiążący się z obowiązkiem zapłaty wynagrodzenia na jej rzecz przez Wnioskodawcę. Tym samym zdaniem Wnioskodawcy można w tej sytuacji mówić o ekwiwalentności świadczeń między stronami.

W nawiązaniu do powyższego Wnioskodawca chciałby przywołać w tym miejscu wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10. Choć wyrok ten dotyczy cesji wierzytelności, to zdaniem Wnioskodawcy, wyjaśnienia Trybunału mają na tyle generalny charakter, iż mogą znaleźć zastosowanie i w przypadku analizowanej sprawy. W wyroku tym Trybunał wskazał, że cesjonariusz wierzytelności nie otrzymuje od cedenta żadnego wynagrodzenia, w związku z czym nie dokonuje czynności z zakresu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, ani nie świadczy usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 tego aktu (pkt 22). W punkcie 26 Trybunał uzasadnienia stwierdził, iż podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania ww. dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

Należy zauważyć, iż powyższe orzeczenie Trybunału było podstawą do orzeczeń wydawanych przez sądy administracyjne, a dotyczących opodatkowania obrotu wierzytelnościami (np. wyrok NSA z dnia 19 marca 2012 r., I FPS 5/11). Odnosząc powyższe do analizowanego zdarzenia przyszłego należy wskazać, iż w analizowanym przypadku Wnioskodawca w zamian za przeprowadzenie planowanej transakcji wypłaci C. S.A. wynagrodzenie z tytułu przejęcia przez tą spółkę ryzyk i obowiązków związanych z przedmiotową pożyczką udzieloną C. lnv. Biorąc zatem pod uwagę treść powołanych przepisów oraz powołanego wyżej wyroku Trybunału należy zdaniem Wnioskodawcy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie, C. S.A. będzie świadczyła za wynagrodzeniem usługę na rzecz Wnioskodawcy. W związku z tym, mając na uwadze art. 5 ust. 1 ustawy, stwierdzić należy, iż wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela przez C. S.A. na warunkach określonych w opisie zdarzenia przyszłego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wstępując w miejsce zaspokojonego wierzyciela i uzyskując wynagrodzenie z tego tytułu (za przejęcie ryzyk, zarządzanie, itd.), C. S.A. wykonuje czynności z zakresu działalności gospodarczej, a tym samym jest w tym zakresie podatnikiem VAT, o którym mowa w cyt. art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Stawka VAT

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%. Natomiast w myśl art. 146a z zastrzeżeniem art. 146f ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 wynosi 23%.

Od powyższej ogólnej zasady opodatkowania ustawa o VAT wprowadza liczne wyjątki w postaci obniżonych stawek lub zwolnienia od podatku. Katalog zwolnień, obejmuje swoim zakresem m.in. usługi finansowe i ubezpieczeniowe (w zakresie wskazanym w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT). Dodatkowo, katalog ten obejmuje zwolnienie dla tzw. usług pomocniczych do szeroko rozumianych usług finansowych i ubezpieczeniowych (art. 43 ust. 13 ustawy o VAT). Należy wskazać, że katalog usług zwolnionych stanowi implementację do polskiego systemu prawnego przepisów art. 135 ust. 1 lit. (a)-(g) Dyrektywy VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługa świadczona na jej rzecz przez C. S.A. nie będzie mogła być uznana za usługę finansową, czy ubezpieczeniową, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37-41, czy też usługę pomocniczą do tychże usług. Należy zauważyć, iż celem usługi świadczonej przez C. S.A. jest przede wszystkim przejęcie przez nią ryzyka jakie wiąże się z przedmiotową pożyczką udzieloną C. W szczególności w przedmiotowej sprawie nie może być mowy, iż C. S.A. udzieli Wnioskodawcy, bądź będzie pośredniczył w udzieleniu pożyczki. Zdaniem Wnioskodawcy nie może być też mowy o tym, iż przedmiotowa usługa (wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela za wynagrodzeniem) ma charakter pomocniczy dla usługi udzielania pożyczki, gdyż usługa taka, choć stanowi odrębną całość, to nie jest właściwa, ani konieczna do świadczenia takiej usługi zwolnionej VAT.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, usługa świadczona na jej rzecz opodatkowana będzie podatkiem VAT w wysokości 23%.

Podsumowanie

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w związku z nabyciem od C. S.A. usługi wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, przysługiwało mu będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 23% od wynagrodzenia za przedmiotową usługę, a wskazanego na fakturze wystawionej przez C. S.A.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m. in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

W celu stwierdzenia czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury niezbędne jest m.in. ustalenie do wykonania jakich czynności są wykorzystywane towary i usługi udokumentowane tą fakturą. Tylko i wyłącznie w przypadku, gdy nabyte towary i usługi pozostają w związku z czynnościami opodatkowanymi prawo do odliczenia przysługuje w zakresie w jakim służą one tym czynnościom.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca na podstawie porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą (Zbywcą wierzytelności wynikającej z niespłaconej pożyczki) a Nabywcą wierzytelności C. S.A. za zgodą pisemną Spółki C. (dłużnik), dokona zbycia wierzytelności. W wyniku tej transakcji dojdzie zatem do zbycia wierzytelności, a Wnioskodawca (Zbywca wierzytelności) wypłaci C. S.A. wynagrodzenie wynikające z uzgodnień pomiędzy stronami transakcji.

W tym miejscu należy więc rozstrzygnąć czy świadczenie nabyte przez Wnioskodawcę pozostaje w związku z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi VAT.

Zbycie wierzytelności wiąże się z otrzymaniem zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. W przedmiotowej sprawie zbycie wierzytelności wiąże się z faktem wcześniej udzielonej pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz C. Pożyczkobiorca ma trudności ze spłatą pożyczki w związku z sytuacją polityczno – gospodarczą Ukrainy, co w przyszłości może uniemożliwić spłatę pożyczki.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W przepisach ww. ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Nadmienić też trzeba, że zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, ze zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

W związku z powyższym samo udzielenie oprocentowanej pożyczki stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi jednak na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT – korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zatem gdyby miejscem świadczenia usługi udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę C. była Polska czynność ta korzystałaby ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Należy zauważyć, że aby znalazł on zastosowanie spełnione muszą być trzy przesłanki:

1. podatnik musi dokonywać dostawy towarów lub świadczyć usługi poza terytorium kraju,
2. Kwoty podatku naliczonego VAT przez podatnika mogłyby być odliczone, gdyby czynności określone w pkt 1 powyżej były wykonywane na terytorium kraju,
3. Podatnik musi posiadać dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
   
   

W przedmiotowej sprawie pierwsza z przedmiotowych przesłanek jest spełniona. Miejscem świadczenia przez Wnioskodawcę usługi udzielania pożyczki Spółce ukraińskiej C. jest Ukraina. Tym samym usługa ta świadczona jest poza terytorium kraju (zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT).

W zakresie natomiast drugiego z wymienionych warunków należy mieć na uwadze, że gdyby usługa udzielenia pożyczki była świadczona na terytorium kraju byłaby ona opodatkowana podatkiem od towarów i usług i korzystałaby ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Tym samym nie przysługiwałoby prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych ze świadczeniem tej usługi zwolnionej.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku Wnioskodawca zbył własną wierzytelność dotyczącą wykonanej usługi pożyczki ze spłatą, której pożyczkobiorca miał trudności. Ponadto jak już wcześniej wskazano zbycie wierzytelności wiąże się z otrzymaniem zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. W przedmiotowej sprawie zbycie wierzytelności wiąże się z faktem wcześniej udzielonej pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz C. , czyli pożyczki, ze spłatą której pożyczkobiorca C. (dłużnik) miał trudności, a w przyszłości spłata może być wręcz niemożliwa. Spłaty dokona w drodze nabycia wierzytelności C. S.A., za zgodą pisemna pożyczkobiorcy. Zbycie wierzytelności przez Wnioskodawcę wiąże się bezpośrednio z czynnością udzielenia pożyczki, która to czynność gdyby była świadczona w kraju korzystałaby ze zwolnienia od podatku.

Nabycie wierzytelności od Wnioskodawcy przez C. S.A. za wynagrodzeniem udokumentowana fakturą jest konsekwencją czynności zbycia wierzytelności własnej i wiąże się z udzieleniem przez Wnioskodawcę pożyczki (czynność zwolniona). Otrzymana od C. S.A. kwota stanowi spłatę udzielonej pożyczki wraz z odsetkami.

Jeżeli usługa udzielenia pożyczki jest usługą korzystającą ze zwolnienia od podatku, a w wyniku planowanej transakcji zbycia wierzytelności pożyczka udzielona przez Wnioskodawcę zostanie mu spłacona do pełnej wartości udzielonej pożyczki wraz z odsetkami, to wskazać należy, że usługa nabycia wierzytelności wykonana przez C. S.A. na rzecz Wnioskodawcy będzie wykorzystywana do czynności zwolnionej od podatku.

W świetle powyższego wystawiona przez nabywcę wierzytelności faktura bez względu na opodatkowanie transakcji nie uprawnia Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego, gdyż czynność ta pozostaje w związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę czynnością opodatkowaną, lecz korzystającą ze zwolnienia od podatku.

W związku z powyższym rozstrzyganie co do kwestii opodatkowania właściwą stawką czynności związanej z nabyciem wierzytelności wykonanej przez C. S.A. stała się bezprzedmiotowa, bowiem podstawą braku do odliczenia jest związek zbywanej wierzytelności z wykonaną usługą udzielenia pożyczki.

Zatem Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez nabywającego wierzytelność.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zmiana opisu zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że interpretacja traci ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.